Dayewen so Dios “ed Espiritu”

“Siopa so nayarin pangiparaan yo ed Dios? Antoy kapadpara to a niulibay yo ed sikato?”​—ISAIAS 40:18, “THE JERUSALEM BIBLE”

NAYARIN kombinsido kan tuloy a naabobonan so pangusar ed saray imahen diad panagdayew ed Dios. Nayarin liknaen mon saya so mamaapit ed sika ed say Dumerengel na pikakasi, ya agnanengneng tan nayarin ompatnag ya aliwan peteg a persona odino agnabidbir.

Balet kasin bulobulos itayo lan manpili na dilin paraan tayo diad iyaasingger ed Dios? Agta say Dios a mismo so nepeg ya ultimon autoridad nipaakar ed no anto so makapaliket tan no anto so andi? Impaliwawa nen Jesus so panmoria na Dios ed pamaakaran sanen inkuanto: “Siak so Dalan, tan say Katuaan, tan say Bilay. Anggapo so makakar ed Ama, no aliwan diad panamegley ko.” (Juan 14:6) * Saratan labat a salita et mangisesebel la ed pangusar na saray imahen odino anggan dinan a sagrado iran bengatla.

On, wala so espesipikon nengneng na panagdayew ya aabobonan nen Jehova a Dios. Tan anto itan? Diad sananey ya inkagawa, impaliwawa nen Jesus: “Say oras so onsabi​—a diad tua et wadia la​—sano saray tuan manangidayew et idayew da so Ama dia ed espiritu tan katuaan: ta ontan iray anapen na Ama a mangidayew ed sikato. Say Dios sikatoy sakey ya espiritu, et saray mangidayew ed sikato nepeg dan idayew ed espiritu tan katuaan.”​—Juan 4:23, 24.

Kasin say Dios, a “sakey ya espiritu,” so nayarin irepresenta na materyal a talintao? Andi. Anggan panon lay karakep na satan ya imahen, agbalot naparaan na satan so karlangan na Dios. Kanian say talintao na Dios so agbalot magmaliw a peteg a manangiretrato ed sikato. (Roma 1:22, 23) Kasin ‘mandadayew ed katuaan’ so sakey a too no sikatoy onasingger ed Dios panamegley na pigaran imahen a ginaway-too?

 Say Malinew a Bangat na Biblia

Isesebel na Ganggan na Dios so panggawa na saray talintao bilang uusaren ed panagdayew. Oniay ingganggan na komadua ed Samploran Ganggan: “Agka manggawa na parad sika na inukit a talintao odino antokaman a kaulibay na bengatla a walad tawen odino walad tapew na dalin, odino walad danum ed leksab na dalin; agka ondakmomo ed sikara, nisay manlingkor ka ed sikara.” (Exodo 20:4, 5) Oniay ingganggan met na pinuyanan a Kristianon Kasulatan: “Nepeg yon paliisan so idolatriya.”​—1 Corinto 10:14.

Tua, dakel so mangikakatunongan ya aliwan idolatriya so panguusar da na saray talintao ed panagdayew. Alimbawa, mabetbet ya ibuburi na saray Kristianon Ortodokso a sikaray talagan mandadayew ed saray imahen a pandadakmomoan, tatalimukoran, tan pandadasalan da. Oniay inkuan na sakey a parin Ortodokso: “Sikami so mangigagalang ed saratan lapud masanto iratan a bengatla, tan lapud papagalangan mi so walan ililitrato na saray Imahen.”

Anggaman ontan, mansiasiansia so tepet: Kasin aabobonan na Dios so pangusar ed saray imahen parad gagala na anggan say tatawagen ni ingen ya agdirektan panangidayew? Anggapoy naromog ed Biblia a mangabobon ed satan ya agamil. Sanen angipaalagey iray Israelita na sakey a talintao na kilaw a baka, a kuan dan say gagala na satan et pian idayew si Jehova, imbalikas to so pirmin agpanangabobon, a kuanton sikara so nan-apostata.​—Exodo 32:4-7.

Say Niyamot a Kapeligroan

Say pangusar ed saray materyal a bengatla diad panagdayew et sakey a mapeligron agamil. Satan so mainomay a manukso ed totoo a dayewen so bengatla imbes a say Dios ya ipapasen dan irerepresenta  na bengatla. Diad arum a panangibaga, say imahen so magmamaliw a pangiyaapasakeyan parad idolatriya.

Ontan so agawa ed pigaran bengatla diad panaon na saray Israelita. Alimbawa, legan na pambabaroy da ed kalawakan, si Moises so nanggawa na kinon-uleg a gansa. Diad inmuna et say ireretrato na uleg ed palitek so kinmana bilang paraan ed pamaabig. Saramay dinusa panamegley na ketket na uleg so nayarin onnengneng ed kinon-uleg a gansa tan makaawat ed tulong na Dios. Balet sanen manaayam la so baley diad Insipan a Dalin, ompatnag a pinagmaliw da iyan estandarte bilang sakey ya idolo, a singano say kinon-uleg a gansan mismo so walaan na pakayarin mamaabig. Sikaray nampasob na insenso ed satan tan nginaranan da ni ingen itan na Nehustan.​—Numeros 21:8, 9; 2 Arari 18:4.

Sinali met na saray Israelita ya usaren so kaban na sipanan bilang sakey a galing sumpad saray kakabusol da, a makadesyang iray resulta. (1 Samuel 4:3, 4; 5:11) Tan diad panaon nen Jeremias et mas nampagaan na saray ombaley ed Jerusalem so nipaakar ed templo imbes a say nipaakar ed panagdayew da ed Dios diman.​—Jeremias 7:12-15.

Say tendensian mangidayew ed saray bengatla nen say Dios et kasmak nin tuloy. Oniay inkuan na managsukimat a si Vitalij Ivanovich Petrenko: “Say imahen . . . so magmamaliw lan uusaren ed panagdayew tan walad kapeligroan na idolatriya . . . Nepeg ya aksobien na sakey a saya so petepeteg a paganon ideya a nitarok ed panagdayew na imahen panamegley na popular iran sisisiaen.” Mipadpara, oniay inkuan nen Demetrios Constantelos, a pari na Griegon Ortodokso, diad libro ton Understanding the Greek Orthodox Church: “Posibli parad sakey a Kristiano a manggawa na sakey ya imahen pian pandayewan.”

Say panmorian saray imahen et katulongan lambengat parad relatibon panagdayew so talagan kuestionable. Akin? Bueno, agta tua a say pigaran  imahen nen Maria odino na “saray santo” so nayarin ipapasen bilang makanepegan na babaleg a debosyon tan mas epektibo nen say arum nin imahen a mangireretrato met ed parehon too ya abayag lan inatey? Alimbawa, say sakey ya imahen a mangireretrato ed si Maria diad Tínos, Gresya, so walaan na dilin papatumbok a debosyonadon Ortodokso, a midumaan ed saray matoor met a debosyonado ed sakey ya imahen a mangireretrato ed si Maria diad Soumela, mamaamianen a Gresya. Panisiaan na parehon grupo a say dilin imahen da so superyor, a manggagawa na mas makapadinayew iran milagro nen samay sakey, anggaman saratan so mangireretrato ed parehon too ya abayag lan inatey. Kanian, diad gawa et bibidbiren na totoo a peteg a makapanyari iratan ya imahen tan dadayewen da.

Pandasal ed “Saray Santo” odino ed si Maria?

Komusta balet so panangidayew ed saray indibidual, a singa si Maria odino “saray santo”? Diad impangebat ed tukso nen Satanas, si Jesus so anukoy ed Deuteronomio 6:13 tan inkuanto: “Nepeg mon dayewen so Katawan a Dios mo, tan sikato labat so panlingkoran mo.” (Mateo 4:10) Inkuanto ed saginonor a saray tuan manangidayew et idayew da so “Ama,” ya anggapo lay arum. (Juan 4:23) Lapud kabat na anghel iya, binaat to si apostol Juan lapud sinali toy dinmakmomo ed sikato, a kuanto: “Agmo gagawaen itan . . . Say Dios so nepeg mo a pandayewan.”​—Apocalipsis 22:9.

Kasin matukoy so pandasal ed mangaraldalin ya ina nen Jesus, a si Maria, odino ed pigaran “santo,” a kerewen ed sikara a mamegley ed Dios diad biang na sakey? Say direktan ebat na Biblia et: “Wala lambengat so sakey a manamegley ed Dios tan katooan, say toon si Jesu-Kristo.”​—1 Timoteo 2:5.

Alwaran so Pisisiglaotan Yo ed Dios

Say panangusar na saray imahen, a sumlang ed malinew a bangat na Biblia, so agmakatulong ed totoo pian nagamoran so panangabobon na Dios tan say kilalaban. Misunian, inkuan nen Jesus a say andi-anggaan a bilay so mandependi ed igamor tayo na suston pikakabat ed saksakey a tuan Dios, a kabisadoen iray agnaparaan a personalidad to ontan met ed saray gagala tan pidedeneng to ed totoo. (Juan 17:3) Saray imahen ya agmakanengneng, agmakalikna, odino agmakasalita so agmakatulong ed sakey pian napikabatan so Dios tan nidayew to diad naabobonan a paraan. (Salmo 115:4-8) Niwala lambengat itan a sankaimportantian ya edukasyon panamegley na panaral ed Salitay Dios, say Biblia.

Nilikud ed agpakapangitarok na bendisyon, say panagdayew ed imahen so makaderal ed espiritual. Panon ya ontan? Manuna ed amin, nayarin mamawala itan na babeng ed pisisiglaotan na sakey ed si Jehova. Nipaakar ed Israel, ya “amasanok ed sikato panamegley na saray karimdimlan idolo” et oniay impasakbay na Dios: “Iyamot ko so lupak ed sikara.” (Deuteronomio 32:16, 20, The New American Bible) Nipawil da so relasyon da ed Dios no sikaray ‘mangipulisay ed makasalanan iran idolo ra.’​—Isaias 31:6, 7, NAB.

Agaylan matukoy sirin so Makasulatan a simbawa: “Ana’kon ankekelag, manalwar kayo sumpad saray idolo”!​—1 Juan 5:21, NAB.

[Paimano ed Leksab]

[Kahon ed pahina 6]

Atulongan a Mandayew “ed Espiritu”

Si Olivera so debosyonadan membro na Orthodox Church diad Albania. Sanen insebel na ley diad bansa so relihyon nen 1967, maamot ya intultuloy nen Olivera iray relihyoson agamil to. Maslak ed melag a pensyon to so insasaliw to na saray imahen a balitok tan pilak, insenso, tan saray kandila. Inyamot to iratan diad dukolan to tan mabetbet ya onuugip ed yurongan a kaabay na satan lapud takot ya ompan nasukayan odino natakew iratan. Sanen dinalaw na saray Tastasi nen Jehova nen kasaksakbayan na dekaday 1990, atebek nen Olivera so nidumaruman katuaan ed Biblia diad mensahe ra. Atalosan toy ibabaga na Biblia nipaakar ed tuan panagdayew a dia “ed espiritu,” tan naaralan to no antoy liknaan na Dios ed panangusar na saray imahen. (Juan 4:24, The Jerusalem Bible) Naimano na Tasin mangiyaaral ed sikato a mandaiset iray imahen ed abung nen Olivera diad kada idalaw to. Diad kaunoran et naandi la iratan. Oniay inkomento nen Olivera kayari na bautismo to: “Natan, imbes a saray andi-kakanaan ya imahen, siak so walaan na masanton espiritu nen Jehova. Agaylay pisalsalamat ko lapud nayarin nawalaan ak na espiritu to anggan agak mangusar na saray imahen.”

Si Athena, a taga ed isla na Lesbos diad Gresya, so aktibon tuloy a membro na Orthodox Church. Sikato so membro na koro tan masimoon a manutumbok ed relihyoson tradisyon, pati say panangusar na saray imahen. Impamoria na saray Tastasi nen Jehova ed si Athena ya aliwan amin a nibangat ed sikato et mitunosan ed Biblia. Kabiangan la’d satan so panangusar na saray imahen tan krus ed panagdayew. Impilit nen Athena a sikatoy mansukimat a mismo nipaakar ed lapuan na sarayan relihyoson bengatla. Kayari na pirmin impansukimat ed nanduruman reperensya, sikatoy akombinse ya aliwan diad Kristiano so nanlapuan na saratan a bengatla. Say pilalek to ya idayew so Dios “ed espiritu” so angitonton ed sikaton mangitalirak ed saray imahen to, anggaman ankabli iratan. Anggaman ontan et maliket si Athena a mangawat ed antokaman a pakaperdian pian nidayew to so Dios diad paraan a malinis ed espiritual tan naabobonan.​—Gawa 19:19.

[Kahon/Litrato ed pahina 7]

Kasin Gawa Labat ed Inkadunong Iray Imahen?

Nen imbeneg iran taon et kinolekta ed interon mundo iray imahen na Ortodokso. Say imahen so kaslakan ya ipapasen na saray managkolekta, aliwan bilang sagradon relihyoson bengatla, noagta gawa ed inkadunong a mangipapatnag ed kultura na Byzantine. Agmakapakelaw a naromog so dakel ed saratan a relihyoson imahen ed ayaman dino diad opisina na sakey a mankuan ya ateista.

Balet, aglilingwanan na saray masimoon a Kristiano so manunan gagala na say imahen. Satan so uusaren ed panagdayew. Anggaman agpibabalian na saray Kristiano so kanepegan na arum a mangayarian na saray imahen, sikaran mismo et andian na imahen, nisay mangolekta na saratan. Mitunosan iya ed prinsipyon naromog diad Deuteronomio 7:26, The Jerusalem Bible: “Agka mangiloob ed abung mo na anggan dinan a makapadimlan bengatla [saray talintaon uusaren ed panagdayew] odino sika, so singa satan, a nasebelan met. Nepeg mon ipasen iratan bilang marutak tan kagulgula.”

[Litrato ed pahina 7]

Ag-inyabuloy na Dios so pangusar na saray talintao diad panagdayew

[Litrato ed pahina 8]

Ontulong so pikakabat ed Biblia pian nidayew so Dios ed espiritu