Takotan si Jehova tan Unoren Iray Ganggan To
Takotan si Jehova tan Unoren Iray Ganggan To
“Takotan mo so Dios, tan unoren mo so saray ganggan to; ta saya sikato so katiponan na kanepegan na too.”—ECLESIASTES 12:13.
1, 2. (a) Panon itayon naprotektaan na takot diad pisikal a paraan? (b) Akin a panggunaetan ya ipurek na makabat ya atateng so maabig a takot diad ananak da?
“NO say inkakpel et mameligro ed bilay, say takot so mangiyagel ed satan,” so inkuan nen Leonardo da Vinci. Lapud sugba-sugba, odino palpalaran a panagpakpel, agnamoria na sakey a too so kapeligroan, bangta say takot so mangipanonot ed sikato a magmaliw a maalwar. Alimbawa, no onasingger itayo ed tambib na kelas tan usdongan tayo no panon kaaralem so kapelagan tayo, sipor ya onsener a tampol so maslak ed sikatayo. Mipadpara, unong a naaralan tayo la ed inmunan artikulo, say maabig a takot so aglambengat pansengegan na maong a relasyon ed Dios, noagta manalimbeng met ed sikatayo manlapud pakarisgoan.
2 Anggaman ontan, nakaukolan ya aralen so itakot ed dakel a pakarisgoan natan. Lapud ag-amta na dakel ya ugugaw so kapeligroan na koryenti odino trapiko ed syudad, mainomay iran narisgo. * Say maabig a takot so panggunaetan ya ipurek na makabat ya atateng ed saray ilalak da, a maminpiga da iran pasakbayan nipaakar ed saray kapeligroan ed kaliberliber. Amta na atateng a lapud sayan takot et nayarin nisalba so bilay na ananak da.
3. Akin tan panon itayon papasakbayan nen Jehova nipaakar ed saray kapeligroan ed espiritual?
3 Ontan met so pangiyaansakit nen Jehova ed pankaabigan tayo. Bilang maaron Ama, ibabangat to itayo panamegley na Salita to tan say organisasyon to ta pian nagunggonaan itayo. (Isaias 48:17) Say kabiangan ed sayan programa na madibinon panangibangat so manasaglawi ed ‘maminpigan’ pamasakbay ed sikatayo nipaakar ed espiritual iran pakakulasbongan ta pian nabayuboan tayo so maabig a takot ed ontan a kaatapan. (2 Awaran 36:15; 2 Pedro 3:1) Diad interon awaran et apaliisan la komon so dakel iran espiritual a desyang tan naiwasan lay dakel ya irap ‘no wala so nengneng na puso ed loob na totoo, a takotan da so Dios tan unoren dan amin so ganggan to.’ (Deuteronomio 5:29) Diad sarayan ‘maatap a panaon a mairap a pidenengan,’ panon tayon nabayuboan so puso tayo ya ontakot ed Dios tan napaliisan so espiritual a kapeligroan?—2 Timoteo 3:1.
Ompaliis ed Mauges
4. (a) Anton panggula so nepeg a bayuboan na saray Kristiano? (b) Panon so panlikna nen Jehova ed makasalanan a kondukta? (Nengnengen so paimano’d-leksab.)
4 Ipapaliwawa na Biblia a “say takot ed Jehova sikato so panggula ed mauges.” (Uliran 8:13) Dedeskribien na sakey a diksionaryo na Biblia iyan panggula bilang “sakey ya awawey na liknaan nipaakar ed saray totoo tan bengatlan susumpaen, kagulgula, babandayen tan diad satan et aglabay na sakey so mideneng odino misiglaot.” Kanian, say maridios a takot so mangilaktip ed akindalem a pandimla odino panggula ed amin a mauges ed imaton nen Jehova. * (Salmo 97:10) Satan so manadagdag ed sikatayo ya ompaliis ed mauges, a singa no onsener itayo manlapud tambib na kelas sano pasakbayan itayo na sipor lan takot tayo. “Lapu ed takot ed Jehova saray totoo onarawi ra ed mauges.”—Uliran 16:6.
5. (a) Panon tayon napabiskeg so maridios a takot tan say panggula ed no anto so mauges? (b) Anto so ibabangat ed sikatayo na awaran na nasyon na Israel nipaakar ed saya a pamaakaran?
5 Napabiskeg tayo iyan maabig a takot tan panggula ed mauges diad pangonsidera ed makapasakit iran kasumpalan ya agnapaliisan ya itarok na kasalanan. Papaseguroan itayo na Biblia ya anien tayo so intanem tayo—balanglan mantanem itayo unong ed laman odino unong ed espiritu. (Galacia 6:7, 8) Lapud sayan rason, malinlinew ya indeskribe nen Jehova so agnapaliisan iran resulta na agpangingalngalep ed saray ganggan to tan pangitalirak ed tuan panagdayew. Lapud anggapo so proteksion na Dios ed sikara, say melag tan andiay depensan nasyon na Israel so walad pakayari na maruksa tan makapanyarin kakaabay. (Deuteronomio 28:15, 45-48) Say makapasinagem a nansumpalan na intunganga na Israel so detalyadon nikurit diad Biblia bilang “bilin [o pasakbay]” ta pian pakaaralan tayo tan pakabayuboan ed maridios a takot.—1 Corinto 10:11.
6. Anto so pigaran Makasulatan ya alimbawa a nakonsidera tayo diad pakaaral ed maridios a takot? (Nengnengen so paimano’d-leksab.)
6 Nilikud ed no anto so agawa ed interon nasyon na Israel, lugan na Biblia so tua-ed-bilay iran eksperiensya na saray indibidual ya atalonaan na imon, imoralidad, agum, odino kinon. * Arum ed saratan a totoo so nanlingkor ed si Jehova diad loob na dakel a taon, balet ta diad sakey ya importantin panaon na bilay da, say takot da ed Dios so agtanton mabiskeg, tan ampaipait so inani ra. Say pandalepdep ed saratan a Makasulatan ya alimbawa so mamabiskeg ed determinasyon tayon agmanggawa na ontan iran kalilingoan. Agaylan makapaermen no alagaren tayo ni so pakasagmak a mismo na trahedya sakbay ya ipapuso so bilin na Dios! Miduma ed kaslakan a papanisiaan, aliwan sankaabigan a pakaaralan so eksperiensya, nagkalalo la no makasengeg ed dilin-kaalakan.—Salmo 19:7.
7. Siopa so iimbitaan nen Jehova ed piguratibon tolda to?
7 Say sananey nin mapuersan rason pian bayuboan so maridios a takot et say pilalek tayon alwaran so siglaotan tayo ed Dios. Antakot tayon napaermen si Jehova lapud papablien tayo so pikakaaro to. Siopa so ipapasen na Dios a kaaro to, ya imbitaan to ed piguratibon tolda to? “Say manakar [lambengat] a mapmaptek, tan manggawa na matunong.” (Salmo 15:1, 2) No papablien tayo iyan pribilehyon pakapisiglaotan ed Manamalsa tayo, manalwar itayon mankurang ya andiay-tilol ed imaton to.
8. Diad panaon nen Malaquias, panon so impangibaliwala na arum ya Israelitas ed pikakaaro ra ed Dios?
8 Makapaermen, arum ya Israelitas ed panaon nen Malaquias so angibaliwala ed pikakaaro ra ed Dios. Imbes a takotan tan galangen da si Jehova, angiyapay ira ed altar to na mansasakit tan piley ya ayayep. Say kakulangan day maridios a takot so nipatnag met ed awawey da nipaakar ed panangasawa. Ta pian makapangasawa ira na mas ugaw a bibii, indiborsyo ray kaasawaan da makasengeg ed ordinaryo iran rason. Imbaga nen Malaquias ed sikara a kagula nen Jehova so “pansian” tan say sililiput ya awawey da so angisian ed sikara manlapud Dios da. Panon ya abobonan na Dios iray bagat da anta say altar da so piguratibon aleteb na saray lua—saray luan ampaipait ya innangis na saray tinaynan dan kaasawaan dan bibii? Satan a parungtalan ya agpanagrespeto ed saray estandarte to so amakiwas ed si Jehova a mangitepet: “Iner so kawalaan na itakot ed siak?”—Malaquias 1:6-8; 2:13-16.
9, 10. Panon tayon nipanengneng a papablien tayo so pikakaaro nen Jehova?
9 Naiimatonan met natan nen Jehova so ot-ot a nalilikna na dakel ya inosentin kapareha tan ananak a ginonigon na masiblet tan imoral iran kaasawaan a lalaki tan kaamaan odino anggan saray kaasawaan a bibii tan kainaan. Maseguron mamapaermen itan ed sikato. Moriaen na kaaro na Dios iray bengatla ed paraan na panmoria na Dios ed saratan tan pambanikelan ton paeleten so panamaley to, ya ipulisay so minumundon panag-isip a manleleglemew ed kaimportantian na bedber na panangasawa, tan ‘ontaynan ed pilalawanan.’—1 Corinto 6:18.
10 Diad panamaley ontan met ed arum iran aspekto na bilay tayo, say panggula ed amin a mauges ed imaton nen Jehova, katekep na aralem ya apresasyon ed pikakaaro to, so mangitarok na pabor tan panangabobon nen Jehova. Oniay mapekder ya imbaga nen apostol Pedro: “Tua a nanengneng ko a say Dios anggapo so pangiduma to ed saray totoo; noag ingen dia ed balang nasyon akoen to so antakot ed sikato tan manggawa na matunong.” (Gawa 10:34, 35) Walaan itayo na dakel a Makasulatan ya alimbawa a mangipanengneng no panon a say maridios a takot so amakiwas ed saray indibidual a manggawa na maptek ed nanduruman makapasubok iran kipapasen.
Taloran Totoo a Tinmakot ed Dios
11. Diad antoran sirkumstansya a niyabawag si Abraham bilang ‘matakot ed Dios’?
11 Wala so sakey a too diad Biblia a deneskriben mismo nen Jehova bilang kaaro to—say patriarkan Abraham. (Isaias 41:8) Say maridios a takot nen Abraham so niiyan ed subok sanen kinerew ed sikato na Dios ya ibagat to so alenleneg ya anak to, si Isaac, a diad panamegley to et sumpalen na Dios so sipan to a say ilalak nen Abraham so magmaliw a baleg a nasyon. (Genesis 12:2, 3; 17:19) Kasin nasungdoan na ‘kaaro nen Jehova’ iyan makapaot-ot a subok? (Santiago 2:23) Sanen inyayag nen Abraham so yoro pian pateyen to la si Isaac, oniay kuan na anghel nen Jehova: “Agmo idadapo so limam ed ugaw, nisay gawaen mo so antokaman ed sikato; ta natan amtak la a sika et tatakotan mo so Dios, ta sika et agmo inkibot ed siak so anak mo, say bogbogtong ya anak mo.”—Genesis 22:10-12.
12. Anto so amakiwas ed si Abraham a nawalaan na maridios a takot, tan panon tayon nipanengneng so ontan met ya awawey?
12 Anggaman diad apalabas et pinaneknekan la a mismo nen Abraham so pagmaliw a matakot ed si Jehova, diad saman ya inkagawa et nipatnag to so maridios a takot ed matalonggaring a paraan. Say inkamabulos ton mangibagat ed si Isaac so aglambengat mangipapatnag na marespeton katutulok. Si Abraham so apakiwas na nagnap a panagmatalek a sumpalen na mangatatawen ya Ama to so sipan To diad pamaoli ed si Isaac no nakaukolan. Unong ed insulat nen Pablo, si Abraham et “sinisia to a peteg a ganagana ya insipan [na Dios], makapanyari met a manumpal.” (Roma 4:16-21) Mabulos itayo kasin manggawa na linawa na Dios anggaman mankaukolan itan na angkakabaleg iran panagsakripisyo? Kasin walaan itayo na sigpot a kompiyansa a satan a katutulok so mangitarok na magnayon a gunggona, a sikakabat itayon si Jehova so “mananumang ed saray mananap ed sikato”? (Hebreos 11:6) Satan so peteg ya itatakot ed Dios.—Salmo 115:11.
13. Akin a matukoy so impaneskribe nen Jose ed inkasikato bilang laki a ‘tinmakot ed tuan Dios’?
13 Usisaen tayo so sananey nin ehemplo na maridios a takot—salanti si Jose. Bilang aripen ed sankaabungan nen Potipar, inagew-agew a nidudunget si Jose ed pakadesdesan a mikalugoran. Ompatnag ya agto napaliisan so pakaabet ed asawa na amo to, ya ag-ontundan manatangguyor ed sikato diad imoral a paraan. Diad saginonor, sanen sikato so “siningkat na bii,” sikato so “binmatik, et sikato so nablosan to a pinmaway.” Anto so amakiwas ed sikato ya ompaliis a tampol ed mauges? Maseguron say manunan sengegan et say takot ed Dios, say pilalek ya ompaliis ed pakagawa “ed saya ya abalbaleg a kabaglan tan kasalanan ya onsumpa ed Dios.” (Genesis 39:7-12) Matukoy sirin so impaneskribe nen Jose ed inkasikato bilang laki a ‘tinmakot ed tuan Dios.’—Genesis 42:18.
14. Panon ya apatnagan so takot ed Dios diad impangasi nen Jose?
14 Kayari na pigaran taon, si Jose so akapiarapan ed saray agagi to, a maruksan angilako ed sikato diad inkaaripen. Mainomay to komon ya usaren so pankakkaukolan day tagano bilang pankanawnawan ombales ed mauges a ginawa ra ed sikato. Balet ta say maruksan pantrato ed totoo so agmangipatnag na takot ed Dios. (Levitico 25:43) Kanian, sanen naimano nen Jose a talagan anguman lay puso na agagi to, sikato so mapangasin amerdona ed sikara. Singa si Jose, say maridios a takot tayo so mamakiwas ed sikatayon manalona ed mauges panamegley na kamaongan, ontan met ed kipaliis tayo ed kapelag ed tukso.—Genesis 45:1-11; Salmo 130:3, 4; Roma 12:17-21.
15. Akin a say kondukta nen Job so amaliket ed puso nen Jehova?
15 Si Job so sananey nin matalonggaring ya alimbawa na sakey a tinmakot ed Dios. Inkuan nen Jehova ed Diablo: “Inimanom si aripen ko a Job? Ta anggapo so singa sikato ed dalin, a naskey tan matunong a laki, sakey a matakot ed Dios, tan pinmaliis a nanlapu ed mauges?” (Job 1:8) Diad loob na dakel a taon, say andi-tilol a kondukta nen Job so amaliket ed puso na mangatatawen ya Ama to. Tinmakot si Job ed Dios lapud amta ton duga itan a gawaen tan sankaabigan a dalan pian manbilay. “Nia, say takot ed Dios, satan sikato so kakabatan,” so inkelyaw nen Job, “et say yarawi ed mauges sikato so pakatalos.” (Job 28:28) Bilang walaay asawa, agnantindekan nen Job iray kalangweran a bibii, nisay nanem-em ed puso to na saray getman mikalugoran. Anggaman mayaman a too, agto nanmatalekan iray kayamanan to, tan pinaliisan to so amin a nengneng na idolatriya.—Job 31:1, 9-11, 24-28.
16. (a) Diad antoran paraan ya inagamil nen Job so maaron-panangasi? (b) Panon ya impatnag nen Job ya agto inkibot so panamerdona?
16 Balet, say takot ed Dios so mankabaliksan na panggawa na maong ontan met ed ipaliis ed mauges. Kanian, mapangasin inyansakit nen Job so bulag, piley, tan mairap-bilay. (Levitico 19:14; Job 29:15, 16) Atalosan nen Job a “siopaman a mangikibot na maaron-panangasi ed mismon kaiba to, kaindanan to met so anggan say takot ed Makapanyarin-amin.” (Job 6:14, NW) Say pangikibot ed maaron-panangasi so nayarin mangilaktip ed agpamerdona odino panem-em na sakit na linawa. Diad panangiwanwan na Dios, nampikasi si Job nisesengeg ed taloran kakaiba to, a nansengegan na pirmin ermen to. (Job 42:7-10) Nipatnag tayo met kasi so ontan a manamerdonan awawey ed kapananisiaan ya angopendi ed sikatayo ed arum a paraan? Say masimoon a pangipikasi ed samay angopendi ed sikatayo so makatulong na baleg pian natalonaan tayo so panem-em na sakit na linawa. Saray bendisyon a nanggayagaan nen Job lapud takot to ed Dios so mangiter ed sikatayo na pagpauna na ‘kinabalgan na kaabigan nen Jehova, a tinipon to ya onkana ed saray ontakot ed sikato.’—Salmo 31:19; Santiago 5:11.
Say Pandumaan na Takot ed Dios Tan Takot ed Too
17. Anto so nagawaan ed sikatayo na takot ed too, balet akin ya andian na pakatebek ed arapen so ontan a takot?
17 Anggaman pakiwasen itayo na takot ed Dios a manggawa na maptek, say takot ed too so mamaletey ed pananisia tayo. Lapud sayan rason, sanen pinaseseg to iray apostol a magmaliw a maseseg a manangipulong na maong a balita, oniay inkuan nen Jesus ed sikara: “Agyo takotan so saray mamatey na laman, ya agda met nayarian a pateyen so kamarerwa: takotan yo ingen so samay makayarin mamatey na laman tan say kamarerwa ed impierno [“Gehenna,” NW].” (Mateo 10:28) Unong ya impaliwawa nen Jesus, andian na pakatebek ed arapen so walaan na takot ed too lapud agnaderal na totoo iray iilaloan tayon bilay diad arapen. Niarum ni, tatakotan tayo so Dios lapud sikakabat itayo ed makapakelkelaw a pakapanyari to, no ikompara ed satan so andi-kakanaan a biskeg na amin a nasyones. (Isaias 40:15) Singa si Abraham, walaan itayo na nagnap a kompiyansa ed pakapanyari nen Jehova a mamaoli ed saray matoor a lingkor To. (Apocalipsis 2:10) Kanian, nibaga tayo tekep na kompiyansa: “No say Dios gampi ed sikatayo, siopa ni kasi onsumpa ed sikatayo?”—Roma 8:31.
18. Diad anton dalan a tumangan nen Jehova iramay ontakot ed sikato?
18 Balanglan say onsusumpa ed sikatayo et kapamilyaan odino managpagyaw ed eskuelaan, naromog tayo a “dia ed takot ed Jehova wala so mabiskeg a panmatalek.” (Uliran 14:26) Nayarian tayo so onkerew na biskeg ed Dios diad pikakasi, a matalek a dengelen to itayo. (Salmo 145:19) Agbalot lingwanan nen Jehova iramay ontatakot ed sikato. Oniay ipapaseguro to ed sikatayo panamegley nen propeta Malaquias: “Saman la saray tinmakot ed Jehova nansalita ra ed sakey tan sakey; et si Jehova tinmalineng, tan dinmengel, et sakey a libro a pakanodnonotan so sinulatan ed arap to, nipaakar ed saray tinmakot ed Jehova, tan saray mannonot ed ngaran to.”—Malaquias 3:16.
19. Antoran nengneng na takot so naandi la, balet anton takot so mansiansia ed andi-anggaan?
19 Asingger la so panaon sano amin diad dalin so mandayew ed si Jehova tan naandi la so takot ed too. (Isaias 11:9) Naandi met la so takot ed eras, sakit, krimen, tan bakal. Balet say takot ed Dios so mansiansia ed andi-anggaan legan a saray matoor a lingkor to ed tawen tan dalin so mantultuloy a mangipanengneng ed sikato na manepeg a respeto, katutulok, tan galang. (Apocalipsis 15:4) Kaleganan ni, amin tayo komon so mangipapuso ed apuyanan a simbawa nen Solomon: “Say pusom agkomon makasiblet ed saray managkasalanan, balet wala ka komon ed takot ed Jehova ed amin ya agew. Ta petepeteg a wala so tumang; et say ilalom agnaani naputer.”—Uliran 23:17, 18.
[Saray paimano ed leksab]
^ par. 2 Arum a wala la’d edad so makmakpel ed kapeligroan sano kakaukolanen na kimey da so maparanay a kipaarap ed delikado iran kipapasen. Sanen atepetan no akin a dakel a karpentero so aputotan na gamet, oniay inyebat labat na sakey ya eksperiensyadon managturno: “Anggapo lay takot da ed saramay de-koryenti tan maples a lagari.”
^ par. 4 Ontan met a panggula so nalikna nen Jehova. Alimbawa, dedeskribien na Efeso 4:29 na New World Translation so mabanday a panagsalita bilang “abulok a panagsalita.” Say Griegon salita ya inusar parad “abulok” so literal a manutukoy ed nabubulok a prutas, sira, odino karne. Satan a termino so malinew a mangililitrato ed pandimla a nepeg tayon nalikna nipaakar ed maabuso odino mabanday a panagsalita. Ontan met, saray talintao so mabetbet a nadeskribe ed Kasulatan bilang “karimdimla.” (Deuteronomio 29:17; Ezequiel 6:9) Say sipor a pandimla tayo ed dutak na ayep odino too, so ontulong ed sikatayon makatalos ed panggula na Dios ed antokaman a nengneng na panagtalintao.
^ par. 6 Bilang alimbawa, konsideraen iray Makasulatan a salaysay nipaakar ed si Cain (Genesis 4:3-12); David (2 Samuel 11:2–12:14); Gehazi (2 Arari 5:20-27); tan si Uzias (2 Awaran 26:16-21).
Kasin Nanonotan Yo?
• Panon tayon naaralan so panggula ed mauges?
• Diad panaon nen Malaquias, panon ya imbaliwala na arum ya Israelitas so pikakaaro nen Jehova?
• Anto so naaralan tayo ed si Abraham, Jose, tan Job nipaakar ed takot ed Dios?
• Dinan a takot so mansiansia lawas, tan akin?
[Tepetepet Parad Panagaral]
[Litrato ed pahina 19]
Say maabig a takot so ipurek na makabat ya atateng ed saray ilalak da
[Litrato ed pahina 20]
No panon a say takot et mangipaliis ed sikatayo ed kapeligroan, say maridios a takot so mangipaliis ed sikatayo manlapud mauges
[Litrato ed pahina 23]
Pinansiansia nen Job so takot to ed Dios anggan sanen nipaarap ed taloran palson kakaaro
[Credit Line]
Nanlapud patalos na Biblian Vulgata Latina, 1795