“Anggapo ni Too a Nansalita na Onia”

“Pinatua ra ya amin, tan nikelawan ira ed saray salita a magrasya a nanlapu ed sangi to.”​—LUCAS 4:22.

1, 2. (a) Akin a paoypaoy a pinmawil iray opisyal a niganggan a mangerel ed si Jesus? (b) Anto so pakapatnagan ya aliwa lambengat a saray opisyal so mandinayew ed panagbangat nen Jesus?

 SINMAEW iray opisyal ed misyon da. Sikara so niganggan a mangerel ed si Jesu-Kristo, balet ta sikaray pinmawil a paoypaoy. Impaipaliwawa na saray manunan saserdote tan Fariseo no anto so agawa: “Akin et agyo inawit?” On, akin ya ag-inerel na saray opisyal so too ya ag-onlaban? Oniay salaysay na saray opisyal: “Anggapo ni too a nansalita na onia.” Sikara so mandinayew a maong ed panagbangat nen Jesus kanian ag-ira nakombinsin mangerel ed sayan mareen a too. *​—Juan 7:32, 45, 46.

² Aliwa lambengat a saratan ya opisyal so nandinayew ed panagbangat nen Jesus. Ibabaga ed sikatayo na Biblia a sikatoy dinumog na dakerakel a totoo pian ondengel labat ed pansalita to. Mankelkelaw iray totoo ed nianakan ton baley lapud ‘magrasya iran salita a nanlapu ed sangi to.’ (Lucas 4:22) Aminpigan sikatoy nansalita ya akalugan ed baloto diad arap na dakel ya ulop na totoo ya atipon ed gilig na Dayat na Galilea. (Marcos 3:9; 4:1; Lucas 5:1-3) Diad sakey ya inkagawa et nansiansia ed sikato so “dakel a katooan” ed loob na pigaran agew, ya agni ira ingen angan.​—Marcos 8:1, 2.

3. Anto so manunan rason no akin a si Jesus so matalonggaring a managbangat?

³ Anto so nanggawa ed si Jesus a matalonggaring a managbangat? Say aro so manunan rason. * Pinabli nen Jesus iray katuaan ya impasabi to, tan inaro to so totoo ya imbabangat to. Balet si Jesus so walaan met na nikadkaduman abilidad ed panangusar na epektibo iran metodo ed panagbangat. Diad saray aaralen ya artikulo ed sayan paway, singbaten tayo so pigara ed saray epektibon metodo ya inusar to tan no panon tayon naalig iratan.

Inkasimpli tan Inkalinew

4, 5. (a) Akin ya angusar si Jesus na simplin lenguahe diad panagbangat to, tan anto so makatantanda nipaakar ed impanggawa to ed satan? (b) Panon a say Sermon ed Palandey et sakey ya alimbawa na inkasimpli, unong ya inusar nen Jesus ed impanbangat to?

⁴ Kaslakan la ed de-aral a totoo so mangusar na lenguahen agnatalosan na saray onderengel ed sikara. Balet no ag-itayo natalosan na arum, panon iran nagunggonaan ed pikakabat tayo? Bilang sakey a managbangat, agbalot nansalita si Jesus na bengatlan agnatalosan na arum. Isipen pa labat so malaklaknab a bokabularyon nayarian ton usaren komon. Anggaman malaklaknab so pikakabat to, inisip to so nipaakar ed onderengel ed sikato, aliwan say inkasikaton dili. Amta ton dakel ed sikara so “andi-aral tan kabanyakan.” (Gawa 4:13) Pian nasabi ira, inusar to so lenguahen natalosan na saratan a totoo. Nayarin simpli labat iray salita, balet aralem iray katuaan ya imparungtal na saratan.

 ⁵ Alaen pan alimbawa so Sermon ed Palandey, a nikurit ed Mateo 5:3–7:27. Satan a sermon so nayarin impaliwawa nen Jesus ed loob lambengat na 20 minuto. Ingen, aralem iray bangat na satan, a managlawi anggad manuna iran pamaakaran a singa say pikakalugoran, diborsyo, tan materyalismo. (Mateo 5:27-32; 6:19-34) Balet, anggapo so masoliwet odino mapangta iran balikas. Diad tua, ngalngali anggapoy anggan sakey a salita ya agnatalosan na sakey ya ugaw! Agpankelawan lapud sanen kasumpal to, say dakel a totoo​—a nayarin mangilaktip ed dakel iran dumaralos, managpastol, tan managsigay​—so ‘mankelkelaw ed panagbangat to’!​—Mateo 7:28.

6. Mangiter na alimbawa no panon ya imbalikas nen Jesus iray salita ed simpli balet ta makabkabaliksan a paraan.

⁶ Diad mabetbet ya impangusar to na malinew tan antikey iran grupo na salita, angibalikas si Jesus na saray simplin salita balet ta makabkabaliksan. Sakbay ni na saray inimprintan libro, malinew ton impaslep so mensahe to ed kanonotan tan kapusoan na saray onderengel ed sikato. Imanoen so pigaran alimbawa: “Anggapoy too a makapanlingkor ed duaran katawan; . . . agyo nayarian so manlingkor ed Dios tan saray Kayamanan.” “Agkayo mangukom, pian agkayo naukom.” “Diad saray bunga ra [et] nibiig yo ra.” “Saray maksil agda nakaukolay mananambal, noag saray agmakayari.” “Amin a mangala na kampilan ompatey ira naani ed kampilan.” “Bayaran yo ed Cesar so bengabengatlan kien nen Cesar, tan ed Dios so saray kien na Dios.” “Lalo a mapalar so mangiter nen say mangawat.” * (Mateo 6:24; 7:1, 20; 9:12; 26:52; Marcos 12:17; Gawa 20:35) Anggad sayan panaon, ngalngali 2,000 a taon lay apalabas kayarin sinalita iratan nen Jesus, saratan a mapuersan balikas so mainomay a nanonotan.

Impangusar na Tepetepet

7. Akin ya angusar si Jesus na saray tepet?

⁷ Makatantanda so impangusar nen Jesus ed saray tepet. Mabetbet ton ginawa itan anggaman mas mainomay to la komon ya idiretsa so punto ed saray onderengel ed sikato. Sirin, akin a sikatoy angusar na tepetepet? Sagpaminsan, sikatoy angusar na makatiknan tepetepet pian iwalwal iray motibo na saray onsusumpa ed sikato, kanian ag-ira makasel. (Mateo 12:24-30; 21:23-27; 22:41-46) Balet diad dakel ya inkagawa, si Jesus so nantepet pian nipasabi to iray katuaan, pian natangguyor toray onderengel ed sikato a mangibesngaw  ed no anto so walad kapusoan da, tan pian nasagyat tan nipasal so panag-isip na saray babangatan to. Usisaen tayo so duaran alimbawa, a namparan mangilalanor ed si apostol Pedro.

8, 9. Panon so impangusar nen Jesus ed saray tepet pian natulongan si Pedro a nawalaan na dugan konklusyon nipaakar ed panagbayar ed buis diad templo?

⁸ Unona, nodnonoten pa so inkagawa sanen nantepet so managsingil na buis ed si Pedro no kasin nambuis si Jesus diad templo. * Si Pedro, a bengatbengat no maminsan, so inmebat, “On.” Balet, kayarin tuloy na satan, si Jesus so akikatunongan ed sikato: “Anto so isisip mo, Simon? Saray arari dalin siopa so pansingilan da na impuesto ono buis? Ed saray anak da, ono ed saray sankaili? Et sanen inkuan to, ed saray sankaili, inkuan nen Jesus ed sikato, Saray anak ag-ira sirin ombuis.” (Mateo 17:24-27) Say punto na saray itetepet nen Jesus so kaukolan a mabitar ed si Pedro. Akin ya ontan?

⁹ Diad panaon nen Jesus, saray kapamilyaan na saray manuley so kabat a nipuera ed buis. Kanian, bilang bogbogtong ya Anak na mangatatawen ya Ari a dadayewen diad templo, si Jesus so ag-obligadon manbayar na buis. Imanoen pa ya imbes ya ibaga to labat ed si Pedro so dugan ebat, si Jesus so epektibo tan matamoy ya angusar ed saray tepet pian natulongan si Pedro a nawalaan na dugan konklusyon​—tan nayarin nipamoria ed sikato so pankaukolan a manisip nin maong sakbay a mansalita.

10, 11. Panon so inkiwas nen Jesus sanen piningol nen Pedro so layag na sakey a laki diad samay labi na Paskua 33 K.P., tan panon iyan mangipanengneng ya amta nen Jesus so kaimportantian na saray tepet?

¹⁰ Say komaduan alimbawa so anaglawi ed inkagawa diad samay labi na Paskua 33 K.P. sanen si Jesus so arestoen la na sakey a pangkat. Tinepet na saray babangatan ed si Jesus no kasin sikatoy iyagel da. (Lucas 22:49) Lapud agto naalagar so ebat, piningol nen Pedro so layag na sakey a laki panamegley na kampilan (anggaman nayarin alodloor ni so getma nen Pedro). Kinmiwas si Pedro a sumlang ed panlabayan na katawan to, lapud si Jesus so sigpot ya akaparaan a paaresto. Panon so inkiwas nen Jesus? Sikatoy lawas maanos, ya amitlo ton tinepetan si Pedro: “Say kopa ya initer nen Ama ed siak, agko ta nepeg ya inumen?” “Isipen mo ya agko nayarian a kerewen ed Amak, et sikatoy ibaki to ya anggan natan ed siak so masulok a labinduan lehyon na angheles? Panon balet so kasumpal na saray sulsulat, ya ontan so kaukolan a nagawa?”​—Juan 18:11; Mateo 26:52-54.

¹¹ Molimolien pan magano itan a salaysay. Si Jesus, ya apaliberan na maingongot a pangkat, so makaamtan asingger lay ipatey to tan akadepende ed sikato so panlinis ed ngaran nen Ama to tan say kilalaban na sankatooan. Ingen, inanamot to iman a pankanawnawa pian ipurek iray importantin katuaan ed kanonotan nen Pedro panamegley na tepetepet. Agta mabitabitar ya amta nen Jesus so kaimportantian na saray tepet?

Malinew a Hyperbole

12, 13. (a) Anto so hyperbole? (b) Panoy impangusar nen Jesus ed hyperbole pian idanet so kaatiwan na pankritiko ed ankekelag iran lingo na agagi tayo?

¹² Diad ministeryo to, mabetbet ya angusar si Jesus na sakey nin epektibon metodo ed panagbangat ​—say hyperbole. Saya so inggagalan panangilablabas parad panangidanet. Panamegley na hyperbole, amalesa si Jesus na saray litrato’d kanonotan ya agnalingwanan. Konsideraen tayo so pigaran alimbawa.

¹³ Diad Sermon to ed Palandey, sanen idadanet to so pankaukolan ya ‘agmanguukom’ ed arum, inkuan nen Jesus: “Akin a nengnengen moy taep a walad matay agim, et agmo balet imanoen so pagsen a walad matam a dili?” (Mateo 7:1-3) Kasin nilitrato yo’d kanonotan yo so eksena? Say makritiko so manbubulon a mangekal ed taep a walad ‘mata’ na agi to. Ikuan na kritiko ya agnanengneng a maong na agi to iray pamaakaran ta pian makapanhusga ed dugan paraan. Balet say mismon abilidad na kritiko a manhusga so dineral na “pagsen”​—sakey a troso odino biga a nayarian usaren a manuporta ed atep. Agaylan agnalingwanan a paraan na panangidanet ed no panon kaatiw so pankritiko ed ankekelag iran lingo na agagi tayo anta walaan itayo na angkakabaleg iran lingo!

14. Akin a saray salita nen Jesus nipaakar ed panagsapit ed ageyet tan pamikler ed kamelyo so nagkalautlan mapuersan hyperbole?

¹⁴ Diad sananey ya inkagawa, kinondena nen Jesus iray Fariseo bilang “bubulag a manangibasbas, a sapiten yo so ageyet, et bikleren yo so kamelyo!” (Mateo 23:24) Saya so nagkalautlan mapuersan impangusar ed hyperbole. Akin? Mabitabitar so pandumaan na melanting ya ageyet tan say kamelyo, a sakey ed saray sankabalegan ya ayayep a kabat na saray onderengel ed si Jesus. Akalkula a nakaukolan so 70 milyon ya ageyet pian misimbangan so belat da ed sakey a kabkaabigan ed kabaleg a kamelyo! Ontan met, amta nen Jesus a sasapiten na saray Fariseo so alak panamegley na panagsapit ya abel. Gagawaen itan na saratan a mapegpeget ed saray totontonen ta pian agda naakmon so ageyet tan ag-ira magmaliw a marutak ed seremonyal a paraan. Ingen, sikara so piguratibon amikler ed kamelyo, a marutak met. (Levitico 11:4, 21-24) Malinew so punto nen Jesus. Maalwar a tutumboken na saray Fariseo so sankamelantingan iran kakaukolanen na Ganggan, balet imbaliwala ra so mas ambelat iran pamaakaran, salanti, say “kaalasan, tan panangasi tan pananisia.” (Mateo 23:23) Agaylan bitar so impangiwalwal nen Jesus ed inkatoo ra!

15. Anto so pigaran leksion ya imbangat nen Jesus panamegley na impangusar to na hyperbole?

¹⁵ Diad interon ministeryo nen Jesus, mabetbet ya angusar si Jesus na hyperbole. Konsideraen so pigaran alimbawa. Say ‘pananisia a singa [kamelanting na] bukel na mustasa’ so makapangiyalis na palandey​—anggapo lay naromog nen Jesus a mas epektibon paraan pian nidanet a balbaleg so nagawaan na daiset a pananisia. (Mateo 17:20) Say malagkak a kamelyo a manggugunaet ya onsurob ed abot na dagum​—agaylan abig itan a mangiyilustra ed irap a kidungetan na sakey a mayaman a too a manggugunaet a manlingkor ed Dios balet ta mansiasiansia ni ed materyalistikon estilo na kabibilay! (Mateo 19:24) Agyo ta pankelawan so malinew a piguratibon panagsalita nen Jesus tan say abilidad ton mamawala na malaknab ya epekto panamegley na daiset iran salita?

Agnasuppiat a Lohikon Panagkatunongan

16. Diad anton paraan a lawas inusar nen Jesus so makdem ya abilidad to ed panag-isip?

¹⁶ Lapud ayadyarin kanonotan to, si Jesus so onsiano ed lohikon pikakatunongan ed totoo. Ingen, agton balot inusar so abilidad to ed makapuy a paraan. Diad panagbangat to, lawas ton inusar so makdem ya abilidad to ed panag-isip pian iyalibansa so katuaan. No maminsan, inusar to so mapuersan lohikon panagkatunongan pian suppiaten iray palson akusasyon na saray relihyoson onsusumpa ed sikato. Diad dakel iran inkagawa, inusar to so lohikon panagkatunongan ta pian ibangat iray importantin leksion ed saray babangatan to. Imanoen tayo so marundunong ya abilidad nen Jesus diad impangusar toy panagkatunongan.

17, 18. Anton mapuersan lohikon panagkatunongan so inusar nen Jesus pian suppiaten so palson akusasyon na saray Fariseo?

¹⁷ Konsideraen so inkagawa sanen tinambal nen Jesus so sakey a bulag tan agmakapansalitan too ya aselepan na demonyo. Diad impakadngel da ed satan, oniay kuan na saray Fariseo: “Sayan too agto papawayen so saray demonyo, noag lapu ed Beelzebub [Satanas] a katawan na saray  demonyo.” Imanoen a binidbir na saray Fariseo a kaukolan so pakayarin mabiskeg nen say too pian napapaway iray demonyo nen Satanas. Balet, pian agda napanisia so totoo ed si Jesus, ibabaga ran nanlapu ed si Satanas so pakayari to. Diad impangipabitar nen Jesus ya agda ninonot a maong so argumento ra pian magmaliw a makatunongan, oniay inyebat nen Jesus: “Balang panarian a naapag ya onsumpa ed sikato lanlamang niakar ed kadederal; tan amin a syudad ono abung a naapag ya onsumpa ed sikato lanlamang, agmakapansiansia. Et no si Satanas papawayen to si Satanas, sikato so naapag ya onsumpa ed sikato lanlamang; panon siri pakapansiansia na panarian to’d satan?” (Mateo 12:22-26) Singa oniay imbaga nen Jesus: ‘No siak, unong a kuanyo, et uusaren nen Satanas, a maneral ed ginawa nen Satanas, sirin si Satanas so mankikimey sumpad inkasikaton dili tan magano lan nageba.’ Agta mapuersan lohikon panagkatunongan itan?

¹⁸ Insan nankatunongan ni si Jesus ed satan a pamaakaran. Amta to ya arum ed saray membro na Fariseo so mamapapaway na saray demonyo. Kanian, sikatoy angitepet na simpli ingen ta mapuersan tepet: “No lapud Beelzebub so pamapapaway ko’d saray demonyo, lapu ed siopa met sirin so panamapaway na saray anak [odino babangatan] yo’d sikara?” (Mateo 12:27) Diad sakey a pantalos, oniay argumento nen Jesus: ‘No tua a mamapaway ak na saray demonyo panamegley na pakayari nen Satanas, sirin saray babangatan yon mismo so onkikiwas ed silong na satan met a pakayari.’ Anto ni so nikuan na saray Fariseo? Agdan balot bidbiren a kinmiwas iray babangatan da diad silong na pakayari nen Satanas. Tekep na agnasuppiat a lohikon panagkatunongan, pinabitar nen Jesus ya agmakatunongan so akusasyon da.

19, 20. (a) Diad anton positibon paraan ya inusar nen Jesus so panagkatunongan? (b) Panon ya inusar nen Jesus so ‘agkasi nagkalalo’ a paraan na panagkatunongan sanen inebatan to so kerew na saray babangatan to a papaibangat no panon so pampikasi?

¹⁹ Nilikud ni ed impangusar to na panagkatunongan pian napepe iray onsusumpa ed sikato, inusar met nen Jesus so lohiko, makatangguyor iran argumento pian mangibangat na makapaseseg tan makapaligsay-puso iran katuaan nipaakar ed si Jehova. Aminpiga ton inusar so nayarin tawagen ya ‘agkasi nagkalalo’ a paraan na panagkatunongan, a tinulongan to iray onderengel ed sikato ya onaligwas manlapud kabisado lan katuaan anggad kaaruman nin kombiksion. Usisaen tayo so duara labat ya alimbawa.

²⁰ Sanen kinmiwas ed kerew na saray babangatan to a papaibangat no panon so pampikasi, insiglaot nen Jesus so ilustrasyon nipaakar ed sakey a too a lapud ‘pangogonigon’ to et atangguyor ton siansia so agmabulos a kaaro to a mangiter ed kerew to. Deneskribe met nen Jesus so inkamabulos na saray atateng a ‘mangiter na saray maong a panangaro’ ed ananak da. Insan to inkuan: “No sikayo sirin, anta mauges kayo, amta yo so mangiter na saray maong a panangaro ed saray anak yo agkasi nagkalalo a say Ama yo a mangatatawen mangiter na espiritu santo ed saray onkerew ed sikato?” (Lucas 11:1-13) Say punto nen Jesus so nibase, aliwan ed pamparpara, noagta pandumaan. No natangguyor ed kaunoran so agmabulos a kaaro pian mangiter ed pankaukolan na kaabay to, tan no asikasoen na saray ag-ayadyarin atateng iray pankaukolan na ananak da, agkasi nagkalalo ed maaron mangatatawen ya Ama tayo a mangiter na masanton espiritu ed matoor iran lingkor to a mapaabeban onaasingger ed sikato diad pikakasi!

21, 22. (a) Anton panagkatunongan so inusar nen Jesus sanen sikatoy angiter na simbawa diad pangarap ed kapagaan nipaakar ed materyal iran bengatla? (b) Kayari tayon nirepaso so pigara ed saray metodo nen Jesus ed panagbangat, anto so nibaga tayo?

²¹ Ontan met a panagkatunongan so inusar  nen Jesus sanen angiter na simbawa diad pangarap ed kapagaan nipaakar ed materyal iran bengatla. Inkuanto: “Morekdek yo’ray wawak, ya ag-ira mantanem, tan ag-ira manani, ya andian ira na pantiponan ono kamalir; et tataganoen ira na Dios; Agkayo kasi mamabli nen saray manok! Nonoten yo so saray lirio, no panon so katutubo ra; ag-ira mansagpot, tan ag-ira maninaramey . . . Balet no ontan so pangawes na Dios ed dika dia ed dalin, natan wala, et nibantak nabuas ed dalikan; panon ya agnagkalalo so pangawes to ed sikayo, O sikayo melag a pananisia?” (Lucas 12:24, 27, 28) On, no aasikasoen nen Jehova iray manok tan rosas, agkasi nagkalalo ed pangaasikaso to ed saray lingkor to! Satan a matamoy balet mapuersan panagkatunongan so maseguron anenyeg ed kapusoan na saray onderengel ed si Jesus.

²² Kayari tayon nirepaso so pigaran paraan nen Jesus ed panagbangat, mainomay tayon nibaga ya aliwan alablabas iramay opisyales ya ag-angerel ed sikato sanen inkuandan: ‘Anggapo ni so too a nansalita na onia.’ Balet say paraan na panagbangat nen Jesus a nayarin kabkabat a maong et say impangusar to ed saray ilustrasyon, odino parabolo. Akin ya inusar to iyan metodo? Tan akin ya epektibon tuloy iray ilustrasyon to? Sarayan tepet so singbaten ed ontumbok ya artikulo.

[Saray paimano ed leksab]

Kasin Natandaan Yo?

• Antoran alimbawa so mangipanengneng a nambangat si Jesus tekep na inkasimpli tan inkalinew?

• Akin ya angusar si Jesus na saray tepet diad panagbangat to?

• Anto so hyperbole, tan panon ya inusar nen Jesus so ontan a metodo na panagbangat?

• Panon ya inusar nen Jesus so lohikon panagkatunongan pian nibangat to ed saray babangatan to so makapaligsay-puso iran katuaan nipaakar ed si Jehova?

[Tepetepet Parad Panagaral]

[Litrato ed pahina 9]

Angusar si Jesus na simplin lenguahe a natalosan na kabanyakan a totoo

[Litrato ed pahina 10]

Saray Fariseo so ‘nansapit ed ageyet balet ta binikler da so kamelyo’