Anggapo so Tulong Manlapud Sayan Mundo
Propesiya nen Isaias—Liwawa Parad Amin a Katooan I
Kapitulo Beinte-Kuatro
Anggapo so Tulong Manlapud Sayan Mundo
1, 2. (a) Akin a natatakot iray manaayam ed Jerusalem? (b) No nipaakar ed kipapasen na Jerusalem, antoray matukoy a tepet?
SARAY manaayam ed Jerusalem so natatakot—tan walaan iray maabig a rason! Say Asirya, a sankabiskegan ya empiryo ed saman a panaon, so angataki la ed “saray amin a kinutaan a syudad na Juda, tan inala to ra.” Natan, say maruksan armada na Asirya so mamapagyaw ed kabisera a syudad na Juda. (2 Arari 18:13, 17) Anto so gawaen nen Arin Ezekias tan amin na saray manaayam ed Jerusalem?
2 Lapud nagba la so arum a syudad na bansa to, amta nen Ezekias ya anggapoy pakayari na Jerusalem a labanan so makapanyarin puersa militar na Asirya. Niarum ni, saray Asiryano so walaan na agnaparaan a reputasyon ed inkaruksa tan inkarawal. Say armada na satan a nasyon so makapataktakot a tuloy a no maminsan et onatras lan tampol so arum ed saray kakabusol to ya ag-anggan milaban! Lapud makapagonigon iran kipapasen na Jerusalem tan saray manaayam ditan, iner so nayarin kerewan da na tulong? Nayarian da kasi so makaliktar ed armada na Asirya? Tan panon a nidunget so totoo na Dios ed ontan a situasyon? Pian naebatan irayan tepet, kaukolan tayon repasoen so apalabas tan nengnengen no panon ya akideneng si Jehova ed akisipan a nasyon to diad akadkauna iran taon.
Apostasya ed Israel
3, 4. (a) Kapigan tan panon a naapag ed duaran panarian so nasyon na Israel? (b) Anton makapuy a gapoan so impagamor nen Jeroboam ed samploran tribu na mamaamianen a panarian?
3 Manlapud intaynan na Israel ed Ehipto ya anggad impatey na ilalak nen David a si Solomon—peryodo na masulok a 500 a taon—say 12 tribu na Israel so nankakasakey bilang nasyon. Kayari impatey nen Solomon, indaulo nen Jeroboam so samploran mamaamianen a tribu a manrebelde sumpad abung nen David, tan manlapu la’d saman say nasyon so naapag ed duaran panarian. Satan so agawa nen taon 997 K.K.P.
4 Si Jeroboam so inmunan ari na mamaamianen a panarian na Israel, tan indaulo to iray uuleyan to ed dalan na apostasya a sinalatan to so inkasaserdote nen Aaron tan makanepegan a panagdayew ed si Jehova na agmakanepegan ya inkasaserdote tan panagdayew ed baka. (1 Arari 12:25-33) Saya so kagulgula nen Jehova. (Jeremias 32:30, 35) Lapud saya tan ed arum niran rason, inabuloyan to so Asirya a manakop ed Israel. (2 Arari 15:29) Sinali nen Arin Oseas so onlukpos ed pako na Asirya diad impikomplot ed Ehipto, balet sinmaew so pakana.—2 Arari 17:4.
Tinmupleg so Israel ed Palson Salimbeng
5. Diad siopa so kinerewan na Israel na tulong?
5 Labay nen Jehova a makanonot a siansia iray Israelita. * Kanian imbaki to si propeta Isaias tekep na onggendan a pasakbay: “Abagey la so saray onlasor ed Ehipto nipaakar ed tulong, tan manmatalek ed saray kabayo, tan manmatalek ed saray luganan lapu ed dakel ira, tan ed saray too to ya akakabayo lapu ed sankabiskegan ira, balet ag-ira onnengneng ed Santo na Israel, tan agda met anapen si Jehova!” (Isaias 31:1) Agaylan makapaermen! Mas nanmatalkan ni na Israel iray kabayo tan karwahen parad bakal nen say mabilay a Dios, si Jehova. Parad minumundon kaisipan na Israel, saray kabayo na Ehipto so dakerakel tan makapanyari. Maseguron say Ehipto so makanan kaalyado sumpad armada na Asiryano! Balet, magano lan naamtaan na saray Israelita a say piaalyansa ra ed Ehipto et kaapaan.
6. Akin a say intupleg na Israel ed Ehipto so mabitar a mangipapatnag na kakulangay pananisia ed si Jehova?
6 Panamegley na Ganggan a sipanan, saray manaayam ed Israel tan Juda so walad dedikadon relasyon ed si Jehova. (Exodo 24:3-8; 1 Awaran 16:15-17) Diad inkerew da na tulong ed Ehipto, impatnag na Israel so kakulangay pananisia ed si Jehova tan ibabaliwala da iray ganggan a kabiangan na satan a masanton sipanan. Akin? Lapud kabiangan ed saray paknaan ed sipanan et say sipan nen Jehova a salimbengan to so totoo to no isaklang da so nikabkabiig a debosyon ed sikato. (Levitico 26:3-8) Mitunosan ed satan a propesiya, aminpiga a pinaneknekan nen Jehova a “sikato so biskeg da ed panaon na gulo.” (Salmo 37:39; 2 Awaran 14:2, 9-12; 17:3-5, 10) Niarum ni, panamegley nen Moises, say manamegley ed Ganggan a sipanan, inkuan nen Jehova ed arari na Israel ed arapen ya agmanpaparakel na saray kabayo parad sikaran dili. (Deuteronomio 17:16) Say itulok ed sayan ley so mangipatnag a sarayan arari so pasasalimbengan ed “Santo na Israel.” Makapaermen, saray manuley ed Israel so ag-awalaan na ontan a pananisia.
7. Anto so naaral na saray Kristiano natan manlapud kakulangay pananisia na Israel?
7 Walay leksion ed saya parad saray Kristiano natan. Say Israel so manilalo ed sankanengneng a suporta manlapud Ehipto nen say diad mas makapanyarin tuloy a suporta ya itatarya nen Jehova. Ontan met natan, nayarin nasagyat iray Kristiano a manmatalek ed minumundo iran lapuan na kaligenan—kuarta ed banko, kipapasen ed sosyedad, koneksion ed mundo—imbes a diad si Jehova. Tua, pampepelengan na saray Kristianon ulo na pamilya iray responsabilidad da a mangitarya na materyal parad pamilya ra. (1 Timoteo 5:8) Balet ag-ira manmamatalek ed materyal iran bengatla. Tan manbabantay ira sumpad “amin a kaagapan.” (Lucas 12:13-21) Say mogmon “atagey ya ilang ed panaon na gulo” et si Jehova a Dios.—Salmo 9:9; 54:7.
8, 9. (a) Anggaman ompatnag a maabig ya estratehiya so plano na Israel, anto so pansumpalan, tan akin? (b) Anto so pandumaan na sipasipan na too tan sipasipan nen Jehova?
8 Si Isaias so singa manmumudmora ed papangulo na Israel a nanggawa na paknaan ed Ehipto, ya inkuan to: “Sikato so makabat met, et yakar to naani mauges, tan agto naani babawien so saray salita to, noag ingen onalagey ya onsumpa ed abung na saray managgawa na mauges, tan onsumpa ed saray ontutulong ed saray managgawa na inkarelmeng.” (Isaias 31:2) Nayarin isipen na papangulo na Israel a makabat ira. Balet agta say Manamalsa na uniberso so sankakabatan? Diad akinpaway et say pakana na Israel a patulongan ed Ehipto so maabig ya estratehiya. Anggaman kuan, say ontan a mapolitikan piaalyansa so mankabaliksay espiritual a pikakalugoran ed imaton nen Jehova. (Ezequiel 23:1-10) Bilang resulta, inkuan nen Isaias a “yakar [nen Jehova] naani mauges.”
9 Saray sipan na totoo so kabkabat lan agnapanmatalkan, tan say salimbeng na too so agnaseseguro. Diad biek a dapag, si Jehova et agto kaukolan a “babawien so saray salita to.” Andi- saew a gawaen to iray insipan to. Saray salita to so ag-ompawil ed sikato ya anggapoy resulta.—Isaias 55:10, 11; 14:24.
10. Anto so nagawa ed Ehipto tan Israel?
10 Kasin saray Ehipsio so napaneknekan a napanmatalkan a salimbeng parad Israel? Andi. Oniay inkuan nen Isaias ed Israel: “Et saray Ehipsio totoo ra, tan aliwa ra a Dios; et saray kabayo ra laman ira, tan aliwa ra ya espiritu: et sano unaten nen Jehova so lima to, nampadpara a samay ontulong nikaronyas tan say natulongan nipasag, et sikara ya amin naupot ira a mantitipon.” (Isaias 31:3) Nampara a samay ontulong (say Ehipto) tan samay tinulongan (say Israel) so natiror, nageba, tan mangangga sano iyunat nen Jehova so lima to pian ipaakseb so panangukom to panamegley na Asirya.
Say Inkagba na Samaria
11. Anton rekord na kasalanan so atipon na Israel, tan anto so nansumpalan?
11 Lapud panangasi to, paulit-ulit ya ibabaki nen Jehova iray propeta to pian pasesegen so Israel a magbabawi tan ompawil ed puron panagdayew. (2 Arari 17:13) Anggaman ed saya, inaruman ni na Israel so kasalanan to a panagdayew ed baka diad impangagamil na panagparles, imoral a panagdayew ed Baal, tan say panangusar na sagradon lusek tan atagey a paspasen. ‘Inlabas [ni ingen na saray Israelita] ed apoy so saray anak da a lalaki tan bibii,’ ya imbagat da so mismon bunga na laman da ed demonyo a dirios. (2 Arari 17:14-17; Salmo 106:36-39; Amos 2:8) Pian panganggaen so karelmengan na Israel et oniay ingganggan nen Jehova: “No nipaakar ed Samaria, say ari to napegpeg, a singa say bura ed tapew na danum.” (Oseas 10:1, 7) Nen 742 K.K.P., inmataki so armada na Asirya ed Samaria, say kabisera a syudad na Israel. Kayari na taloy-taon ya impangubkob, nagba so Samaria, tan nen 740 K.K.P., naandi la so samploran-tribu a panarian.
12. Anton kimey so ingganggan nen Jehova natan, tan anto so nagawa ed saramay mangibaliwala ed pasakbay?
12 Diad panaon tayo et ingganggan nen Jehova so sankamundoan a panagpulong a kimey pian mamasakbay “ed amin a too, dia ed amin a pasen, a magbabawi ra.” (Gawa 17:30; Mateo 24:14) Saramay mangipulisay ed paraan na panangiliktar na Dios so magmaliw a singa “bura,” a naderal a singa say apostatan nasyon na Israel. Diad biek a dapag, saramay maniilalo ed si Jehova et “tawiren to so dalin tan manayam diman lawas.” (Salmo 37:29) Agaylan makabat, sirin, a paliisan iray lingo na kadaanan a panarian na Israel! Sigpot itayo sirin a manmatalek ed si Jehova parad kililiktar.
(Ituloy ed ontumbok a paway.)
[Paimano ed Leksab]
^ par. 5 Nayarin say manunan taloran bersikulo na Isaias kapitulo 31 so nipapaarap a manuna ed Israel. Saray unor ya anemiran bersikulo so mapatnag ya onaaplika ed Juda.
[Tepetepet Parad Panagaral]