Propesiya nen Isaias​—Liwawa Parad Amin a Katooan I

Kapitulo Tres

“Ipetek Tayo Iray Pamaakaran ed Baetan Tayo”

Isaias 1:10-31

1, 2. Siopa so angikomparaan nen Jehova ed saray manuley tan totoo na Jerusalem tan Juda, tan akin a makatunongan itan?

 NAYARIN mankatunongan iray manaayam ed Jerusalem kayari ran nadngel so panangondena a nikurit ed Isaias 1:1-9. Maseguron labay dan ipasirayew so amin ya ibabagat da ed si Jehova. Balet, itatarya na bersikulo 10 ya anggad 15 so manangondenan ebat nen Jehova ed saratan ya awawey da. Oniay gapo na satan: “Denglen yo so salita nen Jehova, sikayo managuley na Sodoma; talinengen yo so ganggan na Dios tayo, sikayo a baley na Gomorra.”​—Isaias 1:10.

² Aliwa lambengat a saray mauges ya agamil ed sekso so inkaderalan na Sodoma tan Gomorra noagta ontan met ed agmangisengansengan tan matangas iran awawey da. (Genesis 18:20, 21; 19:4, 5, 23-25; Ezequiel 16:49, 50) Talagan atalagnaw iray onderengel ed si Isaias lapud nikompara ira ed saray totoo na saratan ya akondenan syudad. * Balet say pakanengneng nen Jehova ed totoo to so talagan mipadpara ed saratan, tan agpapalemewen nen Isaias so mensahe na Dios ta pian ‘nakiki so kalayagan da.’​—2 Timoteo 4:3, NW.

3. Anto so labay ya ibaga nen Jehova sanen inkuanto a “wala ed siak so masarag” nipaakar ed saray ibagat na totoo, tan akin ya ontan so kipapasen?

³ Imanoen pa no antoy liknaan nen Jehova ed mansimpisimpitan a panagdayew na totoo to. “Anto ta ed siak so karaklan na saray bagat yo? kuan nen Jehova: wala ed siak so masarag ed saray bagat a pinoolan a karkarnero, tan say taba na saray pinataba ya ayep; et agak manliket ed dala na saray baka, ni saray kordero, ni saray kanding.” (Isaias 1:11) Alingwanan na totoo ya agmandedependi si Jehova ed saray bagat da. (Salmo 50:8-13) Agto nakaukolan so antokaman ya isaklang na totoo ed sikato. Kanian no iisipen na totoo a manggagawa iray kamaongan ed si Jehova diad pangisasaklang da ed saray paspasaray a panagbagat da, nalilingo ira. Inusar nen Jehova so mapuersan piguratibon salita. Say balikas a “wala ed siak so masarag” so nayarin nipatalos met a “naknakda ak la” odino “alunit ak la.” Asali yo la kasi so naknaksel, a nalulunit kayo no nanengneng yoy dakdakel a tagano? Ontan met so liknaan nen Jehova ed saratan ya apay​—makapadimdimla!

4. Panon ya inwalwal na Isaias 1:12 so kaapaan na iyaakar na totoo diad templo ed Jerusalem?

⁴ Oniay intuloy nen Jehova: “Sano ondago kayo ya ompatnag ed arap ko, siopa so nankaukolan na saya ed lima yo, a gatinan yo so saray saban ko?” (Isaias 1:12) Agta ingganggan a mismo nen Jehova ya ‘ompatnag iray totoo to ed arapan nen Jehova,’ salanti, onla ra ed templo to diad Jerusalem? (Exodo 34:23, 24) On, balet pormalidad lambengat so iyaakar da diman, a rotina labat ed sikara so puron panagdayew, ya aliwan puro so motibo ra. Parad si Jehova, say naynay ya iyaakar da ed saray saban to et singa ‘pangigatin-gatin’ lambengat, ya anggapo lay arum a nagagawaan noagta nakokoskos labat so datal.

5. Anto so arum ed saray gawa na panagdayew na saray Judio, tan akin a nagmaliw iratan a “pabelat” ed si Jehova?

⁵ Agpankelawan so impangusar dia natan nen Jehova ed mas mapuersan salita! “Agyo ak la yaakaran na saray apa a patanir; say insenso sikato so makapadimla ed siak; say balo a bulan  tan sabaton, say pananawag na tiptipon​—agko nitepel so inkauges [“misteryoson pakayari,” NW] tan say naasalan [“masimoon,” NW] a tipon. Saray balo a bulan yo tan saray tinuro yo a liket say kamarerwak kagula to ra; sikara so gonigon ed siak; masagpot ak a manawit ed sikara [“pabelat ira,” NW].” (Isaias 1:13, 14) Saray apay ya ilik, insenso, saray Sabaton, tan masimoon iran pantitipon so kabiangan ya amin ed Ganggan na Dios ed Israel. No nipaakar ed ‘saray balon bulan,’ simplin ididirehi na Ganggan a ngilinan iratan, balet walaray makagunggonan tradisyon a kalkalnan niyarum ed panagngilin. (Numeros 10:10; 28:11) Say balon bulan so impasen bilang binulan a Sabaton, sano ontundan mankimey iray totoo tan mandaragup ni ingen ira pian paibangat ed saray propeta tan saserdote. (2 Arari 4:23; Ezequiel 46:3; Amos 8:5) Aliwan makapuy so panngilin ed saratan. Say problema et no pampapasirayew da labat iratan. Niarum ni, saray Judio so ombabaling ed “misteryoson pakayari,” saray espiritistikon agamil, ya itetekep da ed pormal a panagngilin ed Ganggan na Dios. * Sirin, saray gagawaen da a panagdayew ed si Jehova so “sakey a pabelat” ed sikato.

6. Diad anton pantalos ya ‘asagpotan’ si Jehova?

⁶ Panon balet, ya ‘asagpotan [odino naksawan]’ si Jehova? Tutal, sikato so walaan na ‘baleg a tuloy a biskeg ed pakapanyari . . . ag-onkapuy odino nakesawan.’ (Isaias 40:26, 28) Inusar nen Jehova so malinew a piguratibon salita pian natalosan tayoy liknaan to. Asali yo la kasi so angawit na ambelbelat insan kinmapkapuy kayo kanian labay yo lan ikbanan itan? Ontan so liknaan nen Jehova nipaakar ed mansimpisimpitan iran gawa na panagdayew na totoo to.

7. Akin ya agla dinengel nen Jehova iray pikakasi na totoo to?

⁷ Sinaglawi natan nen Jehova so maapit tan personal a tuloy ed amin a gagawaen ed panagdayew. “Sano unaten yo so saray lima yo, yamot ko so saray matak a manlapu ed sikayo; on, sano manggawa kayo na dakel a pikakasi, agak ondengel: saray lima yo napno ra na dala.” (Isaias 1:15) Say pangilukas ed saray dakulap, ya iyunat iray lima ed tagey, et sakey ya andawes na pikekerew. Sayan postura so nagmaliw ya anggapoy kakanaan ed si Jehova, lapud say kalimaan na sayan totoo so napnoy nipaagus a dala. Kasmak so karawalan ed dalin. Say panaglames ed saray maletey so kaslakan la. Makapabaing ed si Jehova so pikakasi na saratan a maabuso, masiblet a totoo, pati say ikekerew da ed sikato na saray bendisyon. Agpankelawan no akin ya oniay inkuan nen Jehova, “Agak ondengel”!

8. Anto so pakakaluksoan natan na Kakristianoan, tan panon a napepelag so arum a Kristiano ed mipadparan patit?

⁸ Diad panaon tayo, agmet agamoran na Kakristianoan so pabor na Dios anggaman ed saray maapan pikakasi ya ulit-uliten da, tan ed arum niran relihyoson “gawa” ra. (Mateo 7:21-23) Importantin tuloy ya agtayo met napelag ed ontan a patit. No maminsan, say sakey a Kristiano so napelag ed panangagamil na seryoson kasalanan, insan to ikatunongan a basta niyamot to so gagawaen to tan padaaken to so kimey to ed Kristianon kongregasyon, saray gagawaen to so anggan panon et nalemewan so kasalanan to. Say ontan iran pansimpisimpitan so agmamaliket ed si Jehova. Saksakey lambengat so tambal ed espiritual a sakit, a singa ipapanengneng na onggendan iran bersikulo na Isaias.

Say Tambal ed Espiritual a Sakit

9, 10. Panon kaimportante so kalinisan ed panagdayew ed si Jehova?

⁹ Si Jehova, say maabagey a Dios, so binmaling ed mas maligsa, mas makapasagyat a balikas. “Manuras kayo, manlinis kayo; iwaklit yo so mauges ed saray gawa yo a manlapu ed arap na saray matak; ontunda kayo a manggawa na mauges. Manaral kayo a manggawa na maong; anapen yo so katunongan, tulongan yo so inaposan [“ipetek so managlames,” NW], ikatunongan yo so saray ulila, yagel yo so balo a bii.” (Isaias 1:16, 17) Naromog tayo dia so siameran kakaukolanen, odino ganggan. Say primeron apatira et diad negatibon pantalos lapud sasaglawien  na saratan so pangekal ed kasalanan; say unor a limara et positibon kiwas a mangitonton ed pakagamor na bendisyon nen Jehova.

¹⁰ Say panag-uras tan panlinis so lawas importantin kabiangan na puron panagdayew. (Exodo 19:10, 11; 30:20; 2 Corinto 7:1) Balet kaliktan nen Jehova a napaaralem ni so panaglinis, diad mismon puso na saray managdayew ed sikato. Sankaimportantian so kalinisan ed moral tan espiritual, tan saya so tutukoyen nen Jehova. Say primeron duaran ganggan ed bersikulo 16 et aliwan panangulit lambengat. Isusuheri na sakey a Hebreon gramatiko a say primero, “manuras kayo,” so manutukoy ed unonan kundang na panaglinis, bangta say komadua, “manlinis kayo,” so manutukoy ed tuloytuloy a sagpot pian namantini itan ya inkalinis.

11. Pian nadaeg so kasalanan, anto so nepeg tayon gawaen, tan anto so agtayon balot gawaen?

¹¹ Anggapo so niyamot tayo ed si Jehova. (Job 34:22; Uliran 15:3; Hebreos 4:13) Kanian saksakey so kabaliksan na ganggan to ya, “Iwaklit yo so mauges ed saray gawa yo a manlapu ed arap na saray matak”​—ontundan manggaway mauges. Kabaliksan na satan ya agsasalien ya iyamot iray seryoson kasalanan, lapud say pangiyamot et kasalanan a mismo. Oniay impasakbay na Uliran 28:13: “Say manakbong ed saray impakalukso to ag-onaligwas; balet say mangipatua tan mangikaindan ed sikara makagamor na panangasi.”

12. (a) Akin ya importante so ‘panaral a manggaway maong’? (b) Panon a nagkalautlan niyaplika na saray mamatatken iray ganggan ya “anapen yo so katunongan” tan “ipetek so managlames”?

¹² Dakel so naaralan ed saray positibon kiwas ya ingganggan nen Jehova ed bersikulo 17 na Isaias kapitulo 1. Imanoen ya agto lambengat inkuan a “manggawa na maong” noagta “manaral kayo a manggawa na maong.” Nakaukolan so personal a panagaral ed Salitay Dios ta pian natalosan no anto so maong ed imaton na Dios tan pian nakaliktan so panggawa ed satan. Niarum ni, aglambengat imbaga nen Jehova a “mangisaklang na katunongan” noagta “anapen yo so katunongan.” Anggan saray eksperiensyadon mamatatken so nakaukolan a mansukimat a maong ed Salitay Dios ta pian naromog da so maptek a kurang ed arum a komplikadon pamaakaran. Responsabilidad da met ya “ipetek so managlames,” unong ed ontumbok ya ingganggan nen Jehova. Sarayan ganggan so importante ed saray Kristianon pastol natan, lapud kaliktan dan salimbengan so pulok manlapud “saray masiban lobo.”​—Gawa 20:28-30.

13. Panon tayon niyaplika natan iray ganggan nipaakar ed ulilan ugaw tan say balo?

¹³ Saglawien na unor a duaran ganggan so arum ed maletey a kabiangan na totoo na Dios​—saray ulila tan balo. Saratan ya indibidual so lawas aanamoten na mundo; nepeg ya agnagawa itan ed limog na totoo na Dios. “Ikatunongan” na maaron mamatatken iray ulila ya ugugaw ed loob na kongregasyon, a tulongan iran makagamor na inkahustisya tan proteksion ed sakey a mundo a mangaanamot tan mangiimpluensiay mauges ed sikara. Saray mamatatken so ‘mangiyagel’ ed say balo odino, unong ed kabaliksan met na Hebreon salita, “manbanikel” ed biang to. On, amin a Kristiano so malabay a magmaliw a lapuan na salimbeng, ligliwa, tan inkahustisya ed saray mankaukolan ed limog tayo lapud sikara so mabli ed si Jehova.​—Miqueas 6:8; Santiago 1:27.

14. Anton positibon mensahe so ipapasabi na Isaias 1:16, 17?

¹⁴ Agaylan mapekder tan positibon mensahe so impasabi nen Jehova panamegley na sayan siameran ganggan! No maminsan et iisipen na saramay akapankasalanan ya agda nayarian so manggaway maptek. Makapadismaya so ontan a panag-isip. Niarum ni, makapuy iratan. Amta nen Jehova​—tan labay ton naamtaan tayo​—a diad tulong To, siopaman a nankasalanan so nayarin ontunda ed makasalanan a kurang to, manpataoli, tan manggawa lay maptek.

Sakey a Maabagey, Makatunongan a Kerew

15. Panon a say balikas ya “ipetek tayo iray pamaakaran ed baetan tayo” so lingon atalosan no maminsan, tan anto so peteg a kabaliksan na satan?

¹⁵ Say balikas nen Jehova natan so lalon linmigsa tan maabagey. “Dago kayo natan, tan mankakatunongan itayo [“ipetek tayo iray pamaakaran ed baetan tayo,” NW], kuan nen Jehova:  Anggan saray kasalanan yo sikara so singa eskarlata, napaputi ra a singa say niebe; anggan sikara so ambalanga a singa karmesi, magmaliw ira a singa amputi a bago.” (Isaias 1:18) Say imbitasyon ya angilukas ed sayan alay abig a bersikulo so mabetbet ya agnatalosan. Alimbawa, oniay kuan na The New English Bible, “Pansuppiatan tayo itan”​—a singano diad parehon dapag et nepeg a manpalugaran pian makapanpapaknaan. Aliwan ontan! Agnatetel si Jehova, pati say amin ya impideneng to ed sayan rebelyoso, mansimpisimpitan a totoo. (Deuteronomio 32:4, 5) Sasaglawien na bersikulo so sakey a husgado a mangipaakseb na inkahustisya, aliwan sakey a palugaran a diskusyon ed baetan na parehon dapag. Dia et singano aangaten nen Jehova so Israel ed sakey a bista.

16, 17. Panon tayon naamtaan a mabulos si Jehova a mamerdona ed anggan saray seryoson kasalanan?

¹⁶ Singa makapataktakot itan ya ideya, balet si Jehova so sankamapangasian tan sankamaabageyan ya Ukom. Agnaparaan so kapasidad to a mamerdona. (Salmo 86:5) Sikato lambengat so makapangekal ed saray kasalanan na Israel a “singa eskarlata” tan linisan to iratan, a ‘paputien to iratan a singa niebe.’ Anggapo so sagpot na too, nidatak iran totontonen, bagbagat, odino pikakasi a makapangekal ed matik na kasalanan. Say panamerdona lambengat nen Jehova so makapangekal ed kasalanan. Ipapagamor na Dios itan a panamerdona unong ed saray kakaukolanen ya indatak to, a mangilaktip ed puro tan impapuson panagbabawi.

¹⁷ Importantin tuloy iyan katuaan lapud inulit itan nen Jehova diad maanlong a paraan​—saray “karmesi” a kasalanan so magmaliw a singa malinis, ag-akoloran, amputin lana. Labay nen Jehova a naamtaan tayo a sikato so peteg a Manamerdona na saray kasalanan, anggan saramay grabe ni ingen, daput no naimano to a puro so panagbabawi tayo. Saramay agmanisia ya onaplika itan ed inkasikara so nepeg a mannodnonot ed saray alimbawa nen Manases. Grabe so impankasalanan to​—diad loob na dakel a taon. Ingen, sikatoy nagbabawi tan aperdona. (2 Awaran 33:9-16) Labay ya ipaamta ed sikatayo nen Jehova ya amin tayo, pati saramay akagaway seryoso iran kasalanan, ya agni atrasado so ‘pangipetek ed saray pamaakaran’ ed sikato.

18. Anton pampilian so inyarap nen Jehova ed saray rebelyoson totoo to?

¹⁸ Pinanonotan nen Jehova iray totoo to a wala so pampilian da. “No labay yo tan maunor kayo, kanen yo so abig na dalin: Balet no onaleg kayo tan ontunganga, naakmon kayo ed kampilan; ta say sangi nen Jehova sinalita to.” (Isaias 1:19, 20) Indanet dia nen Jehova iray awawey, tan inusar to so sananey nin malinew a piguratibon panagsalita pian nipabitar so punto to. Say pampilian na Juda et saya: Mangan ira odino sikara so kanen. No mabulos iran ontalineng tan mangunor ed si Jehova, kanen da so maong a bunga na dalin. Balet, no mansiansia ira ed rebelyoson awawey da, sikara so kanen​—na kampilan na kakabusol da! Singano agnaisip no mas pilien na totoo so kampilan na saray kakabusol da nen say panangasi tan inkadaakan na manamerdonan Dios. Anggaman kuan, ontan so kipapasen ed Jerusalem, unong ya ipatnag na onggendan iran bersikulo na Isaias.

Sakey a Punebre Parad Pinabpablin Syudad

19, 20. (a) Panon ya impasabi nen Jehova so liknaan ton nitapat? (b) Diad anton paraan a say ‘kaptekan so datin nanayam ed Jerusalem’?

¹⁹ Diad Isaias 1:21-23, nanengneng tayo so pirmin kalaknab na karelmengan na Jerusalem ed saman a panaon. Inggapo natan nen Isaias so sakey ya apuyanan ya anlong ed nengneng na sakey a punebre, odino tagleey: “Panon a say matalek  a syudad magmaliw a balangkantis! Sikato a napno na katunongan! Say kaptekan nanayam ed sikato, balet natan saray managpatey.”​—Isaias 1:21.

²⁰ Agaylay inkagba na syudad a Jerusalem! Sikato so datin matoor ya asawan bii, natan et nagmaliw lan balangkantis. Anto ni so mas mapuersan mangideskribe ed inkitapat tan inkadismaya nen Jehova? ‘Say kaptekan so datin nanayam’ ed sayan syudad. Kapigan? Bueno, sakbay ni ingen a niwalay Israel, sanen panaon ni nen Abraham, sayan syudad so atawag a Salem. Satan so inuleyan na sakey a too ya ari tan saserdote. Say ngaran to et Melquisedec, a mankabaliksan na “Ari na Inkatunong,” tan mapatnag a matukotukoy itan ed sikato. (Hebreos 7:2; Genesis 14:18-20) Manga 1,000 a taon kayari nen Melquisedec, asabi na Jerusalem so kapanpantokan to diad silong na impan-ari nen David tan Solomon. ‘Say kaptekan so datin nanayam ed sikato,’ nagkalalo la sanen saray nanari ed satan so angipatnag na ehemplo ed totoo diad impankurang da ed saray dalan nen Jehova. Balet, nen panaon la nen Isaias, agla nanonotan iratan a panaon.

21, 22. Anto so kabaliksan na lati tan alaokan lan serbesa, tan akin a makanepegan iray pangulo na Judio ed ontan a deskripsion?

²¹ Ompatnag a saray pangulo ed limog na totoo so manunan problema. Intuloy nen Isaias so pantatagleey to: “Say pilak mo nagmaliw a lati, say alak mo alaokan na danum. Saray prinsipem sikara so matunganga, tan kaiba ra na saray matakew; balang sakey aroen to so saray panuksok, tan tumboken da so saray pananumang: agda ikatunongan so ulila, agda met pasabien so pegdat na balo a bii ed sikara.” (Isaias 1:22, 23) Duaran nantumbokan a malinew ya ilustrasyon so mangipaimano ed walan onggendan. Eekalen na managpanday iray lati ed minoldin pilak tan ibantak to itan. Saray prinsipe tan ukom na Israel et singa lati, aliwan pilak. Nakaukolan a naekal iratan. Anggapo lay usar na saratan a singa say serbesa ya alaokan na danum tan nagmaliw lan matabtabang. Saratan ya iinumen so manepeg labat ya ikalbo ed kalungkong.

²² Ipapatnag na bersikulo 23 no akin a makanepegan iray papangulo ed ontan a deskripsion. Intandoro na Mosaikon Ganggan so totoo na Dios, ya ibibiig to ira manlapud arum iran nasyon. Alimbawa, agawaan itan panamegley na ganggan a salimbengan iray ulila tan saray balo. (Exodo 22:22-24) Balet diad panaon nen Isaias, saray ulilan ugugaw so agtanton makapanilalo ed antokaman a panaghusga a pabor ed sikara. No nipaakar ed balo, anggapon balot so mangasikaso ed dalem to, a sikato kalamor so manbanikel a bukor. Anggapo, sarayan uko-ukom tan lider so okupadon maong a mananap ed pankaabigan dan dili​—a manaanap ira na pasuksok, regalo, tan minononong ira ed saray matatakew, a mapatnag a sasalimbengan daray kriminal balet ta papaulyanan dan manirap iray biktima ra. Alodloor ni, sikara so “matunganga,” odino nigalet, ed inkauges da. Agaylan makapasinagem a kipapasen!

Gogolan nen Jehova so Totoo To

23. Antoran liknaan nipaakar ed saray kakabusol to so imbalikas nen Jehova?

²³ Agkonsintien nen Jehova so ontan a panangabuso ed pakayari diad ando lan ando. Intuloy nen Isaias: “Kanian kuan na Katawan, si Jehova na saray ehersito, say Makapanyari na Israel, A! ongangana ak ed saray kasumlang ko [“painawaen koy inkasiak manlapud saray kakabusol ko,” NW], tan ombales ak ed saray kabusol ko.” (Isaias 1:24) Si Jehova so naikdan na taloran tawag dia, a mangidadanet ed manepeg ya inka-katawan to tan ed mabisbiskeg a pakayari to. Say panangibelyaw ya “A!” so nayarin mankabaliksan a say panangabagey nen Jehova so atekepan la natan na determinasyon ya onkiwas ed sanok to. Maseguron wala so rason ed saya.

24. Anton proseso na panaggogol so ginetma nen Jehova parad totoo to?

²⁴ Pinagmaliw na mismon totoo nen Jehova so inkasikara a kakabusol to. Sikara so manepenepeg ed panangibales na Dios. “Painawaen” nen Jehova so inkasikato manlapud sikara, odino italirak to ira. Kabaliksan kasi na satan a kompleto, permanentin lan napagit so totoo a ningaran ed sikato? Andi, lapud oniay intuloy ya inkuan nen Jehova: “Et ipawil ko so limak ed tapew mo, tan linisan ko a maong so latim, tan ibantak ko ya amin so estañom [“dutadutak mo,” NW].” (Isaias 1:25)  Inusar nen Jehova so proseso na panaggogol bilang ilustrasyon. Say managgogol ed kadaanan iran panaon so mabetbet a mangiyarum na lihiya (lye) pian nibiig so lati manlapud ankablin metal. Diad mipadparan paraan, si Jehova, ya agmangipapasen ed totoo to bilang sigpot lan marelmeng, so ‘mangastigo ed sikara diad dugarugan paraan.’ Ekalen to ed sikara iray “estaño”​—saray benger tan agmakaroyroyo, ya agmalabay a manaral tan mangunor. * (Jeremias 46:28) Diad sarayan salita, ya apribilehyoan si Isaias a masakbay lan mangisulat nipaakar ed awaran.

25. (a) Panon a ginogolan nen Jehova so totoo to nen 607 K.K.P.? (b) Kapigan so impanggogol nen Jehova ed totoo to diad modernon panaon?

²⁵ Talagan ginogolan nen Jehova so totoo to, ya inekal toray lati na saray mauges a lider tan arum niran rebelde. Nen 607 K.K.P., abayag la kayari na panaon nen Isaias, say Jerusalem so aderal tan saray manaayam ed satan so nibantak ed Babilonia ed loob na 70 taon. Diad arum a paraan et mipadpara iya ed ginawa na Dios ed saginonor. Unong ed New World Translation, say propesiya ed Malaquias 3:1-5, a nisulat la kayari na inkibantak ed Babilonia, so angipanengneng a gawaen lamet na Dios so panaggogol a kimey. Tinukoy na satan so panaon sano onsabi si Jehova a Dios ed espiritual a templo to a kaiba so “mensahero na pisisipanan” to, si Jesu-Kristo. Saya so mapatnag ya agawa nen mansampot lay Guerra Mundial I. Sinuri nen Jehova so amin na saramay mankuan a Kristiano, ya imbiig to so tua manlapud palso. Anto so resulta?

26-28. (a) Anto so primeron kasumpalan na Isaias 1:26? (b) Panon a nasusumpal iyan propesiya ed panaon tayo? (c) Panon a nagunggonaan iray mamatatken natan ed sayan propesiya?

²⁶ Inmebat si Jehova: “Ipawil ko so saray uko-ukom mo a singa nen inmuna, tan saray mananimbawam a singa nen gapo: kayari to natawag ka a, Say Syudad na Kaptekan, sakey a Matoor a Baley. Say Sion narondon ed inkatunong, tan saray apatumbok to ed kaptekan.” (Isaias 1:26, 27) Naeksperiensya na Jerusalem nensaman so inmunan kasumpalan na sayan propesiya. Sanen saray nibantak so akapawil la diad pinabpabli ran syudad nen 537 K.K.P., wala lamet iray matoor ya uko-ukom tan mananimbawa a singa ed saramay apalabas. Saray propeta a si Aggeo tan Zacarias, say saserdoten Josue, say eskriba a si Esdras, tan say gobernador a si Zerubabel so angigiya tan angiwanwan ed matoor a nakdaan a pinmawil pian makapankurang ira ed saray basbas na Dios. Anggaman ontan, say mas importantin kasumpalan so agawa ed koma-20 a siglo.

²⁷ Nen 1919, say totoo nen Jehova ed kaplesan a panaon so binmangon manlapud peryodo na panagsubok. Sikara so niliktar manlapud espiritual ya inkaaripen ed Babilonia a Baleg, say sankamundoan ya empiryo na palson relihyon. Nagmaliw a malinlinew so pandumaan na matoor ya alanaan a nakdaan tan say apostatan klero na Kakristianoan. Benendisyonan lamet na Dios so totoo to, a ‘nipawil lamet ed sikara iray uko-ukom tan mananimbawa’​—say matoor a lalaki a manisimbawa ed totoo na Dios unong ed Salita to tan aliwan unong ed saray tradisyon na totoo. Natan, diad limog na ondaraiset lan “melag a pulok” tan say ondarakel a minilyon ya “arum a karnero” a kakaiba ra, walaray ontan a nilibon lalaki.​—Lucas 12:32; Juan 10:16; Isaias 32:1, 2; 60:17; 61:3, 4.

²⁸ Sagpaminsan, sinononot iray mamatatken a sikara so onakto bilang “uko-ukom” ed kongregasyon ta pian napansiansia itan a malinis ed moral tan espiritual tan pian ipetek iray managgaway-mauges. Sikara so interesadon maong ed panggawa na saray bengatla unong ed paraan na Dios, ya aaligen da so mapangasi tan asimbang ya inkahustisya to. Balet, diad maslak a paraan, sikaray onaakto a “mananimbawa.” Siempre, saya so midumaan a tuloy ed pagmaliw a prinsipe odino diktador, tan gagawaen dan amin so sagpot da ya agbalot ompatnag a “pakatawan ed saramay tawir na Dios.”​—1 Pedro 5:3, NW.

29, 30. (a) Anto so inyabawag nen Jehova ed saray agmalabay a nagunggonaan ed proseso na panaggogol? (b) Diad anton pantalos ya ‘imbaing’ na totoo iray kakiewan tan tanamanan da?

²⁹ Komusta balet so “lati” ya asalambit ed propesiya na Isaias? Anto so nagawa ed saramay agmalabay a pagunggonaan ed panaggogol na Dios?  Oniay intuloy nen Isaias: “Balet say kabagbag na saray mananumlang tan managkasalanan sikato so bansag, tan saray angikaindan ed Jehova naupot ira. Tan nabaingan ira ed saray roble [“kiew,” NW] a nampilalekan yo, tan nagotgot kayo nipaakar ed saray tanamanan a pinili yo.” (Isaias 1:28, 29) Saramay manrebeldi tan mankasalanan ed si Jehova, a mangibaliwala ed manamasakbay iran mensahe na saray propeta anggad sano atrasado la itan, so peteg a ‘nabagbag’ tan “naupot.” Satan so agawa nen 607 K.K.P. Balet, anto so kabaliksan na impanukoy ed sarayan kakiewan tan tanamanan?

³⁰ Saray taga-Judea so walaan na tuloytuloy a problema nipaakar ed idolatriya. Saray kakiewan, hardin, tan tanamanan so mabetbet a nauusar ed mabanbanday iran agamil da. Alimbawa, panisiaan na saray managdayew ed si Baal tan say asawa to, si Ashtoreth, a diad panaon na tiagew et sayan duaran dirios so inatey tan niponpon. Pian naliing ira tan man-akdol, a mangitarok na inkamabuna ed dalin, saray managtalintao so mantitipon pian manggaway mabanday iran agamil ed sekso diad silong na “sagradon” kakiewan odino diad saray tanamanan. Sano onsabi so uran tan inkamabuna diad dalin, nidaydayew iray palson dirios; lalon akombinse iray managtalintao a tudtua iray anito ra. Balet sanen intarok la nen Jehova iray rebelyoson managtalintao ed panganggaan da, anggapoy talintaon-dirios ya analimbeng ed sikara. Saratan ya anggapoy kana a kakiewan tan tanamanan so ‘imbaing’ na saratan a rebelde.

31. Anto so sagmaken na saray managtalintao ya alodloor nen say inkabaingan?

³¹ Balet, wala ni so nipaarap ed saray managtalintaon taga-Judea a mas alodloor nen say inkabaingan. Diad midumaan ya impangusar to ed ilustrasyon, inyaliling natan nen Jehova so mismon managtalintao ed sakey a kiew. “Singa kayo naani sakey a roble [“kiew,” NW] a say bulong to nalenes, tan singa tanamanan a kinmelang.” (Isaias 1:30) Diad ampetang, amagan klima ed Pegley-Bukig, matukoy iyan ilustrasyon. Anggapo so kiew odino tanamanan ya ompaot no agnasasalog. Lapud amagaan la, satan a tanamanan so mainomay a napoolan. Kanian, matukoy ya intumbok so ilustrasyon ed bersikulo 31.

32. (a) Siopa imay “mabiskeg a too” ya atukoy ed bersikulo 31? (b) Diad anton pantalos a sikato so magmaliw a “bunot,” anton “kidyam” so mamadalang ed sikato, tan anto so resulta?

³² “Say mabiskeg [a too] sikato naani singa bunot, tan say gawa to singa kidyam, et sikara so manbansag a napoolan, tan anggapo so mangerep ed sikara.” (Isaias 1:31) Siopa iyan “mabiskeg a too”? Say Hebreon balikas so mankabaliksan na biskeg tan kayamanan. Nayarin manutukoy itan ed maaligwas, mataletalek a patumbok na saray palson dirios. Diad panaon nen Isaias, a singa met ed panaon tayo, dakerakel so totoon mangipupulisay ed si Jehova tan ed puron panagdayew ed sikato. Arum ni ingen so ompatnag a matalona. Ingen, ipapasakbay nen Jehova a saratan a lalaki so magmaliw a singa “bunot,” magasal ya inaramey a lupok tan amagamaga kanian napakset a tampol, singa panangibaga, diad silayot lambengat na apoy. (Uko-ukom 16:8, 9) Say produkto na kimey na managtalintao​—balanglan say talintaon-dirios to, say kayamanan to, odino antokaman a dadayewen to nilikud ed si Jehova​—so singa ondangat a “kidyam.” Say kidyam tan bunot so napoolan, nasimot, ed apoy ya anggapon balot so makasebseb. Anggapo so pakayari ed uniberso a makaamper ed naspot iran panangukom nen Jehova.

33. (a) Panon a saray pasakbay na Dios ed onsabin panangukom to so mangipatnag met ed panangasi to? (b) Anton pankanawnawa so inanatnat natan nen Jehova ed katooan, tan panon iyan mangapekta ed balang sakey ed sikatayo?

³³ Kasin sayan ultimon mensahe et mitunosan ed mensahe na panangasi tan panamerdona ed bersikulo 18? Petepeteg! Saratan a pasakbay so impaisulat tan impaipasabi nen Jehova ed saray lingkor to lapud sikato so mapangasi. On, “agto labay a wala so siopaman a natawtaw noag ingen amin komon nagegemtan da so panagsibkel.” (2 Pedro 3:9) Pribilehyo na balang tuan Kristiano natan ya iyabawag iray manamasakbay a mensahe na Dios ed katooan ta pian saray magbabawi so nagunggonaan ed mabunlok a panamerdona to tan manbilay na ando lan ando. Agaylan kaabigan ed biang nen Jehova so pangiter ed katooan na pankanawnawa pian ‘nipetek iray pamaakaran’ ed sikato sakbay a naatrasado!

[Saray paimano ed leksab]

[Tepetepet Parad Panagaral]