Iletneg so Pamilyan Mabiskeg ed Espiritual
Iletneg so Pamilyan Mabiskeg ed Espiritual
“Itultuloy yo iran pabalegen diad disiplina tan manametek-kanonotan nen Jehova.”—EFESO 6:4, NW.
1. Anto so gagala na Dios parad pamilya, balet anto so agawa?
“MANBUNGA kayo, tan ondakel kayo, tan makmakan yo so dalin.” (Genesis 1:28) Diad saratan a salita ed si Adan tan Eva et inletneg nen Jehova a Dios so uksoyan na pamilya. (Efeso 3:14, 15) Diad inengneng da ed arapen, nilitrato ed kanonotan na sayan inmunan sanasawa so dalin ya amakmakan na saray ilalak da—sakey ya apalaknab a pamilya na ayadyarin totoo a magayagan manbibilay ed paraison dalin tan nankakasakey a mandadayew ed Baleg a Manamalsa ra. Balet nankasalanan si Adan tan Eva, tan say dalin so ag-amakmakan na matunong tan matakot-ed-Dios a totoo. (Roma 5:12) Imbes, say bilay na pamilya so maples ya abuyak, tan tinmalona so gulaan, karamsakan, tan kaandian na “aro ed nianakan,” nagkalalo la ed sarayan “kaunoran ya agew.”—2 Timoteo 3:1-5; Genesis 4:8, 23; 6:5, 11, 12.
2. Antoran abilidad so wala ni’d saray ilalak nen Adan, balet anto so nakaukolan pian niletneg so pamilyan mabiskeg ed espiritual?
2 Si Adan tan Eva so apalsa unong ed indengan na Dios. Anggaman nankasalanan si Adan, sikato so inabuloyan nen Jehova a manilalak. (Genesis 1:27; 5:1-4) Singa say ama ra, saray ilalak nen Adan so walaan na moral a kapasidad tan naaralan da so mangibiig ed maong tan mauges. Naibangat ira no panon a dayewen so Manamalsa ra tan say kaimportantian na pangaro ed sikato diad intiron puso, kamarerwa, kanonotan, tan biskeg da. (Marcos 12:30; Juan 4:24; Santiago 1:27) Niarum ni, naipasal iran ‘manggawa na inkatunong, tan mangaro na kaabigay linawa, tan manakar a mauy-uyamo ed Dios.’ (Miqueas 6:8) Balet, bilang managkasalanan, nakaukolan a manimano iran maong pian niletneg so sakey a pamilyan mabiskeg ed espiritual.
Anamoten so Panaon
3. Panon a ‘naanamot na atateng so panaon’ pian pabalegen iray Kristianon ananak?
3 Diad sarayan komplikado tan maatap a panaon, baleg a sagpot so nepeg ya isekar ta pian say ananak et magmaliw a ‘manangaro ed si Jehova’ a peteg a ‘manggula ed mauges.’ (Salmo 97:10) Saray makabat ya atateng so ‘manganamot ed panaon’ pian arapen iyan angat. (Efeso 5:15-17) No sakey kayon ateng, panon yon gawaen iya? Unona, iletneg iray prayuridad, ya imanoen so ‘mas importanti iran bengatla,’ kalaktip lay pangibangat tan pangipasal ed ananak yo. (Filipos 1:10, 11, NW) Komadua, pasimplien so kabibilay yo. Nayarin kaukolan yon iwaklit so arum ya aktibidades ya agtanton nakaukolan. Odino nayarin ikbanan yo iray agnakaukolan a kaykayarian a mankaukolan na panaon a mantinien. Bilang Kristianon ateng, agyon balot pagbabawian so impansagpot yo pian napabaleg so matakot ed Dios ya ananak.—Uliran 29:15, 17.
4. Panon a mansiansian asiknol so sakey a pamilya?
4 Say pangusar na atateng ed panaon a kaibay ananak da, nagkalalo la sano nisentro ed espiritual iran pamaakaran, so mamawala na maabig a resulta tan sakey itan ed saray sankaabigan a paraan pian mansiansian asiknol so pamilya. Balet aggawaen a tubat-tubat labat itan. Iyeskedyul so espisipikon panaon pian makapaniiba kayo. Ag-iya mankabaliksan na basta wala kayo labat ed abung, a nagsi-nagsi so gagawaen na balang sakey. Sankaabigan so ibulaslas na ananak diad personal ya atension ed sikara diad inagew-agew. Nakaukolan a mabulbulos ya ipatnag so aro tan panagpaga. Sakbay ni ingen a desidien na saray sanasawa so mananak, nepeg a seryoso da lan nonoten iyan importantin responsabilidad. (Lucas 14:28) Diad ontan et agda ipasen a mairap a kimey so panagpabaleg ed anak. Imbes, moriaen da itan bilang abenditon pribilihyo.—Genesis 33:5; Salmo 127:3.
Manbangat Panamegley na Salita tan Alimbawa
5. (a) Anto so gapoan na pangibangat ed ananak a mangaro ed si Jehova? (b) Anton simbawa so niiter ed atateng diad Deuteronomio 6:5-7?
5 Say pangibangat ed ananak yo a mangaro ed si Jehova so onggapon mismo ed panangaro yo ed Sikato. Say aralem a panangaro ed Dios so mamakiwas ed sikayon sitotoor a manumbok ed amin a bilin to. Mangilaktip iya ed panamabaleg ed ananak “diad disiplina tan manametek-kanonotan nen Jehova.” (Efeso 6:4, NW) Sisimbawaen na Dios iray atateng a mangipanengneng na ehemplo ed ananak da, a mitalosan ed sikara, tan ibangat ira. Oniay kuan na Deuteronomio 6:5-7: “Aroen mo si Jehova a Dios mo ed amin a pusom tan dia ed amin a kamarerwam, tan dia ed amin a pakayarim. Et saraya a salita, ya iganggan ko ed sika ed sayan agew, nepeg da so ontatak ed pusom; tan nepeg mo ya ibangat iraya a sankakulian ed saray anak mo, tan nepeg mo ra a tongtongen kapagno manyurong ka ed abung mo, tan kapagno manaakar ka ed dalan, tan kapagno mandukdukol ka tan kapagno ombangon ka.” Diad mabetbet a pamilin tan pangulit, nipurek yo iray ganggan na Dios ed ananak yo. Natebek sirin na saray ilalak yo so aro yo ed si Jehova tan bilang epekto et naimpluensiaan met ira a mamayubo na inkaapit ed sikato.—Uliran 20:7.
6. Panon a naanamot na atateng so katuaan a say ananak so makaaral panamegley na alimbawa?
6 Say ananak et magunaet a makaaral. Sikara so aliston ondengel tan makaimano tan maples a mangalig ed alimbawa yo. Sano nanengneng da ya aliwa kayon materyalistiko, makatulong itan pian naaralan da no panon dan tumboken so simbawa nen Jesus. Sikara so ibangat yo ya agmanpaga nipaakar ed saray materyal a bengatla noagta ‘itultuloy dan anapen so panarian na Dios.’ (Mateo 6:25-33) Panamegley na makagunggona tan makapabiskeg a pantotongtong nipaakar ed katuaan na Biblia, kongregasyon na Dios, tan saray aturon mamatatken, nibangat yoray anak yo a manrespeto ed si Jehova tan mangapresia ed espiritual iran probisyon to. Lapud mainomay a naimano na ananak iray agpantutunosan, say insangin panangibangat so nepeg a suportaan na kondukta tan awawey a mangipapatnag ed mismon aralem ya apresasyon yo ed espiritual iran bengatla. Agaylan bendision itan sano nanengneng na atateng a say maabig ya alimbawa ra so amawala ed ananak da na sigpot-puson panangaro ed si Jehova!—Uliran 23:24, 25.
7, 8. Anton alimbawa so mangipabitar ed kaimportantian na panangipasal ed ananak diad malangwer nin edad, tan siopa so nepeg a napagalangan ed walan italona na satan?
7 Nanengneng so kaimportantian na panangipasal ed ananak manlapu la’d inkaugaw diad sakey ya alimbawa ed Venezuela. (2 Timoteo 3:15) Lanoren na satan so nipaakar ed malangwer niran sanasawa, si Félix tan Mayerlín. Sikara et payunir a ministros. Sanen nianak so ilalak dan si Felito, ginawa ray anggaay nayarian da pian sikatoy napabaleg da bilang tuan managdayew ed si Jehova. Maksil ya ibabasaan nen Mayerlín si Felito na My Book of Bible Stories, ya impalapag na saray Tastasi nen Jehova. Diad asaksakbay ya edad, ompatnag a nibiig la nen Felito so retrato nen Moises tan arum nin totoo diad libro.
8 Anggaman uga-ugaw ni, ginmapo lan nampulong si Felito. Ginawa to so pilalek to a magmaliw a manangipalapag na Panarian, tan diad saginonor et sikatoy abautismoan. Sinmabi panaon, si Felito so nagmaliw a regular a payunir. Oniay komento na atateng to: “Diad pakakaimano mi ed ibubulaslas na anak mi, amoria mi ya otang mi itan ed si Jehova tan ed bilin to.”
Tulongan so Ananak ya Ombulaslas ed Espiritual
9. Akin a misalsalamat tayo ed espiritual a bilin a nagagamoran tayo panamegley na matoor tan makabat ya aripen a klase?
9 Dakerakel a magasin, nilasus a libro, tan nilibon Web site ed Internet so mangiyoopresi na bilin ed no panon so pamabaleg ed ananak. Mabetbet a “mansusumlangan so impormasyon,” so nikuan ed espisyal ya edisyon na Newsweek nipaakar ed ananak. “Say makapawetwet ni ingen et no say iisipen yon napanmatalkan ya impormasyon so aliwa manaya.” Agaylay pisasalamat tayo ta daakan so intarya nen Jehova parad kibangat tan pakabayubo na saray pamilya ed espiritualidad da! Kasin sigpot yon aanamoten so amin a probisyon ya itatarya na matoor tan makabat ya aripen a klase?—Mateo 24:45-47.
10. Panon a nagunggonaan so atateng tan ananak ed epektibon panagaral na pamilya ed Biblia?
10 Sakey ya importantin tuloy a pankaukolan et say regular, tuloytuloy a panagaral na pamilya ed Biblia a gagawaen ed relaks ya atmospera. Pian makaibangat, makapaliket, tan makapaseseg itan, nakaukolan so maong a panagparaan. Diad panangguyor na atateng ed ananak da a manbesngaw, naamtaan da so walad kapusoan tan kanonotan da. Sakey lan paraan pian nadetermina so inka-epektibo na panagaral na pamilya et say panimano no kasin amin a membro na sankaabungan et manatalaran ed satan.
11. (a) Antoran kalat so nayarin naitulong na atateng a niletneg na ananak da? (b) Anto so resulta sanen ginegemtan na sakey ya Haponesan ugaw so kalat to?
11 Saray espiritual a kalat met so makatulong ed pamilya pian magmaliw a mabiskeg ed espiritual, tan saray atateng so nepeg ya ontulong ed ananak da pian niletneg iratan a kalat. Saray matukoy a kalat et mangilaktip ed inagew-agew a panagbasa ed Biblia, pagmaliw a regular a manangipalapag na maong a balita, tan iyaaligwas ed dedikasyon tan bautismo. Say arum nin kalat et nayarin mangilaktip ed sigpot-panaon a serbisyo bilang payunir, diad Bethel, odino bilang sakey a misionaryo. Legan a manaaral ed elementarya, ginawan kalat na sakey ya Haponesan ugaw a manngaray Ayumi so pampulong ed amin a walad klase to. Pian nasagyat so interes na maestra tan saray kaklase to, sikatoy kinmerew na permiso a mangikarga na pigaran publikasyon na Biblia diad librarya. Bilang resulta, niyareglo so 13 a panangiyaral na Biblia legan na anem-taon to ed elementarya. Sakey ed saray inyaralan to na Biblia tan arum ed kapamilyaan na satan ya estudyante so nagmaliw a bautismadon Kristianos.
12. Panon a nagamoran na ananak so sankabalegan a gunggona ed saray miting na Kristiano?
12 Say nakaukolan met parad mabiskeg ya espiritual a bunigas et say regular ya iyaatendi ed miting. Binilin nen apostol Pablo iray kapananisiaan to ya ‘agda papaulyan so saray panmumuyong da, singa ugali na saray arum.’ Komon ta aliwan ontan so niyugali tayo, lapud say kalangweran tan matatken so pirmin nagunggonaan ed regular ya iyaatendi ed saray miting na Kristiano. (Hebreos 10:24, 25; Deuteronomio 31:12) Nakaukolan ya ibangat iray ananak ya ontalineng ya atentibo. Makana so pamparaan met ed saray miting lapud say sankabalegan a gunggona et manlapud aktibon panagkomento. Anggaman say ugaw et nayarin onggapo diad pangibalikas na pigaran salita odino manbasa na daiset a parti na parapo, makagunggonan maong no nipasal so ananak a mananap ed saray ebat tan ibalikas da itan ed mismon salita ra. Atateng, kasin ipapanengneng yo so alimbawa diad naynay tan makabaliksan a panagkomento? Maabig met a kada membro na pamilya so nawalaan na dili ton Biblia, panagkantaan, tan sakey a kopya na publikasyon a nauusar ed Makasulatan a singbatan.
13, 14. (a) Akin a nepeg a piulopan na atateng so ananak da diad ministeryo? (b) Anto so ontulong pian makagunggona tan makapaliket so lawak na serbisyo parad ananak?
13 Saray makabat ya atateng so mangipaarap ed biskeg na inkatobonbalo na ananak da diad panagserbi ed si Jehova, a tulongan ira pian gawaen dan importantin kabiangan na bilay da so panagpulong. (Hebreos 13:15) Dia lambengat ed piulop ed ananak da diad ministeryo so pakapanseguro na atateng a nagamoran na saray malangwer nin ananak da so panangipasal a nakaukolan da pian magmaliw a ministros ‘ya anggapo so ibaing da, ya agamilen da ed matunong so salita a tua.’ (2 Timoteo 2:15) Kanian, komusta kayo sirin? No sakey kayon ateng, kasin tutulongan yoy ananak yo a manparaan ed lawak na ministeryo? Say panggawa ed saya so ontulong pian magmaliw a makapaliket, makabaliksan, tan produktibo so ministeryo ra.
14 Akin a makagunggona ed atateng tan ed ananak so panulop da ed ministeryo? Diad onian paraan, naimano tan naalig na ananak so maabig ya ehemplo na atateng da. Ontan met, naobserbaan na saray atateng so awawey, ugali, tan abilidad na ananak da. Seguroen ya awiten yo so ananak yo diad nanduruman nengneng na ministeryo. No posibli, ikdan yo na bag so kada anak yo pian usaren to ed panagpulong, tan ibangat yo a pansiansiaen to itan a masinop tan presentabli. Diad tuloytuloy a panangipasal tan panamaseseg, say tuan apresasyon ed ministeryo so napabiskeg, tan natebek na ananak a say panagpulong a kimey so sakey a paraan na pangipanengneng na aro ed Dios tan ed kaparan too.—Mateo 22:37-39; 28:19, 20.
Mantinien so Espiritualidad
15. Lapud importantin tuloy so panmantini ed espiritualidad na pamilya, anto so pigaran dalan pian nagawaan itan?
15 Makana so panmantini ed espiritualidad na pamilya. (Salmo 119:93) Say sakey a paraan pian nagawaan itan et say paningbat na espiritual iran bengatla ed pamilya yo diad amin a pankanawnawa. Kasin sisingbaten yo ed sikara so teksto na Biblia ed kada agew? Kasin niyugali yo so panginabang ed sikara na saray eksperiensia ed lawak na kimeyan odino saray punto ed sankabaloan iran magasin a Panag-Bantayan tan Awake! ‘kapagno manaakar kayo ed dalan’? Kasin nanononotan yon pisalamatan si Jehova ed pikakasi lapud inagew-agew a bilay tan ed daakan iran probisyon to ‘kapagno mandukdukol kayo tan kapagno ombangon kayo’? (Deuteronomio 6:6-9) Sano napatnagan na ananak so aro yo ed Dios diad amin a gagawaen yo, ontulong itan pian sayakupen da so katuaan.
16. Anto so kablian na panamaseseg ed ananak a man-research a bukor?
16 No maminsan, nakaukolan na ananak so panangigiya pian natalonaan da iray problema odino kipapasen ya onlesa. Imbes a naynay ya ibaga ed sikara no anto so gawaen da, akin ta no ipanengneng ed sikara no panon dan naamtaan so panmoria na Dios ed saray pamaakaran diad pamaseseg ed sikara a man-research a bukor? Diad pangibangat ed ananak nipaakar ed maong a panangusar ed amin ya uusaren tan publikasyon ya intarya na ‘matoor ya aripen,’ ontulong itan ed sikara pian nabayuboan da so maapit a siglaotan ed si Jehova. (1 Samuel 2:21b) Tan sano inabang da iray gunggona na nausisa ra ed Biblia diad arum a membro na sankaabungan, lalon ombiskeg so espiritualidad na pamilya.
Sigpot a Manmamatalek ed si Jehova
17. Akin ya agnepeg a nadismaya iray mansusulon kaatengan nipaakar ed panamabaleg ed ananak da bilang Kristianos?
17 Komusta met iray pamilyan walaan na sulon-ateng? Saya so mangipaarap na kaaruman iran angat nipaakar ed panagpabaleg ed ananak. Balet, sikayoran mansusulon atateng, agkayo nadidismaya! Posibli so itatalona, unong ya impatnag la na dakel a mansusulon atateng a nanmatalek ed Dios, a matulok ya angiyaplika ed simbawa to, tan amabaleg ed ananak dan nagmaliw a maabig tan mabiskeg ed espiritual. (Uliran 22:6) Siempre, saray Kristianon mansusulon ateng so nakaukolan a sigpot a manmatalek ed si Jehova. Nepeg iran nawalaay pananisia a sikatoy mangitarya na tulong.—Salmo 121:1-3.
18. Antoran mental tan pisikal a pankaukolan na ananak so nepeg ya imanoen na atateng, balet anto so iyuna ni?
18 Momoriaen na saray makabat ya atateng a ‘wala so panaon a panelek tan panaon a panlukso.’ (Eclesiastes 3:1, 4) Makana so pakawalaan na panagrelaks tan balansi, makagunggonan panligliwaan pian nabayuboan so mental tan pisikal a pankaukolan na ugaw. Makatulong ed sakey ya ugaw so makapabiskeg a musika tan nagkalalo la ed pangansion na saray kanta na panangidayew ed Dios pian nabayuboan to so maabig ya awawey a walaan na importantin betang ed kapabiskeg na siglaotan to ed si Jehova. (Colosas 3:16) Say inkatobonbalo so panaon met ya iparaan iran magmaliw a matakot ed Dios a wala la’d edad, ta pian say panggayaga ra ed bilay so ontundas ya andi-angga ed paraison dalin.—Galacia 6:8.
19. Akin a makapanmatalek so atateng ed panamendision nen Jehova ed saray sagpot dan panamabaleg ed anak da?
19 Labay nen Jehova ya amin a Kristianon pamilya so ontalona bilang mabiskeg tan nankakasakey ed espiritual. No talagan inaro tayo so Dios tan gawaen tayo so anggaay nayarian tayo ya ontulok ed Salita to, bendisionan toray sagpot tayo tan ikdan to itayo na biskeg a nakaukolan tayo pian natumbok so apuyanan a panangidirehi to. (Isaias 48:17; Filipos 4:13) Tandaan a say pankanawnawa yo natan a mangibangat tan mangipasal ed ananak yo so limitado tan agla naulit. Gawaen yoy anggaay nayarian yo pian iyaplika so simbawa na Salitay Dios, tan bendisionan nen Jehova iray sagpot yo ya iletneg so pamilyan mabiskeg ed espiritual.
Anto so Naaralan Tayo?
• Akin ya importantin tuloy so panganamot ed panaon sano ipapasal so ananak?
• Akin a nakaukolan so maong ya alimbawa na atateng?
• Anto so arum ya importantin paraan pian natulongan so ananak ya ombulaslas ed espiritual?
• Panon a namantini so espiritualidad na pamilya?
[Tepetepet Parad Panagaral]
[Saray litrato ed pahina 24, 25]
Saray pamilyan mabiskeg ed espiritual so regular a manaaral na Salitay Dios, onaatendi ed saray miting na Kristiano, tan saniiban mibibiang ed ministeryo