Onlad karga

Onlad saray karga

Aligen si Jehova Sano Ipapasal Iray Ananak Yo

Aligen si Jehova Sano Ipapasal Iray Ananak Yo

Aligen si Jehova Sano Ipapasal Iray Ananak Yo

“Agta ipepetek na amin ya atateng so ananak da?”​—HEBREOS 12:7, Contemporary English Version.

1, 2. Akin a panproproblemaan na atateng so panamabaleg ed ananak da natan?

 PIGARAN taon lay apalabas, imparungtal na sakey a surbi diad Hapon a kapaldua lawari ed saray wala la’d edad a na-interbio so manisia a mataltalag lay komunikasyon ed baetan na atateng tan ananak da tan napapaulyanan a maong na atateng iray anak da. Diad sananey a surbi ed satan a bansa, ngalngali kakapat ed saramay inmebat so angaksobi ya agda amta no panon dan pidenengay ananak da. Saya so aglabat nagagawa diad Bukig. “Inaksobi na dakel ya atateng ed Canada ya agda naseguro no panon so pagmaliw a maong ya atateng,” so inreport na Toronto Star. Diad nanduruman pasen, nanairapan so atateng a mamabaleg ed ananak da.

2 Akin a panproproblemaan na atateng so panamabaleg ed ananak da? Say manunan rason et manbibilay itayo la ed “kaunoran iran agew,” tan “maatap a panaon a mairap a pidenengan.” (2 Timoteo 3:1, NW) Niarum ni, inkuan na Biblia a “say panag-isisip na puso na too [so] mauges a nanlapu ed inkaugaw to.” (Genesis 8:21) Tan saray tobonbalo so nagkalalo lan mainomay ya atakien nen Satanas, a singa “omoang a leon” a mamibiktima ed saray andiay-eksperiensya. (1 Pedro 5:8) Maseguron dakerakel so aarapen a babeng na saray Kristianon atateng sano papabalegen day ananak da “ed kadudusa tan panamilin na Katawan.” (Efeso 6:4) Panon a natulongan na atateng iray ananak da pian ombaleg bilang matakken ed espiritual a managdayew ed si Jehova, a makayarin mangibiig ed “maong tan mauges”?​—Hebreos 5:14.

3. Akin a makana so panangipasal tan panangigiya na atateng ed matalonan panamabaleg ed ananak?

3 “Say inkaatiw nisinger ed puso na ugaw,” so inkuan na makabat ya Arin Solomon. (Uliran 13:1; 22:15) Pian naekal ed kapusoan da so ontan ya inkaatiw, nakaukolan na saray kalangweran so maaron panangipetek na atateng da. Balet, saray tobonbalo so aglawas maliket a mangawat ed ontan a panametek. Diad tua, mabetbet dan panimbelan so simbawa na siopaman a manimbawa ed sikara. Kanian nepeg ya aralen na atateng so ‘pangibangat ed anak da diad dalan a nepeg dan laen.’ (Uliran 22:6) Sano awaten na ananak so ontan a disiplina, mankabaliksan itan na bilay parad sikara. (Uliran 4:13) Agaylan importante a naamtaan na atateng no anto so nalalanor ed panangipasal ed saray kalangweran da!

No Anto so Kabaliksan na Disiplina

4. Anto so manunan kabaliksan na “disiplina” unong a nausar ed Biblia?

4 Lapud takot a naakusaan na panagmaltrato​—diad pisikal, insalita, odino emosyonal a paraan​—agpepeteken na arum ya atateng so ananak da. Agtayo nepeg a nawalaan na ontan a takot. Say salitan “disiplina” unong a nausar ed Biblia so agmankabaliksan na antokaman a nengneng na panangabuso odino panagduksa. Say Griegon salita parad “disiplina” so manunan nisiglaot ed panamilin, edukasyon, panametek tan, no maminsan, mapekder balet maaron panagkastigo.

5. Akin a makagunggona a nodnonoten so paraan na impideneng nen Jehova ed totoo to?

5 Impanengneng nen Jehova a Dios so naspot ya ehemplo ed panagdisiplina. Diad impangiyaliling to ed si Jehova diad sakey ya ama, oniay insulat nen apostol Pablo: “Agta ipepetek na amin ya atateng so ananak da? . . . Ipepetek itayo na kaamaan tayo diad loob na antikey a panaon, tan gagawaen da itan unong ed nononoten dan sankaabigan. Balet sikatayo so ipepetek na Dios parad pankaabigan tayon mismo, lapud labay to itayon magmaliw a masanto.” (Hebreos 12:7-10, Contemporary English Version) On, didisiplinaen nen Jehova so totoo to pian magmaliw ira a masanto, odino malinis. Seguradon makaaral itayon maong nipaakar ed panagdisiplina ed ananak diad pangikonsidera tayo ed impangipasal nen Jehova ed totoo to.​—Deuteronomio 32:4; Mateo 7:11; Efeso 5:1.

Aro​—Manamakiwas a Puersa

6. Akin a nayarin mairap ed atateng so pangalig ed panangaro nen Jehova?

6 “Say Dios sikato so aro,” so kuan nen apostol Juan. Kanian say panangipasal sirin nen Jehova so lawas apakiwas ed aro. (1 Juan 4:8; Uliran 3:11, 12) Kabaliksan kasi na saya a saray atateng a walaan la na sipor a panangaro ed ananak da so nainomayan lan mangalig ed si Jehova ed sayan pamaakaran? Andi met. Say aro na Dios et aprinsipyoan ya aro. Tan impabitar na sakey a Griegon iskolar a satan ya aro so “aglawas mitunosan ed natural a tendensia.” Say Dios so agpapaimpluensyaan ed emosyon. Lawas ton nononoten so pankaabigan na totoo to.​—Isaias 30:20; 48:17.

7, 8. (a) Anton ehemplo na aprinsipyoan ya aro so impatnag nen Jehova diad impideneng to ed totoo to? (b) Panon a naalig na atateng si Jehova diad panulong ed ananak da a mamayubo ed abilidad a mangunor ed saray prinsipyo na Biblia?

7 Konsideraen so aro ya impanengneng nen Jehova diad impideneng to ed saray Israelita. Inusar nen Moises so makapatenyeg a panangiyaliling pian deskribien so impangaro nen Jehova ed balo nin nasyon na Israel. Oniay nabasa tayo: “Singa sakey ya agila a mankosokoso ed ubong to, a manpayakpak ed tapew na sibong to, sikato imbuskag to so saray payak to, et inala to ra, inyakar [“sinampat,” NW] to ra ed tapew na payapayak to. Say angitulor ed [Jacob] si Jehova lambengat.” (Deuteronomio 32:9, 11, 12) Pian naibangat iray sibong to ya ontikyab, say nganak ya agila so “mankosokoso ed ubong to,” ya ibuskag tan ikulipaspas toray payak to pian sagyaten iray sibong to ya ontikyab. Sano ontaboy so sibong manlapud ubong, a mabetbet a walad atagey iran kelas, “manpayakpak” so nganak ed tapew na sibong. No ngalngali la ondapo so sibong, satan so sampaten na nganak diad “payapayak to.” Maaron tinalima nen Jehova so balo nin nasyon na Israel ed ontan met a paraan. Inter to ed totoo so Mosaikon Ganggan. (Salmo 78:5-7) Say nasyon so tatalimaen a maong sirin na Dios, ya akaparaan a mangisalba ed sikara sano nanairapan so totoo to.

8 Panon a naalig na saray Kristianon atateng so panangaro nen Jehova? Unona, nepeg dan ibangat ed ananak da iray prinsipyo tan estandarte a naromog ed Salitay Dios. (Deuteronomio 6:4-9) Say kalat et pian tulongan so kalangweran a makaaral a mandesisyon unong ed saray prinsipyo na Biblia. Diad panggawa ed satan, mantiktikyab iray maaron kaatengan ed uloan na saray kalangweran da, a singa panangibaga, ya oobserbaan da ra no panon so pangiyaaplika ra ed saray prinsipyo a naaralan da. Diad itatakken la na ananak da tan kalkalnan pakakawalaan day babaleg a kawayangan, saray maasikason atateng so akaparaan a ‘manampat’ tan ‘mangawit ed sikara diad tapew na saray payak da’ kapiganman a wala so kaatapan. Anton klase na kaatapan?

9. Anton kapeligroan so nepeg a panalertoan na maaron atateng? Iyilustra.

9 Pinasakbayan nen Jehova a Dios iray Israelita nipaakar ed saray pansumpalan na mauges a pililimog. (Numeros 25:1-18; Esdras 10:10-14) Say pililimog ed agmanepeg a totoo so kaslakan met a kapeligroan natan. (1 Corinto 15:33) Saray Kristianon atateng so nepeg a mangalig ed si Jehova ed sayan pamaakaran. Sakey a 15 años a bii a manngaray Lisa so ginmusto ed sakey a laki ya agmipakna ed moral tan espiritual iran prinsipyo na pamilya to. “Naimanon tampol na atateng ko so impanguman na awawey ko tan pinmaga ira,” so insalaysay nen Lisa. “No maminsan et ipetek da ak, tan no arum et matamoy da ak a pasesegen.” Maan-anos iran akitongtong tan tinmalineng ed si Lisa, kanian sikatoy atulongan a manalona ed atebek dan lamot na problema​—say pilalek ya awaten na saray kalimog to. *

Pansiansiaen a Lukas so Linya na Pitatalosan

10. Diad antoran dalan ya impanengneng nen Jehova so maabig ya ehemplo diad pitatalosan ed saray Israelita?

10 Pian magmaliw a matalona so atateng diad panangipasal ed ananak da, nepeg dan panggunaetan a mansiansian lukas so linya na pitatalosan da ed saray kalangweran da. Si Jehova, anggaman sigpot a mikabat ed no anto so walad puso tayo, so mamapaseseg a mitalosan tayo ed sikato. (1 Awaran 28:9) Kayari ton inter so Ganggan ed saray Israelita, impabtang nen Jehova ed saray Levita so pangibangat ed sikara, tan imbaki toray propeta pian mikatunongan ed sikara tan mangipetek ed sikara. Impanengneng to met ed sikara so inkamabulos ton ondengel ed pikakasi ra.​—2 Awaran 17:7-9; Salmo 65:2; Isaias 1:1-3, 18-20; Jeremias 25:4; Galacia 3:22-24.

11. (a) Panon a niyalibansa na atateng so maong a pitatalosan ed ananak da? (b) Akin ya importante ed atateng so pagmaliw a maong a dumerengel sano mitatalosan ed ananak da?

11 Panon ya aligen na atateng si Jehova sano mitatalosan ed ananak da? Sankaimportantian, kaukolan a mangigana ira na panaon parad sikara. Maabig no paliisan na atateng iray palpalaran a panagsalita tan panagbalaw, a singa say, “Atan labat? Abaloan ko la et im-importante”; “Anggapoy kakanaan itan”; “Bueno, anto ni so nailaloan ey? Ugaw ka nin talaga.” (Uliran 12:18) Pian napaseseg so ananak a manbesngaw, panggunaetan na makabat ya atateng so pagmaliw ya atentibon dumerengel. Saray atateng a mangibabaliwala ed ananak da sano ankekelag ni ra so nayarin mangibaliwala met ed sikara sano ombaleg la ra. Lawas mabulos si Jehova ya ondengel ed totoo to. Dedengelen to iramay mapaabeban ontutupleg ed sikato diad pikakasi.​—Salmo 91:15; Jeremias 29:12; Lucas 11:9-13.

12. Antoran kalidad so nipatnag na atateng pian mainomay ya onasingger ed sikara so ananak da?

12 Konsideraen met no panon a say pigaran aspekto na personalidad na Dios so makasengeg no akin a mabulos ya onasingger ed sikato so totoo to. Alimbawa, si Arin David na kadaanan ya Israel so ambelat ya akapankasalanan diad impikalugoran to ed si Bat-seba. Lapud ag-ayadyari, akagawa si David na arum niran ambelat a kasalanan ed bilay to. Ingen, agton balot sinmaew ya inmasingger ed si Jehova tan kinmerew na panamerdona tan panamaat to. Maseguron say maaron-kaabigan tan panangasi na Dios so amainomay ed si David ya ompawil ed si Jehova. (Salmo 103:8) Diad pangipatnag ed ontan iran maridios a kalidad a singa say panangabagey tan panangasi, napansiansia na atateng a lukas so linya na pitatalosan anggano nankasalanan so ananak.​—Salmo 103:13; Malaquias 3:17.

Magmaliw a Makatunongan

13. Anto so laktipen na pagmaliw a makatunongan?

13 Sano ontatalineng ed ananak da, saray atateng so nepeg a magmaliw a makatunongan tan ipatnag da so ‘kakabatan a manlapu ed tagey.’ (Santiago 3:17) “Nakabatan komon na amin a totoo so kasungdoan [“inka-makatunongan,” NW] yo.” (Filipos 4:5) Anto so kabaliksan na pagmaliw a makatunongan? Sakey ya uker na Griegon salita a nipatalos a “makatunongan” et “aliwan say pangipilit ed mapeget a kabaliksan na ganggan.” Bangta itatandoro na atateng so mapekder iran estandarte ed moral tan espiritual, panon iran magmaliw a makatunongan?

14. Panon ya impatnag nen Jehova so inka-makatunongan diad impideneng to ed si Lot?

14 Impanengneng nen Jehova so matalonggaring ya ehemplo ed inka-makatunongan. (Salmo 10:17) Sanen dinagdag to si Lot tan say pamilya to ya ontaynan ed naukom lan syudad na Sodoma, si Lot et ‘manmemeneng.’ Diad saginonor, sanen imbaga la’d sikato na anghel nen Jehova ya ombatik ed kapalandeyan, oniay kuan nen Lot: “Agak makabatik ya onla ed palandey . . .  Nia natan, sayan syudad [Zoar] asingger a batikan ko, tan sikato so sakey a melag a syudad, O abuloyan moak komon ya ombatik ak diman, aliwa ta’n melag a syudad?” Panon so inkiwas nen Jehova ed satan? Inkuanto: “Nengneng mo, inabobonan ta ka nisengeg ed saya met lanlamang so kuan mo, agko la deralen so sayan syudad a sikatoy impisalitam.” (Genesis 19:16-21, 30) Mabulos si Jehova ya onabuloy ed kerew nen Lot. On, saray atateng so kaukolan ya ontulok ed saray estandarte ya indatak nen Jehova a Dios ed Salita to, say Biblia. Anggaman kuan, nayarin ikonsidera iray kaliktan na saray kalangweran no agmet nasusumlang iray prinsipyo na Biblia.

15, 16. Anton leksion so naaralan na atateng ed ilustrasyon a naromog diad Isaias 28:24, 25?

15 Say pagmaliw a makatunongan so mangilaktip ed pangiparaan na puso na ananak ta pian sikara so akaparaan a mangawat na simbawa. Bilang ilustrasyon, si Jehova so inyaliling nen Isaias ed sakey a dumaralos tan inkuanto: “Sanagew ta’n manbaka so managbaka pian makapangisibwag na bini, a bukalkalen tan sagaran to so dalin to? Agta, sano napalanas to la so tapew na satan, insan to isibwag so andeket a kumino, tan itayak so kumino, tan agta ikarga to so trigo, mijo, tan sebada ed niganan pasen, tan say espelta bilang ketegan to?”​—Isaias 28:24, 25NW.

16 Si Jehova so ‘manbabaka pian makapangisibwag na bini’ tan ‘bubukalkalen tan sasagaran so dalin to.’ Diad ontan et ipaparaan to so kapusoan na totoo to sakbay to ran disiplinaen. Diad panangipetek ed ananak, panon so ‘pambaka’ na atateng ed puso na ilalak da? Si Jehova so inalig na sakey ya ama sanen ipepetek to so apat-taon ya anak ton laki. Sanen pinoniti na anak to so ugaw met a laki diad kaabay da, maanos nin dinengel na ama iray baraan na anak to. Insan, ta pian singano ‘nabaka’ so puso na anak to, insalaysay na ama so sakey ya istorya nipaakar ed ugaw a lakin nidunget ed pirmin panamairap na sakey a managkabil. Nen nadngel to so istorya, atenyeg so ugaw a mangibagan nepeg a dusaen imay nankabil. Satan a ‘panagbaka’ so angiparaan ed puso na ugaw kanian mainomay to lan natalosan a say impamoniti to ed samay ugaw a walad kaabay da et sakey a panagkabil tan makapuy.​—2 Samuel 12:1-14.

17. Anton leksion ed panametek na atateng so nitarya ed Isaias 28:26-29?

17 Inyaliling ni nen Isaias so panametek nen Jehova ed arum nin kimey ed panagdalus​—say panag-ilik. Uusaren na sakey a dumaralos so nanduruman kagawaan ed panag-ilik unong ed inkatakken na bukel. Say baston so uusaren ed malangwer niran andeket a kumino tan say pekpek parad kumino, balet maso odino dalig na kariton so uusaren ed saray bukel a mataktakken. Balet, agto pedperen iray anaw-awet a bukel anggad natemek la iratan. Ontan met, sano labay nen Jehova ya ekalen so antokaman a bengatlan agmanepeg ed totoo to, nanduruma so pantrato to unong ed saray pankaukolan tan sirkumstansya. Sikato so agbalot mapegpeget odino marukduksa. (Isaias 28:26-29) Arum ya ananak so onkiwas ed limgis labat na atateng da, tan agla nakaukolan so arum ni. Arum so mankaukolan na maminpigan panonot, bangta say arum et nayarin mankaukolan na mas mabiskeg a pananangguyor. Saray makatunongan ya atateng so mangiyaplika ed panametek unong ed saray pankaukolan na sakey ya ugaw.

Gawaen a Makapaliket Iray Pantotongtong na Pamilya

18. Panon a makapangigana na panaon so atateng parad regular a panagaral na pamilya nipaakar ed Biblia?

18 Kabiangan ed saray sankaabigan a paraan na panangibangat ed ananak yo et say regular a panagaral na pamilya nipaakar ed Biblia tan say inagew-agew a paningbat ed Kasulatan. Sankaepektiboan so panagaral na pamilya sano regular itan. No akadepende itan ed tubat-tubat ya eskedyul odino sano anonotan labat, nayarin magmaliw itan a mataltalag. Kanian nepeg ya ‘anamoten na atateng so panaon’ parad panagaral. (Efeso 5:15-17, NW) Sakey ya angat so pampili ed pihon oras a kombeniente parad amin. Amoria na sakey ya ulo na pamilya a diad ibabaleg na ananak et mairap a makapandudumog so sankapamilyaan lapud nanduruman eskedyul da. Ingen, say pamilya so lawas makapaniiba ed saray labi na miting na kongregasyon. Inyuksoy sirin na ama so panagaral na pamilya ra diad sakey ed saratan a labi. Epektibo itan ya uksoyan. Amin a taloran ananak so abautismoan lan lingkor nen Jehova.

19. Panon a naalig na atateng si Jehova sano mangikokondukta na panagaral na pamilya?

19 Balet, aliwan magenap so pangobre lambengat ed arum a Makasulatan a materyal legan na panagaral. Imbangat nen Jehova iray akapawil ya Israelita panamegley na saray saserdote, ya ‘angipaliwawa tan angiter na kabaliksan’ na Ganggan, ya “angiter na pakatalos diad pambabasa.” (Nehemias 8:8, NW) Sakey ya ama a matalonan tinmulong ed pitoran ananak to a mangaro ed si Jehova so onla nin naynay ed kuarto to sakbay na panagaral na pamilya ra pian manparaan, ya itutukoy to so materyal ed saray pankaukolan na kada anak. Ginawa ton makapaliket so panagaral parad ananak to. “Makapalikliket a naynay so panagaral,” so nanonotan na sakey ed saray binmaleg lan anak ton laki. “No manaay-ayam kami na bola diad paway insan tinawag da kami lan manaral, ontunda kamin tampol tan mibiang kami ed panagaral. Sakey itan ed saray makapalikliket a labi ed loob na sakey simba.”

20. Anton problema so posiblin onlesa diad panamabaleg ed ananak a konsideraen tayo ni?

20 Oniay inyabawag na salmista: “Nia, saray ugugaw sikara so sakey a tawir nen Jehova; tan say bunga na eges sikato so tumang to.” (Salmo 127:3) Say pangipasal ed ananak tayo so mankaukolan na panaon tan sagpot, balet say panggawa ed satan diad matukoy a paraan so mankabaliksan na andi-anggaan a bilay parad saray kalangweran tayo. Agaylan abig itan a tumang! Magunaet tayo sirin ya aligen si Jehova sano ipapasal tayoray ananak tayo. Balet, bangta nimatalek ed atateng so responsabilidad a ‘bangatan [so ananak] ed kadudusa tan panamilin nen Jehova,’ agnigagarantiya so itatalona. (Efeso 6:4) Anggaman sankaabigan la so panangasikaso, say sakey ya anak so nayarin magmaliw a rebelyoso tan ontundan manserbi ed si Jehova. Anto sirin so nepeg a gawaen ed ontan a kipapasen? Satan so tema ed onggendan ya artikulo.

[Paimano ed leksab]

^ par. 9 Saray eksperiensyan naromog ed sayan artikulo tan ed ontumbok so nayarin nanlapu ed daldalin a midumaan so kultura ra ed sikayo. Salien a tebeken iray prinsipyo a nalalanor, tan iyaplika iratan ed kipapasen na kultura yo.

Anto so Ebat Yo?

• Panon a naalig na atateng so panangaro nen Jehova unong ya adeskribe ed Deuteronomio 32:11, 12?

• Anto so naaralan yo manlapud paraan na impitalosan nen Jehova ed saray Israelita?

• Anto so ibangat ed sikatayo na intalineng nen Jehova ed kerew nen Lot?

• Anton leksion nipaakar ed panametek ed ananak so naaralan yo manlapud Isaias 28:24-29?

[Tepetepet Parad Panagaral]

[Litrato ed pahina 8, 9]

Inyaliling nen Moises so panangipasal nen Jehova ed totoo to diad paraan na panangipasal na sakey ya agila ed sibong to

[Saray litrato ed pahina 10]

Nakaukolan ya ilugar na atateng so panaon parad ananak da

[Litrato ed pahina 12]

“Sakey itan ed saray makapalikliket a labi ed loob na sakey simba”