Asingger Lan Mangangga so Pangiyaabuloy na Dios ed Paniirap

INERMAN so nengnengen mo, wadtan so paniirap. Arum a totoo et sikaran mismo so sengegan na satan. Akala ra na makaalis iran sakit ed sekso odino naeeksperiensia ra iray epekto na druga odino panagbuanges odino panagsigarilyo. Odino nayarin walaan iray problema ed bunigas lapud makapuy ya ugali ed panangan. Balet, dakel ed saray paniirap so resulta na saray sengegan odino ebento ya agnakontrol na ordinaryon too: guerra, etnikon karawalan, krimen, inkaduka, eras, sakit. Sakey nin bengatlan agnakontrol na totoo et say paniirap lapud itatakken tan ipapatey.

Ipapaseguro ed sikatayo na Biblia a “say Dios sikato so aro.” (1 Juan 4:8) Balet, akin ya inabuloyan na maaron Dios iyan paniirap a mantutultuloy ed dakel lan siglo? Kapigan to solbaren so kipapasen? Pian naebatan iratan a tepet, kaukolan ya usisaen tayo so gagala na Dios nipaakar ed totoo. Ontulong iya ed sikatayo a natalosan no akin ya inabuloyan na Dios so paniirap tan no anto so gawaen to ed satan.

Say Regalon Kawayangan a Mandesisyon

Sanen pinalsa na Dios so inmunan too, pinawala to so mas ni nen say basta labat laman a walaan na utek. Sakey ni, agto pinalsa si Adan tan Eva ya andiay nonot iran robot. Insipor to ed sikara so  pakayari na kawayangan a mandesisyon. Tan satan so ekselentin regalo, lapud “say Dios anengneng to so amin a bengatla a ginawa to et nia maong iran tuloy.” (Genesis 1:31) On, “ayadyari so gawa to.” (Deuteronomio 32:4) Papablien tayon amin iyan regalon kawayangan a mandesisyon lapud agtayo labay ya idikta ed sikatayo so amin ya iisipen tan kiwakiwas tayo ya agtayo anggan makapandesisyon.

Balet, kasin anggapoy geter na pangusar ed ekselentin regalo a kawayangan a mandesisyon? Diad saray bilin ya inter ed saray Kristiano nensaman, oniay kuan na Salita na Dios: “Unong ed bulos kayo, ya aliwa a say aagamilen yo ya inkabulos sikato so sakbong na kaugsan, noag ingen lapu ed aripen kayoy Dios.” (1 Pedro 2:16) Parad pankaabigan na amin, kaukolan a walaray limitasyon. Kanian, say kawayangan a mandesisyon so nepeg a kontrolado na totontonen ed ganggan. No andi, manresulta itan ed anarkiya.

Siopan Ganggan?

Siopan ganggan so mandetermina ed manepeg iran geter na kawayangan? Say ebat ed sayan tepet so walaan na pikonektaan ed manunan rason no akin ya inabuloyan na Dios so paniirap. Lapud pinalsa na Dios so totoo, amta ton tuloy no antoran ganggan so kaukolan a tumboken da parad dilin pankaabigan da tan pankaabigan na arum. Onia so impangikuan na Biblia: “Siak si Jehova a Dios mo, ya angibangat ed sika na nipaakar ed nabang mo, a mangitonton ed sika ed dalan a laen mo komon.”​—Isaias 48:17.

Malinew, say makanan punto et saya: Saray totoo so agpinalsa pian magmaliw ya independenti ed Dios. Pinalsa to ra ed paraan a say iyaaligwas tan liket da so mandependi ed katutulok da ed matunong iran ganggan to. Onia so inkuan na propeta na Dios a si Jeremias: “O Jehova, amtak a say dalan na too anggapo ed sikato lanlamang; aliwa a wala ed too a manakar a mangitonton ed saray kurang to.”​—Jeremias 10:23.

Ginawa na Dios so katooan a manpasakop ed pisikal iran ganggan to, singa say ley na grabidad. Mipadpara, ginawa to so totoo a manpasakop ed moral iran ganggan to, a denisinyo pian niwalay mantutunosan a sosyedad. Kanian, tekep na maabig a rason, impaseseg na Salita na Dios: “Manmatale’ka ed Jehova ed simoon a pusom, tan agka onsaral ed tapew na dili a pakatalos mo.”​—Uliran 3:5.

Kanian, agbalot ontalona so sankatooan diad panguley ed inkasikato no anggapoy pananguley na Dios. Diad panasali da a magmaliw ya independenti ed sikato, nanggawa so totoo na sosyal, ekonomiko, mapolitika, tan relihyoso iran sistema a mansusumlangan, diad ontan et ‘say too so manguley ed sananey ed kapasakitan to.’​—Eclesiastes 8:9 NW.

Akin ya Onia so Agawa?

Inikdan na Dios so inmunan atateng tayo, si Adan tan Eva, na ayadyarin gapoan. Walaan ira na ayadyarin laman tan nonot tan paraison hardin ya ayaman. No tinmulok ira ed uley na Dios, nansiansia ira komon ya ayadyari tan  maliket. Nasabi panaon, sikara komon so atateng na intiron ayadyari, maliket a sankatooan a manaayam ed paraison dalin. Ontan so gagala na Dios ed rasa na too.​—Genesis 1:27-29; 2:15.

Balet, inabuso na inmunan atateng tayo so kawayangan dan mandesisyon. Lingon inisip da a sarag day ontalona ya independenti ed Dios. Diad dilin kawayangan dan mandesisyon, sikara so kinmasipa ed saray ketegan na saray ganggan to. (Genesis, kapitulo 3) Lapud impulisay da so pananguley to, sikatoy agla obligadon pansiansiaen nira ed inkayadyari. ‘Mauges so ginawa ra ed sikato, sikara so agnansiansian anak to, sikara so akabalawan to.’​—Deuteronomio 32:5.

Nanlapu la’d intunganga ra ed Dios, ginmapon kinmapuy so laman tan isip nen Adan tan Eva. Si Jehova so subol na bilay. (Salmo 36:9) Kanian lapud insian day inkasikara ed si Jehova, nagmaliw ya ag-ayadyari so inmunan sanasawa tan ag-abayag et inatey ira. (Genesis 3:19) Unong ed saray ganggan na henetikon tawir, saray anak da so makaawat labat ed no anto so wala ed atateng da. Tan anto itan? Satan et say ag-inkayadyari tan ipapatey. Kanian insulat nen apostol Pablo: “Say kasalanan linmoob ed mundo lapu ed sakey a too [si Adan], tan say patey lapu ed kasalanan; et say patey ed satan linma ed amin a too, ta amin nankasalanan.”​—Roma 5:12.

Say Manunan Isyu​—Inkasoberano

Sanen nanrebeldi’d Dios si Adan tan Eva, inangat da so inkasoberano to, salanti, say kanepegan ton manuley. Sarag komon nen Jehova a deralen ira tan manggawa lamet na sananey a sanasawa, balet satan so agmanolbar ed isyu ed no siopan pananguley so duga tan sankaabigan parad totoo. Say impangiyabuloy ed panaon pian napaaligwas daray komunidad da unong ed dilin ideya ra, agpanduaruwaan a nipanengneng na totoo no kasin say pananguley ya independenti ed Dios so lawas ontalona.

Antoy ipapanengneng ed sikatayo na nilibon taon ya awaran na too? Diad amin na saratan a siglo, sinali na totoo so nanduruman klase na sosyal, ekonomiko, mapolitika, tan relihyoso iran sistema. Balet, nantultuloy so karelmengan tan paniirap. Diad tua, ‘saray totoo so inmuges lan inmuges,’ nagkalautla diad sayan panaon tayo.​—2 Timoteo 3:13.

Anengneng ed koma-20 siglo so kapantokan na saray agawaan ed siensia tan industriya. Balet anengneng met ed satan so sankagrabian a paniirap ed intiron awaran na rasa na too. Tan antokaman iray agawaan ya inyaligwas ed medikal, siansia nin tua so ganggan na Dios: Say katooan a sian ed Dios​—say subol na bilay​—so mansakit, ontakken, tan ompatey. Agaylan linew ya apaneknekan ya agnayarian na saray totoo ya ‘itonton iray kurang da’!

Apekderan so Inkasoberano na Dios

Aminpinsan, sayan makapasinagem ya impan-eksperimento a sian manlapud Dios so pakapatnagan a say pananguley na totoo a biig ed sikato so agbalot nayarin ontalona. Say pananguley labat na Dios so makapangitarok na liket, pankakasakey, bunigas, tan bilay. Niarum ni, say ag-onsaew a Salita nen Jehova a Dios, say Masanton Biblia, so mangipapanengneng a manbibilay itayo la ed “saray kaunoran ya agew” na uley na too ya independenti manlapud Dios. (2 Timoteo 3:1-5) Say impangiyabuloy nen Jehova ed saya tan ed karelmengan ontan met ed paniirap so magano lan mangangga.

Magano lan onsalet so Dios ed saray pakurang na too. Ibabaga ed sikatayo na Kasulatan: “Dia ed saray agew naani na saratan ya arari [saray kaplesan a manuuley a totoo], say Dios na tawen mamaalagey naani na sakey a panarian [diad tawen] ya anggan kapigan agnaani naderal tan say pananguley to agnaani niiter ed sananey a baley [aglan balot manuley so totoo diad dalin]: balet buybuyaken to naani tan upoten to naani so saraya ya amin a panarian [kaplesan iran pananguley], et sikato so mansiansia lawas.”​—Daniel 2:44.

Say tema na Biblia et say kiyalangon na inkasoberano nen Jehova a Dios panamegley na mangatatawen a Panarian. Ginawa nen Jesus iya a sankamanunaan a bangat to. Inkuanto: “Saya ya ebanghelyo na panarian nipulong naani ed sankamundoan ya onkanan pamintuan  ed saray amin a nasyones; et saman la onsabi so anggaan.”​—Mateo 24:14.

Sano salatan la na pananguley na Dios so uley na too, siopa so nisalba tan siopa so naderal? Pinaseguroan itayo diad Uliran 2:21, 22: “Say maptek [a mangitatandoro ed uley na Dios] manayam naani dia ed dalin, tan say ayadyari mansiansia naani ed sikato. Balet say marelmeng [ya agmangitatandoro ed uley na Dios] napegpeg a manlapu ed dalin.” Inkanta na pinuyanan na Dios a salmista: “Wala ni so daiset, et say bagel onandi . . . Ingen ta saray mauyamo tawiren da naani dalin: tan manliket ira a dili ed inkadaakan na kareenan. Say matunong tawiren to so dalin tan manayam diman lawas.”​—Salmo 37:10, 11, 29.

Makapakelaw a Balon Mundo

Diad silong na uley na Panarian na Dios, saray niliktar ed anggaan na peles a sistema na bengabengatla so niwanwan ed dalin ya anggapo lay karelmengan tan paniirap. Walay inter-Dios a bilin a nitarya parad katooan, tan nasabi panaon “say dalin napano naani ed pikakabat ed Jehova, singa saray danum sakbongan da so dayat.” (Isaias 11:9) Sayan makapaseseg, makatulong a bangat so manresulta ed peteg a mareen, mantutunosan a sosyedad na too. Kanian, anggapo la’d satan so guerra, pateyan, karawalan, panamasoot, panagtakew, odino dinanman nin krimen.

Akatarya so makapakelkelaw a pisikal iran gunggona ed matulok a totoo a manaayam ed balon mundo na Dios. Naekal lan amin iray mauges a resulta na impanrebeldi sumpad uley na Dios. Say ag-inkayadyari, sakit, itatakken, tan ipapatey so bengabengatlan apalabas. Ipapaseguro ed sikatayo na Biblia: “Say manaayam agto naani ikuan, Mabeblay ak.” Niarum ni, insipan na Kasulatan: “Satan la nilukas so saray mata na bulag, tan say layag na saray telek nibuang naani. Satan la manlukso so piley a singa sakey ya ulsa, tan say dila na emel mankanta naani.” (Isaias 33:24; 35:5, 6) Agaylan makapaliket itan sano panggayagaan lay alay abig a bunigas ya inagew-agew​—magnayon!

Diad silong na maaron panangiwanwan na Dios, usaren na saray manaayam ed satan a balon mundo iray biskeg tan dunong da diad panggawa ed intiron dalin a paraiso. Magnayon lan naandi so kairapan, eras, tan inkaandiay-ayaman, lapud ibabaga na propesiya nen Isaias: “Sikara ipaalagey da naani so saray abung tan manayam ira naani; et mantanem ira naani na saray ubas, tan mangan ira naani na saray bunga ra. Sikara agnaani mangipaalagey, et sananey so manayam; ag-ira naani mantanem et sananey naani mangan.” (Isaias 65:21, 22) On, “onyurong ira naani balang sakey ed silong na kiew to ya ubas tan ed silong na kiew to ya igos; et anggapo naani manaktakot ed sikara.”​—Miqueas 4:4.

Ondakep so dalin lapud maaron panangasikaso na Dios tan matulok a totoo. Walaan itayo na sarayan Makasulatan a garantiya: “Say kalawakan tan say amagan dalin manggagayaga ra naani; et say kabueran a lawak manliket naani, tan manbolaklak a singa bolaklak. . . . Dia ed kalawakan ompositsit  naani so saray danum, tan saray subol ed kabueran a lawak.” (Isaias 35:1, 6) “Wala so daakan ya ilik ed tapew na dalin ed tapew na toktok na saray palandey.”​—Salmo 72:16.

Komusta balet iray binilyon a totoon inaatey? Saramay walad kanonotan na Dios so onoli ed bilay, lapud “wala naani kioli ed bilay na saray matunong tan agmatunong.” (Gawa 24:15) On, nabilay lamet iray inaatey. Nibangat ira nipaakar ed saray makapakelaw a katuaan na pananguley na Dios tan naikdan iray pankanawnawan manbilay ya andi-angga diad Paraiso.​—Juan 5:28, 29.

Diad sarayan paraan, sigpot a baliktaren nen Jehova a Dios so agmarakep a kipapasen a paniirap, sakit, tan ipapatey a mangaaripen ed katooan ed loob na nilibo lan taon. Anggapo lay sakit! Anggapo la ray agmakayari! Anggapo lay patey! “Punasen [na Dios] so amin a lua ed kamataan da; tan anggapo la naani ipatey; tan anggapo la naani onnangis o dageyem, o ot-ot: ta saray una a bengatla sikara so onlabas la.”​—Apocalipsis 21:3, 4.

Ontan so gawaen na Dios pian panganggaen so paniirap. Deralen to iyan abulok a mundo tan isandi to so intiramintin balon sistema na bengabengatla a “panayaman na katunongan.” (2 Pedro 3:13) Agaylan maong a balita iya! Kakkaukolan tayo itan a balon mundo. Tan ag-itayo la manalagar na mabayag pian nanengneng itan. Manlapud kasumpalan na saray propesiya ed Biblia, amta tayon asingsingger la so balon mundo, tan magano lan manampot so pangiyaabuloy na Dios ed paniirap.​—Mateo 24:3-14.

[Kahon ed pahina 8]

Say Insaew na Uley na Too

Nipaakar ed pananguley na too, say datin Aleman a Chancellor a si Helmut Schmidt so angikuan: “Sikatayo ‘ran totoo . . . so lawas a samet labat ya anguley ed mundo, tan kaslakan et mauge-uges. . . . Agtayo nin balot inuleyan itan tekep na sigpot a kareenan.” Inkuan na Human Development Report 1999: “Amin a bansa so angireport na kakukusboy sosyal a sistema ra, tekep na agmaligen a sosyedad, ondarakel a krimen, ondarakel a karawalan ed abung. . . . Saray sankagloboan a sesga so ompapalalo, a napapalumbasan iray pakayari na nasyon a solbaren iratan, tan nalalaslasan iray internasyonal a kiwas.”

[Saray litrato ed pahina 8]

“Manliket ira a dili ed inkadaakan na kareenan.”​—Salmo 37:11

[Picture Credit Lines ed pahina 5]

Komatlo manlapud tagey, ina tan anak: FAO photo/B. Imevbore; leksab, insabog: U.S. National Archives photo