Aligen so Sankamaongan a Managbangat
Aligen so Sankamaongan a Managbangat
“Onla kayo sirin, tan manggawa kayo na saray babangatan . . . , ya ibangat yo ran mangunor na amin a bengabengatla ya ingganggan ko ed sikayo.”—MATEO 28:19, 20.
1, 2. (a) Diad sakey a nengneng, panon ya amin tayo et managbangat? (b) No nipaakar ed panagbangat, anton nikadkaduman responsabilidad so walad saray tuan Kristiano?
KASIN sakey kan managbangat? Diad sakey a pantalos et managbangat itayon amin. Diad kada pangiter mo na saray direksion ed abalang a managbiahe, pangidemostra ed katrabahoan mo no panon ton gawaen so sakey a trabaho, odino pangipaliwawa ed sakey ya ugaw no panon ton ibuknol iray bayet na sapatos to, sika so manbabangat. Say panulong ed arum ed ontan iran paraan so makapaliket, agta ontan?
2 No nipaakar ed panagbangat, saray tuan Kristiano so walaan na nikadkaduman responsabilidad. Niganggan itayon ‘manggawa na babangatan ed amin a nasyones . . . , ya ibangat ira.’ (Mateo 28:19, 20) Diad loob met na kongregasyon, walay pankanawnawa tayon manbangat. Saray kualipikadon lalaki so aturo a manlingkor bilang “pastor tan manangibangat,” a walaan na gagalan mamabiskeg ed kongregasyon. (Efeso 4:11-13) Diad inagew-agew ya aktibidades da bilang Kristianos, saray maedad lan bibii so nepeg a magmaliw a ‘managbangat na maong’ ed saray ugugaw nin bibii. (Tito 2:3-5) Amin tayo so nabibilin a mamaseseg ed saray kapananisiaan, tan natulok tayo itan a bilin diad pangusar tayo ed Biblia pian pabiskegen so arum. (1 Tesalonica 5:11) Agaylan pribilehyo so pagmaliw a managbangat na Salitay Dios tan panginabang ed espiritual iran bengatla a walaan na magnayon iran gunggona!
3. Panon tayon napaaligwas so inkaepektibo tayo bilang managbangat?
3 Balet, panon tayon napaaligwas so inkaepektibo tayo bilang managbangat? Manuna et diad pangalig ed Sankamaongan a Managbangat, si Jesus. ‘Balet panon tayon naalig si Jesus?’ nayarin panumamengan na arum. ‘Sikatoy ayadyari.’ Tua, ag-itayo magmaliw a naspot a managbangat. Anggaman ontan, antokaman iray abilidad tayo, nagawaan tayoy anggaay nayarian tayo pian aligen so paraan ya impanbangat nen Jesus. Singbaten tayo no panon tayon usaren so apatiran metodo to—inkasimpli, epektibo iran tepet, lohikon panagkatunongan, tan matukoy iran ilustrasyon.
Pansiansiaen Itan a Simpli
4, 5. (a) Akin a say inkasimpli et manunan pakapatnagan ed katuaan na Biblia? (b) Pian makapanbangat tekep na inkasimpli, akin ya importantin imanoen so bokabularyo tayo?
4 Aliwan komplikado iray manunan katuaan na Salitay Dios. Diad pikakasi, inkuan nen Jesus: “Misalamat ak ed sika, O Ama, . . . ta inyamot mo so sarayan bengatla ed saray makabat tan makatalos, et sikaray impuyan mo’d saray ugugaw.” (Mateo 11:25) Ginawa nen Jehova a niparungtal iray gagala to ed saramay walaan na masimoon tan mapaabeban kapusoan. (1 Corinto 1:26-28) Kanian, say inkasimpli so manunan pakapatnagan ed katuaan na Biblia.
5 Sano mangiyaaral kayo na Biblia odino manggawa na panagpawil ed interesadon totoo, panon kayon makapanbangat tekep na inkasimpli? Bueno, antoy naaralan tayo manlapud Sankamaongan a Managbangat? Pian natalo-talosan na saray dumerengel to, a dakel ed sikara so “andi aral tan kabanyakan,” angusar si Jesus na malinew a terminon narandan da. (Gawa 4:13) Sirin, diad pambangat tekep na inkasimpli, say manunan kakaukolanen et say pangimano ed bokabularyo tayo. Agnakaukolan a mangusar itayo na araralem iran salita odino balikas ta pian lalon makakombinse ed arum so katuaan na Salitay Dios. Say ontan ya “abalbaleg a pananalita” so makadismaya, nagkalalo la ed saraman so limitadoy aral odino abilidad da. (1 Corinto 2:1, 2) Ipapanengneng na ehemplo nen Jesus a saray simplin salita a pinilin maong so mapuersan makapangipasabi ed katuaan.
6. Panon tayon napaliisan so pangiter na dakerakel ya impormasyon ed iyaaralan na Biblia?
6 Pian makapanbangat tekep na inkasimpli, nepeg tayo met ya alwaran a paliisan so pangiter na dakerakel ya impormasyon ed iyaaralan tayo na Biblia. Si Jesus so makonsidera ed saray limitasyon na saray babangatan to. (Juan 16:12) Nepeg tayo met ya ikonsidera so iyaaralan. Alimbawa, sano iyaaral so libron Pikakabat a Mangitonton ed Andi-Anggaan a Bilay, agnakaukolan ya ipaliwawa tayo so amin a detalye. * Nisay manapura ed pangiyaral, a singano say sankaimportantian a bengatla et say pangobre na nigeter a karakel na materyal. Imbes, makabat so panetermina ed kapeles na panagaral a base ed saray pankaukolan tan abilidad na iyaaralan. Say kalat tayo et pian tulongan so iyaaralan a magmaliw a babangatan nen Kristo tan managdayew nen Jehova. Kaukolan tayo so mangigana na panaon pian tulongan so interesadon iyaaralan pian natalo-talosan to so aaralen to. Diad ontan, say katuaan so nayarin manenyeg ed puso to tan mamakiwas ed sikato.—Roma 12:2.
7. Antoran suhestion so makatulong ed sikatayo pian makapanbangat itayo tekep na inkasimpli sano manpapaliwawa ed kongregasyon?
7 Sano manpaliwawa tayo ed kongregasyon, nagkalalo la no walaray balon inmatendi, panon itayon makapansalita a ‘mainomay a natalosan’? (1 Corinto 14:9) Konsideraen so taloran makatulong a suhestion. Unona, ipaliwawa iray agkabisadon termino ya usaren yo. Say pakatalos tayo ed Salitay Dios so pakakaaralan tayo na nikadkaduman bokabularyo. No usaren tayo iray balikas a singa say “matoor tan makabat ya aripen,” “arum a karnero,” tan “Babilonia a Baleg,” nayarin kaukolan tayon ipaliwawa iratan diad simpli iran balikas a mamalinew ed kabaliksan. Komadua, paliisan so sobran masalita. Say dakerakel a salita, a malabor a maong ya insalita, so nayarin mangekal ed interes na saray dumerengel. Napawala so inkalinew diad pamawas ed agnakakaukolan iran salita tan balikas. Komatlo, agsasalien a kobrian so dakerakel a materyal. Dakerakel so nayarin nasukimat tayon makapainteres iran detalye. Balet sankaabigan ya alasiren so materyal ed pigaran manunan punto, ya usaren labat so impormasyon a manuporta ed saratan a punto a nayarin malinew a natibukel ed niganan oras.
Epektibon Pangusar na Saray Tepet
8, 9. Panon tayon napili so tepet ya ontukoy ed interes na unabung? Mangiter na saray alimbawa.
8 Tandaan a si Jesus et eksperto ed panangusar na saray tepet pian nasagyat toray babangatan to a mangibesngaw na walad nonot da tan pian nasagyat tan nipasal so panag-isip da. Diad saray tepet to, matamoy a sinabi tan pinakiwas nen Jesus iray kapusoan da. (Mateo 16:13, 15; Juan 11:26) Singa si Jesus, panon tayon epektibon mangusar na saray tepet?
9 Sano manpupulong ed kabkaabungan, makapangusar tayo na saray tepet a managyat na interes, a mangilukas na dalan pian nitongtong tayo so nipaakar ed Panarian na Dios. Panon tayon makapampili na tepet ya ontukoy ed interes na unabung? Magmaliw a maobserba. Sano mamapaarap ed sakey ya abung, imanoen iray kaliberliber. Kasin walaray gakgalaw diad arapan, a pakapatnagan a walaray ugugaw diad abung? No ontan, nayarin itepet tayo ‘Kasin naumameng yo la no antoy kipapasen na mundo no ombaleg laray anak yo?’ (Salmo 37:10, 11) Kasin piga-pigaray talak ed arap a puerta, odino kasin walay security system? Nayarin itepet tayo: ‘Diad padesir yo kasin onsabi ni so panaon sano liknaen tayon maligen itayo ed abung tayo tan diad karsada?’ (Miqueas 4:3, 4) Kasin walay tatdangan na wheelchair? Nayarin itepet tayo: ‘Kasin onsabi ni panaon sano amin a mabilay et panggayagaan day maong a bunigas?’ (Isaias 33:24) Dakel a suhestion so naromog diad libron Reasoning From the Scriptures. *
10. Panon tayon nausar iray tepet pian “naagwat” so walad nonot tan puso na iyaaralan tayo na Biblia, balet anto so lawas tayon nonoten?
10 Panon itayon epektibon makapangusar na saray tepet sano mangiyaaral na Biblia? Aliwan singa si Jesus, agtayo nabasa so kapusoan. Anggaman ontan, makatulong ed sikatayo so mataktika tan makatebek iran tepet pian “naagwat” so walad nonot tan puso na iyaaralan. (Uliran 20:5) Alimbawa, ipasen tayo ya iyaaral tayo so kapitulon “No Akin a Say Maridios a Kabibilay so Mangitatarok na Liket,” ed libron Pikakabat. Sisingbaten na satan so panmoria na Dios ed ag-inkamatua, pilalawanan, tan arum niran pamaakaran. Nayarin duga so ebat na iyaaralan ed niimprinta iran tepet, balet kasin sikatoy onabobon ed naaaralan to? Nayarin itepet tayo: ‘Kasin makatunongan ed sika so panmoria nen Jehova ed saratan a pamaakaran?’ ‘Panon mon niyaplika ed bilay mo irayan prinsipyo na Biblia?’ Balet, lawas nonoten so pankaukolan a magmaliw a marespeto, ya ikonsidera so dignidad na iyaaralan. Agtayo labay so mangitepet na makapabaing odino manleglemew ed iyaaralan tayo na Biblia.—Uliran 12:18.
11. Diad antoran dalan a saray managpaliwawa ed publiko so epektibon makapangusar na saray tepet?
11 Saray managpaliwawa ed publiko so epektibo met a makapangusar na saray tepet. Saray retorikal a tepet—tepetepet ya agtayo ilaloan ya ebatan na saray dumerengel tayo—so makatulong ed sakey a dumerengel pian manisip tan manrason. Sagpaminsan ya angusar si Jesus na ontan iran tepet. (Mateo 11:7-9) Niarum ni, kayari na introduksion, say espiker so nayarin mantepet pian ipabitar iray manunan punto a singbaten. Nayarian ton ibaga: “Diad paningbat tayo natan, konsideraen tayo iray ebat ed onggendan iran tepet . . .” Insan, diad konklusyon la, nayarian ton tukoyen iratan a tepet pian repasoen iray manunan punto.
12. Mangiter na alimbawa pian ipanengneng no panon a saray Kristianon mamatatken so makapangusar na saray tepet pian natulongan so kapananisiaan a naligliwa ed Salita na Dios.
12 Diad panagpastol a kimey da, saray Kristianon mamatatken so nayarin mangusar na saray tepet pian tulongan so ‘nagogonigon a kamarerwa’ a naligliwa ed Salita nen Jehova. (1 Tesalonica 5:14, NW) Alimbawa, pian natulongan so sakey a pirmin maneermen, nayarin ipaimano na sakey a matatken so Salmo 34:18. Oniay ibabaga na satan: “Si Jehova asingger ed saray wala ed kipapasen na sakey a nabtagan na puso; tan ilaban to so totoo a wala ed sakey a kamarerwa a masakit ed panagbabawi.” Pian naseguro a namoria na nadidismaya no panon iyan onaaplika ed sikato a personal, nayarin itepet na sakey a matatken: ‘Si Jehova so asingger ed siopa? Kasin no maminsan et liknaen mon ‘nabtag so pusom’ tan “masakit ed panagbabawi”? Unong ya ibabaga na Biblia, no si Jehova et asingger ed saratan, agta kabaliksan na satan a sikatoy asingger ed sika?’ Say ontan a matamoy a panamaseguro so mamaligsa ed espiritu na sakey a nagogonigon.—Isaias 57:15.
Lohikon Panagkatunongan
13, 14. (a) Panon tayon manrason ed sakey a mangibabagan agto panisiaan so Dios ya agto nanengneng? (b) Akin ya agtayo ilaloan ya amin et nakombinse?
13 Diad ministeryo tayo, labay tayon sabien so kapusoan panamegley na maabig tan makatangguyor a panagkatunongan. (Gawa 19:8; 28:23, 24) Kasin kabaliksan na satan a nepeg tayon aralen ya usaren so komplikadon panagkatunongan pian kombinsien so arum nipaakar ed katuaan na Salitay Dios? Andin balot. Say maabig a panagkatunongan so agnakaukolan a komplikado. Mabetbet a sankaepektiboan iray lohikon argumento a niparungtal ed simplin paraan. Konsideraen so sakey ya alimbawa.
14 Panon so iyebat tayo sano walay mangibagan agto panisiaan so Dios lapud agto nanengneng? Nayarian tayoy manrason unong ed ley na palsa a sengegan tan epekto. Sano naimano tayo so epekto, panisiaan tayo a walay sengegan. Nayarin ibaga tayo: ‘No wala ka ed nisulinek a lugar tan akanengneng ka na balibalin-nipaalagey ya abung a napno na tagano (epekto), mabulos mon sisiaen a wala so (sengegan) angipaalagey ed satan ya abung tan amano ed saray eskaparate to. Ontan met, no nanengneng tayo so desinyo a mapatnag ed palsa tan say daakan a tagano ed “eskaparate” na dalin (epekto), agta makatunongan a panisiaan a wala so Sakey (sengegan) a responsable?’ Say simplin argumento na Biblia so malinew ya angibaga ed saya: “Amin ya abung pinaalagey na bengatlan too; balet say amaalagey ed saray amin a bengatla sikato so Dios.” (Hebreos 3:4) Balet, anggan marakep so panagkatunongan tayo, aliwan amin et nakombinse. Papanonotan itayo na Biblia a saraman labat so “suston nikiling” so magmaliw a mananisia.—Gawa 13:48, NW; 2 Tesalonica 3:2.
15. Anton panagkatunongan so nayarin usaren tayo pian nipabitar iray kalidad tan paraan nen Jehova, tan anton duaran alimbawa so mangipanengneng no panon tayon usaren so ontan a panagkatunongan?
15 Diad panagbangat tayo, balanglan diad lawak na ministeryo odino diad kongregasyon, makapangusar itayo na lohikon panagkatunongan pian nipabitar iray kalidad tan paraan nen Jehova. Nagkalautlan epektibo so panagkatunongan ya “agkasi nagkalalo” a sagpaminsan ya inusar nen Jesus. (Lucas 11:13; 12:24) Base ed panangiduma, sayan klase na panagkatunongan so ompaslep a maong. Pian niwalwal so agmakatunongan a doktrinan impierno, nayarin ibaga tayo: ‘Anggapoy maaron ama a manusa ed anak to diad pangipool to’d lima na anak to. Agkasi nagkalalo lan kagula na maaron mangatatawen ya Ama tayo so ideyan impierno!’ (Jeremias 7:31) Pian nibangat so panatalima nen Jehova ed saray lingkor to bilang indibidual, nayarian tayon ibaga: ‘No kabat nen Jehova so kangaranan na kada sakey ed binilyon a bibitewen, agkasi nagkalalon sikatoy manatalima ed totoo a mangaaro ed sikato tan asaliw panamegley na mablin dala na Anak to!’ (Isaias 40:26; Gawa 20:28) Say ontan a makakombinsin panagkatunongan so makatulong ed sikatayo pian sabien so kapusoan na arum.
Matukoy Iran Ilustrasyon
16. Akin a makanakana iray ilustrasyon diad panagbangat?
16 Saray epektibon ilustrasyon et singa rekado a manggawa ed panagbangat tayo a lalon makapasagyat ed arum. Akin a makana ed panagbangat iray ilustrasyon? Onia so inkuan na sakey ya edukador: “Say abilidad a manisip ya anggapoy ilustrasyon et sakey ed saray sankairapan a nagawaan na too.” Saray ilustrasyon so mangipaslep na makabaliksan iran retrato ed nonot tayo, a nagkalalo lan ontulong ed sikatayo pian natalosan iray balon ideya. Si Jesus so matalonggaring ed impangusar to na saray ilustrasyon. (Marcos 4:33, 34) Konsideraen tayo no panon tayon nausar iyan metodo na panagbangat.
17. Anton apatiran aspekto so manggawan epektibo ed sakey ya ilustrasyon?
17 Anto so manggawan epektibo ed sakey ya ilustrasyon? Unona, nepeg ya ontukoy itan ed saray dumerengel tayo, ya imbase ed saray sirkumstansya a mainomay ya isiglaot na saray dumerengel tayo. Natandaan tayo a dakel ed saray ilustrasyon nen Jesus so insiglaot to’d inagew-agew a kabibilay na saray dumerengel to. Komadua, say ilustrasyon so nepeg a makatunongan a mitunosan ed ipapabitar a punto. No say panangikompara et agmatukoy, say ilustrasyon so mangisuawi labat ed saray dumerengel tayo. Komatlo, say ilustrasyon so agnakaukolan a mangilaktip ed dakerakel ya ag-importante iran detalye. Tandaan ya angitarya si Jesus na nakakaukolan iran espesipikon detalye balet inekal toray ag-importante. Komapat, sano mangusar itayo na ilustrasyon, nepeg tayon seguroen a malinew so kiyaplikaan na satan. Ta no andi, agnatalosan na arum so punto.
18. Panon tayon makapannonot na matukoy iran ilustrasyon?
18 Panon tayon makapannonot na matukoy iran ilustrasyon? Agnakaukolan a mannonot tayo na andukey tan malabor iran estorya. Epektibon tuloy iray antikey ya ilustrasyon. Salien labat so mannonot na saray alimbawa parad sisingbaten a punto. Singa bilang, ipasen lan sisingbaten tayo so tema nipaakar ed panamerdona na Dios, tan labay tayon iyilustra so punto a walad Gawa 3:19, a nibaga ditan a ‘punasen’ nen Jehova iray kasalanan tayo. Satan a mismo et malinew lan piguratibon panagsalita, balet anto so aktual ya alimbawa a nayari tayon usaren pian iyilustra so punto—panagbural? espongha? Nayarin ibaga tayo: ‘Sano perdonaen nen Jehova iray kasalanan tayo, punasen to iratan a singano manguusar na espongha (odino panagbural).’ Mairap a nasaew so punto na satan a simplin ilustrasyon.
19, 20. (a) Iner so pakaromogan tayo na maong iran ilustrasyon? (b) Antoray pigaran alimbawa na epektibo iran ilustrasyon a nipalapag ed saray literatura tayo? (Nengnengen met so kahon.)
19 Iner so pakaromogan yo na matukoy iran ilustrasyon, pati saray peteg ya agawa ed bilay iran alimbawa? Anapen iratan ed mismon kabibilay yo odino diad nanduruman abenegan tan eksperiensya na saray kapananisiaan. Saray ilustrasyon so nayarin pilien manlapud dakel ya arum niran lapuan, pati saray mabilay tan andiay bilay a bengatla, kagawaan ed abung, odino say peles a nagagawa a balitado ed komunidad. Say epektibon paraan ed pananap na maong iran ilustrasyon et say pagmaliw ya alerto, a ‘nengnengen’ ed inagew-agew iran sirkumstansya ed kaliberliber tayo. (Gawa 17:22, 23) Onia so ibabaga na sakey a reperensya nipaakar ed panagpaliwawa ed publiko: “Say espiker a mangiimano ed bilay na too tan saray nanduruman trabaho, pitongtong ed amin a klase na totoo, pangusisa ed saray bengatla tan pantepet anggad natalosan to iratan, so makatugyop na ilustratibon materyal a makatulong a maong ed sikato sano nakaukolan.”
20 Wala niray lapuan na dakel ya epektibo iran ilustrasyon—Say Panag-Bantayan, Awake!, tan arum niran literatura ya impalapag na saray Tastasi nen Jehova. Dakel so naaralan yo diad pangimano ed no panon so impangusar na sarayan publikasyon ed saray ilustrasyon. * Alaen pan alimbawa so ilustrasyon ya inusar ed parapo 11 na kapitulo 17 ed libron Pikakabat. Ikokompara na satan so nanduruman personalidad ed kongregasyon diad nanduruman luluganan a manbiabiahe a kaiba yo ed dalan. Anto so manggawa ed satan ya epektibo? Imanoen a nibase itan ed inagew-agew iran sirkumstansya, misiglaotan a tuloy itan ed punton ipapabitar, tan malinew so impangiyaplika. Nayarin mangusar itayo na nipalapag iran ilustrasyon diad panagbangat tayo, nayarin iyadapta iratan ed saray pankaukolan na iyaaralan tayo na Biblia odino itukoy pian usaren ed paliwawa.
21. Antoray tumang ed pagmaliw ya epektibon managbangat na Salitay Dios?
21 Baleg iray tumang ed pagmaliw ya epektibon managbangat. Sano manbabangat itayo, manginanabang tayo ed arum; inanabang tayoy inkasikatayo pian tulongan ira. Say ontan a panangiter so mangitarok na liket, lapud ibabaga na Biblia: “Wala so lalon liket ed pangiter nen say diad pangawat.” (Gawa 20:35, NW) Parad saray managbangat na Salitay Dios, satan a liket et say gayaga ed pakaamtan inanabang tayo so bengatlan peteg tan magnayon a makana—say katuaan nipaakar ed si Jehova. Nawalaan itayo met na kapenek lapud pakaamtan aaligen tayo so Sankamaongan a Managbangat, si Jesu-Kristo.
[Saray paimano ed leksab]
^ par. 6 Impalapag na saray Tastasi nen Jehova.
^ par. 9 Nengnengen so seksion ed “Introductions for Use in the Field Ministry,” diad pahina 9-15.—Impalapag na saray Tastasi nen Jehova.
^ par. 20 Pian naromog iray alimbawa, nengnengen so Watch Tower Publications Index 1986-2000, ed silong na “Illustrations.”—Impalapag na saray Tastasi nen Jehova ed dakel a lenguahe.
Kasin Nanonotan Yo?
• Panon itayon makapanbangat tekep na inkasimpli sano mangiyaaral na Biblia? sano manpapaliwawa ed kongregasyon?
• Panon tayon epektibon makapangusar na saray tepet sano manpupulong ed kabkaabungan?
• Panon tayon usaren iray lohikon panagkatunongan pian ipabitar iray kalidad tan paraan nen Jehova?
• Iner so pakaromogan tayo na matukoy iran ilustrasyon?
[Tepetepet Parad Panagaral]
[Kahon/Litrato ed pahina 23]
Kasin Nanonotan Yo Irayan Ilustrasyon?
Say onggendan et pigara labat ed saray epektibon ilustrasyon. Akin ya agnengnengen so reperensya tan imanoen no panon a say ilustrasyon so mangidadanet ed punto a sisingbaten?
• Singa saray sirkero odino sankapareha ed skating, saraman so manggugunaet a mangiletneg na matalonan panamaley so mandependin maong ed maong a kapareha.—Say Panag-Bantayan, Mayo 15, 2001, pahina 16.
• Say pangibesngaw ed saray liknaan yo et aliling toy pangibuntok ed bola. Nayarian yon ibuntok itan a balibali odino nayarian yon itupak itan a pakarisgoan.—Awake!, Enero 8, 2001, pahina 10.
• Say pangipatnag na aro et singa panaaral na balon lenguahe.—Say Panag-Bantayan, Pebrero 15, 1999, pahina 18, 22-3.
• Say atawir a kasalanan so nikompara ed no antoy nagawa sano saray file ed kompyuter so nalooban na virus.—Is There a Creator Who Cares About You?, pahina 156.
• Say espiritismo so uusaren na saray demonyo a singa ed patit ya uusaren na saray umaanop. Sasagyaten na satan so biktima to.—Pikakabat a Mangitonton ed Andi-Anggaan a Bilay, pahina 111.
• Say paraan na pangisasalba nen Jesus ed saray kailalakan nen Adan so nikompara ed mayaman a managbenepisyo a nambayar ed otang na kompanya (ya eebatan na agmatuan manedyer) tan angilukas lamet ed pabrika, diad ontan et angunggona ed dakel ya empleyado.—The Watchtower, Pebrero 15, 1991, pahina 13.
• Singa saraman so mahilig ed arte so mansagpot a maong pian apigeren so aderal ya obra maestra, peperdonaen nen Jehova iray agtayo inkayadyari, a nenengnengen toy maabig ed sikatayo, tan diad kaunoran et ipawil to itayo ed nagnap a talindeg a pinerdi nen Adan.—The Watchtower, Pebrero 15, 1990, pahina 22.
[Saray litrato ed pahina 20]
Saray tuan Kristiano so managbangat na Salitay Dios
[Litrato ed pahina 21]
Saray mamatatken so makapangusar na saray tepet pian natulongan iray kapananisiaan a naligliwa ed Salitay Dios