Propesiya nen Isaias​—Liwawa Parad Amin a Katooan I

Kapitulo Biente-Siete

Ikalbo nen Jehova so Sanok To ed Saray Nasyon

Isaias 34:1-17

1, 2. (a) Nipaakar ed panamales nen Jehova, anto so pakaseguroan tayo? (b) Anto so sumpalen na Dios diad pangipaakseb to ed panamales?

 SI Jehova a Dios so maanos aliwa lambengat ed matoor iran lingkor to noagta ontan met ed saray kabusol to, sano kakaukolanen itan na gagala to. (1 Pedro 3:19, 20; 2 Pedro 3:15) Nayarin agnatalosan na kakabusol nen Jehova so panaanos to tan nayarin moriaen da itan bilang say agpakayari odino ag-inkamabulos ya onkiwas. Balet, ipapanengneng na koma-34 a kapitulo na Isaias, a diad kaunoran et si Jehova so lawas mangipaakseb na pikuentaan ed saray kabusol to. (Sofonias 3:8) Kaleganan ni, inabuloyan na Dios so Edom tan arum niran nasyon ya onsumpa ed totoo to ya andian na pakasbelan. Balet walay dugan panaon nen Jehova a manusa. (Deuteronomio 32:35) Mipadpara, diad aturon panaon to, ipatnag nen Jehova so panamales to ed amin na saray elemento na kaplesan a marelmeng a mundo a mangaangat ed inkasoberano to.

² Say manunan gagala na pangipaakseb na Dios ed panamales et say pangipatnag to ed inkasoberano to tan pangigloria ed ngaran to. (Salmo 83:13-18) Say pananusa to so mangiyalangon met ed saray lingkor to bilang say peteg a manangilaman ed sikato tan iliktar to ira manlapud agmaabig iran kipapasen. Niarum ni, say panamales nen Jehova so lawas a mitunosan a tuloy ed inkahustisya to.​—Salmo 58:10, 11.

Manimano Kayo, Sikayoran Nasyon

3. Anton imbitasyon so inanatnat nen Jehova ed saray nasyon?

³ Sakbay ton dusaen so Edom, inanatnat ni nen Jehova so masimoon ya imbitasyon ed amin a nasyon panamegley nen Isaias: “Asingger kayo, sikayo a nasyon, ya ondengel; tan talineng yo, sikayo a balbaley: Ondengel komon so dalin, tan say inkapano to, say mundo, tan amin ya ompaway ed sikato.” (Isaias 34:1) Aminpigapigan nansalita so propeta sumpad saray agmaridios a nasyon. Natan et sikato so manegek la ed saray madibinon panangondena ed sikara. Kasin sarayan pasakbay so walaan na kabaliksan parad sikatayo natan?

4. (a) Anto so nibaga a gawaen na saray nasyon, unong a nikurit ed Isaias 34:1? (b) Kasin say balikas na panangukom nen Jehova ed saray nasyon so mamaneknek a sikatoy maruksan Dios?

⁴ On. Say Soberano na uniberso so walaan na pitutulot ed amin na saray elemento ed sayan agmaridios a sistema na bengabengatla. Satan so rason no akin ya atawag so imano na saray “balbaley” tan say “dalin” ya ondengel ed nibase’d Biblia a mensahen papaiyabawag nen Jehova ed sankamundoan. Diad saray salitan mangipapanonot ed Salmo 24:1, imbaga nen Isaias a say dalin so nakobrian na mensahe to​—sakey a propesiyan asumpal ed panaon tayo, sanen saray Tastasi nen Jehova so nampulong “angga ed kasampotan na dalin.” (Gawa 1:8) Balet, agtinmalineng iray nasyon. Agda seneryoso so pasakbay nipaakar ed onsabin kadederal da. Siempre, ag-iya mangamper ed si Jehova manlapud panumpal ed salita to.

5, 6. (a) Parad anto so pikuentaan na Dios ed saray nasyon? (b) Panon a tua a saray ‘palandey natunaw naani ed saray dala ra’?

⁵ Say propesiya natan so maneskribe ed mauddiem ya ilalo na saray agmaridios a nasyon​—a sigpot a midumaan ed masnag ya ilalo na totoo na Dios ya adeskribe ed saginonor. (Isaias 35:1-10) Ibabaga na propeta: “Si Jehova wala so sanok to sumpa ed saray amin a nasyon, tan sanok to sumpa ed saray amin ya ehersito ra: Sikato dineral to ra a sigpot, inyawat to ra ed pamatey. Saray pinatey da nibantak ira met ed paway, et say banget na saray bangkay da onsengaw naani; et saray palandey natunaw ira naani ed saray dala ra.”​—Isaias 34:2, 3.

⁶ Nipaarap so imano ed impankasalanan na saray nasyon lapud panagpaagus na dala. Natan saray nasyon na Kakristianoan so sankamakasalanan ed amin lapud panagpaagus na dala. Diad duaran guerra mundial tan ed dakel niran ankekelag iran panlalaban, say dalin so nilenak day dala na too. Siopa  so makanepegan a mangipaakseb na inkahustisya lapud sayan amin ya impankasalanan lapud panagpaagus na dala? Anggapo lay arum noagta say Manamalsa, say baleg a Manangiter na Bilay. (Salmo 36:9) Inletneg na ganggan nen Jehova so estandarte: ‘Iter so bilay ya ibayar ed bilay.’ (Exodo 21:23-25; Genesis 9:4-6) Mitunosan ed sayan ganggan, paagusen to so dala na saray nasyon​—diad ipapatey da. Onsengaw so banget na saray agnitabon a bangkay da​—talagan makapabaing ya ipapatey! (Jeremias 25:33) Bilang panangibaga, say dala a siningil bilang bayar so magenap la a manunaw, odino manemek ed kapalandeyan. (Sofonias 1:17) Diad sigpot a pakaderal na saray puersa militar da, naimatonan na saray minumundon nasyon so pakageba na saray gobierno ra, ya ililitrato no maminsan na propesiya na Biblia bilang kapalandeyan.​—Daniel 2:35, 44, 45; Apocalipsis 17:9.

7. Anto so saray “tawen,” tan anto so “ehersito na tawen”?

⁷ Diad impangusar to lamet ed malinew a panangilitrato, oniay intuloy ya inkuan na Isaias: “Amin ya ehersito na tawen nabuybuyak, tan saray tawen nalukot ira naani a singa sakey a libro ya alukot; et amin ya ehersito ra nalenes ira naani, a singa say bulong a nalenes no napelag ed ubas, tan singa sakey a bulong a nalenes a manlapu ed kiew na higos.” (Isaias 34:4) Say balikas ya “amin ya ehersito na tawen” so agmankabaliksan na literal a bibitewen tan saray planeta. Sasalitaen na bersikulo 5 tan 6 so sakey a kampilan na panamatey ya atalem ed dala na saratan a “tawen.” Kanian, saya so simbolo na bengatlan walad ayaman na too. (1 Corinto 15:50) Lapud inkaatagey da bilang superyor ya autoridad, saray gobierno na katooan so niyaliling ed katawenan a manuuley ed mangaraldalin a sosyedad na totoo. (Roma 13:1-4) Kanian say “ehersito na tawen” so mangirerepresenta ed nanmumuyong ya armada na sarayan gobierno na katooan.

8. Panon a say simbolikon katawenan et “singa sakey a libro ya alukot,” tan antoy nagawa ed saray “ehersito” ra?

⁸ Sayan “ehersito” so “nalenes,” namigmig, a singa bengatlan nabulok. (Salmo 102:26; Isaias 51:6) Diad literal a kamataan, say literal a katawenan ed tagey so ompatnag a kurba, a singa kadaanan a libron lukot, a say sulat na satan so kaslakan a walad dalem. Sano abasa la na managbasa so materyal a nisulat ed loob na lukot, say asumpal a lukot so lukoten tan ipireg. Mipadpara, “saray tawen nalukot ira naani a singa sakey a libro ya alukot,” diad pantalos a mangangga la iray gobierno na too. Sano nasabi so unor lan kabiangan na awaran da, sikara so mangangga ed Armagedon. Napelag so pandinayewan iran “ehersito” ra a singa amagaan a bulong manlapud ubasan odino “bulong a nalenes” a napelag ed kiew na higos. Manampot la so panaon da.​—Ikompara so Apocalipsis 6:12-14.

Agew na Panamales

9. (a) Anto so nanlapuan na Edom, tan anto so siglaotan na Israel tan Edom? (b) Anto so ingganggan nen Jehova nipaakar ed Edom?

⁹ Tutukoyen natan na propesiya so sakey a nasyon diad panaon nen Isaias, say Edom. Saray Edomita et kapolian nen Esau (Edom), ya angilako na inkapanguloan to ed kalason ton si Jacob, lapud tinapay tan digo. (Genesis 25:24-34) Lapud sikatoy sinalatan nen Jacob ed inkapanguloan to, si Esau so napno na panggula ed agi to. Diad saginonor, nagmaliw a mankalaban so nasyon na Edom tan say nasyon na Israel, anggaman poli ira na lason a sanagi. Lapud sayan panamusol ed totoo na Dios, sinmanok si Jehova ed Edom, a kuanto: “Say kampilan ko ininum to so kaperaan to ed tawen: Nia, onlasor naani ed tapew na Edom, tan tapew na baley so pangayew ko, ed pangukom. Say kampilan nen Jehova napno na dala, sikato so apataba ed taba, na dala na saray kordero tan kanding, ed taba na saray batok na saray karnero a kalakian; ta si Jehova wala so sakey a bagat to dia ed Bosra, tan sakey a baleg a panagpatey ed dalin na Edom.”​—Isaias 34:5, 6.

10. (a) Siopa so igeba nen Jehova sano usaren to so kampilan to ‘diad saray tawen’? (b) Anton awawey so impatnag na Edom sanen inataki na Babilonia so Juda?

¹⁰ Say Edom so wala ed atagey, mapalandey a rehyon. (Jeremias 49:16; Abdias 8, 9, 19, 21) Anggaman kuan, anggan saratan a natural a kuta so agmakatulong sano usaren nen Jehova so kampilan na panangukom to ‘diad saray tawen,’ ya iyabeba to iray manuley na Edom manlapud atagey a posisyon da. Say Edom et akinlongan a maong ed militar, tan manmamartsa iray armadon puersa ra diad atatagey iran palandey pian protektaan so bansa. Balet ta say mabiskeg ya Edom so agtinmulong ed Juda sanen inataki na saray kabusol a taga-Babilonia. Imbes, nanliketan a tuloy na Edom a nanengneng so inkagba na panarian na Juda tan sinugsogan to ni iray managkonkesta a mantultuloy. (Salmo 137:7) Inusilan ni ingen na Edom iray Judion binmabatik pian makaliktar tan inyawat da ira ed saray taga-Babilonia. (Abdias 11-14) Getma na saray Edomita a kayarianen so akaindanan lan bansa na saray Israelita, tan sikara so matangas a nansalita sumpad si Jehova.​—Ezequiel 35:10-15.

11. Panon ya ombales si Jehova ed saray Edomita lapud mapalikdon ugali ra?

 ¹¹ Kasin imbaliwala nen Jehova iyan aliwan inaagin ugali na saray Edomita? Andi. Imbes, oniay impasakbay to nipaakar ed Edom: “Saray baka ya atap milasor ira naani ed sikara, tan saray baka a kalakian a pati saray bulog: Et say dalin da nabuek naani ed dala, tan say dabok da napataba naani ed taba.” (Isaias 34:7) Tutukoyen nen Jehova iray atagtagey tan abebbeba ed nasyon bilang saray simbolikon atap a baka tan kilaw a baka, bilang saray kilaw a kalakian a karnero tan kalakian a kanding. Say dalin na sayan nasyon a nankasalanan lapud panamaagus na dala so nepeg a nalenak na mismon dala na totoo to diad panamegley na manamatey a “kampilan” nen Jehova.

12. (a) Siopa so usaren nen Jehova a manusa ed Edom? (b) Anto so impasakbay nen propeta Abdias nipaakar ed Edom?

¹² Gagala na Dios a dusaen so Edom lapud maruksan gagawaen da ed mangaraldalin ya organisasyon To, a tinawag a Sion. Inkuan na propesiya: “Si Jehova wala so sakey ya agew to a pamales, sakey a taon na tumang a nipaakar ed sengegan na Sion.” (Isaias 34:8) Ag-abayag kayari na inkaderal na Jerusalem nen 607 K.K.P., inggapo nen Jehova ya ibalikas so matunong a panamales to ed saray Edomita panamegley na ari na Babilonia, si Nabucodonosor. (Jeremias 25:15-17, 21) Sano onataki iray armada na Babilonia ed Edom, anggapo so makapangiliktar ed saray Edomita! Satan so ‘taon na panamales’ ed satan a mapalandey a dalin. Oniay impasakbay nen Jehova panamegley na propeta ton Abdias: “Lapu ed duksa ya agawa ed agim a Jacob, say baing so onsakbong naani ed sika, et sika napegpeg ka naani lawas. . . . Unong na ginawam, sikato naani so nagawa met ed sika; say inagamil mo ed saray totoo ontan met naani so naagamil ed sika.”​—Abdias 10, 15; Ezequiel 25:12-14.

Say Mauddiem ya Arapen na Kakristianoan

13. Siopa natan so singa si Edom, tan akin?

¹³ Diad modernon panaon, wala so sakey ya organisasyon a walaan na rekord a singa met say Edom. Anton organisasyon? Bueno, siopa ed modernon panaon so angidaulo ed panag-ayew tan panamasegsegang ed saray lingkor nen Jehova? Agta say Kakristianoan, panamegley na kleron klase na satan? On! Intandoro na Kakristianoan so inkasikato a singa kaatagey na saray palandey diad saray pakurang ed sayan mundo. Kinayarian to so atagey a posisyon ed sistema na bengabengatla na katooan, tan saray relihyon to so manutugyop ed manunan kabiangan na Babilonia a Baleg. Balet ta impaakseb nen Jehova so “taon na tumang [“panamales,” NW]” sumpad sayan modernon-agew ya Edom lapud maramsak tan mauges ya awawey ed totoo To, saray Tastasi To.

14, 15. (a) Anto so nagawa ed dalin na Edom tan ed Kakristianoan? (b) Anto so kabaliksan na saray impanukoy ed mandarlang ya alkitran tan andi-anggaan a pandarlang, tan anto so agkabaliksan na saratan?

¹⁴ Kanian, legan a kokonsideraen tayo so arum a kabiangan na sayan propesiya nen Isaias, agtayo labat iisipen so nipaakar ed kadaanan ya Edom noagta ontan met ed Kakristianoan: “Saray Ilog na Edom magmaliw ira naani ya alkitran, tan say dabok to asupre, tan say dalin to magmaliw naani a mandarlang ya alkitran. Sikato naani agnaerep ed labi odino agew; say asewek to manpaatagey a naynay.” (Isaias 34:9, 10a) Say dalin na Edom so naklangan a tuloy a say dabok et singano asupre tan saray patar a panaagusan so napno na, aliwan danum, noagta alkitran. Insan onliab irayan mainomay ya ondalang a bengatla!​—Ikompara so Apocalipsis 17:16.

¹⁵ Moriaen na arum a say impakasalambit ed apoy, alkitran, tan asupre et ebidensya na kiwawala na mandarlang ya impierno. Balet say Edom so agnibantak ed miton impiernon-apoy pian mandarlang ed ando lan ando. Imbes, satan so aderal, naandi ed eksena na mundo a singano sigpot a naulam ed apoy tan asupre. Unong ya ipapabitar na propesiya, say unor a resulta et, aliwan andi-anggaan a panamairap, noagta “kagonigon . . . kapalis . . . anggapo.” (Isaias 34:11, 12) Say asewek a ‘mamapaatagey a naynay’ so malinew a mangiyiilustra ed saya. Sano napoolan so abung, mantultuloy ya onasewek so dapol ed loob na pigaran panaon kayarin naerep so apoy, a mangiiter na ebidensya ed saray maniimaton a walay agawan baleg a pool. Lapud makakaaral iray Kristiano natan ed inkaderal na Edom, say asewek na pandarlang na Edom so, diad pantalos et manpapaatagey ni.

16, 17. Anto so pagmaliwan na Edom, tan panon kabayag itan a mantultuloy ed ontan a kipapasen?

¹⁶ Nantultuloy so propesiya nen Isaias, a mangipapasakbay a saray totoon manaayam ed Edom so sandian na atap ya ayayep, a mankabaliksan na onsabin pankibalatar: “Manlapu ed kailalakan angga ed kailalakan sikato naani kibalatar; anggapo naani onlabas ed sikato ed ando lan ando. Balet say pelikano tan say puerko ispin sikato naani kayarianen  da; et say kolayot tan say wawak manayam ira naani’d man; et yunat to naani ed tapew to so paltik na kagonigon, tan say bantawin na kapalis. Tawagen da naani so saray ankabli to ed nanarian, balet anggapo so manayam naanid’man; et amin iray prinsipe to sikara naani anggapo. Et saray sabitan ontubo ra naani ed saray palasyo to, saray kamiing tan saray tala tan saray pakdaal to; et sikato naani sakey a panayaman na saray chakal; sakey a saban a nipaakar ed saray abestrus. Et saray atap ya ayayep ed takel miromog ira naani ed saray lobo, tan say atap a kanding tawagan to naani iba to; on, say olimaw ompaway naani’d man tan sikato naani naromog to a sakey a pasen a panayaman. Diman naani panggawaan na uleg a masiglat na ubong to, tan paniknolan to.”​—Isaias 34:10b-15. *

¹⁷ On, say Edom so magmaliw a mankibalatar a dalin. Satan so magmaliw a dalin ya agnataneman, a walaan lambengat na atap ya ayep, manok, tan uleg. Unong ya ibabaga na bersikulo 10, sayan naklangan a kipapasen na dalin so mantultuloy ed “ando lan ando.” Agla itan nipawil lamet.​—Abdias 18.

Seguradon Pansumpalan na Salita nen Jehova

18, 19. Anto so “libro nen Jehova,” tan anto so nigana parad Kakristianoan a walad sayan “libro”?

¹⁸ Anton andiay-ilalon arapen so ililitrato na saya parad modernon-agew a kasimbangan na Edom, say Kakristianoan! Pinaneknekan to so inkasikato a pirmin kabusol nen Jehova a Dios, a maruksan pinasegsegang to iray Tastasi. Tan agpanduaruwaan a sumpalen nen Jehova so salita to. No wala man so mangikompara ed propesiya tan kasumpalan, say duara so naromog a mantunosan​—a singa kasegurado na saray pinalsan nanayam ed nankibalatar ya Edom a balang sakey et ‘walay iba to.’ Akisalita si Isaias ed arapen iran manaral na propesiya na Biblia, a kuanto: “Anapen yo ed libro nen Jehova, tan basaen yo: Anggapo ed saraya so onkulang naani, anggapo naani mananap na iba to; ta say sangik sikato so imbilin to, tan say espiritu to sikara so tinipon to. Et impanpapalaran to ra, tan diad lima to sikato so inapag to ed sikara ed panamegley na gulis: Sikato naani kayarianen da lawas; manlapu ed kailalakan angga ed kailalakan manayam ira naani’d man.”​—Isaias 34:16, 17.

¹⁹ Say manasingger lan kaderal na Kakristianoan so nipasakbay ed “libro nen Jehova.” Sayan “libro nen Jehova” so angidetalye ed saray salaysay a mikuentaan si Jehova ed saramay agnapakalman kakabusol to tan agmagbabawin managpairap ed totoo to. Agawa so nisulat nipaakar ed kadaanan ya Edom, tan saya so mamapabiskeg ed kompiyansa tayo a say propesiya ya onaaplika ed Kakristianoan, say modernon-agew a kasimbangan na Edom, so ontua met. Say “gulis,” say totontonen na ikiwas nen Jehova, so mangigarantiya a sayan manpapanabos la ed espiritual ya organisasyon so magmaliw a mankibalatar a dalin.

20. Singa say kadaanan ya Edom, say Kakristianoan so makaeksperiensia na anto?

²⁰ Gagawaen na Kakristianoan so amin a nayarian to pian mipulangan ed kakaaro ton politiko, balet anggapoy kakanaan na satan! Unong ed Apocalipsis kapitulo 17 tan 18, iyan na Makapanyarin-amin a Dios, si Jehova, ed kapusoan da so ikiwas sumpa ed amin a kabiangan na Babilonia a Baleg, kalaktip lay Kakristianoan. Saya so mangekal ed palson Inkakristiano ed interon dalin. Say kipapasen na Kakristianoan so magmaliw a singa say mauddiem a kipapasen a deneskribe ed Isaias kapitulo 34. Sikato ni ingen so naandi la legan na panampotan lan “bakal na baleg ya agew na Dios, a Makapanyarin-amin”! (Apocalipsis 16:14) Singa say kadaanan ya Edom, say Kakristianoan so sigpot a naandi ed tapew na dalin, diad “ando lan ando.”

[Paimano ed Leksab]

[Tepetepet Parad Panagaral]