Panon Mon Aregloen so Agpantatalosan?

NANDURUMA a personalidad so napipiarapan tayo ed inagew-agew. Mabetbet a saya so mangitarok ed sikatayo na gayaga tan balo iran panmoria. No maminsan et panlapuan met itan na agpantatalosan, ya arum ed saratan so seryoso bangta say arum et melag labat iran problema ed ed agew-agew a bilay tayo. Antokaman so kipapasen na saratan, walay epekto na paraan na pangarap tayo ed saratan diad kaisipan, liknaan, tan espiritualidad tayo.

No gawaen tayoy anggaay nayarian tayo pian resolbien so agpantatalosan, ontulong itan ed sikatayon manbilay a mas mabunigas tan mas mareen so siglaotan tayo ed arum. Oniay kuan na sakey a kadaanan a proverbio: “Say mareen a puso sikato so bilay na laman.”​—Uliran 14:30.

Midumaan a tuloy so katuaan a: “Saman so say espiritu to andian na bemben na linawa sikato so singa syudad a nageba tan andian na saray bakor.” (Uliran 25:28) Siopa ed sikatayo so malabay a main-inomay a manisip na mauges a sengegay agmarakep lan ikiwas tayo​—saray bengatlan pakasakitan na arum tan ontan met ed sikatayo? No agnakontrol, ontan so nayarin pansumpalan na saray reaksion lapud sanok. Diad Sermon ed Palandey, inrekomenda nen Jesus ya usisaen tayo so awawey tayo, a mangimpluensia ed no panon tayon aregloen so antokaman ya agpakapitalosan ed arum. (Mateo 7:3-5) Imbes a magmaliw a kritiko ed arum, kaukolan tayon isipen no panon tayon nabayuboan tan napansiansia so pikakaaro ed saramay dumay panmoria tan abenegan da.

Say Awawey Tayo

Say unonan kundang a panresolbi ed padesir odino peteg ya agpantatalosan et say pamidbir a sikatayo so magmainomay a nawalaan na saray agsuston kanonotan tan awawey. Ipapanonot ed sikatayo na Kasulatan a sikatayon amin so mankakasalanan ‘tan makulang ed gloria na Dios.’ (Roma 3:23) Niarum ni, nayarin ipatnag na pakatebek a say sengegan na problema tayo et aliwan lapud sananey a too. Mitukoyan ed saya et konsideraen tayo pa so eksperiensia nen Jonas.

Diad panamilin nen Jehova, linma si Jonas ed syudad na Ninive pian ipulong so manasingger lan panangukom na Dios ed saray manaayam diman. Say maliket a resulta na satan et say intiron syudad na Ninive so nagbabawi tan anisia ed tuan Dios. (Jonas 3:5-10) Atebek nen Jehova a sikaray makanepegan a naperdona lapud magbabawin awawey da, kanian agto’ra dineral. “Balet si Jonas apatabang a mapalpalalo, tan apasnokan.” (Jonas 4:1) Say inkiwas nen Jonas ed panangasi nen Jehova so makapakelaw. Akin ya onsanok si Jonas ed si Jehova? Mapatnag, ninonot nen Jonas so dilin liknaan to, ya isipen ton sikatoy abaingan ed komunidad. Agto naapresia so panangasi nen Jehova. Diad mapangasin paraan et impalikna nen Jehova ed si Jonas so sakey a leksion ya angumanan na awawey to tan atalosan toy matalonan kaimportantian na panangasi na Dios. (Jonas 4:7-11) Mabitar a say awawey nen Jonas so mankakaukolay pananguman, ya aliwan say awawey nen Jehova.

 Agta no maminsan et kaukolan tayo met ya umaney awawey tayo nipaakar ed sakey a pamaakaran? Oniay insimbawa ed sikatayo nen apostol Pablo: “Dia ed galang manpapalabian kayo.” (Roma 12:10) Antoy labay ton ibaga? Diad sakey ya aspekto et papasesegen to itayon magmaliw a makatunongan tan tratoen iray arum a Kristiano tekep na aralem a respeto tan dignidad. Sasaglawien na saya so pamidbir a say balang indibidual et walaan na kawayangan a manpili. Impanonot ed sikatayo met nen Pablo: “Balang sakey taroken to naani so awi’ton dili.” (Galacia 6:5) Kanian, sakbay a magmaliw a balingaan so agpantatalosan, agaylan makabat ya isipen no kasin say mismon awawey tayo et kaukolan ya umanen! Nepeg tayon pankimeyan a maong ya ipatnag so kaisipan nen Jehova pian makapikareenan ed saramay peteg a mangaaro ed Dios.​—Isaias 55:8, 9.

Say Paraan a Pangareglo Tayo

Isipen pay duaran ugugaw a mansasamsaman ed sakey a galaw-galaw, a balang sakey so mamapasyan mangguyor ta pian naala itan. Nayarin maniingalan ira leleg a puligesgesan da anggad onikban lay sakey odino walay mibali ed sikara.

Isasalaysay ed sikatayo na Genesis a nadngelan nen Abraham a walay sangsangan ed baetan na saray pastol to tan ed saray pastol na kaanakan ton Lot. Inmuna lan inmasingger si Abraham ed si Lot tan inkuanto: “Kerewen ko ed sika ya anggapo komon so siblangan ed sikata, tan dia ed saray pastol ko tan saray pastol mo; ta sanagi ita.” Determinado si Abraham ya agto abuloyan a naderal so relasyon da lapud siblangan. Diad anton impansakripisyo? Sikato so akaparaan a mangisakripisyo ed pribilihyo ton manpili bilang panguloan; sikatoy akaparaan a mangipalugar. Pinanpilin inmuna nen Abraham si Lot no iner so labay ton pangiyakaran ed sankaabungan to tan ed saray pulok to. Pinili nen Lot so maberdin lugar na Sodoma tan Gomorra. Mareen so impansian nen Abraham tan Lot.​—Genesis 13:5-12.

Pian napansiansiay mareen a relasyon ed arum, kasin akaparaan tayon onkiwas a singa ed ginawa nen Abraham? Inter ed sikatayo na sayan salaysay ed Biblia so alay abig ya uliran ya aligen sano aregloen so agpantatalosan. Kinerew nen Abraham: “Anggapo komon so siblangan ed sikata.” Say masimoon a pilalek nen Abraham et walay mareen a solusyon. Maseguron say ontan a kerew pian napansiansiay mareen a relasyon so makatulong ed ipaliis ed antokaman ya agpantatalosan. Insan sinampotan itan nen Abraham diad balikas a “ta sanagi ita.” Akin ya ibaliwala so mablin relasyon lapu labat ed personal a panlabayan odino kinon? Malinlinew ed si Abraham no antoy importanti. Ginawa to itan tekep na dilin-respeto tan galang, ontan met et naikdan toy dignidad so kaanakan to.

Diad saray situasyon a kaukolan so isalet na arum ta pian naresolbi so agpantatalosan, agaylan magmaong no say pamaakaran et naresolbi diad baetan yon dua! Papasesegen itayo nen Jesus ya unona lan mikareenan ed agi tayo, a miperdonaan no nayari. * (Mateo 5:23, 24) Kaukolan na satan so inkamapaabeba, odino kaabebaan na nonot, balet ta oniay insulat nen Pedro: “Balkesan yoy inkasikayo na panagpaabeba, a manlilingkoran so sinansakey: ta say Dios kaingli’to so saray atatagey a linawa, et itdan to na grasya so saray mapaabeba.” (1 Pedro 5:5) Say pidedeneng tayo ed saray kaparan managdayew so walaan na direktan epekto ed relasyon tayo ed Dios.​—1 Juan 4:20.

Diad loob na Kristianon kongregasyon, nayarin nakerew ed sikatayon paulyan lay sakey a kanepegan ta pian napansiansiay kareenan. Baleg a bilang na saramay mililimog natan ed Tastasi nen Jehova so akikasakey la ed pamilya na  saray tuan managdayew na Dios ed apalabas a limaran taon. Agaylan makapagayaga iya ed kapusoan tayo! Maseguron say ugali tayo so mangapekta ed saraya tan ed arum ni diad kongregasyon. Maabig iyan rason pian pilien tayon maong no antoy panligliwaan, palabasan na oras, aktibidades ed sosyal, odino pantrabahoan, ya ikonsidera no antoy panmoria na arum ed sikatayo. Wala tay kakikiwas odino panagsalita tayon nababaloan na arum tan sengegay pakagapolan da?

Pinanonotan itayo nen apostol Pablo: “Amin a bengatla niyabuloy, bangbalet aliwan amin et manepeg. Ami bengatla niyabuloy; bangbalet ta aliwa, ya amin da mamabiskeg. Anggapo komon so siopan too a mananap na kaabigan ton dili, noag say kaabigan na kapara ton too.” (1 Corinto 10:23, 24) Bilang Kristianos, talagan importanti ed sikatayo so pamaelet ed aro tan pankakasakey na Kristianon impanaagi.​—Salmo 133:1; Juan 13:34, 35.

Makapaabig Iran Salita

Saray salita so walaan na mabiskeg ya epekto parad pankaabigan. “Saray makapaliket a salsalita sikara so singa kulaba na dilo, masamit ed kamarerwa, tan kasil ed saray pukel.” (Uliran 16:24) Say salaysay nipaakar ed impangamper nen Gideon ed posiblin pibakal ed saray Efraimita so mangiyiilustra ed katuaan na sayan proverbio.

Lapud si Gideon et pirmin mibabakal sumpad Midian, sikatoy kinmerew na tulong ed tribu na Efraim. Balet kayari na bakal, binalingan na Efraim si Gideon diad impanreklamo ton maong a diad gapo na bakal et agto ra kinerewan na tulong. Kuan na rekord a “sikato so nantamian da a sankasnokan.” Balet onia so inyebat nen Gideon: “Anto natan so ginawak ed pangipadpara ed sikayo? Aliwa ta’n say panagtudtor ed saray ubas na Efraim magmaong nen say pangborbor na Abiezer? Say Dios inyawa’to ed lima yo so saray prinsipe ed Madian, si Oreb tan si Zeeb: et anto so nayarian ko a gawaen dia ed pangipadpara ed sikayo?” (Uko-ukom 8:1-3) Lapud apilin maong tan kalmado iran salita, apaliisan nen Gideon so ilesa na makadesyang a pambabakal na saray tribu. Nayarin walay problema na saray kabiangay tribu na Efraim no nipaakar ed dilin-importansia tan kinon. Balet satan so ag-angamper ed si Gideon a panggunaetan ton nagaway mareen a pansumpalan. Kasin nagawaan tayo met itan?

Nayarin onsanok so arum a sengegay pambusol da ed sikatayo. Bidbiren iray liknaan da, tan panggunaetan a talosan iray panmoria ra. Agkasi sikatayoy makasengeg no akin et ontan so liknaan da? No ontan, akin ya agtayo awaten so betang tayo ed inkiwala na satan a problema tan ipatnag so ermen tayo ed inloor na problema. Say daiset balet ta inisip a maong iran salita so nayarin mamapawil ed aderal a relasyon. (Santiago 3:4) Say arum a sinmyodot so nayarin mankaukolan labat na makaaron panamaseguro tayo. Impaimano na Biblia a “lapu ed kakulangan na kiew say apoy naerep.” (Uliran 26:20) On saray pinilin maong a salita a nibalikas diad dugan awawey so nayarin ‘mangipaliis ed sanok’ tan peteg a makapaabig.​—Uliran 15:1.

Inrekomenda nen apostol Pablo: “No nayari, dia ed anganggaan na nayarian yo, manayam kayo ed kareenan ed ganaganay totoo.” (Roma 12:18) Tua ya agtayo nakontrol iray liknaan na arum, balet ta walay nagawaan tayo pian niwalay kareenan. Imbes ya onsuko ed saray mismon ag-ayadyarin kiwas tayo odino ed kiwas na arum, niyaplika tayo natan iray niletneg a maong a prinsipyo ed Biblia. Diad pangareglo tayo na agpantatalosan unong ed bangat nen Jehova ed sikatayo, satan so mansumpal ed andi-anggaan a kareenan tan liket tayo.​—Isaias 48:17.

[Paimano ed leksab]

[Litrato ed pahina 24]

Kasin ipapasoot tayo so dilin paraan tayo?

[Litrato ed pahina 25]

Impanengneng nen Abraham so maabig ya alimbawa ed pagmaliw a mapalugar ta pian naareglo so agpantatalosan