Salimbengan Mo so Konsiensiam
Salimbengan Mo so Konsiensiam
SAY panisip ya onlugan ed eroplanon walaan na lingon inkiprograman computer so makapataktakot. Imbes, isipen pa a wala so akibabali ed manangigiyan sistema na eroplano odino ginagala ton inuman iray impormasyon na satan! Bueno, diad piguratibon pantalos, peteg ya ontan so panggugunaetan a gawaen na sakey ed konsiensiam. Sikato so determinadon maneral ed manangigiyan sistema ed moral mo. Say getma to et pian sugsogan ka ya onsumpa ed Dios!—Job 2:2-5; Juan 8:44.
Siopa iyan maruksan managderal? Diad Biblia, sikato so tatawagen a “say daan ya uleg, a manngaran na Diablo tan . . . Satanas, a sikato so mantila ed lapag na sankamundoan.” (Apocalipsis 12:9) Sikato so linmoob ed eksena diad hardin na Eden sanen inayat to si Eva, panamegley na masilib a panagkatunongan, pian ibaliwala so amta ton duga tan pian manrebeldi ed Dios. (Genesis 3:1-6, 16-19) Nanlapula’d saman, inmaneobra nen Satanas so kileletneg na amin a manamalikdon organisasyon pian say totoo ed intiraminte so magmaliw a kakabusol na Dios. Diad sarayan organisasyon et say palson relihyon so pirmin walaan na eebatan.—2 Corinto 11:14, 15.
Dudutakan na Palson Relihyon so Konsiensia
Diad libro na Biblia ya Apocalipsis, say palson relihyon so apatnagan bilang say simbolikon balangkantis ya atawag a Babilonia a Baleg. Pinikewet na saray bangat to so moral iran pakatebek na dakel a totoo tan iimpluensyaan to iran mamusol tan onkiwas ni ingen a marawal sumpad saramay walaan na duman sisisiaen. Diad tua, unong ed Apocalipsis, walaan na manunan eebatan ed Dios so palson relihyon parad dala na “amin da a pinatey dia ed dalin,” laktip iray mismon managdayew ed Dios.—Apocalipsis 17:1-6; 18:3, 24.
Pinasakbayan nen Jesus iray babangatan to nipaakar ed kalaknab na pamikewet na palson relihyon ed piguratibon moral a kompas na arum sanen inkuanto: “Say oras ondateng a siopaman a mamatey ed sikayo isipen to a mangisaklang na panlingkor ed Dios.” Agaylan bulag ed moral iratan a maruksan indibidual! Inyarum nen Jesus: “Agda akabatan so Ama, anggan say siak.” (Juan 16:2, 3) Ag-abayag kayarin sinalambit nen Jesus irayan salita, sikaton mismo so pinatey diad pananugsog na pigaran relihyoson lider, ya ayarian dan naako ed konsiensia ra iyan krimen. (Juan 11:47-50) Diad kasunian, inkuan nen Jesus a saray tuan patumbok to so nabidbiran panamegley na panaaroan da ed balang sakey. Balet nagkalalo nin malaknab so aro ra, lapud satan so ninanatnat ya anggan diad kakabusol da.—Mateo 5:44-48; Juan 13:35.
Say sananey nin paraan na panederal na palson relihyon ed konsiensia na dakel et diad pamepenek ed antokaman a papaboran, ed moralidad, odino ed walan kakulangan na satan. Bilang pamasakbay ed saya, oniay inkuan nen apostol Pablo: 2 Timoteo 4:3, NW.
“Wala so panaon ya agda salitaen so maabig a bangat, noag ingen, unong ed dilin pilpilalek da, sikaray mantipon na saray managbangat ed inkasikara pian kikien so kalayagan da.”—Saray relihyoson lider natan so mangikiki ed kalayagan na totoo diad pangibabagan nayarin aabobonan na Dios so pisekso ed ag-asawa. Arum so mangokonsente ed agagamil a homoseksual. Diad tua et arum a klerigo so mangaagamil na homoseksualidad. Inkuan na sakey ya artikulo ed peryodikon The Times diad Britanya a “labintalon klerigo a kabkabat ed publiko a bakla” so naikdan na posisyon diad General Synod of the Chruch of England. Sano ipupulisay na saray lider na iglesia so moralidad ed Biblia tan sano ibabaliwala itan na saray iglesia ra, anto kasi iran estandarte so iyaadapta na saray parokyano ra? Agpankelawan a minilyon so pirmin nawewetwet.
Agaylan lalon magmaong so paigiya ed singa-silew a giyan moral tan espiritual iran katuaan a nibabangat diad Biblia! (Salmo 43:3; Juan 17:17) Alimbawa, ibabangat na Biblia a saray managlawan tan managkalugoran “agda natawir so panariay Dios.” (1 Corinto 6:9,10) Ibabaga na satan ed sikatayo a saray lalaki tan bibii a sasalatan da “so natural ya usar na inkasikara a sumlang ed inkapalsa” so “mangaagamil na mabanday” ed imaton na Dios. (Roma 1:26, 27, 32, NW) Sarayan moral a katuaan so aliwan gawagawa na ag-ayadyarin totoo; saratan so pinuyanan ya estandarte na Dios, ya agton balot umanen. (Galacia 1:8; 2 Timoteo 3:16) Balet wala niray arum a paraan nen Satanas pian deralen so konsiensia.
Magmaliw a Mapili ed Panligliwaan
Mauges so pamilit ed siopaman a gawaen so mauges, balet nagkalalon mauges no sikatoy piliten mon mankaliktan a gawaen so ontan. Onia so kalat na “say prinsipe na mundo,” si Satanas. Pian nipaslep so abulok a panag-isip to ed kanonotan tan kapusoan na makulangkulang odino pailawlawan—nagkalautla say sankainomayan a natukso, say kalangweran—uusaren to iray paraan a singa say kuestionablin babasaen, saray pelikula, musika, computer games, tan saray site na pornograpiya ed Internet.—Juan 14:30; Efeso 2:2.
“Saray kalangweran [diad Estados Unidos] so manbabantay na akalkulan 10,000 a marawal a babantayan kada taon,” inkuan na sakey a report ed dyurnal a Pediatrics, “pati saray programa ed TV a parad ugugaw et sankarawalan.” Imparungtal met na report a “kada taon, saray tin-edyer so manbabantay na ngalngalin 15,000 a reperensya, innuendo, tan lurey nipaakar sekso.” Inkuan ni na satan ya anggan saray panlabin programa ed telebisyon et “walay masulok a 8 seksual ya eksena kada oras, masulok a mamipat ed karakel no ikompara nen 1976.” Agpankelawan ya asukayan met ed panagaral a “saray mabanday a lenguahe so biglan ondarakel met.” Ingen, mamapasakbay so Biblia tan say abalumbon a tomo na sientipikon impanaral a say niyugalin panagbantay tan panagbasa ed ontan iran materyal so walaan na makapuy ya epekto ed totoo. Kanian no talagan labay mon paliketen so Dios tan gunggonaan so inkasika, talinengen so Uliran 4:23, diad New World Translation, ya oniay ibabaga to: “Salimbengan mo so pusom, ta ditan so panlapuan na bilay.”—Isaias 48:17.
Dudutakan met na maslak a popular a musika so konsiensia. Sakey a managkansion a saray kansion to et manunaan ed listaan na saray popular a kansion diad saray bansa ed Sagur so “nikadkaduman mansasagpot pian manaktakot,” unong ya impasakbay na sakey a report ed peryodikon The Sunday Mail na Australia. Inkuan na artikulo ya “itatandoro na saray kansion to so druga, insesto tan panamasoot” a ditan et “ikakansion [to] so nipaakar ed impamatey to’d asawa to tan imbantak so laman to diad kulos.” Arum niran asalambit a liriko so mauge-uges pian saglawien ni’d dia. Ingen, sikato so akaawat na ekselentin tumang lapud musika to. Labay mo ta’n itanem ed nonot tan pusom irayan makaderal ya ideya a singa saramay asaglawi ed tagey, anggaman marakep ed pandengel iratan a musika? Komon ta andi, lapud saramay onkikiwas ya unong ed satan et mamatikan da so konsiensia ra tan papawalaen da ed inkasikara so “sakey a puson mauges,” a magmamaliw iran kabusol na Dios.—Hebreos 3:12; Mateo 12:33-35.
Kanian magmaliw kan makabat ed panagpilim na panligliwaan. Papasesegen itayo na Biblia: “Ganagana ’ray bengatlan matua, ganagana ’ray bengatlan gagalangen, ganagana ’ray bengatlan matunong, ganagana ’ray bengatlan malinew, ganagana ’ray bengatlan nababalita a maong: no wala so antokaman a kasimpitan, no wala so antokaman a daydayewen, morekdek yo so sarayan bengatla.”—Filipos 4:8.
Apektaen na Pipiulop so Konsiensiam
Bilang kalangweran, si Neil tan Franz so manggagayaga ed maabig a pipiulop ed masimoon iran Kristiano. * Balet, sinmabi panaon, onia so inkuan nen Neil, “Ginapoan koy akilimog ed mauges iran kaulop.” Say nansumpalan, a nagbabawian ton tuloy, et sikatoy alanor ed krimen tan nipriso. Mipadpara so agawa ed si Franz. “Abaloan ko et nayarian koy milimog ed kalangweran ed sayan mundo ya agda ak naimpluensyaan,” so maermen ya imbaga to. “Balet unong ed ibabaga na Galacia 6:7, ‘say Dios agnayarin naludlurey. Ta say antokaman ya itanem na too satan met so anien to.’ Akaaral ak manlapud ampait ya eksperiensya a siak so alingo tan duga si Jehova. Siak so asentensiaan na legay-bilay a kipriso lapud lingon ginawak.”
Saray totoo a singa si Neil tan Franz so kaslakan ya agbiglan nalanor ed krimen; primero, agda naisip a napilanor ira ed ontan. Say kianor so kalkalna, mabetbet itan ya onggagapo ed mauges a pipiulop. (1 Corinto 15:33) Ontumbok la ed satan so pangabuso ed druga tan alkohol. Diad tua, say konsiensia so matukotukoy a dedeskribien bilang say “kabiangan na personalidad a matalaw ed alkohol.” Manlapu ditan, mainomay la so kapelag ed krimen odino imoralidad.
Sirin, akin a salien itan ya unonan kundang? Imbes, miulop ka ed makabat a totoon peteg a mangaaro ed Dios. Tulongan da kan napabiskeg so konsiensiam pian sustoy pangigiya na Uliran 13:20) Anggaman akakulong nira, natetebek natan nen Neil tan si Franz a say konsiensia ra et regalo na Dios a nakaukolan a nipasal a susto tan, on, pablien. Sakey ni, panggugunaetan dan iletneg so maabig a relasyon ed si Jehova a Dios da. Onkabat ka, tan makaaral ka komon manlapud saray lingo ra.—Uliran 22:3.
satan ed sika tan nipaliis ka ed dakel ya ot-ot. (Protektaan Moy Konsiensiam
Nipatnag tayo a labay tayon protektaan so konsiensia tayo sano pabiskegen tayo so aro tan pananisia tayo ed Dios, pati say mabunigas a takot ed sikato. (Uliran 8:13; 1 Juan 5:3) Ipaparungtal na Biblia a say konsiensian andian na sarayan impluensya so lawas kulang na inkasekder ed moral. Alimbawa, sasaglawien na Salmo 14:1 iraman so mangibabaga ed puso ra: “Anggapo so Dios.” Panon a mangapekta iyan kaandian na pananisia ed kondukta ra? Intuloy ya inkuan na bersikulo: “Aderal ira, nanggawa ra na bubusolen ira a gawa.”
Saray totoon andian na peteg a pananisia ed Dios so andian met na malet ya ilalo parad magmaong ya arapen. Kanian, manbibilay ira a para labat ed kaplesan, a pepeneken da iray pilalek na lamalaman da. Say pilosopiya ra et: “Mangan itayo tan oninum itayo, sirin ta nabuas ompatey itayo.” (1 Corinto 15:32) Diad biek a dapag, saramay onnenengneng ed tumang a maandon bilay so agpasasagyat ed saray temporaryon likeliket ed mundo. Singa say pihon computer parad nabigasyon, sikaray igigiya na nipasal a konsiensia ra diad dugan direksion na matoor a katutulok ed Dios.—Filipos 3:8.
Pian namantini so pakayari tan inkasusto na konsiensiam, kaukolan na satan so regular a panangiwanwan manlapud Salitay Dios. Ibabaga ed sikatayo na Biblia a niwala so ontan a panangiwanwan sano, diad piguratibon panangibaga, ikuan ton: “Saray layag mo makadngel ira naani na sakey a salita ed beneg mo, a kuan to, Saya so dalan, ondalan kayo ed sikato; sano onarap kayo ed nikawanan, tan sano onarap kayo ed nikawigi.” (Isaias 30:21) Kanian mangigana na panaon parad inagew-agew a panagbasa ed Biblia. Saya so mamabiskeg tan mamaseseg ed sika sano mipupuligesgesan ka a manggawa na duga odino sano biglan sinmabi ed sika so lurem na kapagaan tan pakaaburidoan. Makapanseguro ka a si Jehova so mangiwanwan ed sika ed moral tan espiritual no sigpot kan manmatalek ed sikato. On, aligen so salmista a nansulat: “Impasen ko a naynay si Jehova ed unaan ko: lapu ed sikato et wala ed nikawanan ko, agak natenyeg.”—Salmo 16:8; 55:22.
[Paimano ed leksab]
^ par. 16 Saray ngaran so sinalatan.
[Saray litrato ed pahina 5]
Say palson relihyon, ya adeskribe ed Biblia bilang say “Babilonia a Baleg,” so responsable ed kaeepel na konsiensia na dakel
[Credit Line]
Pari a mamebendisyon ed saray sundalo: U.S. Army photo
[Saray litrato ed pahina 6]
Say pambantay na karawalan tan imoralidad so maneral ed konsiensiam
[Litrato ed pahina 7]
Say regular a panangiwanwan manlapud Salitay Dios so manalimbeng ed konsiensiam