Mas Nagkalalo La Natan, Mansiansia Itayon Aliing!

“Ag-itayo onugip, a singa gawa na saray arum, et manpuyat itayo tan mandangka itayo.”​—1 TESALONICA 5:6.

1, 2. (a) Antoran klase na syudad so Pompeii tan Herculaneum? (b) Anton pasakbay so imbaliwala na dakel a manaayam ed Pompeii tan Herculaneum, tan tekep na anton resulta?

 NEN inmunan siglo na Komon a Panaon tayo, say Pompeii tan Herculaneum so duara ed saray maaligwas a syudad na Roma a walad abay na Palandey Vesuvius. Parad saray mayaman a Romano, bantog iratan a panagbakasyonan. Saray teatro ra so napanyurongan na masulok a sanlibo, tan diad Pompeii et wala so maaw-awang ya amphitheater a naokupaan na ngalngali amin ya ombaley. Abilang na saray managkotkot ed Pompeii a walay 118 ya inuman (bar), ya arum ed saratan so panagsugalan odino lugar na panagbalangkantis. Kasmak ditan so imoralidad tan materyalismo, unong a papaneknekan na saray akapinta ed padir tan arum niran atilak a kagawaan.

² Nen Agosto 24, 79 K.P., ginmapon sinmabog so Palandey Vesuvius. Panisiaan na saray volcanologist a say primeron insabog, ya angibugay pumice tan dapol diad duaran syudad, so nayarin ag-angamper ed itaynan na saray manaayam diman. On, ompatnag a dakel so akataynan. Balet ta nileglemew na arum so kapeligroan odino imbaliwala da labat la iray pasakbay tan nansiansia ni ira. Insan, sanen manpegley-labi la, inmagus a bigla so ampetapetang iran gas, laba, tan bato diad Herculaneum, ya akatigwayan na amin a residente ya agtinmaynan ed syudad. Kaimbuasan, ontan met so inmagus ya anigway ed amin diad Pompeii. Agaylan makapasinagem a resulta lapud ag-intalineng ed saray pasakbay!

Say Anggaan na Judion Sistema na Bengabengatla

3. Anto so piparaan na inkaderal na Jerusalem tan samay agawa ed Pompeii tan Herculaneum?

³ Say makapatalagnaw ya impangangga na Pompeii tan Herculaneum so agmakapipara ed makadesyang ya inkaderal na Jerusalem, siam taon lay apalabas, anggaman satan a desyang so gawa na too. Adeskribe bilang “sakey ed saray makapataktakot ya impangubkob ed interon awaran,” nireport a nansumpal itan ed impatey na masulok a sakey milyon a Judio. Anggaman ontan, singa ed desyang ya agawa ed Pompeii tan Herculaneum, wala ni so pasakbay antis na inkaderal na Jerusalem.

4. Anton mapropetikon tanda so inter nen Jesus ed saray patumbok to pian pasakbayan ira ya asingger la so anggaan na sistema na bengabengatla, tan panon itan a primeron asumpal nen inmunan siglo?

⁴ Impasakbay nen Jesu-Kristo so kaderal na syudad, tan impasakbay to iray makaunan ebento​—saray makapagonigon a nagawa a singa saray bakal, eras, yegyeg, tan kaugsan. Magmaliw ya aktibo iray palson propeta, balet say maong a balita na Panarian na Dios so nipulong ed sankamundoan. (Mateo 24:4-7, 11-14) Anggaman saray salita nen Jesus so walaan na manunaan a kasumpalan natan, saratan so walaan na melag a kasumpalan nensaman. Inkurit na awaran so pirmin eras ed Judea. (Gawa 11:28) Inreport na Judion manag-awaran a si Josephus so sakey a yegyeg ed lugar na Jerusalem sakbay a tuloy na inkaderal na syudad. Diad panasingger lay anggaan na Jerusalem, wala so agmanundan rebelyon, panlalaban ed limog na saray mapolitikan grupo na Judio, tan saray masaker diad pigaran syudad a walaan na alaok a Judio tan Gentil a populasyon. Anggaman kuan, say maong a balita na Panarian so nipulong ed “amin a pinalsa ed leksab na tawen.”​—Colosas 1:23.

5, 6. (a) Anton mapropetikon salita nen Jesus so asumpal nen 66 K.P.? (b) Akin a dakerakel so inatey sanen nagba ed saginonor so Jerusalem nen 70 K.P.?

⁵ Asabi panaon, nen 66 K.P., saray Judio so nanrebeldi  ed Roma. Sanen indaulo nen Cestius Gallus so sakey ya armadan mangubkob ed Jerusalem, anonotan na saray patumbok nen Jesus iray salita to: “Sano nanengneng yo so Jerusalem a niliktob na saray ehersito, saman la amtaen yo a say kabagbag to asingger la. Saman la saray wala ed Judea ombatik ira ed saray palandey; et saray wala ed pegley to, ontaynan ira; et saray wala ed uma ag-ira onloob ed sikato.” (Lucas 21:20, 21) Sinmabi so panaon pian taynan so Jerusalem​—balet panon? Ag-inilaloan et inyatras nen Gallus iray sundalo to, ya angilukas na pankanawnawa ed saray Kristiano diad Jerusalem tan Judea ya ontulok ed saray salita nen Jesus ya ombatik ed kapalandeyan.​—Mateo 24:15, 16.

⁶ Kayari na apat taon, panaon la’d saman na Paskua, pinmawil iray Romanon armada diad panangidaulo nen Heneral Tito, a determinadon mamaer ed impanrebeldi na Judio. Pinaliberan na armada to so Jerusalem tan nanggawa na “sakey a kuta a walaay nautokan iran palitek,” ya imposible lay pakaliktar. (Lucas 19:43, 44, NW) Anggaman ed panesesga na bakal, dinmagsa ed Jerusalem iray Judion nanlapud interon Romanon Empiryo parad Paskua. Diad saman et agla ra akapaway. Unong ed si Josephus, sarayan pakaskasin bisita so tugyopen na dakerakel ya inatey diad impangubkob na Roma. * Sanen nagba la so Jerusalem, ngalngali kakapito ed amin a Judio ed Romanon Empiryo so inatey. Say inkaderal na Jerusalem tan say templo na satan so mankabaliksan ya angangga met la so Judion estado tan say relihyoson sistema na satan unong ed Mosaikon Ganggan. *​—Marcos 13:1, 2.

7. Akin ya alegyas iray matoor a Kristiano diad inkaderal na Jerusalem?

⁷ Nen 70 K.P., saray Judion Kristiano so apatey odino naaripen komon kaiba so amin a walad Jerusalem. Balet, unong ed maawaran ya ebidensya, tinalineng da so pasakbay nen Jesus a niiter 37 a taon lay apalabas. Tinaynan da so syudad tan agla ra pinmawil.

Nipanpanaon Iran Pasakbay na Apostol

8. Anton pankaukolan so atebek nen Pedro, tan antoran salita nen Jesus so maseguron walad kanonotan to?

⁸ Natan et manasingger lay malaklaknab a kadederal, a mangitarok ed panganggaan na sayan interon sistema na bengabengatla. Anem taon sakbay na inkaderal na Jerusalem, angiter si apostol Pedro na maganat tan nipanpanaon a simbawa a nagkalalon onaplika ed saray Kristiano ed panaon tayo: Mansiansian alerto! Amoria nen Pedro so pankaukolan a liingen na saray Kristiano so ‘malinew a kanonotan’ da ta pian agda nibaliwala so “ganggan na Katawan,” si Jesu-Kristo. (2 Pedro 3:1, 2, NW) Diad pamapaseseg to ed saray Kristiano a mansiansia iran alerto, maseguron walad kanonotan nen Pedro so nadngelan ton inkuan nen Jesus ed saray apostol To pigaran agew ni sakbay na impatey To: “Manlikas kayo, manbantay tan mikasi kayo: ta agyo amta no kapigan a panaon.”​—Marcos 13:33.

9. (a) Anton mapeligron awawey so nabayuboan na arum? (b) Akin a nagkalautlan mapeligro so agpakaseguro?

⁹ Natan, arum so mantepet tekep na panagludlurey: “Iner so kawalaan na sipan ed idateng to?” (2 Pedro 3:3, 4) Mapatnag ya inisip na saratan a totoo ya aglan balot manguman iray kipapasen noagta mantultuloy a singa gendat manlapu la’d inkapalsa na mundo. Mapeligro so ontan ya agpakaseguro. Saray panduaruwa so mamaletey ed liknaan tayo nipaakar ed pankaganatan, a managyat ed sikatayo diad kigalet ed dilin-kaalakan. (Lucas 21:34) Niarum ni, unong ya impabitar nen Pedro, alingwanan la na saratan a managludlurey so Delap ed panaon nen Noe, ya aneral ed sankamundoan a sistema na bengabengatla. Anguman so kipapasen ed saman!​—Genesis 6:13, 17; 2 Pedro 3:5, 6.

10. Tekep na anto iran salita a pinaseseg nen Pedro iramay agla makaanos?

¹⁰ Tinulongan nen Pedro iray manbabasa ed sulat to pian nabayuboan da so panag-anos diad impangipanonot to ed sikara no akin a mabetbet ya agtampol onkikiwas so Dios. Unona, oniay inkuan nen Pedro: “Say sanagew dia ed arap na Katawan singa sanlibon taon, tan say sanlibo a taon singa sanagew.” (2 Pedro 3:8) Lapud si Jehova so magnayon a manbibilay, nikonsidera ton amin iray sengegan tan napili to so sankaabigan a panaon na ikiwas. Insan, impabitar nen Pedro so pilalek nen Jehova a nepeg a magbabawi so totoo ed inerman a pasen. Say panaanos na Dios so mankabaliksan na kilalaban parad dakel ya atawtaw la komon no sikatoy kinmiwas a tampol. (1 Timoteo 2:3, 4; 2 Pedro 3:9) Balet ta say panaanos nen Jehova so agmankabaliksan a sikatoy aglan balot onkiwas. “Say agew na Katawan onsabi a singa matakew,” so kuan nen Pedro.​—2 Pedro 3:10.

11. Anto so ontulong ed sikatayon mansiansian aliing ed espiritual, tan panon iyan ‘mamapeles,’ a singa panangibaga, ed agew nen Jehova?

¹¹ Makatantanda so impangikompara nen Pedro. Mairap a naerel iray matakew, balet say managbantay a sililiing ed sanlabi so maseguron makalikas ed matakew nen samay manteglep. Panon a makapansiansian aliing so sakey a managbantay? Mas makatulong so panakar-akar pian mansiansian alerto nen samay akayurong a sanlabi.  Mipadpara, say pansiansian aktibo ed espiritual so ontulong ed sikatayo bilang Kristiano pian mansiansian aliing. Diad ontan, pinaseseg itayo nen Pedro a mansiansian okupado diad “saray masanton kondukta tan saray gawa na maridios a debosyon.” (2 Pedro 3:11, NW) Say ontan a kimey so ontulong ed sikatayo pian mantultuloy a “sinononot ed kiwawala na agew nen Jehova.” Say Griegon salita a nipatalos a “sinononot” so literal ya impatalos a “pelesan.” (2 Pedro 3:12; paimano’d-leksab, NW) Tua, agtayo nauman so panag-orasan nen Jehova. Say agew to so onsabi ed inggeter ton oras. Balet say oras manlapud natan anggad satan a panaon so singa mapmaples ya onlabas no okupado itayo ed panaglingkor ed sikato.​—1 Corinto 15:58.

12. Panon tayon naanamot bilang indibidual so panaanos nen Jehova?

¹² Kanian, siopaman a maniisip a mabayag ni so agew nen Jehova so papasesegen ya ontalineng ed simbawa nen Pedro a siaanos a manalagar ed panaon ya inggeter nen Jehova. On, makabat tayon usaren so nakekeraan nin panaon ya iyaabuloy na panaanos na Dios. Alimbawa, makapantultuloy itayon makabayubo ed makana iran kalidad na Kristiano ontan met ed pananginabang na maong a balita ed dakel ni ya agkomon posibli no sinmabi la itan. No mansiansia itayon sililiing, ipasen itayo nen Jehova ya ‘andi-matik, tan andiay-dumsis ed imaton to, tan walad kareenan’ diad anggaan na sayan sistema na bengabengatla. (2 Pedro 3:14, 15) Agaylan bendisyon itan!

13. Antoran salita nen Pablo ed saray Kristianon taga-Tesalonica so nagkalautlan matukoy natan?

¹³ Si Pablo, diad inmunan sulat to ed saray Kristianon taga-Tesalonica, so anaglawi met ed pankaukolan na pansiansian aliing. Oniay insimbawa to: “Ag-itayo onugip, a singa gawa na saray arum, et manpuyat itayo tan mandangka itayo.” (1 Tesalonica 5:2, 6) Natan et agaylan kapkapilitan itan lapud manasingger lay kadederal na interon sistema na bengabengatla na mundo! Saray mandadayew ed si Jehova so manbibilay ed mundon andiay interes ed espiritual, tan saya so nayarin makaapekta ed sikara. Kanian oniay insimbawa nen Pablo: “Mandangka itayo, mankawes itayo na kinlong na pananisia tan aro; tan onkana a sanib na ulo, so panilalo ed kilalaban.” (1 Tesalonica 5:8) Say regular a panagaral ed Salitay Dios tan say regular a pililimog ed saray agagi tayo diad saray miting so ontulong ed sikatayo pian natumbok so simbawa nen Pablo tan napansiansia tayo so pankaganatan tayo.​—Mateo 16:1-3.

Minilyon so Mansiasiansian Aliing

14. Antoran istatistika so mangipabitar a dakel natan so ontutulok ed simbawa nen Pedro a mansiansian aliing?

¹⁴ Dakel kasi natan so ontatalineng ed apuyanan a panamaseseg a mansiansian aliing? On. Legan na 2002 a serbisyon taon, say pantok a 6,304,645 a manangipalapag​—a 3.1-porsienton indaak nen say 2001​—so angiter na ebidensya ed pagmamaliw ya aliing ed espiritual diad impangusar da na 1,202,381,302 ya oras a mitongtong ed arum nipaakar ed Panarian na Dios. Parad saratan, satan a kimey so aliwan paspasaray. Satan so manunan kabiangan na bilay da. Say awawey na dakel ed sikara so impatnag nen Eduardo tan Noemi diad El Salvador.

15. Anton eksperiensya manlapud El Salvador so mangipatnag a dakel so mansiasiansian aliing ed espiritual?

¹⁵ Pigaran taon ed saginonor, inimano nen Eduardo tan Noemi iray salita nen Pablo: “Say ugali na sayan mundo nanaebas.” (1 Corinto 7:31) Pinasimpli ra so bilay da tan linmoob ira ed sigpot-panaon a panagpayunir a ministeryo. Diad inlabas na panaon, sikara so abendisyonan ed dakel a paraan tan akibiang ni ingen ira ed kimey ed sirkito tan distrito. Anggaman nipaarap ira ed seryoso iran problema, kombinsido si Eduardo tan Noemi a duga so desisyon da sanen insakripisyo ra so materyal a pakainawaan tan insalat da so sigpot-panaon a ministeryo. Dakel ed saray 29,269 a manangipalapag​—pati say 2,454 a payunir​—diad El Salvador so angipatnag na mipadparan awawey na dilin-panagsakripisyo, a sakey a rason no akin a say bansa so walaan na 2-porsienton indaak ed bilang na saray manangipalapag nen imbeneg a taon.

16. Anton awawey so impatnag na sakey a kalangweran a laki diad Côte d’Ivoire?

¹⁶ Diad Côte d’Ivoire, ontan met ya awawey so impatnag na malangwer nin Kristianon laki a nansulat ed sangan opisina: “Manlilingkor ak bilang ministeryal a lingkor. Balet agko nibaga  ed saray agagi a manpayunir ira lapud agko nipapanengneng a mismo so maong ya alimbawa. Kanian inmekal ak ed trabahok a walay atagey a sueldo tan nannegosyo ak la, ya angiter ed siak na malaem a panaon parad ministeryo.” Sayan kalangweran a laki so nagmaliw a sakey ed 983 a payunir a manlilingkor ed Côte d’Ivoire, ya angireport na 6,701 a manangipalapag ed imbeneg a taon, sakey ya indaak a 5 porsiento.

17. Panon ya impatnag na kalangweran a Tasi ed Belgium a sikato so agtinmalaw ed panangidumaduma?

¹⁷ Say inkapeget, panangidumaduma, tan panaglabi so nanproblemaan na 24,961 a manangipalapag na Panarian diad Belgium. Anggaman kuan, sikara so maseseg tan agtinmalaw. Sanen nadngel na 16 años a Tasi ya adeskribe iray Tastasi nen Jehova bilang sekta legan na klase ra ed etika diad eskuelaan, sikatoy kinmerew na permiso a mangiter na miduman punto de bista ed saray Tastasi nen Jehova. Diad impangusar to ed video a Jehovah’s Witnesses​—The Organization Behind the Name tan say brosyur a Jehovah’s Witnesses​—Who Are They?, nipaliwawa to no siopan talaga iray Tastasi. Naapresyan maong so impormasyon, tan diad tinmumbok a simba et nan-eksamin iray estudyante, ya amin a tepet et anaglawi ed Kristianon relihyon na saray Tastasi nen Jehova.

18. Anto so walan ebidensya ya ag-agirogiro lapud saray problema ed ekonomya iray manangipalapag ed Argentina tan Mozambique diad panaglingkor da ed si Jehova?

¹⁸ Kaukolan ya arapen na maslak a Kristiano iray seryoson problema legan na sarayan kaunoran ya agew. Balet, ag-ira nampagirogiro. Anggaman ed kabkabat iran problema ed ekonomya, inreport na Argentina so balon pantok a 126,709 a Tastasi nen imbeneg a taon. Wala nin siansia so malaknab ya inkaduka ed Mozambique. Anggaman kuan, 37,563 so nanreport ya akibiang ed panagpulong a kimey, sakey ya indaak na 4 a porsiento. Mairap so bilay parad dakel diad Albania, ingen ta satan a bansa so angireport na maabig ya indaak na 12 a porsiento, ya inmabot ed pantok a 2,708 a manangipalapag. Malinew, say espiritu nen Jehova so agnapugeran na mairap iran kipapasen sano iyuna na saray lingkor to so intereses na Panarian.​—Mateo 6:33.

19. (a) Anto so mangiter na ebidensya a wala nin siansia so dakel a kinmarneron totoo a naeerasan ed katuaan na Biblia? (b) Anto so arum a detalye na tinaon a report a mangipapatnag a saray lingkor nen Jehova so mansiasiansian aliing ed espiritual? (Nengnengen so tsart ed pahina 12-15.)

¹⁹ Say binulan a promedyo a 5,309,289 a panangiyaral na Biblia a nireport nen imbeneg a taon diad sankamundoan so mangipatnag a wala nin siansia so dakel a kinmarneron totoo a naeerasan ed katuaan na Biblia. Diad balon pantok a 15,597,746 ya inmatendi ed Memoryal, say karaklan ed saratan so aliwa nin aktibon manlilingkor ed si Jehova. Komon ta mantultuloy ira ya ombulaslas ed pikakabat tan diad aro ra ed si Jehova tan ed impanaagi. Makapaliket a naimatonan so pantutultuloy na “baleg ya ulop” na “arum a karnero” ed pagmamaliw dan produktibo legan na panlilingkor da ed Manamalsa diad “agew tan labi diad templo to” kaiba so agagi ran alanaan na espiritu.​—Apocalipsis 7:9, 15; Juan 10:16.

Leksion a Nipaakar ed si Lot

20. Anto so naaralan tayo ed alimbawa nen Lot tan say akulaw to?

²⁰ Siempre, anggan saray matoor a lingkor na Dios so temporaryon makalingwan ed pankaganatan da. Isipen pa so kaanakan nen Abraham a si Lot. Naamtaan to ed duaran anghel a pinarawes to a deralen la na Dios so Sodoma tan Gomorra. Say balita so agmakapasurprisa ed si Lot, ya ‘apaermen a tuloy ed sankaugsan ya impanbilay na saray mauges a totoo.’ (2 Pedro 2:7)  Balet, sanen sikatoy ipaway la na duaran anghel ed Sodoma, sikato so ‘nanmeneng ni.’ Kinaukolan a sikaran sankapamilyaan so iguyor ni na saray anghel a papaway ed syudad. Kamangta et imbaliwala na akulaw nen Lot so pasakbay na saray anghel ya ag-onlilingaw. Abalang to so bilay to lapud mapaulyan ya awawey to. (Genesis 19:14-17, 26) “Nodnonoten yo so asawa nen Lot,” so impasakbay nen Jesus.​—Lucas 17:32.

21. Akin ya importante so pansiansian aliing natan a nagkalalo ni nen say saman?

²¹ Say agawan desyang ed Pompeii tan Herculaneum tan saray ebento ed inkaderal na Jerusalem, ontan met ed saray alimbawa na Delap ed panaon nen Noe tan ed si Lot, so mangiyilustra ed kaimportantian na italineng ed saray pasakbay. Bilang lingkor nen Jehova, nabibidbir tayo so tanda na panaon na anggaan. (Mateo 24:3) Insian tayo lay inkasikatayo ed palson relihyon. (Apocalipsis 18:4) Singa saray inmunan-siglon Kristiano, nakaukolan a ‘sinononot itayo ed kiwawala na agew nen Jehova.’ (2 Pedro 3:12) On, mas nagkalalo ni natan, nepeg a mansiansia itayon aliing! Antoran kundang so gawaen tayon mismo, tan antoran kalidad so nabayuboan tayo pian makapansiansia itayon aliing? Konsideraen iratan ed ontumbok ya artikulo.

[Saray paimano ed leksab]

Panon Yon Ebatan?

• Anton agawa so akatulong ed saray Judion Kristiano a makaliktar ed kadederal na Jerusalem?

• Panon a makatulong ed sikatayo iray simbawa ed saray sulat nen apostol Pedro tan Pablo pian mansiansia itayon aliing?

• Siopa natan so mangiiter na ebidensya ed pagmamaliw a sigpot ya aliing?

• Anton leksion so naaralan tayo ed salaysay a nipaakar ed si Lot tan say akulaw to?

[Tepetepet Parad Panagaral]

 [Tsart ed pahina 12-15]

2002 SERBISYON TAON A REPORT NA SARAY TASI NEN JEHOVA ED SANKAMUNDOAN

 (Nengnengen so tomo)

[Litrato ed pahina 9]

Nen 66 K.P., say Kristianon komunidad ed Jerusalem so tinmalineng ed pasakbay nen Jesus

 [Saray litrato ed pahina 10]

Say pansiansian aktibo so ontulong ed saray Kristiano pian mansiansian aliing