Propesiya nen Isaias​—Liwawa Parad Amin a Katooan I

Kapitulo Kuatro

Nitandoro so Abung nen Jehova

Isaias 2:1-5

1, 2. Antoran salita so niukit ed sakey a padir diad plasa na Nasyones Unidas, tan iner so nanlapuan na saratan?

 “PITPITEN da ray kampilan da a gawaen dan lukoy. Tan saray gayang da a gawaen da a kompay; say nasyon so agla mangitagey na kampilan sumpad sananey a nasyon. Agla ra manaral na bakal.” Niukit irayan salita ed sakey a padir diad plasa na Nasyones Unidas diad New York City. Diad loob na saray dekada et agnipaamta so nanlapuan na satan ya inaon. Lapud say kalat na NU et say pankimey nipaakar ed deen diad interon globo, mainomay ya ibaga a say inaon et nanlapu ed saray angiletneg ed NU, nen 1945.

² Anggaman ontan, nen 1975, say ngaran ya Isaias so niukit ed padir diad leksab na inaon. Mapatnag sirin a saratan a salita so nanlapu ed kadaanan a panaon. Diad tua, nikurit la itan bilang propesiya masulok lan 2,700 a taon so apalabas diad tatawagen natan a komaduan kapitulo na libro na Isaias. Diad loob na saray milenyo, saray manangaro na kareenan so manuumameng no panon tan no kapigan so kagawa na saray bengatlan impasakbay nen Isaias. Agla nakaukolan so panumameng ni. Natan et naiimatonan tayo la so makatantandan kasumpalan na sayan kadaanan a propesiya.

3. Dinan iran nasyon so mamipitpit ed saray kampilan da pian magmaliw iratan a lukoy?

³ Dinan iran nasyon so mamipitpit ed saray kampilan da insan da gagawaen a lukoy? Maseguro ya aliwan saray kaplesan a mapolitikan nasyones tan gobierno. Anggan natan et sarayan nasyon so mamapabrika ni na saray kampilan, odino ayura, pian mibakal tan pansiansiaen so “kareenan” panamegley na puersa. Diad tua, say tendensyan naynay et pipitpiten na saray nasyon iray lukoy da a pagmamaliwen da iran kampilan! Say propesiya nen Isaias so walaan na kasumpalan ed saray manangilaman na amin a nasyones, totoo a mandadayew ed si Jehova, “say Dios na deen.”​—Filipos 4:9.

Saray Nasyon ya Onaagus Diad Puron Panagdayew

4, 5. Anto so ipapasakbay na saray manangilukas a bersikulo na Isaias kapitulo 2, tan anto so mangidadanet ed inkanapanmatalkan na saratan a salita?

⁴ Oniay impangigapo na Isaias kapitulo 2: “Say salita a si Isaias ya anak a laki nen Amoz anengneng to a nipaakar ed Juda tan Jerusalem. Et nagawa dia ed saray kaunoran ya agew, a say palandey na abung nen Jehova niletneg ed toktok na saray palandey, tan nipatagey ed labas na saray pukdol; et saray amin a nasyon onagus ira ya angga ed sikato.”​—Isaias 2:1, 2.

⁵ Imanoen a say impasakbay nen Isaias et aliwan palpalbeng labat. Niganggan si Isaias a mangikurit ed saray ebento a “nepeg a nagawa”​—ya ag-onsaew. ‘Onaligwas’ so antokaman iran gagala nen Jehova. (Isaias 55:11) Mabitar, pian nidanet so inkanapanmatalkan na sipan to, pinuyanan na Dios si propetan Miqueas, a kapanaonan nen Isaias, ya ikurit ed libro to so parehon propesiya a nidatak ed Isaias 2:2-4.​—Miqueas 4:1-3.

6. Kapigan so pakakasumpal na propesiya nen Isaias?

⁶ Kapigan so pakasumpal na propesiya nen Isaias? “Dia ed saray kaunoran ya agew.” Oniay nabasa ed New International Version: “Dia ed sampot iran ag-agew.” Impasakbay na Kristianon Griegon Kasulatan iray nagawa a mangipabidbir ed sayan peryodo. Kabiangan ed saratan iray guerra, yegyeg, salot, kakisiran na tagano, tan “maatap a panaon  a mairap a pidenengan.” * (2 Timoteo 3:1-5, NW; Lucas 21:10, 11) Say pakakasumpal na saratan a propesiya so mangiiter na daakan ya ebidensya a manbibilay itayo la ed “saray kaunoran ya agew,” say sampot laran agew na sayan kaplesan a sistema na mundo. Makatunongan sirin a naimatonan tayo ed panaon tayo so kasumpalan na saray bengatlan impasakbay nen Isaias.

Sakey a Palandey a Ditan so Pandayewan

7. Anto so mapropetikon ireretrato nen Isaias?

⁷ Diad pigaran salita, malinew so mapropetikon panangilitrato nen Isaias. Nanengneng tayo so atagtagey a palandey, a walad toktok na satan so sakey a maglorian abung, say templo nen Jehova. Atagtagey iyan tore ed palandey nen saray akapaliber a kapalandeyan tan pukdol. Ingen, ag-itan mangipapaniring na mauges a nagawa nisay makapatalagnaw; satan so makapasagyat. Pirawrawat na totoo na amin a nasyones so ontatdang ed palandey na abung nen Jehova; sikara so onaagus ed satan. Saya so mainomay ya iretrato ed kanonotan, balet anto so kabaliksan na satan?

8. (a) Diad anto so pisiglaotan na saray pukdol tan palandey ed panaon nen Isaias? (b) Anto so ireretrato na iyaagus na saray nasyon ed “say palandey na abung nen Jehova”?

⁸ Diad panaon nen Isaias, saray pukdol tan palandey so mabetbet a nisiglaot ed panagdayew. Alimbawa, kinmana iratan bilang paspasen na idolatroson panagdayew tan saray santuaryo na palson dirios. (Deuteronomio 12:2; Jeremias 3:6) Balet, say abung, odino templo, nen Jehova so mamaparakep ed toktok na Palandey Moriah diad Jerusalem. Saray matoor ya Israelita ed Jerusalem so manbabaroy a mamitlo ed kada taon tan ontatatdang ira ed Palandey Moriah pian mandayew ed tuan Dios. (Deuteronomio 16:16) Kanian say iyagus na saray nasyon ed “say palandey na abung nen Jehova” so mangililitrato ed katitipon na dakel a totoo ed tuan panagdayew.

9. Anto so irerepresenta na “say palandey na abung nen Jehova”?

⁹ Siempre, agmantitipon natan so totoo na Dios ed sakey a literal a palandey a walaan na templo a bato. Say templo nen Jehova diad Jerusalem so dineral la na Romanon armada nen 70 K.P. Nilikud ni, impabitar nen apostol Pablo a say templo ed Jerusalem tan say tabernakulo ya akauna nen satan et manangiretrato labat. Saratan so angirepresenta ed babaleg, espiritual ya inkapeteg, “say matua a tabernakulo, ya inyan na Katawan, aliwan say too.” (Hebreos 8:2) Satan ya espiritual a tabernakulo so uksoyan parad iyaasingger ed si Jehova diad panagdayew a nibase ed dondon bagat nen Jesu-Kristo. (Hebreos 9:2-10, 23) Mitunosan ed satan, “say palandey na abung nen Jehova” ya asalambit ed Isaias 2:2 so mangirerepresenta ed nitandoron puron panagdayew ed si Jehova diad panaon tayo. Saramay manasayakup ed puron panagdayew so agmantitipon ed sakey a pasen ed dalin; mantitipon ira a nankakasakey ed panagdayew.

Say Inkitandoro na Puron Panagdayew

10, 11. Diad anton pantalos a say panagdayew ed si Jehova so nitatandoro ed panaon tayo?

¹⁰ Inkuan na propeta a “say palandey na abung nen Jehova,” odino puron panagdayew, so magmaliw a “niletneg ed toktok na saray palandey” tan ‘nipaatagey ed labas na saray pukdol.’ Sakbay ni na panaon nen Isaias, intatdang nen Arin David so kaban na sipanan diad Palandey Sion diad Jerusalem, a 760 a metros ed katagey manlapud dantal na dayat. Nipuesto ditan so kaban angga ed niyalis itan diad asumpal lan templo ed Palandey Moriah. (2 Samuel 5:7; 6:14-19; 2 Awaran 3:1; 5:1-10) Kanian, kasabi na panaon nen Isaias say sagradon kaban so literal a nipaatagey tan nipasen ed templo, diad pasen ya atagtagey nen say dakel iran akapaliber a pukdol ya inusar ed palson panagdayew.

¹¹ Siempre, diad espiritual a pantalos, say panagdayew ed si Jehova so lawas matalonggaring nen saray relihyoson agamil na saramay manseserbi ed palson dirios. Balet, kaleganan na panaon tayo, intandoro lan maong nen Jehova so panagdayew ed sikato, ya atagtagey nen say antokaman a porma na marumsis a panagdayew, on, lalon atagtagey nen say amin a “pukdol” tan “say toktok na saray palandey.” Panon ya ontan? Manuna diad panamegley na pantitipon na saramay malabay a mandayew ed sikato “diad espiritu tan katuaan.”​—Juan 4:23.

12. Siopa iray “ananak na panarian,” tan anton panagtipon so agawa?

 ¹² Tinukoy nen Kristo Jesus so “kasampotan na sistema na bengabengatla” bilang panaon na panagani sano tiponen na saray anghel so “ananak na panarian”​—saramay walaan na ilalo a miuley ed si Jesus diad mangatatawen a gloria. (Mateo 13:36-43, NW) Manlapu la’d nen 1919, pinabiskeg nen Jehova ‘iray nakdaan’ na sarayan anak a miulop ed saray anghel diad panaganin kimey. (Apocalipsis 12:17) Kanian diad primero, atipon ‘iray anak na panarian,’ saray alanaan ya agagi nen Jesus. Insan akibiang ira ed malalaknab nin panagtipon a kimey.

13. Panon a benendisyonan nen Jehova so alanaan a nakdaan?

¹³ Legan na sayan panaon na panagani, progresibon tinulongan nen Jehova so alanaan a nakdaan pian natalosan tan niyaplika ra so Salita to, say Biblia. Saya so akatulong met ed inkitandoro na puron panagdayew. Anggaman ‘sasakbungan na kabilungetan so dalin, tan say makapal a kabilungetan so saray balbaley,’ saray alanaan so “singa silesilew” dia ed limog na katooan, ya alinisan tan ginogolan nen Jehova. (Isaias 60:2; Filipos 2:15) Lapud ‘napno ira na kakabatan na linawa to ed amin a karunongan a maespiritu tan pakatalos,’ sarayan alanaan na espiritu so ‘sinminag a maliwliwawa bilang banwa ed panarian na Ama ra.’​—Colosas 1:9; Mateo 13:43.

14, 15. Niarum ed katitipon na “saray anak na panarian,” anton panagtipon so nagagawa la, tan panon iyan impasakbay nen Aggeo?

¹⁴ Niarum ni, arum so inmagus ed “palandey na abung nen Jehova.” Tinawag ira nen Jesus bilang say “arum a karnero” to, a saraya so walaan na ilalo a manbilay ya andi-anggaan diad paraison dalin. (Juan 10:16; Apocalipsis 21:3, 4) Ginmapo nen dekaday 1930, pinmatnag iratan ed nilibo, insan diad nilasus nilibo, tan natan et minilyon! Diad pasingawey ed si apostol Juan, adeskribe ira bilang “sakey a baleg ya ulop, a sikato so agnayari a bilangen na too a nanlapu ed balang nasyon tan amin na saray kailalakan, tan binaleybaley, tan salita.”​—Apocalipsis 7:9.

¹⁵ Impasakbay nen propeta Aggeo so kipatnag na sayan baleg ya ulop. Insulat to: “Onia so kuan nen Jehova na saray ehersito: Maminsan ni, ed maganggano, et panmayegmegen ko naani so saray tawen, tan say dalin, tan say dayat, tan say amagaan a dalin. Et panmayegmegen ko naani so saray amin a nasyon; et saray mabli a bengatla na saray amin a nasyon [saramay miulop ed alanaan iran Kristiano ed puron panagdayew] onsabi ra naani; et panoen ko naani so sayan abung ed gayaga, kuan nen Jehova na saray ehersito.” (Aggeo 2:6, 7) Say kiwawala na sayan ondarakel nin “baleg ya ulop” tan say alanaan a kakaiba ra so mangitatandoro, on mangiglogloria, ed puron panagdayew diad abung nen Jehova. Anggapo ni nensaman so nikurit ya ontanlan dakerakel a nankakasakey ed panagdayew ed tuan Dios, tan satan so mangiglogloria ed si Jehova tan say introno ton Ari, si Jesu-Kristo. Oniay insulat nen Arin Solomon: “Dia ed karaklan na baley wala so gayaga na ari.”​—Uliran 14:28.

Nitandoro so Panagdayew Diad Kabibilay na Totoo

16-18. Antoran pananguman so ginawa la na arum pian makapaliket so panagdayew da ed si Jehova?

¹⁶ Si Jehova so makanepegan na amin a dayew lapud inkitandoro na puron panagdayew ed panaon tayo. Siansia, saramay onasingger ed sikato so apribilihyoan a mibiang ed sayan kimey. No panon a nakaukolan so sagpot ya ontatdang ed sakey a palandey, mankaukolan met na sagpot so panaral tan pambilay unong ed matunong iran estandarte na Dios. Singa saray Kristiano nen inmunan siglo, saray lingkor na Dios natan so angitalirak la ed estiloy-kabibilay tan agagamil ya agmitunosan ed tuan panagdayew. Saray milalawanan, managtalintao, managkalugoran, managtakew, manag-agum, managbuanges, tan arum nira so anguman la ed saray dalan da tan “naurasan” la ra ed imaton na Dios.​—1 Corinto 6:9-11.

¹⁷ Kaslakan la so eksperiensya na sakey a kalangweran a bii a nansulat: “Dati et desperado ak la. Nambilay ak ya imoral tan buanges. Awalaan ak na saray sakit ed sekso. Mantutulak ak met na druga tan anggapoy pibabalik ed antokaman.” Sanen sikatoy akapanaral na Biblia, sikato so anguman a maong ta pian sikatoy makapitunosan ed saray estandarte na Dios. Natan et inkuanto: “Panggagayagaan ko so kareenan ed nonot, dilin-respeto,  ilalo ed arapen, peteg a pamilya tan, sankaabigan ed amin, say relasyon ed Ama tayo, si Jehova.”

¹⁸ Anggan awalaan la ra na naabobonan a talindeg ed imaton nen Jehova, amin so nepeg a mantultuloy a mangitandoro ed puron panagdayew diad pangiyuna ra ed satan diad kabibilay da. Nilibon taon lay apalabas, diad panamegley nen Isaias et imbalikas nen Jehova so kompiyansa to a niwala so dakerakel natan a magunaet a mangiyuna ed panagdayew to diad kabibilay da. Kasin kaiba kayo ed saratan?

Totoo a Nibangat ed Dalan nen Jehova

19, 20. Anto so nibabangat ed totoo na Dios, tan iner?

¹⁹ Dakel ni so ibaga ed sikatayo nen Isaias nipaakar ed saramay manayakup ed puron panagdayew natan. Inkuanto: “Dakerakel a baley so onla tan kuan da, Dago kayo, tan ontatdang itayo ed palandey nen Jehova, ed abung na Dios nen Jacob; ta ibangat to itayo ed saray dalan to, tan manakar itayo dia ed saray basbas to: ta manlapu ed Sion ompaway so tunong, tan say salita nen Jehova manlapu ed Jerusalem.”​—Isaias 2:3.

²⁰ Ag-abuloyan nen Jehova a manteyengteyeng so totoo to a singa abalang a karnero. Diad panamegley na Biblia tan saray publikasyon a nibase ed Biblia, inanabang to ed sikara so “tunong” tan “salita” to ta pian naaralan daray dalan to. Sayan pikakabat so manginlong ed sikara a ‘manakar ed basbas to.’ Lapud napno na apresasyon so kapusoan da tan mitutunosan ira ed panangidirehi na Dios, mantotongtong ira nipaakar ed saray dalan nen Jehova. Mantitipon ira ed angkakabaleg iran kombension tan ed ankelag iran grupo​—diad saray Kingdom Hall tan dia ed pribadon ayaman​—ta pian ontalineng tan aralen iray dalan na Dios. (Deuteronomio 31:12, 13) Kanian aaligen da so padron na saray inmuunan Kristiano, a mantitipon ira pian manpapasesegan tan manaayatan ed “aro tan dia ed saray maabig a gawa.”​—Hebreos 10:24, 25.

21. Anton kimey so pibibiangan na saray lingkor nen Jehova?

²¹ Iimbitaan da so arum ya “ontatdang” ed nitandoron panagdayew ed si Jehova a Dios. Agayla so pitunosan na saya ed ganggan nen Jesus ed saray babangatan to sakbay a sikatoy ontokotok ed tawen! Inkuanto ed sikara: “Onla kayo sirin, tan manggawa kayo na saray babangatan ed amin a nasyones, a binyagan yo ra ed ngaray Ama, tan say Anak, tan say espiritu santo. Ya ibangat yo ran mangunor na amin a bengabengatla ya ingganggan ko ed sikayo; tan nia, wala ak a naynay ed sikayo, ya angga ed kasampotan na mundo.” (Mateo 28:19, 20) Diad tulong na Dios, matulok ya oonla iray Tastasi nen Jehova diad interon dalin, a manbabangat tan manggagawa ra na babangatan, a babautismoan dara.

Saray Kampilan a Nagmaliw a Lukoy

22, 23. Anto so ipapasakbay na Isaias 2:4, tan anto so inkuan na sakey ya opisyal na NU nipaakar ed satan?

²² Ombaliksat itayo natan ed ontumbok a bersikulo, a kabiangan na niukit ed padir diad plasa na NU. Insulat nen Isaias: “[Sikato] so mangukom ed leet na saray nasyon, tan mangigeter a nipaakar ed dakerakel a baley; et pitpiten da naani so saray kampilan da a pagmaliwen da a dingding na lukoy, tan saray gayang da a komkompay; say nasyon agnaani mangitagey na kampilan a sumpa ed nasyon, ag-ira met la manaral na bakal ed anggan kapigan.”​—Isaias 2:4.

²³ Satan a gagala so mairap a nadampot. Oniay aminsan ya inkuan nen Federico Mayor, direktor-heneral na United Nations Educational, Scientific, and Cultural Organization: “Amin a makapagulgula ed bakal, a nipapanengneng ed sikatayo natan panamegley na audio-visual a kagawaan, so ompatnag ya agmakaamper ed iyaabanti na balbaleg ya uusaren ed bakal a niletneg la tan mamantinien ni ed loob na dakel a siglo. Saray kailalakan natan so walaan na agnagawaan a Biblikon kimey a ‘pamitpit ed saray kampilan da a pagmaliwen dan lukoy’ tan manggaway pananguman manlapud kasiporan a liknaan parad bakal​—ya abayuboan la nen saman nin panaon​—ed liknaan parad kareenan. Say pakadampot ed saya so magmaliw a sankaabigan tan sankatalonggaringan a kimey a nagawaan na ‘englobon komunidad,’ tan say sankaabigan a patawir ed saray kapolian tayo.”

24, 25. Diad siopa so pakakasumpalan na saray salita nen Isaias, tan diad anton paraan?

²⁴ Saray nasyon ed interamenti so agbalot makadampot ed sayan alay abig a kalat. Agdan balot nagegemtan itan. Saray salita nen Isaias so susumpalen na saray indibidual a nanlapud dakel a  nasyon, a nankakasakey ed puron panagdayew. Si Jehova so ‘mangipepetek ed saray bengatla’ diad limog da. Imbangat to iray totoo to a manbilay a mareen ed balang sakey. Tua, diad sakey a mundon naapag-apag tan napno na pambubusolan, sikara so piguratibon amitpit la ed ‘saray kampilan da a pinagmaliw dan dingding na lukoy tan saray gayang da a komkompay.’ Panon?

²⁵ Sakey lan rason, ag-ira ondadapag ed pambabakal na saray nasyon. Sakbay na impatey nen Jesus, sikato so inerel na saray armadon lalaki. Sanen inyayag nen Pedro so kampilan to pian idepensa so Katawan to, oniay inkuan ed sikato nen Jesus: “Ipawil mo so kampilan mo ed pasen to; ta saray amin a mangala na kampilan ompatey ira naani ed kampilan.” (Mateo 26:52) Manlapu la’d saman, pinitpit na saray patumbok nen Jesus iray kampilan da pian pagmaliwen da iratan a lukoy tan agla ra nambemben na ayura pian pateyen so kapara ran too tan agla sinmuporta ed pambabakal diad arum niran paraan. ‘Tutumboken da so kareenan ed saray amin a too.’​—Hebreos 12:14.

Pangegemtan ed Saray Dalan na Kareenan

26, 27. Panon so ‘panaanap tan panutumbok na totoo na Dios ed kareenan’? Mangiter na alimbawa.

²⁶ Say kareenan na totoo na Dios so aglambengat mangilalanor ed ipaliis ed pibakal. Anggaman sikara so naromog la ed masulok a 230 a daldalin tan irerepresenta ra so dakerakel a lenguahe tan kultura, panggagayagaan da so walan kareenan ed balang sakey. Diad limog da so pakaromogan ed modernon kasumpalan na saray salita nen Jesus, ya oniay inkuan to ed saray babangatan to nen inmunan siglo: “Lapu ed saya amin a too nabidbiran da a sikayo ray babangatan ko, no wala so aro yo ed sakey tan sakey.” (Juan 13:35) Saray Kristiano natan et “managpareen.” (Mateo 5:9, paimano ed leksab, NW) ‘Aanapen da so kareenan tan tutumboken da itan.’ (1 Pedro 3:11) Say manusustuni ed sikara et si Jehova, “say Dios na kareenan.”​—Roma 15:33.

²⁷ Walaray makapasagyat ya ehemplo na saramay akaaral a magmaliw a managpareen. Oniay insulat na sakey a kalangweran a laki nipaakar ed datin bilay to: “Lapud mairap ya eksperiensyak, akaaral ak a mangidepensa ed inkasiak. Nagmaliw ak a paweg tan masanok nipaakar ed bilay. Naynay ak a mikolkol. Kada agew et milalaban ak ed nanduruman ugaw diad lugar mi, no maminsan et miponitian ak, no maminsan et mitupakan ak na bato odino botilya. Binmaleg ak a maramramsak.” Balet, diad saginonor, sikato so angawat ed imbitasyon ya onla ed “palandey na abung nen Jehova.” Naaralan toray dalan na Dios tan sikatoy nagmaliw a mareen a lingkor na Dios.

28. Anto so nagawaan na saray Kristiano pian nagegemtan da so kareenan?

²⁸ Maslak ed saray lingkor nen Jehova so agnanlapu ed ontan a marawal ya abenegan. Balet, anggaman ed ankekelag iran bengatla​—gawa na kamaongan, panamerdona, tan empatya​—pambabanikelan dan iyalibansa so kareenan ed arum. Anggaman ag-ira ayadyari, panggugunaetan dan iyaplika so simbawa na Biblia a “mantetepelan so sakey tan sakey, tan manpeperdonaan so balang sakey, no say siopaman a too wala so pangidalman to ed siopaman.”​—Colosas 3:13.

Sakey ya Arapen a Walay Kareenan

29, 30. Anto so walan ilalo parad dalin?

²⁹ Nanggawa si Jehova na makapakelkelaw a bengatla ed sayan “kaunoran iran agew.” Tinipon to manlapud amin a nasyon so totoo a malabay a manlingkor ed sikato. Imbangat tora a mankurang ed saray basbas to, saray dalan na kareenan. Saraya so makaliktar ed onsabin ‘baleg a kairapan’ tan onloob ira ed sakey a mareen a balon mundo a naandi lan balot so bakabakal.​—Apocalipsis 7:14.

³⁰ Saray kampilan​—ayura​—so naandi la. Oniay insulat na salmista nipaakar ed satan a panaon: “Gala, ta nengneng mo so saray gawa nen Jehova, no anto a kaingewan so ginawa to dia ed dalin. Sikato patundaen to so bakabakal angga ed sampot na dalin; sikato balbalen to so bekang, tan puteren to a mankadua so gayang; sikato ipool to so karusa ed apoy.” (Salmo 46:8, 9) Nipaakar ed satan ya iilaloan, say onggendan a panamaseseg nen Isaias so matukoy natan a singa met nensaman sanen insulat ton: “O abung nen Jacob, dago kayo, tan manakar itayo ed silew nen Jehova.” (Isaias 2:5) On, komon ta silewan na liwawa nen Jehova so basbas tayo natan, tan manakar itayo ed dalan to diad ando lan ando.​—Miqueas 4:5.

[Paimano ed leksab]

[Tepetepet Parad Panagaral]