Kaunongan Kabiskeg so Pananisiam?

‘Lapu ed pananisia siaalagey kayo.’​—2 CORINTO 1:24.

1, 2. Akin a nepeg itayon nawalaan na pananisia, tan panon itan a lalon napabiskeg?

 AMTA na saray lingkor nen Jehova a sikara so nepeg a walaan na pananisia. Diad tua, ‘no anggapo so pananisia et agnayarin paliketen so Dios.’ (Hebreos 11:6) Kanian, makabat so pampikasi, ya onkerew na masanton espiritu tan pananisia, a kabiangan na makaparoyroyon bunga na satan. (Lucas 11:13; Galacia 5:22, 23) Say pangalig ed pananisia na saray kapananisiaan so mamabiskeg met ed sayan kalidad a walad sikatayo.​—2 Timoteo 1:5; Hebreos 13:7.

² Lalon ombiskeg so pananisia tayo no mantultuloy tayon tumboken so kurang ya indatak na Salitay Dios parad amin a Kristiano. Say apabiskeg a pananisia so resulta na inagew-agew a panagbasa na Biblia tan maseet a panagaral na Kasulatan diad tulong na saray publikasyon a nitarya panamegley na ‘napanmatalkan a managpaga.’ (Lucas 12:42-44; Josue 1:7, 8) Napaseseg itayo ed pananisia na balang sakey diad regular ya iyatendi ed saray Makristianon miting, asamblea, tan kombension. (Roma 1:11, 12; Hebreos 10:24, 25) Tan say pananisia tayo so napabiskeg sano mitongtong tayo ed arum diad ministeryo.​—Salmo 145:10-13; Roma 10:11-15.

3. Nipaakar ed pananisia, anton tulong so naawat tayo ed saray maaron Kristianon mamatatken?

³ Diad pangitatarya ra ed Makasulatan a simbawa tan panamaseseg, ontutulong ed sikatayo iray  maaron Kristianon mamatatken pian pabiskegen so pananisia tayo. Mipadpara so awawey da ed si apostol Pablo, ya angikuan ed saray taga-Corinto: ‘Mananulong kami ed liket yo; ta lapu ed pananisia siaalagey kayo.’ (2 Corinto 1:23, 24) Oniay nabasa ed arum a patalos: “Mikikimey kami ed sikayo pian napaliket kayo, lapud mabiskeg so pananisia yo.” (Contemporary English Version) Manbibilay iray matunong makasengeg ed pananisia. Siempre, anggapoy arum a makaagamil na pananisia parad sikatayo odino manggawa ed sikatayon manamemben na katooran. Diad sayan pamaakaran, nepeg a ‘taroken tayo so awit tayon dili.’​—Galacia 3:11; 6:5.

4. Panon a makatulong iray Makasulatan a salaysay nipaakar ed matoor iran lingkor na Dios pian ombiskeg so pananisia tayo?

⁴ Say Kasulatan so napno na saray salaysay nipaakar ed saramay walaan na pananisia. Nayarin kabisado tayo so dakel ed saray matalonggaring a ginawa ra, balet komusta so pananisia ya impatnag da ed agew-agew, a nayarin diad interon impanbilay da? Napabiskeg so pananisia tayo no umamengen tayo natan so impangipatnag da ed satan a kalidad diad saray sirkumstansyan mipadpara ed sikatayo.

Say Pananisia so Mamapakpel ed Sikatayo

5. Anto so walan Makasulatan ya ebidensya a pabiskegen itayo na pananisia pian makpel tayon niyabawag so salitay Dios?

⁵ Say pananisia so mamabiskeg ed sikatayo pian makpel tayon niyabawag so salitay Dios. Makpel ya impasakbay nen Enoc so kipaakseb na panangukom na Dios. Inkuanto: “Nia, say Katawan onla dia a tarok to so saray samplon libolibo a sasantos to, a mangukom ed ganagana, tan mangipatnag na katuaan ed saray mangaruksa a nipaakar ed mangaruksan gawa ra, tan ganagana a bengatla ya ambelat ya ag-agamil a saray maruksan managkasalanan sinalsalita ra sumpa ed sikato.” (Judas 14, 15) Diad impakadngel da ed saratan a salita, saray agmaridios a kakabusol nen Enoc so malabay a mamatey ed sikato. Ingen ta sikato so makpel a nansalita tekep na pananisia, tan “sikato so inala” na Dios ya impangangga To so bilay nen Enoc, pian agto nasagmak so ot-ot na ipapatey. (Genesis 5:24; Hebreos 11:5) Agtayo nasasali iratan a milagro, balet eebatan nen Jehova iray pikakasi tayo ta pian niyabawag tayo so salita to tekep na pananisia tan inkakpel.​—Gawa 4:24-31.

6. Panon ya akatulong ed si Noe so pananisia tan inkakpel ya inter na Dios?

⁶ Diad pananisia, si Noe so “angiparaan na sakey a biong a kilabanan na abung to.” (Hebreos 11:7; Genesis 6:13-22) Si Noe so “sakey a managpulong na katunongan” a makpel ya angiyabawag ed pasakbay na Dios ed saray kapanaonan to. (2 Pedro 2:5) Niludlurey da so mensahe to nipaakar ed onsabin Delubio, a singa panluludlurey na arum sano ipabitar tayo so prueba ed Kasulatan a magano lan naderal so kaplesan a sistema na bengabengatla. (2 Pedro 3:3-12) Balet, singa si Enoc tan Noe, nipasabi tayo itan a mensahe lapud pananisia tan inkakpel ya inter na Dios.

Pagmaliwen Itayo na Pananisia a Maanos

7. Panon ya impatnag nen Abraham tan arum ni so pananisia tan anos?

⁷ Nakaukolan tayo so pananisia tan anos, nagkalalo la legan tayon aalagaren so anggaan na sayan marelmeng a sistema. Say matakot ed Dios a patriarkan si Abraham so sakey ed saramay ‘lapu ed pananisia tan anos et tawiren da so saray sipasipan.’ (Hebreos 6:11, 12) Lapud pananisia et tinaynan to so syudad na Ur, pati amin a pakainawaan ditan, tan nagmaliw a sankaili ed arum a dalin ya insipan ed sikato na Dios. Si Isaac tan Jacob so mananawir ed satan met a sipan. Balet, “unong ed pananisia  inatey iraya ya agda ni inawat so saray sipan.” Tekep na pananisia a ‘nampirawatan da so dalin a magmaong, salanti, say mangatatawen.’ Mitunosan ed satan, ‘imparaan na Dios ed sikara so sakey a syudad.’ (Hebreos 11:8-16) On, si Abraham, Isaac, tan Jacob​—tan say maridios a kaasawaan dan bibii​—so siaanos a nanalagar ed mangatatawen a Panarian na Dios, a ditan ira onoli ed bilay diad dalin.

8. Impatnag di Abraham, Isaac, tan Jacob so anos tan pananisia anggaman ed anto?

⁸ Agkinmapuy so pananisia di Abraham, Isaac, tan Jacob. Agnipudir ed sikara so pangimaton ed Insipan a Dalin, tan agda anengneng so inkabendisyonan na amin a nasyon panamegley na bini nen Abraham. (Genesis 15:5-7; 22:15-18) Anggaman say ‘syudad ya inletneg na Dios’ so agni agawa kayari na piganlasus a taon, nantultuloy irayan lalaki ya angipatnag na pananisia tan anos legan na impanbilay da. Maseguron ontan met so nepeg a gawaen tayo natan lapud say Mesianikon Panarian so niletneg la ed tawen.​—Salmo 42:5, 11; 43:5.

Say Pananisia so Mangiter ed Sikatayo na Sankatageyan Iran Kalat

9. Anto so impluensya na pananisia ed saray kalat tan gagala tayo?

⁹ Agbalot inadapta na matoor iran patriarka so mabanday ya estiloy-kabibilay na saray Canaanita, lapud sikara so walaan na atagtagey a kalat tan gagala. Say pananisia so mangiiter met ed sikatayo na espiritual iran kalat a makatulong ed sikatayo pian naresistian so kigalet ed mundon mandukdukol ed pakayari na marelmeng a sakey, si Satanas a Diablo.​—1 Juan 2:15-17; 5:19.

10. Panon tayon naamtaan a ginegemtan nen Jose so kalat ya atagtagey ni nen say inkaprominente ed mundo?

¹⁰ Lapud panangigiya na Dios, say ilalak nen Jacob a si Jose so nanlingkor bilang manangasikaso na tagano diad Ehipto, balet agto ginawan kalat so pagmaliw a sankatalonggaringan a too ed sayan mundo. Lapud pananisia ed kasumpalan na saray sipan nen Jehova, oniay inkuan na 110 años lan Jose ed saray agagi to: “Ompatey ak, ingen ta say Dios dalawen to kayo, tan itatdang to kayo ya ipaway ed sayan dalin ya angga ed dalin ya insipan to ed Abraham, ed Isaac, tan ed kinen Jacob.” Inkerew nen Jose a sikatoy iponpon ed dalin na sipan. Diad impatey to, sikato so inimbalsamo tan inkarga ed sakey a lungon diad Ehipto. Balet sanen nibulos iray Israelita ed panangaripen na Ehipto, impaiyalis nen propeta Moises iray pukel nen Jose pian iponpon ed Insipan a Dalin. (Genesis 50:22-26; Exodo 13:19) Say pananisian singa ed si Jose so nepeg a mamakiwas ed sikatayon manggegemtan ed saray kalat ya atagtagey ni nen say inkaprominente ed mundo.​—1 Corinto 7:29-31.

11. Diad anton dalan ya impatnag nen Moises so ebidensya a sikatoy walaan na espiritual iran kalat?

¹¹ ‘Pinili nen Moises so mantepel ed irap na baley na Dios, nen say minabang ed saray onlabas a liket na kasalanan’ bilang de-aral a membro na maarin pamilya na Ehipto. (Hebreos 11:23-26; Gawa 7:20-22) Intalirak to so minumundon inkabantog tan nayarin say engranden ponpon a  walaay naarkosan a lungon diad sakey a bantog a lugar na Ehipto. Balet anto so kakanaan na satan no ikompara ed pribilehyon pagmaliw a “too na tuan Dios,” say manamegley na Ganggan a sipanan, propeta nen Jehova, tan managsulat na Biblia? (Esdras 3:2, NW) Kasin say pipilaleken yo et say bantog ya iyaasenso ed mundo, odino kasin say pananisia a mangiter ed sikayo na atagtagey ya espiritual iran kalat?

Pananisia a Manresulta ed Makapnek a Bilay

12. Anto so epekto na pananisia ed bilay nen Rahab?

¹² Say pananisia so mangiter ed totoo na aliwa lambengat a sankatageyan iran kalat noagta makapatumang met a bilay. Alikna nen Rahab a taga-Jerico ya anggapoy kabaliksan na bilay to bilang balangkantis. Ingen, anguma-uman itan sanen inagamil to so pananisia! Sikato so “apatunong lapu ed saray gawa [na pananisia] to, nen inawa’to so saray imbaki [ya Israelitas] tan pinapaway to’ra ed sananey a dalan,” kanian apaliisan da iray kakabusol dan Canaanita. (Santiago 2:24-26) Diad impamidbir to ed si Jehova bilang tuan Dios, impatnag met nen Rahab so pananisia diad impangikaindan to ed kabibilay to bilang balangkantis. (Josue 2:9-11; Hebreos 11:30, 31) Sikato so akiasawa ed sakey a lingkor nen Jehova, ya aliwan diad agmananisian Canaanita. (Deuteronomio 7:3, 4; 1 Corinto 7:39) Si Rahab so awalaan na engranden pribilehyo a magmaliw a polin panlapuan na Mesias. (1 Awaran 2:3-15; Rut 4:20-22; Mateo 1:5, 6) Singa saray arum, a pigara ed sikara so angitalirak ed imoral a kabibilay, sikato so makagamor ni na sananey a tumang​—say kioli ed bilay diad paraison dalin.

13. Panon a nankasalanan si David nipaakar ed si Bat-seba, balet anton awawey so impatnag to?

¹³ Sanen tinaynan to so makasalanan a kabibilay to, mapatnag a minantini nen Rahab so maptek a kurang. Balet, arum ya abayaglan dedikado ed Dios so nankasalanan na ambelat. Akikalugoran si Arin David ed si Bat-seba, impapatey toy masiken nen Bat-seba diad bakalan, tan si Bat-seba so inasawa to. (2 Samuel 11:1-27) Diad impagbabawi to tekep na impanermen, akikasi si David ed si Jehova: “Agmo ekalen ed siak so masanto ya espiritum.” Ag-abalang nen David so espiritu na Dios. Sikato so walaan na pananisia a si Jehova, diad panangasi To, so agmangibaliwala ed “puso a maralit tan mansisibkel.” (Salmo 51:11, 17; 103:10-14) Lapud pananisia ra, nanggayagaan nen David tan  Bat-seba so makatumang a pribilehyon magmaliw a polin panlapuan na Mesias.​—1 Awaran 3:5; Mateo 1:6, 16; Lucas 3:23, 31.

Pananisian Apabiskeg ed Panamaseguro

14. Antoran panamaseguro so naawat nen Gideon, tan panon ya apektaen na sayan salaysay so pananisia tayo?

¹⁴ Anggaman mankukurang itayo ed pananisia, nayarin mankaukolan itayo no maminsan na tulong na Dios. Petepeteg itan ed biang nen Ukom Gideon, sakey ed saramay ‘lapu ed pananisia et analtalo ira ed saray panarian.’ (Hebreos 11:32, 33) Sanen say Israel so nilusob na saray Midianita tan saray kaalyado ra, si Gideon so napno na espiritu na Dios. Diad pampipilalek to ed panamaseguro a walad dapag to si Jehova, improponi to iray subok a mangilalanor ed lienzo a bago a sanlabin akapataktak ed datal na darapilan. Diad primeron subok, say linaew so pinmeket labat ed lienzo, bangta amagamaga so dalin. Asuni so situasyon diad komaduan subok. Lapud apabiskeg ed saratan a panamaseguro, kinmiwas so maalwar a Gideon tekep na pananisia tan tinalo to iray kalaban na Israel. (Uko-ukom 6:33-40; 7:19-25) No panggunaetan tayon anapen so panamaseguro sano nipaarap itayo ed panagdesisyon, ag-itan mankabaliksan a kulang itayo na pananisia. Peteg a nipatnag tayo so pananisia diad itupleg ed Biblia tan saray publikasyon na Kristiano tan diad pampikasi ed panangigiya na masanton espiritu sano mandedesisyon itayo.​—Roma 8:26, 27.

15. Panon itayon natulongan na panmolimoli ed pananisia nen Barak?

¹⁵ Apabiskeg so pananisia nen Ukom Barak lapud panamaseguro a nipatnag ed panamegley na panamaseseg. Sikato so pinaseseg nen propetesan Debora ya onkiwas lan mangibulos ed saray Israelita manlapud panamairap na Canaanita ya Arin Jabin. Tekep na pananisia tan panamaseguro a sikatoy tulongan na Dios, indaulo nen Barak so 10,000 ya agtanton akinlongan iran sundalo diad bakalan tan tinalo ra so sankabiskegan a puersa nen Jabin ya ingganggan nen Sisera. Satan ya impanbiktorya so sinelebraan diad makapaliket a kanta nen Debora tan Barak. (Uko-ukom 4:1–5:31) Si Debora so amaseseg ed si Barak ya onkiwas bilang tinuro na Dios a lider na Israel, tan sikato so sakey ed saray lingkor nen Jehova a lapud pananisia et pinabatik da so ehersitos na saray totoo a sankaili.’ (Hebreos 11:34) No molimolien tayo no panon a tinumangan na Dios si Barak lapud inkiwas to tekep na pananisia, napakiwas itayo sano medyo masuyat itayon manumpal ed makapaangat ya asainmin diad serbisyo ed si Jehova.

Say Pananisia so Mangiyalibansa na Kareenan

16. Anton maabig ya ehemplo so impatnag nen Abraham diad impikareenan to ed si Lot?

¹⁶ No panon a makatulong ed sikatayo so pananisia pian nasumpal so mairap iran asainmin diad serbisyo ed Dios, mangiyalibansa met itan na kareenan tan maong a siglaotan. Inabuloyan nen masiken lan Abraham a pilien na malangwer nin kaanakan ton Lot so sankaabigan iran panagpastolan sanen mankokolkol iray managpastol da tan nakaukolan a mansian ira. (Genesis 13:7-12) Nayarin nampikasi si Abraham tekep na pananisia parad tulong na Dios pian nasolbar iyan problema. Imbes ya iyuna to so dili iran interes to, mareen ton sinolbar iray bengatla. No makapisiblangan itayo ed Kristianon agi tayo, komon ta manpikasi itayo tekep na pananisia tan ‘anapen so kareenan,’ a sinononot ed ehemplo nen Abraham a walaan na maaron konsiderasyon.​—1 Pedro 3:10-12.

17. Akin a nibaga tayon say mapatnag a siblangan a mangilalanor ed si Pablo, Bernabe, tan Marcos so apaabig ed mareen a paraan?

¹⁷ Konsideraen no panon a makatulong so pangiyaplika ed saray prinsipyo ed pananisia pian niyalibansa so kareenan. Sanen ginmapo si Pablo ed komaduan panagbaroy to bilang misionaryo, inmabobon si Bernabe ed improponin pambisita da lamet ed saray kongregasyon ed Chipre tan Asia Minor. Anggaman ontan, labay nen Bernabe ya itagar so kapinsan ton si Marcos. Ag-inmabobon si Pablo lapud tinaynan ira nen Marcos diad Pamfilia. Agawa so “baleg a sangsangan,” tan satan so nansianan dan dua. Intagar nen Bernabe si Marcos diad Chipre, bangta si Pablo so angitagar ed si Silas bilang kaiba to tan ‘linma ira ed Siria tan Cilicia, a pinaletan da iray iglesia.’ (Gawa 15:36-41) Sinmabi panaon, say ompatnag a siblangan  da so aresolbi, lapud akaiba nen Marcos si Pablo diad Roma, tan say apostol so paborablin nansalita nipaakar ed sikato. (Colosas 4:10; Filemon 23, 24) Sanen akapangaw si Pablo ed Roma nen ngalngali 65 K.P., oniay inkuan to ed si Timoteo: “Alam si Marcos, tan sikato so piulopen mo ed sika: ta natulongan to ak ed ministeryo.” (2 Timoteo 4:11) Si Pablo so mapatnag ya analambit ed siglaotan to ed si Bernabe tan si Marcos diad saray pikakasi ton atekepan na pananisia, tan saya so nanresulta ed inkaligen a nisiglaot ed “deen na Dios.”​—Filipos 4:6, 7.

18. Anto so nayarin agawa diad biang nen Euodias tan Sintique?

¹⁸ Siempre, bilang ag-ayadyari et ‘amayamay so nengneng na kigapolan tayo.’ (Santiago 3:2) Linmesa so siblangan ed baetan na duaran Kristianon bibii, a nipaakar ed sikara et oniay insulat nen Pablo: “Ipure’ko ed si Euodias, tan ipure’ko ed si Sintique, ta manpapara kayo na nonot ed Katawan. . . . tulongan mo so saraya komon a bibii, lapu ed akisagsagpot ira ed siak ed ebanghelyo.” (Filipos 4:1-3) Maseguron mareen ya asolbar na sarayan maridios a bibii so problema ra diad impangiyaplika ra ed simbawan nikurit ed Mateo 5:23, 24. Baleg so nagawaan na pangiyaplika ed Makasulatan iran prinsipyo ed pananisia pian niyalibansa so kareenan natan.

Say Pananisia so Ontulong ed Sikatayo Pian Makapansungdo

19. Anton makapasubok a kipapasen so agbalot aneral ed pananisia nen Isaac tan Rebeca?

¹⁹ Panamegley na pananisia et nasungdoan tayo so kairapan. Nayarin nagogonigon itayo lapud tinmunganga ed Dios so sakey a bautismadon kapamilyaan tayo diad impiasawa to ed agmananisia. (1 Corinto 7:39) Nairapan si Isaac tan Rebeca lapud impangasawa na anak dan si Esau ed agmaridios a bibii. Saray Hiteon asawa to so “sengegan na ampait ya espiritu” ed sikara​—nagkalalo la sanen oniay imbaga nen Rebeca: “Maalipanes ak ed bilay ko nisengeg ed saray bibii ya anak nen Jet: No si Jacob et mangasawa na sakey ed saray bibii ya anak nen Jet, a singa saraya so bibii ya anak a taga-dia ed sayan dalin, anto so kaabigan a gawaen to ed siak na sayan bilay?” (Genesis 26:34, 35, NW; 27:46) Ingen ta sayan makapasubok a kipapasen so agbalot aneral ed pananisia nen Isaac tan Rebeca. Komon ta mantinien tayo so mabiskeg a pananisia no makapaangat ed sikatayo iray kipapasen.

20. Antoran ehemplo na pananisia so nagamoran tayo diad kipapasen nen Naomi tan Rut?

²⁰ Say akulaw lan balo a si Noemi so taga-Judea tan amta to a walaray bibii ed Juda a nayarin manilalak ed magmaliw a polin panlapuan na Mesias. Balet, lapud saray anak to so inatey ya andiay-ilalak tan sikato so agla makaanak, talagan agtanton posibli a say pamilya to so magmaliw a kabiangan na poli a panlapuan na Mesias. Anggaman kuan, say abalon manugang to a si Rut so nagmaliw ya asawa na masiken lan Boaz, akapanilalak ed sikato, tan nagmaliw a polin panlapuan nen Jesus, say Mesias! (Genesis 49:10, 33; Rut 1:3-5; 4:13-22; Mateo 1:1, 5) Say pananisia nen Noemi tan si Rut so akapansiansia anggaman ed kairapan tan angitarok ed sikara na liket. Baleg a liket so nagamoran tayo met no mantinien tayo so pananisia anggaman ed kairapan.

21. Anto so epekto na pananisia ed sikatayo, tan anto so nepeg a determinasyon tayo?

²¹ Anggaman agtayo nibaga no anto so nagawa ed sikatayo bilang indibidual, naarap tayo so antokaman ya angat tekep na pananisia. Say pananisia so manggawa ed sikatayon makpel tan maanos. Mangiter itan ed sikatayo na sankatageyan iran kalat tan makapatumang a bilay. Say pananisia so walaan na positibo iran epekto diad siglaotan tayo ed arum tan manalona itan ed kairapan. Komon ta magmaliw itayo sirin a “walaan na pananisia ed kilalaban na kamarerwa.” (Hebreos 10:39) Diad biskeg a manlalapud maaron Dios tayo, si Jehova, tan ed kigloriaan to, itultuloy tayon agamilen so mabiskeg a pananisia.

Panon Yon Ebatan?

• Anto so walan Makasulatan a prueba a say pananisia so mamapakpel ed sikatayo?

• Akin a nibaga tayo a say pananisia so mangiter ed sikatayo na makapnek a bilay?

• Panon ya iyaalibansa na pananisia so kareenan?

• Anto so walan prueba ya ontulong ed sikatayo so pananisia pian nasungdoan so kairapan?

[Tepetepet Parad Panagaral]

[Saray litrato ed pahina 16]

Lapud pananisia, akapampakpel si Noe tan Enoc a mangiyabawag ed saray mensahe nen Jehova

[Saray litrato ed pahina 17]

Say pananisia a singa si Moises so mamakiwas ed sikatayon manggegemtan ed espiritual iran kalat

[Saray litrato ed pahina 18]

Say pakaseguroan na madibinon tulong so amabiskeg ed pananisia nen Barak, Debora, tan Gideon