Anto so Kabaliksan na Pagmaliw a Matoor?

MINORIA na saray Judion Hasidim nen komaduan siglo K.K.P. a sikara so tudtuan matoor. Say ngaran da so nanlapud cha·sidhʹ, say manunan termino ed Hebreo parad “matoor.” Inaon itan ed noun a cheʹsedh, a mabetbet a nipapatalos a “maaron-kaabigan,” “matoor ya aro,” “kaabigan,” “kamaongan,” “panangasi.” Unong ed say Theological Dictionary of the Old Testament, say cheʹsedh “et aktibo, maong a mitoo, tan maanos [tan] nisisiglaot aliwa lambengat ed awawey na too, noagta say kiwas met a papawalaen na ontan ya awawey. Satan so kiwas a mamasiansia odino mamabulaslas ed bilay. Satan so isasalet diad biang na sakey a manasagmak na kaermenan odino gonigon. Satan so panangidemostra na pikakaaro.”

Mapatnag, diad dakel a lenguahe et anggapoy sakey a salitan makapangibalikas ed sigpot a kabaliksan na nisisiglaot ed Hebreon termino a singa inusar diad Biblia. Diad antokaman a kaso, say katooran diad pantalos unong ed Biblia et kabaliksan toy mas ni nen say matoor a pananumpal ed saray impisipanan. Lalaktipen na satan so ideya na maaron inkamaapit ya atekepay mapekder a kiwas diad kagunggonaan na arum. Pian natalosan no antoy peteg a kabaliksan na katooran, konsideraen pa no panon itan ya indemostra nen Jehova ed si Abraham, Moises, David, say nasyon na Israel, tan ed katooan diad inkalapagan.

Indemostra nen Jehova so Katooran

Oniay imbaga nen Jehova ed kaaro ton Abraham: “Siak so kinlong mo.” (Genesis 15:1; Isaias 41:8) Aglambengat insalita nen Jehova irayan salita, noagta sikatoy kinmiwas met unong ed satan. Sinalimbengan tan inliktar nen Jehova si Abraham tan say sankaabungan to manlapud si Faraon tan ed si Abimelek. Tinulongan ton isalba nen Abraham si Lot manlapud nannononong ya apatiran-ari. Impawil nen Jehova so pakayari nen 100-años lan Abraham tan 90-años a Sara a makapan-ilalak ta pian diad poli ra so pawayan na nisipan a Bini. Naynay ya akitalosan si Jehova ed si Abraham diad panamegley na saray pasingawey, kugkugip, tan angheliko iran mensahero. Diad tua et indemostra nen Jehova so katooran to ed si Abraham legan na impanbilay to tan anggad kayari met ni na impatey to. Diad inlabas na nilasus a taotaon, tinoor nen Jehova iray sipan to ed saray kapolian nen Abraham, say nasyon na Israel, anggaman sikaray matunganga. Say relasyon nen Jehova ed si Abraham so demostrasyon no anto so tuan katooran​—aron nipatnag ed kiwas.​—Genesis, kapitulo 12 anggad 25.

Nibaga ya “akisalita’y Jehova ed Moises ed lupalupaan, a singa sakey a too a misalita ed kaaro to.” (Exodo 33:11) On, si Moises so awalaan na relasyon ed si Jehova a mas maapit ni nen say siopaman a propeta sakbay nen Jesu-Kristo. Panon nen Jehova ya indemostra so katooran to ed si Moises?

Bilang 40-años a lakin walaan na pakayari tan abilidad, mapalakbat ya inako nen Moises so responsabilidad a mangibulos ed totoo  nen Jehova. Balet ta aliwan saman ni so panaon. Kaukolan to so ontaynan nisesengeg ed bilay to. Diad loob na 40 taon et sikatoy nampastol na saray karnero diad Midian. (Gawa 7:23-30) Anggaman ontan et sikatoy ag-inkaindan nen Jehova. Sanen asabi lay dugan panaon, si Moises so nipawil pian mangidaulo ed kibulos na Israel manlapud Ehipto.

Mipadpara, indemostra nen Jehova so katooran to ed si David, say bantog a komaduan ari na Israel. Sanen malangwer ni si David, imbaga nen Jehova ed si propetan Samuel: “Onalagey ka, sikato so lanaan mo; ta sikato ya!” Nanlapu’d saman a manpatuloy, matoor a sinalimbengan tan inwanwan nen Jehova si David anggad intakken to bilang say arapen ya ari na amin ya Israel. Sikatoy inlaban nen Jehova “ed sali na leon, tan ed sali na oso” tan manlapud lima na Filisteon higante a si Goliat. Pinagamoran to si David na dakel ya impanbiktorya sumpad kakabusol na Israel, tan inliktar nen Jehova si David manlapud gayang nen maimon tan mabusol a Saul.​—1 Samuel 16:12; 17:37; 18:11; 19:10.

Siempre, si David so aliwan sakey ya ayadyarin too. Diad tua et sikatoy pirmin nankasalanan. Balet, imbes a sikatoy paulyanan nen Jehova, innatnat to so matoor ya aro to ed nagbabawin tuloy a David. Diad interon impanbilay nen David, si Jehova so aminpigan kinmiwas pian mangiliktar tan mamabulaslas ed bilay. Sikatoy sinmalet diad biang na sakey a manasagmak na gonigon. Talagan saya so maaron-kaabigan!​—2 Samuel 11:1–12:25; 24:1-17.

Say nasyon na Israel bilang interaminti so linmoob ed nikaduman dedikadon relasyon ed si Jehova sanen akipakna ira ed saray kondisyon na Mosaikon Ganggan a sipanan diad Palandey Sinai. (Exodo 19:3-8) Kanian, say Israel so nililitrato bilang asawa nen Jehova. Oniay nibaga ed Israel: “Si Jehova tinawag to ka a singa sakey ya asawa a bii.” Tan oniay kuan nen Jehova ed sikato: “Dia ed ando lan ando a kaabigan na linawa, kasian taka naani.” (Isaias 54:6, 8) Panon nen Jehova ya indemostra so katooran to ed sayan nikaduman relasyon?

Inmunan kinmiwas la si Jehova pian itarya iray pankaukolan na Israelitas tan pian napaelet so pisisiglaotan da’d sikato. Inliktar tora manlapud Ehipto, inorganisa to ra bilang sakey a nasyon, tan inyakar to ira ed “sakey a dalin a panagusan na gatas tan dilo.” (Exodo 3:8) Inikdan tora na regular ya espiritual ya instruksion panamegley na saray saserdote, Levita, tan nantutumbokan a propeta tan mensahero. (2 Awaran 17:7-9; Nehemias 8:7-9; Jeremias 7:25) Sanen binmaling so nasyon pian manserbi ed arum a dirios, sikaray kinorehi nen Jehova. Sanen nagbabawi ira, pinerdona to ra. Tua, say nasyon na Israel so masugnar ya “asawa.” Ingen, agmanapurasta si Jehova a mangitalirak ed sikato. Nisesengeg ed saray sipan to ed si Abraham, Sikato so matoor a nansiansia ed saray Israelita anggad saray gagala To a misiglaotan ed sikara so asumpal. (Deuteronomio 7:7-9) Agaylan abig ya alimbawa parad saray walaay asawa natan!

Idedemostra met nen Jehova so katooran to ed katooan diad inkalapagan diad pangitatarya to na saray manunan nakakaukolan ed bilay parad amin a totoo, saray matunong tan agmatunong. (Mateo 5:45; Gawa 17:25) Nagkalalo ni nen say satan, inter to so Anak to bilang dondon bagat ta pian  amin a katooan so nawalaay pankanawnawan nibulos manlapud panangaripen na kasalanan tan patey tan panggayagaan da ray maglorian ilalo ya ayadyari tan andi-anggaan a bilay diad Paraiso. (Mateo 20:28; Juan 3:16) Say probisyon a dondon so ultimon kiwas pian napansiansia tan napabulaslas so bilay. Satan so peteg ya “isasalet diad biang na sakey a manasagmak na kaermenan odino gonigon.”

Paneknekan Moy Katooran Mo Tekep na Positibo Iran Kiwas

Lapud pipara to ed maaron-kaabigan, say katooran et mankabaliksan met na mabiskeg a liknaan na panbalesan. No say maaron-kaabigan so nidedemostra ed sika, sirin nailaloan met itan ed sika. Say katooran et nabales diad miparan paraan. Mapatnag ed saray salita nen David ya atalosan to iray sasaglawien na cheʹsedh: “Ondakmomo ak ya onarap ed masanto a templom, tan idayew ko so ngaran mo.” Akin? “Lapu ed maaro ya abig na linawam tan lapu ed katuaan mo.” (Salmo 138:2) Lapud naeeksperiensya to so maaron-kaabigan nen Jehova, mapatnag ya apakiwas met si David a mangidayew tan mangigalang ed sikato. Kanian, legan a dadalepdepen tayo so maaron-kaabigan nen Jehova ed sikatayo, agta napakiwas itayo met a manggawa na ontan? Singa bilang, no say ngaran nen Jehova et nababalaw, kasin say panagpagam nipaakar ed reputasyon to so mamakiwas ed sikan mansalita diad pangidepensa ed sikato?

Ontan so agawa ed agano nin Kristiano tan ed asawa ton bii sanen akiponpon ira ed sakey a kanayon ya inatey lapud inkaaksidenti ed motorsiklo. Aliwa itan a marelihyoson okasyon, tan saramay akiponpon so naabuloyan a mansalita nipaakar ed inatey. Sakey a nansalita et tinetel to so Dios lapud anggapo ni’d panaon ya impatey na sayan kalangweran a laki diad impangibagan, ‘labay na Dios a sikatoy wala ed tawen, kanian sikatoy inala to.’ Agnatepelan na Kristianon agi tayo a manpareen labat. Sikatoy linma ed plataporma, anggaman sikatoy andian na Biblia nisay nota. Oniay intepet to: “Diad padesir yo, kasin abuloyan na sakey a mapangasi, maabagey, makapanyarin-amin a Dios so oniaran nagawa?” Insan intuloy to ed loob na samploran-minuto so biglaan a diskurso diad impangaon ed saray Kasulatan a mangisasalaysay no akin a sikatayoy ompatey, no antoy ginawa na Dios pian iliktar so katooan manlapud ipapatey, tan ed makapakelaw ya ilalon kioli ed andi-anggaan a bilay ed paraison dalin. Say masulok a 100 a totoon akiponpon so abayag a tinmipak. Nanonotan ni na agin laki ed saginonor: “Aliknak so gayaga ya agko nin balot alikna nensaman. Akisalamat ak ed si Jehova lapud impangibangat to’d siak na kakabatan to tan ed impangiter to’d siak na pankanawnawan nidepensa so masanton ngaran to.”

Lalaktipen na katooran ed si Jehova so katooran ed Salita to, say Biblia. Akin? Lapud diad saray pahina na Biblia, ibabangat itayo nen Jehova no panon so manbilay. Saray ganggan tan prinsipyo a nirekord ditan so petepeteg a sankaabigan tan makagunggonan tuloy iran pananontonan parad bilay. (Isaias 48:17) Ag-aabuloyan so pananesdes na arum odino saray dilin kakapuyan mo a mangiyarawi’d katutulok mo ed saray ganggan nen Jehova. Mansiansian matoor ed Salitay Dios.

Lalaktipen met na katooran ed Dios so katooran ed organisasyon to. Lapud nakaukolan, walaray panangorehi tan pananguman ed pakatalos tayo ed pigaran kasulatan diad inlabas na saray taon. Say katuaan et anggapo so ontanlan natatagano ed espiritual nilikud ed sikatayo. (Mateo 24:45-47) Agnasuppiat, si Jehova so nansiansian matoor ed modernon-agew ya organisasyon to. Agta ontan met so gawaen tayo? Ontan so ginawa nen A. H. Macmillan. Sakbay na ipatey to, inkuanto: “Anengneng ko so imbulaslas na organisasyon nen Jehova manlapud melag a gapoan, sanen indedikak so inkasiak ed Dios diad edad a duamplo tan talo nen Setyembre 1900, ed sankamundoan a sosyedad na maliket a totoo a maseseg a mangiyaabawag na saray katuaan to. . . . Kombinsido ak a nagkalalo nen say kapiganman, legan a nanenengneng koy anggaan na serbisyok ed Dios ed dalin, a si Jehova so mangiwawanwan ed totoo to tan mangiiter ed sikara na eksakton nakakaukolan da ed dugan panaon.” Matoor a nanlingkor si Brother Macmillan ed ngalngali 66 taon, ya anggad impatey to nen Agosto 26, 1966. Sikato  so sakey a maabig ya alimbawa na katooran ed say nanengneng ya organisasyon na Dios.

Nilikud ed pagmaliw a matoor ed organisasyon, kasin magmaliw itayon matoor ed balang sinansakey? Sano nipaarap itayo ed pagyaw na maruksan panamasegsegang, kasin mansiansia itayon matoor ed agagi tayon lalaki tan bibii? Legan na Guera Mundial II, saray agagi tayo ed Netherlands so angipanengneng na maabig ya alimbawa na katooran. Sakey a matatken manlapud Groningen Congregation, si Klaas de Vries, so nisilong ed maruksa, andiay panangasin interogasyon na Nazi Gestapo, nibartolina ed loob na 12 ya agew a tinapay tan danum lambengat so niiter ed sikato, insan tinetepetan lamet. Sikatoy pinatuyongan na paltog tan diad panamagyaw na ipapatey, sikatoy inikdan na duaran minuto pian ipatua so kawalaan na responsablin agagi, ontan met ed arum nin importantin impormasyon. Say bengatlan nibaga lambengat nen Klaas et: “Anggapo la so nibagak ed sikayo. . . . Agak magmaliw a traidor.” Amitlon danay a sikatoy pinagyaw a paltogen. Diad kaunoran et say Gestapo so sinmawa, tan si Klaas so nipisok ed sananey lamet a prisoan. Agton balot intapat iray agagi to.

Kasin say katooran tayo so ninatnat ed sankaapitan a kanayon tayo​—say asawa tayo? No panon a si Jehova et inggalang to so impisipanan to ed nasyon na Israel, kasin totooren tayoray samba tayo ed panangasawa? Agtayo lambengat magmaliw ya agnagiing ed debosyon tayo, noagta kaukolan a panseetan tayon gegemtanen so maapit a relasyon ed asawa tayo. Manbulon lan pansiansiaen a maligen so panamaley mo. Ipanaon so paniba yon dua, mabulos a mitalosan tan magmaliw a prangka ed balang sakey, suportaan tan pasesegen so balang sakey, ontalineng ed balang sakey, man-elekan, man-akisan, manggalaw, mankimey kayon dua pian nadampot iray nampaknaan a kalat, paliketen so balang sakey, magmaliw a sankaaro. Alwaran a maong so pakabayubo na romantikon liknaan ed arum. Anggaman susto tan manepeg so pamayubo na pakapikabkabat tan anggan maapit a pikakaaro ed paway na panamaley yo, say romantikon liknaan so nepeg a para lambengat ed asawam. Agmo aabuloyan so siopaman ya onsalet ed sikayon sanasawa.​—Uliran 5:15-20.

Mansiansian matoor ed saray kaparan Tastasi tan ed pamilyam. Legan na ilalabas na saray taon, agmo ira lilingwanan. Pansiansiaey komunikasyon, mansulat, ontawag, ombisita. Antokamay kipapasen ed bilay mo, panggunaetan ya ag-ira didismayaen. Paliketen ira diad pangipaamtan kabat da ka odino nisisiglaot ira ed sika. Say katooran mo ed sikara so mamabiskeg ed sikan manggawa no antoy maptek tan magmaliw a lapuan na panamaseseg parad sika.​—Ester 4:6-16.

On, say tuan katooran et lalaktipen toray positibon kiwas pian napansiansia iray pinablin relasyon. Gawam so anggaay nayarian mon balesen so maaron-kaabigan nen Jehova. Aligen so katooran nen Jehova diad saray pidedeneng mo ed loob na Kristianon kongregasyon, diad asawam, diad pamilyam, tan ed kakaarom. Sitotoor ya iproklama ed saray kakaabay mo iray kaabigay ugali nen Jehova. Susto so impangibalikas na salmista sanen inkuanto: “Kantaen ko so saray panangasi nen Jehova ya andi-anggaan: ikanak so sangik a pangipaamtak na katooran mo ed saraya a kapolian.” (Salmo 89:1) Agta napaapit itayo ed ontan a Dios? On, “say panangasi to magnayon lawas.”​—Salmo 100:5.

[Litrato ed pahina 23]

A. H. Macmillan