“Agto Mansalita ed Sikara no Anggapo so Ilustrasyon”
“Agto Mansalita ed Sikara no Anggapo so Ilustrasyon”
“Akisalita si Jesus ed saray dakel a totoo panamegley na saray ilustrasyon. On, agto mansalita ed sikara no anggapo so ilustrasyon.”—MATEO 13:34, NW.
1, 2. (a) Akin ya agnalingwanan a tampol iray epektibon ilustrasyon? (b) Antoran nengneng na ilustrasyon so inusar nen Jesus, tan antoran tepet so onlesa nipaakar ed impangusar to ed saray ilustrasyon? (Nengnengen met so paimano’d leksab.)
KASIN walay nanonotan yon ilustrasyon, a nayarin nadngelan yo diad sakey a paliwawa ed publiko pigaran taon lay apalabas? Agnalingwanan a tampol iray epektibon ilustrasyon. Inkuan na sakey ya autor a saray ilustrasyon et ‘pagmaliwen dan nanengneng so narerengel tan mamawala na malinew iran retrato ed kanonotan na saray onderengel.’ Lapud mabetbet a mas maabig so pangiretrato’d kaisipan, saray ilustrasyon so nayarin mamainomay ed saray ideya pian natalosan. Saray ilustrasyon so mangiter na malinew a kabaliksan ed saray salita, a mangibabangat na saray leksion a mansiansia ed kanonotan tayo.
2 Anggapo lay managbangat diad dalin a mas marunong nen say si Jesu-Kristo no nipaakar ed panangusar na saray ilustrasyon. Say dakel a parabolo, nen Jesus so mainomay a nanonotan kayari na impanalambit ed saratan ngalngali duan libon taon lay apalabas. * Akin a nandependin maong si Jesus ed sayan paraan na panagbangat? Tan akin ya epektibon tuloy iray ilustrasyon to?
No Akin a Nambangat si Jesus Panamegley na Saray Ilustrasyon
3. (a) Unong ed Mateo 13:34, 35, anto so sakey a rason no akin ya angusar si Jesus na saray ilustrasyon? (b) Anto so pakapatnagan a pinabli nen Jehova iyan metodo na panagbangat?
3 Say Biblia so angiter na duaran makatantandan rason no akin ya angusar si Jesus na saray ilustrasyon. Unona, say impanggawa to’d satan so anumpal ed propesiya. Oniay insulat nen apostol Mateo: “Akisalita si Jesus ed saray dakel a totoo panamegley na saray ilustrasyon. On, agto mansalita ed sikara no anggapo so ilustrasyon; pian nasumpal so salita ed panamegley na propeta a kuanto: ‘Biswaten ko so sangik tekep na saray ilustrasyon.’” (Mateo 13:34, 35, NW) Say “propeta” ya inaon nen Mateo et samay anibukel ed Salmo 78:2. Satan a salmista so nansulat diad silong na panangipuyan na espiritu na Dios pigara nin siglo sakbay a nianak si Jesus. Agta makatantanda a nilasus nin taon sakbay na satan et denetermina la nen Jehova a say Anak to so manbangat panamegley na saray ilustrasyon? Maseguron pinabli nen Jehova iyan metodo na panagbangat!
4. Panon ya impaliwawa nen Jesus no akin a sikatoy angusar na saray ilustrasyon?
4 Komadua, impaliwawan mismo nen Jesus ya inusar to iray ilustrasyon pian nibiig iramay kapusoan ya ag-onkiwas. Kayari ton insalaysay ed “dakel a totoo” so parabolo nipaakar ed tomatanem, oniay intepet na saray babangatan to: “Akin et pisalitaan mo ra’d saray alimbawa [o ilustrasyon]?” Oniay ebat nen Jesus: “Ed sikayo niiter ya amtaen yo so saray misteryo na panarian na tawen, ingen ed sikara agniiter. Kanian pisalitaan ko ra ed saray alimbawa; lapud nengnengnengen da et agda nanengneng, tan dengdenglen da et agda narengel, tan agda met natalosan. Et nasumpal ed sikara so impropeta nen Isaias, a kuan to; diad pandengel makadngel kayo, et agkayo makatalos; tan nengnengnengen yo makanengneng kayo, et agyo nibiig. Ta say puso na sayan baley abalang toy liknaan to.”—Mateo 13:2, 10, 11, 13-15; Isaias 6:9, 10.
5. Panon ya imbiig na saray ilustrasyon nen Jesus iray mapaabeban dumerengel manlapud saramay say kapusoan et mapaatagey?
5 Anto kasi so walad saray ilustrasyon nen Jesus ya angibiig ed totoo? Diad arum a kipapasen, kinaukolan a manusisan maong iray onderengel ed sikato ta pian nagamoran da so sigpot a kabaliksan na saray salita to. Apaseseg iray mapaabeban indibidual a mantepet ni na dakel ya impormasyon. (Mateo 13:36; Marcos 4:34) Saray ilustrasyon sirin nen Jesus so angiparungtal na katuaan ed saramay say kapusoan et nanaerasan ed satan; ontan met, saray ilustrasyon to so angisanib na katuaan manlapud saramay say kapusoan da et mapaatagey. Agaylan makatantandan managbangat si Jesus! Usisaen tayo natan so pigara ed saray sengegan no akin ya epektibon tuloy iray ilustrasyon to.
Pinilin Maong a Panangusar ed Saray Detalye
6-8. (a) Anton bentaha so anggapo ni nensaman ed saray inmunan-siglon dinmengel ed si Jesus? (b) Antoran alimbawa so impanengneng nen Jesus a pinili ton maong so inusar toran detalye?
6 Kasin nanumamengan yo la no anto so kipapasen na saramay babangatan nen inmunan-siglo ya akadngel a mismo ed panagbangat nen Jesus? Anggaman apribilehyoan iran makarengel ed boses nen Jesus, andian nira na bentaha ya ontupleg ed insulat a rekord pian mangipanonot ed sikara na saray bengatlan imbaga to. Imbes, sikara so kinaukolan a mangipaslep ed saray salita nen Jesus diad kanonotan tan kapusoan da. Panamegley na sidudunong ya impangusar to ed saray ilustrasyon, pinainomay nen Jesus pian nanonotan da so imbangat to. Diad anton dalan?
7 Pinilin maong nen Jesus so inusar to iran detalye. Sano misiglaotan iray detalye ed sakey ya istorya odino nakakaukolan parad panangidanet, sikato so maalwar ya angilaktip ed saratan. Kanian imbaga ton eksakto no panon karakel a karnero so tinaynan pian anapen na makankayarian so sakey a nababalang, no pigaran oras so pankimey na saray komikimey diad ubasan, tan no panon karakel a talento so inmatalek.—Mateo 18:12-14; 20:1-16; 25:14-30.
8 Ontan met, inekal nen Jesus iray agnakaukolan a detalye pian agmakaamper ed pakatalos tayo ed kabaliksan na saray ilustrasyon. Alimbawa, diad parabolo a nipaakar ed maruksan aripen, anggapoy nisalaysay no panon ya akaotang itan ya aripen na anggad 60,000,000 a denario. Indanet nen Jesus so pankaukolan na panamerdona. Say importante et aliwan say kabaleg na otang na satan ya aripen, noagta no panon ya aperdona so impakaotang to tan diad biek a dapag et no panoy impantrato to ed kapara ton aripen ya akaotang ed sikato na melmelag a kantidad. (Mateo 18:23-35) Mipadpara, diad ilustrasyon a nipaakar ed managdarak ya anak, ag-insalaysay nen Jesus no akin a biglan inala na yugtan ya anak so tawir to tan no akin a dinarak to itan. Balet indetalye nen Jesus no antoy alikna tan inkiwas na ama sanen anguman la tan sinmempet ed abung so anak to. Saray detalye nipaakar ed inkiwas na ama so makana ed punton impabitar nen Jesus, a si Jehova so manamerdona ed ‘daakan a paraan.’—Isaias 55:7; Lucas 15:11-32.
9, 10. (a) Sanen inyaliling to iray indibidual diad saray ilustrasyon to, anto so angisentroan nen Jesus? (b) Panon so ginawa nen Jesus pian saray ilustrasyon to so mainomay a nanonotan na saray dinmengel ed sikato tan arum ni?
9 Maalwar met si Jesus ed paraan na impangiyaliling to ed saray indibidual diad saray parabolo to. Imbes a mangiter na malabor iran deskripsion na itsura na indibidual, mabetbet ya insentro nen Jesus ed no antoy ginawa ra odino no panon so inkiwas da ed saray ebenton insalaysay to. Kanian, imbes a deskribien to so itsura na makaaron Samaritano, wala ni so mas importantin insalaysay nen Jesus—no panon a siaabagey a tinmulong so Samaritano ed asugatan a Judio ya alukbob la’d dalan. Intarya nen Jesus iray detalye a nakaukolan pian ibangat a say panangaro ed kaparan too so nepeg ya inatnat met ed saray totoo ya aliwan diad saramay ka-rasa odino kanasyonan tayo labat.—Lucas 10:29, 33-37.
10 Lapud maalwar ya impangusar nen Jesus ed saray detalye, saray ilustrasyon to so nansiansian antikey tan malinew. Ginawa to sirin a mainomay parad saray onderengel ed sikato nen inmunan-siglo—tan ed dakerakel nin manbasa diad saginonor na saray apuyanan ya Ebanghelyo—pian makanonot ed saratan laktip la iray makanan leksion a naaralan ed satan.
Imbase ed Inagew-agew a Panagbilay
11. Mangiter na saray alimbawa no panon a nipabitar ed saray parabolo nen Jesus so bengabengatlan naimatonan to leleg na imbaleg to diad Galilea.
11 Si Jesus so eksperto ed panangusar na saray ilustrasyon a misiglaotan ed kabibilay na totoo. Dakel ed saray parabolo to so angipatnag ed saray bengatlan naimatonan to leleg na imbaleg to diad Galilea. Isipen pan magano so nipaakar ed asasakbay a kabiangan na bilay to. Kaunongan kabetbet so impakaimaton to ed ina to a namparaan na nanlebaduran tinapay diad pangalay impabangles a masa a kera ed unor ya impanggaway tinapay tan inusar itan bilang pampaalsa? (Mateo 13:33) Kaunongan kabetbet a naimatonan to iray sumisigay ya angipelag ed saray iket da diad malinlinew tan asul a danum na Dayat na Galilea? (Mateo 13:47) Kaunongan kabetbet a naobserbaan to iray ugugaw a manggagalaw diad tindaan? (Mateo 11:16) Si Jesus so maseguron akaimano ed arum niran kaslakan a bengatla ya inusar to ed saray ilustrasyon to—saray bini ya itatanem, maliket a ponsia na kasal, tan uma na trigo ya ontatakken la.—Mateo 13:3-8; 25:1-12; Marcos 4:26-29.
12, 13. Panon a napatnagan ed parabolo nen Jesus nipaakar ed trigo tan sisanyas so pikabisado to ed lokal iran kipapasen?
12 Agmakapakelaw sirin a saray sirkumstansya tan situasyon ed inagew-agew a panagbilay so nitekep ed dakerakel ya ilustrasyon nen Jesus. Sirin, makatulong no konsideraen tayo so kabaliksan na saray salita to ed saray Judion dinmengel ed sikato ta pian mas natalosan tayo so dunong to ed panangusar ed sayan paraan na panagbangat. Imanoen tayo so duaran alimbawa.
13 Unona, diad parabolo nipaakar ed trigo tan sisanyas, sinaglawi nen Jesus so sakey a too a nantanem na maabig a trigo diad uma to balet ta walay “kabusol” a linmoob ed uma tan tinaneman to itan na saray sisanyas. Akin a pinili nen Jesus iyan gawan panagbusol? Bueno, nodnonoten pa ya insalaysay to so ilustrasyon diad gilig na Dayat na Galilea, tan mapatnag a say manunan anapan na saray taga-Galilea et panagdalus. Anto ni so mas makaperdi ed sakey a dumaralos noag say masilib ya ilimot na sakey a kabusol diad uma to tan taneman to iratan na makaderal a sisanyas? Saray sekular a ley ed saman a panaon so mangipatnag a walaray ontan ya agawa. Agta mapatnag ya inusar nen Jesus so sakey a situasyon a natalosan na saray onderengel ed sikato?—Mateo 13:1, 2, 24-30.
14. Diad parabolo na makaaron Samaritano, akin a makabaliksan ya inusar nen Jesus so dalan a ‘manlapud Jerusalem anggad Jerico’ pian idanet so punto to?
14 Komadua, nodnonoten pa so parabolo a nipaakar ed makaaron Samaritano. Oniay inggapon inkuan nen Jesus: “Sakey a too linmasur nanlapu ed Jerusalem ya onla ed Jerico; et naplag ed saray tulisan a sikato so naparpara a sinamsam tan kinabil da, ta tinmaynan ira, a sikatoy pinaulyan da a manpapanabos.” (Lucas 10:30) Makabkabaliksan ya inusar nen Jesus so dalan a ‘manlapud Jerusalem anggad Jerico’ pian ipabitar so punto to. Sanen insalaysay to iyan parabolo, sikato so walad Judea, ya asingger ed Jerusalem; kanian seguradon amta na saray ondedengel ed sikato so nipaakar ed tutukoyen ton dadalanan. Satan a dalan so kabkabat a mapeligro, nagkalalo la no manbukbukor so manbabaroy. Dakel so nadalanan a kurbada ed sayan sulinek a lugar, a napan-amotan na saray matatakew.
15. Akin ya agnikatunongan na siopaman so agpananginenen na saserdote tan say Levita diad ilustrasyon a mangilalanor ed makaaron Samaritano?
15 Wala ni so makatantanda nipaakar ed impanukoy nen Jesus ed dalan a ‘mamalasor ed Jerusalem a paonla ed Jerico.’ Unong ed parabolo, manbabaroy ed sayan dalan so sakey a saserdote insan sakey a Levita—anggaman ag-ira tinmundan tinmulong ed biktima. (Lucas 10:31, 32) Manlilingkor iray saserdote diad templo ed Jerusalem, tan ontutulong ed sikara iray Levita. Dakel a saserdote tan Levita so manaayam ed Jerico sano ag-ira mankikimey ed templo, lapud say Jerico et 23 kilometro labat manlapud Jerusalem. Kanian, sikaray seguradon ondalan ed satan a dadalanan. Imanoen met a say saserdote tan say Levita so dinmalan ed satan ‘manlapud Jerusalem,’ kanian arawi la ra ed templo. * Agnikatunongan sirin na siopaman so agpananginenen na sarayan lalaki diad impangikuan dan, ‘Pinaliisan da so asugatan a too lapud singano inatey la, tan say paniwit ed bangkay so manggawa ed sikaran agmanepeg a manlingkor ed templo diad temporaryon paraan.’ (Levitico 21:1; Numeros 19:11, 16) Agta malinew a nipatnag ed ilustrasyon nen Jesus iray bengatlan kabisado na saray onderengel ed sikato?
Imbase ed Saray Pinalsa
16. Akin ya agpankelawan a mikabisadon tuloy si Jesus ed saray pinalsa?
16 Niparungtal ed pigaran ilustrasyon tan parabolo nen Jesus so pikabat to ed saray tanaman, ayayep, tan saray tiempo. (Mateo 6:26, 28-30; 16:2, 3) Iner so angalaan to ed satan a pikakabat? Leleg na ibabaleg to ed Galilea, maseguron dakel so pankanawnawa ton makaimaton ed saray palsa nen Jehova. Nagkalalo ni, si Jesus so “panguloan ed amin a pinalsa,’ tan sikatoy inusar nen Jehova bilang “uloen a komikimey” diad impamalsa ed amin a bengatla. (Colosas 1:15, 16; Uliran 8:30, 31) Pankelawan ni kasi no akin a kabkabisado nen Jesus iray pinalsa? Imanoen tayo no panon ton sidudunong ya inusar itan a pikakabat diad panagbangat to.
17, 18. (a) Panon ya imparungtal na saray salita nen Jesus a nikurit ed Juan kapitulo 10 a sikatoy mikabisado ed saray kalareker na karnero? (b) Anto so naimatonan na saray ompapasyar ed daldalin a tutukoyen na Biblia nipaakar ed siglaotan na saray managpastol tan saray karnero ra?
17 Sakey ed saray sankamatamoyan ya ilustrasyon nen Jesus et samay nikurit ed Juan kapitulo 10, ya inyaliling to so maapit a siglaotan to ed saray patumbok to diad sakey a managpastol tan say papastolan to. Imparungtal na saray salita nen Jesus a sikato so mikabisadon tuloy ed kalareker na kokomponien a karnero. Impabitar to a papaiwanwan iray karnero kanian sikara so matoor a tumbotumbok ed managpastol da. (Juan 10:2-4) Say nikaduman siglaotan na saray managpastol tan saray karnero so naimano na saray ompapasyar ed daldalin a tutukoyen na Biblia. Nen koma-19 a siglo, inkuan na naturalista a si H. B. Tristram: “Aminsan et naimatonan ko so managpastol a migagalaw ed pulok to. Sikato so nankuankuanan ya onalis; sikatoy inusilan tan pinaliberan na saray karnero. . . . Diad kaunoran et amin a pulok so akapaliber ed sikato, a sikatoy kukulamyaten da.”
18 Akin a tutumboken na saray karnero so managpastol ed sikara? “Ta sikara kabat da so boses to.” (Juan 10:4) Kasin kabat a talaga na saray karnero so boses na manpapastol ed sikara? Unong ed personal ya impakaobserba to, oniay insulat nen George A. Smith diad libro ton The Historical Geography of the Holy Land: “Panliliketan mi no maminsan so manpainawa ed kaagwan diad gilig na saray bobon ed Judea, a no iner et talora odino apatiran managpastol so angitarok ed saray papastolan da. Nanlalaok iray pulok, tan uumamengen mi no panon lamet a natipon na kada managpastol so mismon papastolan to. Balet kayari na inyinum tan impanggalaw na saray pulok, kada sakey ed saray managpastol so linma ed nanduruman gilig na patar, tan kada sakey so tinmawag ed dili ran paraan tan saray karnero na kada sakey ed sikara so dinmago ed mismon manpapastol ed sikara tan mauk-uksoy ya inmalis iray pulok a singa ed insabi ra.” Akaromog si Jesus na sankaabigan a paraan pian iyilustra to so punto to. No bidbiren tan tuloken tayo iray ibabangat to tan no tumboken tayo so pangidadaulo to, diad ontan et nisilong itayo ed matamoy tan maaron panangasikaso na “maong a pastol.”—Juan 10:11.
Imbase ed Saray Ebento a Kabkabat na Saray Dumerengel
19. Pian nipulisay so palson ideya, panon so epektibon impangusar nen Jesus ed sakey a lokal a trahedya?
19 Saray epektibon ilustrasyon so mangilaktip ed saray eksperiensya odino alimbawa a pakaaralan. Diad sakey ya inkagawa, inusar nen Jesus so sakey ya agano nin agawa pian ipulisay so palson ideya a sinmabi so trahedya ed saramay makanepegan ed satan. Inkuan to: “Saraman so labinwalo, a sikaray atapilan na ilang ed Siloe et pinatey to ra, isipen yo a sikara so akaotang a labas nen saray amin a too a manaayam ed Jerusalem?” (Lucas 13:4) Mapuersan akikatunongan si Jesus sumpad saray panagkatunongan nipaakar ed predestinasyon. Saramay 18 a kamarerwa so ag-inatey lapud kasalanan ya anagyat ed insanok na Dios. Imbes, say makapasinagem ya impatey da so resulta na panaon tan ag-inilaloan ya agawa. (Eclesiastes 9:11) Sinuppiat to sirin so palson bangat diad impanukoy to ed sakey ya ebenton kabkabat na saray onderengel ed sikato.
20, 21. (a) Akin a kinondena na saray Fariseo iray babangatan nen Jesus? (b) Anton Makasulatan a salaysay so inusar nen Jesus pian iyilustra ya agbalot inggagala nen Jehova so mapeget ya aplikasyon na ganggan to nipaakar ed Sabaton? (c) Anto so singbaten ed ontumbok ya artikulo?
20 Diad panagbangat to, inusar met nen Jesus so Makasulatan iran alimbawa. Nodnonoten pa so panaon sanen kinondena na saray Fariseo iray babangatan lapud impanggetel day dawa tan kinan da itan ed Sabaton. Diad tua, say asumlang na saray babangatan et aliwan say Ganggan na Dios noagta say mapeget ya impangipatalos na saray Fariseo ed no anto so agmanepeg a kimey ed Sabaton. Pian niyilustra ya agbalot inggagala na Dios so ontan ya agmakatunongan tan mapeget ya aplikasyon na ganggan to nipaakar ed Sabaton, tinukoy nen Jesus so sakey ya inkagawan nikurit ed 1 Samuel 21:3-6. Sanen narasan la ra, tinmunda si David tan saray bataan to diad tabernakulo tan kinan da iray tinapay ya iyaapay, a kapkapansalat. Gendat ya ipipireg iray daan lan tinapay pian kanen na saray saserdote. Ingen, diad kipapasen da, ag-akondena si David tan saray bataan to lapud impangakan da ed saratan. Makatantanda, satan lambengat a salaysay so nikurit ya inkagawa diad Biblia nipaakar ed impangusar na saray aliwan saserdote ed daan iran tinapay. Amta nen Jesus so suston salaysay ya usaren to, tan maseguron kabisado itan na saray Judion onderengel ed sikato.—Mateo 12:1-8.
21 On, si Jesus so Sankamaongan a Managbangat! Talagan pankelawan tayo so agnaparaan ya abilidad to diad panangipasabi na saray importantin katuaan ed paraan a manabi ed kapusoan na saray onderengel ed sikato. Balet, panon tayon aligen so panagbangat to? Saya so singbaten tayo ed ontumbok ya artikulo.
[Saray paimano ed leksab]
^ par. 2 Niparungtal iray ilustrasyon nen Jesus ed dakel a nengneng, a mangilaktip ed saray alimbawa, panangikompara, tan metapora. Sikato so kabkabat ed impangusar to na parabolo, a naukeran bilang say “antikey tan maslak et aliwan tuan salaysay ya angibasiyan ed moral odino espiritual a katuaan.”
^ par. 15 Say Jerusalem so mas atagey nen say Jerico. Kanian unong ya asalambit ed parabolo, sano manbaroy ‘manlapud Jerusalem a paonla ed Jerico,’ say managbaroy so ‘mamalasur.’
Kasin Nanonotan Yo?
• Akin a nambangat si Jesus panamegley na saray ilustrasyon?
• Anton alimbawa so mangipanengneng ya inusar nen Jesus iray ilustrasyon a natalosan na saray onderengel ed sikato nen inmunan-siglo?
• Panon so epektibon impangusar nen Jesus ed pikakabat to ed palsa diad saray ilustrasyon to?
• Diad antoran paraan ya inusar nen Jesus iray ebento a kabkabat na saray onderengel ed sikato?
[Tepetepet Parad Panagaral]
[Saray litrato ed pahina 15]
Inistorya nen Jesus so sakey ya aripen ya agto pinerdona so melag labat ya otang tan ed ama ya amerdona ed anak a nandarak ed interon tawir to
[Litrato ed pahina 16]
Anto so punto na parabolo nen Jesus nipaakar ed makaaron Samaritano?
[Litrato ed pahina 17]
Kasin peteg a kabat na saray karnero so boses na manpapastol ed sikara?