Propesiya nen Isaias​—Liwawa Parad Amin a Katooan II

Kapitulo Katorse

Intandoro nen Jehova so Mesianikon Lingkor To

Isaias 52:13–53:12

1, 2. (a) Iyilustra so situasyon ya inkipaarapan na dakel a Judio diad asasakbay a panaon na inmunan siglo K.P. (b) Anto so probisyon a ginawa nen Jehova pian nabidbir na saray matoor a Judio so Mesias?

 ISIPEN pan mibana ka ed sakey ya importantin dederlengen. Nigeter lay oras tan pasen a pambanaan yo. Balet walay problema: Agmo amta no anto so itsura to, tan sikatoy maasigtan manbiahe, ya agnaimano na publiko. Panon mon nabidbir? Makatulong no walaan ka na detalyadon deskripsion ed sikato.

² Diad asasakbay a panaon na inmunan siglo K.P., nipaarap so dakel a Judio ed sakey a situasyon a singa satan. Iilaloan da so Mesias​—say sankaimportantian a too a manbilay ed kapiganman. (Daniel 9:24-27; Lucas 3:15) Balet panon a sikatoy nabidbir na matoor iran Judio? Panamegley na saray Hebreon propeta, detalyadon deneskribe nen Jehova iray ebento nipaakar ed Mesias pian sikatoy suston nabidbir na saramay makatebek.

3. Anton deskripsion nipaakar ed Mesias so intarya na Isaias 52:13–53:12?

³ Diad saray Hebreon propesiya nipaakar ed Mesias, nayarin anggapo lay mas malinew a detalye nen say nikurit ed Isaias 52:13–53:12. Diad masulok a 700 a taon ed akadkauna, aliwan say pisikal ya itsura na Mesias so deneskribe nen Isaias noagta saray detalye a mas importante​—say gagala tan paraan na panirap to tan saray espesipikon nagawa nipaakar ed ipapatey, kiponpon, tan kitandoro to. Say pangonsidera ed sayan propesiya tan say kasumpalan na satan so mamaligsa ed kapusoan tayo tan mamabiskeg ed pananisia tayo.

“Say Lingkor Ko”​—Siopa?

4. Antoran opinyon nipaakar ed pakabidbiran na “lingkor” so inter na arum iran Judion iskolar, balet akin a saraya so agmitunosan ed propesiya nen Isaias?

⁴ Kapkapansaglawi labat nen Isaias so nipaakar ed kibulos na saray Judio manlapud inkadestiero ra ed Babilonia. Insan diad panatalaran da ed mas babaleg a nagawa, inkurit to iray salita nen Jehova: “Nia, say aripen [“lingkor,” NW] ko managamil a makabkabat [“onkiwas tekep na aralem a pakatalos,” NW], nitandoro tan nipaatagey, tan sikato naani sankatageyan.” (Isaias 52:13) Siopa kasin talaga iyan “lingkor”? Diad dakel iran siglo et nanduruman opinyon so inter na saray Judion iskolar. Ibabaga na arum ya inrepresenta to so interon nasyon na Israel legan na inkadestiero to ed Babilonia. Balet agmitunosan itan a salaysay ed propesiya. Mabulos so Lingkor na Dios a manirap. Anggaman andiay kasalanan, sikatoy nanirap lapud saray kasalanan na arum. Saya so agmaneskribe ed Judion nasyon, ya adestiero lapud makasalanan iran walna to. (2 Arari 21:11-15; Jeremias 25:8-11) Imbaga na arum ya inrepresenta na Lingkor so mantunongtunongan a grupo na dederlengen ed Israel tan saraya so nanirap nisesengeg ed makasalanan iran Israelita. Balet, legan na panaon na paniirap ed Israel, anggapo so espesipikon grupo a nanirap nisesengeg ed arum.

5. (a) Anto so impangiyaplikaan na arum a Judion iskolar ed propesiya nen Isaias? (Nengnengen so paimano’d-leksab.) (b) Anton malinew a pakabidbiran na Lingkor so niiter ed libro na Biblia a Gawa?

⁵ Sakbay na inkiletneg na Inkakristiano tan legan na akadkauna iran siglo na Komon a Panaon, inyaplika na pigaran Judion iskolar iyan propesiya ed say Mesias. Napatnagan a duga iyan aplikasyon diad Kristianon Griegon Kasulatan. Insalaysay na libro na Gawa a sanen inkuan na Etiopen eunoko ya agto natebek so pakabidbiran ed Lingkor diad propesiya nen Isaias, “impulong [nen Felipe] ed sikato si Jesus.” (Gawa 8:26-40; Isaias 53:7, 8) Arum niran libro na Biblia so mangipapabidbir met ed si Jesu-Kristo bilang say Mesianikon Lingkor diad propesiya nen Isaias. * Legan tayon sisingbaten iyan propesiya,  naimano tayo iray agniburin pampadparaan na samay tinawag nen Jehova a ‘lingkor ko’ tan si Jesus na Nazaret.

6. Panon ya ipapabitar na propesiya nen Isaias a say Mesias so matalonan manumpal ed linawa na Dios?

⁶ Ginmapo so propesiya diad impaneskribe ed itatalona na Mesias ed kaunoran diad panumpal to ed linawa na Dios. Say salitan “lingkor” so mangipapabitar a sikatoy manpapasakop ed linawa na Dios, a singa say lingkor et manpasakop ed katawan to. Diad panggawa ed satan, sikato so “onkiwas tekep na aralem a pakatalos.” Say aralem a pakatalos et say abilidad a manebek ed sakey a situasyon. Say ikiwas tekep na aralem a pakatalos et say maalwar ya ikiwas. Nipaakar ed Hebreon verb ya inusar dia, oniay kuan na sakey a reperensya: “Say manunan kabaliksan na satan et say maalwar tan makabat a pidedeneng. Matalona so siopaman a makabat a midedeneng.” Naimano a say Mesias so talagan ontalona lapud inkuan na propesiya a sikato so “nitandoro tan nipaatagey.”

7. Panon so ‘inkiwas [nen Jesu-Kristo] tekep na aralem a pakatalos,’ tan panon a sikatoy “nitandoro tan nipaatagey” a maong?

⁷ Si Jesus so ‘kinmiwas tekep na aralem a pakatalos,’ ya impatnag to so pakatalos ed saray propesiya na Biblia ya onaplika ed sikato tan impaigiya ed saratan pian gawaen so linawa na Ama to. (Juan 17:4; 19:30) Tekep na anton resulta? Kayari na inkioli tan intokotok nen Jesus ed tawen, “say Dios met sankatageyan so impangidayew to ed sikato, tan inter to ed sikato so ngaran ya analonggaring ed ami-amin a ngaran.” (Filipos 2:9; Gawa 2:34-36) Insan, nen 1914 et lalo ni ingen a nitandoro so maglorian si Jesus. Si Jehova so angitandoro ed sikato diad trono na Mesianikon Panarian. (Apocalipsis 12:1-5) On, sikato so “nitandoro tan nipaatagey” a maong.

‘Nikelkelawan ed Sikato’

8, 9. Sano onsabi so nitandoron Jesus pian ipaakseb so panangukom, panon so ikiwas na saray mangaraldalin a manuley, tan akin?

⁸ Panon so ikiwas na saray nasyon tan saray manuley da nipaakar ed nitandoron Mesias? No labsanan tayon magano so komento a walad parenthesis diad komaduan parte na bersikulo 14, oniay nabasa ed propesiya: “Singa karakel na saray nikelawan ed sika . . . Dia ed ontan walsikan to so saray dakel a nasyon; saray arari kupiten da so sangi ra ed sikato: ta say agnibaga ed sikara nanengneng da; et say agda nadngelan natalosan da.” (Isaias 52:14a, 15) Diad sarayan salita et aliwan say primeron kiparungtal na Mesias so indeskribe nen Isaias, noagta say unor lan piarap to ed saray manuley diad dalin.

⁹ Sano onsabi so nitandoron Jesus pian mangipaakseb na panangukom ed sayan agmaridios a sistema na bengabengatla, saray mangaraldalin a manuley so onnengneng a ‘nikelkelawan ed sikato.’ Tua, aliwan literal a nanengneng na saray totoon manuley so niglorian Jesus. Balet nanengneng da so mabitar ya ebidensya na pakayari to bilang mangatatawen a Mibabakal nen Jehova. (Mateo 24:30) Sikaray napaskar a mangimano ed agda nadngelan a sinalambit na saray relihyoson lider​—a si Jesus so Manangipaakseb na saray panangukom na Dios! Say nitandoron Lingkor a piarapan da so onkiwas ed paraan ya agda ilaloan.

10, 11. Diad anton dalan a nibaga a si Jesus so lingon imparungtal nen inmunan siglo, tan panon iyan nagagawa natan?

¹⁰ Unong ed komento a walad parenthesis diad bersikulo 14, oniay kuan nen Isaias: “Say ereng to sikato so apabanday a lalo nen saray anak na too.” (Isaias 52:14b) Kasin aderal so pisikal ya itsura nen Jesus? Andi. Anggaman ag-inter na Biblia iray detalye nipaakar ed itsura nen Jesus, maseguron say ayadyarin Anak na Dios so walaan na alay abig ya itsura tan talindeg. Mapatnag a say tutukoyen na saray salita nen Isaias et say panagpabanday a sinagmak nen Jesus. Makpel ton inwalwal iray relihyoson lider ed panaon to bilang mansimpisimpitan, matitila, tan managpatey; tan kinmiwas ira diad impangayew da ed sikato. (1 Pedro 2:22, 23) Sikato so inakusaan da a mananumlang na ganggan, manag-ayew, managpalikdo, sumpa ed gobierno na Roma. Kanian, sarayan palson manag-akusa so sigpot a nanderal ed indengan nen Jesus.

¹¹ Nantultuloy ni natan so lingon panangiparungtal ed si Jesus. Iisipen na maslak a totoo a si Jesus et sakey a kapangiyanak a walad atotong odino manpapanabos lan akapasak ed krus, a napatnagan so ot-ot ed lupa to legan ya akoronaan na sabisabit. Ontan iran panmoria so ipapaseseg na klero na Kakristianoan. Agda ipaparungtal si Jesus bilang say makapanyarin Ari ed tawen a pikuentaanan na saray nasyon. Sano piarapan na saray manuley a totoo so nitandoron Jesus diad maganon arapen, sikara so mideneng ed Mesias a walaan na ‘amin a pakauley a niiter ed tawen tan dia ed dalin.’​—Mateo 28:18.

Siopa so Mangagamil na Pananisia ed Sayan Maong a Balita?

12. Antoran makapasagyat a tepet so palesaen na saray salita ed Isaias 53:1?

¹² Kayari ton deneskribe so makapakelaw ya inkauman  na kipapasen na Mesias​—a datin “apabanday” a nagmaliw a “nipaatagey’’​—oniay intepet nen Isaias: “Siopa so anisia ed imbalita mi? Tan siopa so akapangipatnagan na taklay nen Jehova?” (Isaias 53:1) Sarayan salita nen Isaias so amalesa na makapasagyat iran tepet: Kasin nasumpal iyan propesiya? Kasin iparungtal na “taklay nen Jehova,” a mangirerepresenta ed abilidad ton mangusar na pakayari, so inkasikato tan manumpal ed saratan a salita?

13. Panon ya impabitar nen Pablo a say propesiya nen Isaias so asumpal ed si Jesus, tan anto so walan reaksion?

¹³ Say ebat et maseguron on! Dia ed sulat to ed saray taga-Roma, inaon nen Pablo iray salita nen Isaias pian ipanengneng a say propesiyan nadngelan tan inkurit nen Isaias so asumpal ed si Jesus. Say inkigloria nen Jesus kayari na impanirap to ed dalin et maong a balita. “Balet,” oniay impanukoy nen Pablo ed saray agmananisian Judio, “aliwan amin da so tinmalineng [ed] magayagan balita. Ta si Isaias kuan to, Katawan, siopa so anisia ed belyaw tayo? No ontan sirin say pananisia manlapu ed pandengel, et say pandengel lapu ed salita nen Kristo.” (Roma 10:16, 17) Makapaermen ta pigpigara ed panaon nen Pablo so angagamil na pananisia ed maong a balita nipaakar ed Lingkor na Dios. Akin?

14, 15. Anto so kipapasen na Mesias sano sikatoy niwala diad dalin?

¹⁴ Ontumbok ya insalaysay na propesiya ed saray Israelita iray rason na saray tepet a nikurit ed bersikulo 1, tan lapud satan et nipaliwawa no akin a dakel so ag-angawat ed Mesias: “Sikato so binmaleg ed arap [na sakey a maniimano] a singa sakey a malangwer a tanaman, tan singa sakey a lamot a manlapu ed amaga a dalin: sikato anggapo so nengneng to odino abig to; et no sikato so nanengneng tayo, anggapo so kalimgasan to, pian pampilalekan tayo komon.” (Isaias 53:2) Nanengneng tayo dia so kipapasen na Mesias sano sikatoy niwala diad dalin. Sikato so onggapo ed mairap a kipapasen na panagbilay, tan parad saray oniimaton et sikato so ag-ontalona. Niarum ni, sikato so singa simit labat, a malangwer nin tanaman, ya ontubo ed sengeg odino sanga na sakey a kiew. Sikato so singa met lamot a mankaukolan na danum diad amaga, tan agmabunan dalin. Tan sikato so ag-onsabi a walaan na sulong na ari​—anggapo iray maarin kawes odino antokaman a mansyayap iran diadema. Imbes, say gapoan to et mairap-bilay tan simpli.

¹⁵ Alay abig so inkadeskribe na mapaabeban gapoan nen Jesus bilang too! Sikato so inyanak na Judion birhen a si Maria diad atotong dia ed melag a baley na Betlehem. * (Lucas 2:7; Juan 7:42) Mairap-bilay labat si Maria tan say masiken ton Jose. Manga 40 agew kayarin nianak si Jesus, angawit ira na bagat parad kasalanan a niyabuloy ed biang na saray mairap-bilay, “duaran palekpek ono duaran malapati a sibong.” (Lucas 2:24; Levitico 12:6-8) Sinmabi panaon, nanayam si Maria tan Jose diad Nazaret, a diman la binmaleg si Jesus ed baleg a pamilya, a nayarin diad simpli labat iran kipapasen.​—Mateo 13:55, 56.

16. Panon a petepeteg a si Jesus so andian na “nengneng” odino “abig”?

¹⁶ Ompatnag ya aliwan maabig so gapoan nen Jesus bilang too. (Juan 1:46; 7:41, 52) Anggaman sikatoy ayadyarin too tan poli nen Arin David, say simplin kipapasen to so ag-angiter ed sikato na antokaman a “nengneng” odino “abig”​—diad imaton na saramay maniilalon mas matalonggaring so panlapuan na Mesias. Lapud sugsog na saray Judion relihyoson lider, dakel la ingen so angibaliwala tan nanmudmora ni ingen ed sikato. Diad kaunoran et anggapoy naimano na karaklan a maabig ed ayadyarin Anak na Dios.​—Mateo 27:11-26.

‘Minudmora tan Inkaindan na Totoo’

17. (a) Anto so idedeskribe nen Isaias, tan akin a sikatoy nansulat a singano asumpal la? (b) Siopa so ‘nanmudmora’ tan ‘angikaindan’ ed si Jesus, tan panon dan ginawa itan?

¹⁷ Deneskribe natan nen Isaias so detalye no panon a moriaen tan tratoen so Mesias: “Sikato so amudmora, tan inkaindan na saray totoo; sakey a too na saray er-ermen tan amta to so ermen [“nidunget ed ot-ot tan makapikabat ed sakisakit,” NW]: tan abalawbalaw a singa sakey a too a dia ed sikato isanib da so lupa ra; tan sikato so agtayo pinabli.” (Isaias 53:3) Lapud maseguro a nasumpal iray salita to, nansulat si Isaias, a singano asumpal la iratan. Kasin si Jesu-Kristo so talagan minudmora tan inkaindan na totoo? On! Sikato so minoria na saray mantunongtunongan a relihyoson lider tan saray patumbok da bilang makapagulgula ed amin a too. Sikatoy tinawag dan kaaro na saray managsingil na buis tan saray balangkantis. (Lucas 7:34, 37-39) Nilupdaan da so lupa to. Sikatoy pinoponiti ra tan inaayew da. Sikatoy niludlurey da. (Mateo 26:67) Lapud naimpluensyaan na sarayan kabusol na katuaan, si Jesus so ‘ag-inawat na kabaleyan to.’​—Juan 1:10, 11, NW.

18. Lapud agbalot nansakit si Jesus, panon a sikatoy “sakey a too a nidunget ed saray ot-ot tan makapikabat ed sakisakit”?

 ¹⁸ Bilang ayadyarin too, agnansakit si Jesus. Ingen, sikato so “sakey a toon nidunget ed saray ot-ot tan makapikabat ed sakisakit.” Agto kien iratan ya ot-ot tan sakisakit. Si Jesus so nanlapu ed tawen tan linma dia ed sayan mansasakit a mundo. Sikato so nambilay ed utel na kairapan tan ot-ot, balet agto impulisay iramay mansasakit, diad pisikal odino espiritual. Singa say mangiyaansakit a doktor, akabisado ton maong so irap na saramay walad kaliberliber to. Niarum ni, agawaan to so agnagawaan na ordinaryon managtambal a too.​—Lucas 5:27-32.

19. Siopan lupa so ‘nisanib,’ tan panon ya impatnag na saray kabusol nen Jesus a ‘sikato so agda pinabli’?

¹⁹ Anggaman kuan, si Jesus so minoria na saray kakabusol to bilang mansasakit tan sikatoy impungitpungit da. Say lupa to so ‘nisanib’ ed pakanengneng da balet ta aliwan lapud iyaamot to so lupa to ed arum. Diad impangipatalos ed Isaias 53:3, inusar na The New English Bible iray salitan “sakey a bengatla ya aglabay a nengnengen na totoo.” Si Jesus so minoria na saray kakabusol to a kagulgulan tuloy kanian impulisay da a singano makapadimla a nengnengen. Impasen da so kablian to a singa bili labat na sakey ya aripen. (Exodo 21:32; Mateo 26:14-16) Mas anggapoy galang da ed sikato nen say manamatey a si Barrabas. (Lucas 23:18-25) Wala ta ni so arum a paraan na pangipanengneng day panangiyabeba ra ed si Jesus?

20. Saray salita nen Isaias so mangitatarya na anton ligliwa ed totoo nen Jehova natan?

²⁰ Naligliwan tuloy iray lingkor nen Jehova natan manlapud saray salita nen Isaias. No maminsan, saray onsusumpa so nayarin manmudmora ed saray matoor a mandadayew ed si Jehova odino tratoen da ira a singano anggapoy kakanaan da. Ingen, unong a tua ed biang nen Jesus, say sankaimportantian et no panon so pamapabli nen Jehova a Dios ed sikatayo. Anggaman ‘agpinabli na totoo si Jesus,’ agnauman na satan so pirmin kablian to ed imaton na Dios!

“Asugatsugat Nisengeg ed Saray Impakasumlang Tayo”

21, 22. (a) Anto so inawit tan inako nen Mesias nisesengeg ed arum? (b) Panon so impangipasen na dakel a totoo ed say Mesias, tan anto so amantokan na impanirap to?

²¹ Akin a kinaukolan a manirap tan ompatey so Mesias? Oniay salaysay nen Isaias: “Tua a sikato intepel to so saray sakit tayo tan inawit to so saray ermen tayo: anggan ontan sikato so imbilang tayo ya alewet, a kinabil na Dios, tan pinairap. Balet sikato so asugatsugat nisengeg ed saray impakasumlang tayo, sikato so apasireg nisengeg ed saray inkauges tayo; say dusa a pakapipaknaan tayo nigaton ed sikato; et lapu ed saray inkalewet to natambal itayo. Sikatayo ya amin abalang itayo a singa karnero; inmarap so balang sakey ed sikatayo ed dalan to lanlamang; et si Jehova inggaton to ed sikato so inkauges tayo ya amin.”​—Isaias 53:4-6.

²² Inawit na Mesias iray sakit na arum tan inako to iray ot-ot da. Inalsa to iray mamapabelat ed sikara, a singa panangibaga, a sinakbat to iratan tan inawit to. Tan lapud sakisakit tan ot-ot so nansumpalan na makasalanan a kipapasen na katooan, inawit na Mesias iray kasalanan na arum. Agnatalosan na dakel so rason na impanirap to tan manisia ira a say Dios so manudusa ed sikato, a mamapairap ed sikato panamegley na makapadimlan sakit. * Amantok so impanirap na Mesias ed inkaduyok, inkadaneldanel, tan inkasugat to​—mapuersa iran salita a mankabaliksan na maramsak tan maot-ot ya ipapatey. Balet say impatey to so walaan na mananakbong a pakayari; mangitatarya itan na basiyan pian nipawil iramay nababalang lapud impakalukso tan kasalanan, ya ontutulong ed sikara a makapikareenan ed Dios.

23. Diad anton dalan ya sinakbat nen Jesus so paniirap na arum?

²³ Panon so impanakbat nen Jesus ed paniirap na arum? Oniay inkuan na Ebanghelyo nen Mateo, ya angaon ed Isaias 53:4: “Inyakar da’d sikato so amayamay a sinelepan day demonyos; et pinapaway to ray espiritu ed sakey a salita, tan pinaabig to ’ray mabeblay. Pian nasumpal so sinalita nen propeta Isaias, a kuan to, sikato lanlamang inekal to ray beblay tayo, tan inawit to ray sakit tayo.” (Mateo 8:16, 17) Diad impanambal to ed saramay inmasingger ed sikaton walaan na nanduruman sakit, si Jesus so singa angako ed paniirap da. Tan saratan ya impanambal so amawas ed biskeg to. (Lucas 8:43-48) Say pakayari ton mamaabig ed amin a klase na sakit​—pisikal tan espiritual​—so amaneknek a sikato so naikdan na pakayari a linisan so totoo manlapud kasalanan.​—Mateo 9:2-8.

24. (a) Akin ya inisip na dakel a si Jesus so ‘nilewet’ na Dios? (b) Akin a nanirap tan inatey si Jesus?

²⁴ Ingen, parad dakel et singa si Jesus so ‘nilewet’ na Dios. On, sikato so nanirap diad impangisugsog  na saray gagalangen a relihyoson lider. Balet, tandaan a sikatoy agnanirap nisesengeg ed antokaman a kasalanan to. Inkuan nen Pedro: “Si Kristo nairapan met lapu ed sikayo, dia ed impangitilak to na panuliranan, pian tumboken yo so baka’to: Ya anggapoy ginawa ton kasalanan, andi bengatlan kapaklapan ya anengneng ed sangi to: A sikaton dili inako to so kasalanan tayo ed laman to dia ed tapew na kiew, pian no inatey itayo ed kasalanan, manbilay itayo ed katunongan: atambal kayo na saray suga’to.” (1 Pedro 2:21, 22, 24) Sikatayon amin so abalang nensaman bilang makasalanan, a “singa karnero, a nababalang.” (1 Pedro 2:25, NW) Balet, panamegley nen Jesus et intarya nen Jehova so karondon manlapud makasalanan a kipapasen tayo. Pinagmaliw ton say kasalanan tayo et ‘akagaton’ ed si Jesus, pian ipaawit ed sikato. Say andiay-kasalanan a Jesus so mabulos ya anagmak ed dusa na saray kasalanan tayo. Lapud agmakanepegan ya impanirap ed makapabaing ya ipapatey ed istaka, ginawa ton posibli so pakapipulangan tayo ed Dios.

“Sikato so Pinairap”

25. Panon tayon amta a mabulos a nanirap tan inatey so Mesias?

²⁵ Kasin mabulos so Mesias a manirap tan ompatey? Inkuan nen Isaias: “Sikato so inaposan, anggan sanen sikato so pinairap agto nilukasan so sangi to; singa sakey a kordero a niyarap ed panagpateyan, tan singa sakey a karnero a sikato so emel ed arap na saray mamuklis ed sikato, ontan agto nilukasan so sangi to.” (Isaias 53:7) Diad samay unor a labi na bilay to, sarag nen Jesus so patulongan ed “masulok a labinduan lehyon na angheles.” Balet inkuanto: “Panon balet so kasumpal na saray sulsulat, ya ontan so kaukolan a nagawa?” (Mateo 26:53, 54) Imbes, ‘say Kordero na Dios’ so aglinmaban. (Juan 1:29) Sanen sikatoy palson inakusaan na saray manunan saserdote tan mamasiken diad arap nen Pilato, “ag-inmebat a balot” si Jesus. (Mateo 27:10-14) Agto labay so mansalita na antokaman a nayarin mangamper ed pakasumpal na linawa na Dios ed sikato. Si Jesus so mabulos ya ompatey bilang bagat a Kordero, a kabkabat ton say ipapatey to et manondon ed matulok a katooan manlapud kasalanan, sakit, tan ipapatey.

26. Diad anton paraan ya inusar na saray onsusumpa ed si Jesus so “panamokpok”?

²⁶ Angiter ni si Isaias na dakel a detalye nipaakar ed impanirap tan impakapabanday na Mesias. Oniay insulat na propeta: “Lapu ed panangapos [“panamokpok,” NW] tan panangukom sikato so nakal; et no nipaakar ed kailalakan to, siopa ed sikara so nannonot a sikato so apegpeg ed dalin na saray mabilay nisengeg ed impakasumlang na baley ko a sikato so kikanaan na lewet?” (Isaias 53:8) Sanen si Jesus so narel a siansia na kakabusol to, ‘pinokpokan’ na sarayan relihyoson onsusumpa so impantrato ra ed sikato. Aliwan lapud pinokpokan da so panggula ra ed sikato noagta pinokpokan da, odino inkibot da, so inkahustisya. Diad patalos na Griegon Septuagint ed Isaias 53:8, “panagpabanday” so inusar na satan imbes a “panamokpok.” Si Jesus so pinabanday na saray kabusol to diad impangikibot da na makatunongan a panagtrato a manepeg ed anggan say ordinaryon kriminal. Say impan-usay ed si Jesus so aliwan peteg ya inkahustisya. Panon ya ontan?

27. Sanen si Jesus so inusay na saray Judion relihyoson lider, antoran totontonen so imbaliwala ra, tan diad antoran dalan a sinumlang da so Ganggan na Dios?

²⁷ Diad determinasyon dan pateyen si Jesus, sinumlang na saray Judion relihyoson lider iray mismon totontonen da. Unong ed tradisyon, say Sanhedrin so nayarin manbista ed kason makanepegan na patey dia lambengat ed hall a gawa’d atapsing a batobato dia ed sular na templo, aliwan diad abung na atagey a saserdote. Satan a panag-usay so nepeg a gawaen no agew, aliwan diad kaselek na agew. Tan diad kaso a makanepegan na ipapatey, say desisyon a nankasalanan so sakey et nakaukolan ya iyanunsio ed ontumbok ya agew kayari na unor ya impanbista. Kanian anggapo iray bistan nagawa ed bisperas na Sabaton odino sakey a piesta. Sarayan totontonen so imbaliwalan amin diad impanbista ed si Jesus. (Mateo 26:57-68) Alodloor ni, saray relihyoson lider so mapalakbat ya anumlang ed Ganggan na Dios diad impamemben da ed kaso. Alimbawa, nanagamil ira na panagpaklap pian naerel da si Jesus. (Deuteronomio 16:19; Lucas 22:2-6) Dinengel da iray palson  testigo. (Exodo 20:16; Marcos 14:55, 56) Tan nannononong ira pian nibulos so sakey a managpatey, a sengegan sirin na impankasalanan da tan say nasyon da ed dala. (Numeros 35:31-34; Deuteronomio 19:11-13; Lucas 23:16-25) Kanian, anggapo so “panangukom,” anggapo so makatunongan ya impanbista a nanresulta ed susto tan anggapoy panaglabin desisyon.

28. Anto so ag-inkonsidera na saray kabusol nen Jesus?

²⁸ Kasin inusisa ni na saray kabusol nen Jesus no siopan talaga so toon uusayen da? Ontan met so intepet nen Isaias: “No nipaakar ed kailalakan to, siopa ed sikara so nannonot a sikato?” Say salitan “kailalakan” so nayarin manutukoy ed kapolian, odino abenegan na sakey. Sanen uusayen si Jesus diad Sanhedrin, ag-inkonsidera na saray membro na satan so abenegan nen Jesus​—a sinumpal to iray kakaukolanen parad insipan a Mesias. Imbes, sikato so inakusaan day panag-ayew tan pinagmaliw dan makanepegan ya ompatey. (Marcos 14:64) Diad saginonor, inmabuloy so Romanon gobernador a si Poncio Pilato ed pananesdes tan si Jesus so senentensiaan to ya ipasak. (Lucas 23:13-25) Kanian si Jesus, a manedad labat na 33 1⁄2 a taon, so “apegpeg,” odino atigway, ed kapegleyan na bilay to.

29. Panon a niponpon si Jesus a kaiba ‘iray marelmeng’ tan ‘saray mayaman’?

²⁹ Nipaakar ed ipatey tan kiponpon na Mesias, oniay ontumbok ya insulat na Isaias: “Ginawa ra so lubok to a nitipon ed saray marelmeng, tan ed sakey a too a mayaman so ipatey to: anta sikato agnanggawa na duksa, tan anggapo met so panamalingo ed sangi to.” (Isaias 53:9) Panon a diad ipatey tan kiponpon to et si Jesus so napiiba ed saray marelmeng tan mayaman? Nen Nisan 14, 33 K.P., sikato so pinatey ed istakan panagpateyan diad paway na saray bakor na Jerusalem. Lapud sikato so impasak ed leetan na duaran managgaway-mauges, diad sakey a pantalos et sikatoy niponpon a kaiba iray marelmeng. (Lucas 23:33) Balet, kayari na impatey nen Jesus, si Jose, a mayaman a taga-Arimathea, so nampakpel a kinmerew na permiso ed si Pilato ya iyepas to so bangkay nen Jesus tan iponpon itan. Kaiba si Nicodemus, imparaan nen Jose so kiponpon na bangkay insan inkarga itan ed kapkapankotkot a lubok a kien to. (Mateo 27:57-60; Juan 19:38-42) Kanian sikatoy niponpon met a kaiba na mayayaman.

‘Apaliket si Jehova ed Inkasireg To’

30. Diad anton pantalos a nanliketan nen Jehova so inkapairap nen Jesus?

³⁰ Makapabigla so ontumbok ya imbaga nen Isaias: “Apaliket ed Jehova so pamasireg ed sikato [“pakapairap to,” NW]; sikato so inyan to ed ermen: sano gawaen mo so kamarerwa to a sakey a bagat a nipaakar ed kasalanan, nanengneng to naani so bini to, padukeyen to naani so saray agew to, tan say kaliktan nen Jehova onaligwas naani ed lima to. Nanengneng to naani so gonigon na kamarerwa to, et napenek naani; lapu ed pikakabat to ed matunong ya aripen ko patunongen to naani so saray dakel; tan sikato awiten to naani so saray inkauges da.” (Isaias 53:10, 11) Panon a panliketan nen Jehova so pakanengneng ed kapairap na sayan matoor a lingkor to? Mabitar, ag-impaakseb a mismo nen Jehova so panirap na pinabli ton Anak. Saray kabusol nen Jesus so sigpot a walaan na eebatan ed ginawa ra ed sikato. Balet inabuloyan ira nen Jehova ed maruksan inkiwas da. (Juan 19:11) Parad anton rason? Maseguron say Dios a walaay empatya tan matamoy a panangabagey so naermenan a maong ed impakanengneng to ed paniirap na andiay kasalanan ya Anak to. (Isaias 63:9; Lucas 1:77, 78) Maseguron agbalot sinmanok si Jehova ed si Jesus. Anggaman ontan, nanliketan nen Jehova so inkamabulos na Anak to a manirap lapud amin a bendisyon a resulta na satan.

31. (a) Diad anton dalan ya inggana nen Jehova so bilay nen Jesus bilang “bagat a nipaakar ed kasalanan”? (b) Kayari na amin a gonigon ya asagmak nen Jesus bilang too, anto so nagkalautlan makapaliket ed sikato?

³¹ Sakey lan bengatla et inggana nen Jehova so bilay nen Jesus bilang “bagat a nipaakar ed kasalanan.” Kanian, sanen tinmokotok si Jesus ed tawen, sikato so inmarap ed kiwawala nen Jehova a tarok to so merito na imbagat ton bilay to bilang apay a nipaakar ed kasalanan, tan maliket si Jehova a mangawat ed satan nisesengeg ed amin a katooan. (Hebreos 9:24; 10:5-14) Panamegley na apay to a nipaakar ed kasalanan, si Jesus so awalaan na “bini.” Bilang say “Andi-anggaan ya Ama,” nayarian to so mangiter na bilay​—magnayon a bilay​—ed saramay mangagamil na pananisia ed niyibung a dala to. (Isaias 9:6) Kayari na amin a sinagmak nen Jesus bilang too, agaylan makapaliket ed sikato so pakawalaan na ilalon mangiliktar ed katooan manlapud kasalanan tan ipapatey! Siempre, mas makapaliket ni ingen ed sikato a say integridad to et angitarya ed mangatatawen ya Ama to na ebat ed saray panagbalaw na Kabusol To, si Satanas a Diablo.​—Uliran 27:11.

32. Panamegley na anton “pikakabat” a ‘papatunongen nen Jesus so dakel,’ tan siopa so nawalaan na satan a talindeg?

³² Say sananey nin bendisyon lapud impatey nen  Jesus et ‘pinatunong to so dakel,’ anggad natan. Ontan so ginawa to, kuan nen Isaias, panamegley na “pikakabat to.” Mabitar, saya so pikakabat ya agamoran nen Jesus diad impagmaliw ton too tan ed agmakatunongan ya impanirap to lapud katutulok to ed Dios. (Hebreos 4:15) Lapud impanirap to anggad impatey to, nitarya nen Jesus so bagat a nakaukolan pian natulongan so arum a nawalaan na matunong a talindeg. Diad siopa so laknaban na sayan matunong a talindeg? Unona, diad saray alanaan a patumbok to. Lapud inagamil da so pananisia ed bagat nen Jesus, sikara so inyabawag nen Jehova a matunong tekep na ilalon natagibi ira bilang ananak tan magmaliw a kakaiba nen Jesus a mananawir. (Roma 5:19; 8:16, 17) Insan, say “baleg ya ulop” na ‘arum a karnero’ so mangaagamil na pananisia ed impaagus a dala nen Jesus tan manggagayaga ed matunong a talindeg tekep na ilalon magmaliw a kaaro na Dios tan makaliktar ed Armagedon.​—Apocalipsis 7:9; 16:14, 16; Juan 10:16; Santiago 2:23, 25.

33, 34. (a) Anto so naaralan tayo nipaakar ed si Jehova a mamaligsay kapusoan tayo? (b) Siopa so “dakel” a pakaawatan na Mesianikon Lingkor na “betang” to?

³³ Diad kaunoran, deneskribe nen Isaias iray intalona na Mesias: “Kanian sikato so yapagan ko na betang ed saray baleg, tan apagen to so samsam ed mabiskeg; nisengeg ed inkalbo to so kamarerwa to angga ed patey, tan nibilang ed saray akasumlang: anggan ontan inawit to so kasalanan na dakel, tan nanggawa na impangiyesel a nipaakar ed saray akasumlang.”​—Isaias 53:12.

³⁴ Saray sampot a salita na sayan kabiangan na propesiya nen Isaias so mangibangat na bengatlan makapaligsay-puso nipaakar ed si Jehova: Papablien to iramay mansiasiansian matoor ed sikato. Saya so nipabitar ed sipan ya ‘iyapag’ to so Mesianikon Lingkor “na betang ed saray baleg.” Sarayan salita so mapatnag ya inaon ed kustombre na panag-apag na saray asamsam ed bakal. Papablien nen Jehova so katooran na “dakel” a matoor nensaman, a mangilaktip met ed si Noe, Abraham, tan Job, tan inggana to so “betang” da diad onsabin balon mundo. (Hebreos 11:13-16) Mipadpara, iyapag to na sakey a betang so Mesianikon Lingkor to. On, tumangan nen Jehova so integridad nen Jesus. Napaseguroan itayo met ya ‘agnalingwanan nen Jehova so gawa tan aro ya impanengneng tayo ed ngaran to.’​—Hebreos 6:10.

35. Siopa irayan “mabiskeg” a kaiba nen Jesus a minabang ed saray samsam, tan anto iratan a samsam?

³⁵ Say Lingkor na Dios so nawalaan met na saray samsam ed bakal diad pambiktorya to ed saray kakabusol to. Inabang to irayan samsam ed saray “mabiskeg.” Bilang kasumpalan, siopa iray “mabiskeg”? Sikara so primeron babangatan nen Jesus a manaeg ed mundo a singa sikato​—say 144,000 a mibabaley na “Israel na Dios.” (Galacia 6:16; Juan 16:33; Apocalipsis 3:21; 14:1) Anto sirin iray samsam? Mabitar, saraya so mangilaktip ed ‘langkap a totoo,’ a sinamsam nen Jesus ed panangontrol nen Satanas, a singa panangibaga, tan inter to ed Kristianon kongregasyon. (Efeso 4:8-12) Say 144,000 a “mabiskeg” so naikdan met na betang a sananey a samsam. Lapud pambiktorya ra ed mundo, samsamen da so antokaman a basiyan na pamabalawan nen Satanas ed Dios. Say agnabuyak a debosyon da ed si Jehova so mangitandoro ed sikato, a mamaliket ed puso to.

36. Kasin amta nen Jesus a susumpalen to so propesiya nipaakar ed Lingkor na Dios? Ipaliwawa.

³⁶ Amta nen Jesus a susumpalen to so propesiya nipaakar ed Lingkor na Dios. Diad samay labi na impakaerel to, inaon to iray salita a nikurit ed Isaias 53:12 tan inyaplika to iratan ed inkasikato: “Kuan ko ed sikayo, a kaukolan a nasumpal ed siak so sayan nisulat, et nibilang ed saray makasalanan; ta say nisulat a nipaakar ed siak walay kasumpalan to.” (Lucas 22:36, 37) Makapaermen, si Jesus so peteg ya atrato a singa mauges a too. Sikato so pinatey bilang mananumlang na ganggan, a nipasak ed baetan na duaran matakew. (Marcos 15:27) Ingen, sikato so mabulos ya angako ed satan a kababaingan, a kabat ton maong a sikato so onsasalet parad sikatayo. Sikato so singa akaalagey ed baetan na saray managkasalanan tan say dusan ipapatey, tan inako ton mismo so dusa.

37. (a) Say maawaran a rekord na bilay tan impatey nen Jesus so ontulong ed sikatayo pian nabidbir so anto? (b) Akin a nepeg itayon misalsalamat ed si Jehova a Dios tan ed nitandoron Lingkor to, si Jesu-Kristo?

³⁷ Say maawaran a rekord na bilay tan impatey nen Jesus so ontulong ed sikatayo pian suston nabidbir so sakey a bengatla: Si Jesu-Kristo so Mesianikon Lingkor ed propesiya nen Isaias. Agaylay pisasalamat tayo a mabulos si Jehova ya angiyabuloy ed pinabli ton Anak a manumpal ed mapropetikon betang na Lingkor, a nanirap tan inatey ta pian narondon itayo ed kasalanan tan ipapatey! Impanengneng sirin nen Jehova so pirmin panangaro ed sikatayon amin. Inkuan na Roma 5:8: “Say Dios ipurek to so dilin aro to ed sikatayo, ta anta, makasalanan itayo ni, si Kristo inatey lapud sikatayo.” Agaylay pisasalamat tayo met ed si Jesu-Kristo, say nitandoron Lingkor, a mabulos ya angiter ed bilay to diad mismon ipapatey!

[Saray paimano ed leksab]

[Tepetepet Parad Panagaral]

 [Tsart ed pahina 29]

LINGKOR NEN JEHOVA

No Panon a Sinumpal nen Jesus so Betang

PROPESIYA EBENTO KASUMPALAN

Isa. 52:13 Nipaatagey tan Gawa 2:34-36; Fil. 2:8-11;

nitandoro 1 Ped. 3:22

Isa. 52:14 Pinauges tan Mat. 11:19; 27:39-44, 63, 64;

pinabanday Juan 8:48; 10:20

Isa. 52:15 Amakelaw ed Mat. 24:30;

dakel a nasyones 2 Tes. 1:6-10; Apoc. 1:7

Isa. 53:1 Agpanisiaan Juan 12:37, 38;

Roma 10:11, 16, 17

Isa. 53:2 Gapoan to bilang Luc. 2:7; Juan 1:46

too a mairap-bilay

tan simpli

Isa. 53:3 Minudmora tan Mat. 26:67; Luc. 23: 18-25;

impulisay Juan 1:10, 11

Isa. 53:4 Inawit to iray Mat. 8:16, 17; Luc. 8:43-48

sakit tayo

Isa. 53:5 Dinuyok Juan 19:34

Isa. 53:6 Nanirap lapud saray 1 Ped. 2:21-25

kasulitan na arum

Isa. 53:7 Mareen tan Mat. 27:11-14;

agmaingongot ed Mar. 14:60, 61; Gawa 8:32, 35

arapan na saray

mangaakusa ed sikato

Isa. 53:8 Agmakatunongan ya Mat. 26:57-68; 27:1, 2, 11-26;

inusay tan kinondena Juan 18:12-14, 19-24, 28-40

Isa. 53:9 Imponpon ed kawalaan Mat. 27:57-60; Juan 19:38-42

na saray mayaman

Isa. 53:10 Nigana so bilay to Heb. 9:24; 10:5-14

bilang bagat parad

kasalanan

Isa. 53:11 Angilukas ed dalan Roma 5:18, 19; 1 Ped. 2:24; Apoc. 7:14

pian dakel so makagamor

na matunong a talindeg

Isa. 53:12 Imbilang ed saray Mat. 26:55, 56; 27:38; Luc. 22:36, 37

managkasalanan