Ipatnag so ‘Amin a Kaumildian ed Amin a Totoo’

“Ipanonot mo ed sikara a . . . maong komon so linawa ra, ya ipanengneng da so amin a kauyamoan [“kaumildian,” NW]ed saray amin a totoo.”​—TITO 3:1, 2.

1. Akin ya aliwan lawas mainomay so pangipatnag ed kaumildian?

 “MIALIG kayo komon ed siak,” so insulat nen apostol Pablo, “singa siak met ed Kristo.” (1 Corinto 11:1) Panggugunaetan na amin a lingkor na Dios natan so ontalineng ed sayan panamilin. Tua, aliwan mainomay itan, lapud atawir tayo ed inmunan atateng tayo iray sinisiblet a pilalek tan disposisyon ya agmitunosan ed alimbawa nen Kristo. (Roma 3:23; 7:21-25) Anggaman kuan, sano nipaakar ed panangipatnag ed kaumildian, ontalona itayon amin sano pansagpotan tayon maong itan. Balet agmagenap so pandepende ed determinasyon tayon dili. Anto ni so nakaukolan?

2. Panon tayon nipatnag so ‘amin a kaumildian ed amin a totoo’?

² Say maridios a kaumildian so kabiangan ed bunga na masanton espiritu. No lalo itayon ontulok ed panangiwanwan na aktibon puersa na Dios, lalon naimano ed sikatayo so bunga na satan. Insan, diad satan labat a nipatnag tayo so “amin a kaumildian” ed amin a totoo. (Tito 3:2) Usisaen tayo no panon tayon naalig so alimbawa nen Jesus tan no panon itan a makatulong ed saramay mililimog ed sikatayo a ‘makaromog na  pakainawaan.’​—Mateo 11:29; Galacia 5:22, 23.

Diad Loob na Pamilya

3. Anton situasyon ed pamilya so mangipapatnag na espirituy mundo?

³ Sakey lan aspekto a makanakana so kaumildian et diad loob na pamilya. Kinalkula na World Health Organization a say karamsakan ed loob na pamilya so mamapawala na babaleg a kapeligroan ed bunigas na bibii nen say pinantekep ya aksidente ed karsada tan malaria. Alimbawa, diad London, Inglatera et 25 porsiento ed amin a nireport a maramsak a krimen et agawa ed loob na pamilya. Mabetbet a napidenengan na polisya iray totoon mangibebesngaw ed saray liknaan da diad panamegley na “eyag tan ansasakit iran salita.” Alodloor ni, inabuloyan na arum a sanasawa so “maimbel ya awawey” a mangapekta ed relasyon da. Amin na saya et mauges a pakapatnagan na “espiritu na mundo” tan aliwan manepeg ed loob na saray Kristianon pamilya.​—Efeso 4:31, NW; 1 Corinto 2:12.

4. Anto so epekto na kaumildian ed loob na pamilya?

⁴ Pian naamper so minumundo iran tendensia, nakaukolan tayo so espiritu na Dios. “No iner so kawalaan na espiritu na Katawan, diman so kawalaan na kawayangan.” (2 Corinto 3:17) Say aro, panangasi, dangka, tan andukey a panagtepel so mamaelet ed pankakasakey na ag-ayadyarin kaasawaan a lalaki tan bibii. (Efeso 5:33) Say maumildin disposisyon so mamasayaksak ed kaliberliber na ayaman tan mangitarya na makapaliket a pidumaan ed kolkol tan sebegan a manederal ed dakel iran pamilya. Importante so ibaga na too, balet say paraan na pangibalikas ton mismo so mangipasabi ed akindalem a liknaan tan awawey to. Saray kapagaan tan pakakaaburidoan a maumildin nibalikas so mamawas ed pakagirogiroan. Oniay insulat nen makabat ya Arin Solomon:  “Say mabanayar ya ebat ipaliis to so sanok; balet say masagapsap a salita patuloen to so sanok.”​—Uliran 15:1.

5. Panon a makatulong so kaumildian diad ayaman a walaay pandurumaan ed relihyon?

⁵ Say kaumildian so nagkalalo lan importante diad ayaman a walaay pandurumaan ed relihyon. Makatulong iray maabig a gawa pian natangguyor ed si Jehova iramay ag-interesado. Sinimbawa nen Pedro iray Kristianon kaasawaan a bibii: “Sikayo’ran asawan bibii, tuloken yo komon so saray dilin kaasawaan yo; pian, saray agmanisia na salita napatulok ira ya andi salita, lapud maong a panagbilay na asawa ra; no umamengen da so masimpit a panagbilay yo, a sikato so sitatakot. Say parakep da aliwa a say nanengneng ed inkalapir-lapir na buek tan pangikanay alahas a balitok, tan karakpan na kawes; noag saman komon so niamot a too na puso, ya aparakpan na agnaderal a kawes na mauyamo tan mareen ya espiritu, a sikato so mabli ed arap na Dios.”​—1 Pedro 3:1-4.

6. Panon a say pangipatnag na kaumildian so mamaelet ed relasyon na atateng tan ananak?

⁶ Nagirogiro so relasyon na atateng tan ananak, nagkalalo la no anggapo so aro ed si Jehova. Balet diad amin a Kristianon sankaabungan, nakaukolan so pangipatnag na kaumildian. Oniay insimbawa nen Pablo ed saray kaamaan: “Sikayo ya atateng, agyo ilagyat a pasanoken so saray anak yo: noag ingen bangatan yo’ra ed kadudusa tan panamilin na Katawan.” (Efeso 6:4) Sano naynay a napatnagan so kaumildian ed loob na pamilya, napaelet so maapit a relasyon na atateng tan ananak. Oniay nanonotan nen Dean, sakey ed limaran ananak, nipaakar ed ama to: “Mauy-uyamo si Dad. Anggapoy nanonotan ko ya akapisuppiatan ak ed sikato​—anggan sanen tin-edyer ak ni. Sikato so lawas maumildi, anggano sikatoy naiingongotan. Sagpaminsan et agto ak papawayen ed kuartok odino ekalen to so arum a pribilehyok ed loob na pamilya, balet agkamin balot nansangsangan. Sikato et aliwa lambengat ya ama mi noagta sikato met so kaaro mi, tan agmi labay a sikatoy nadismaya.” Say kaumildian so peteg a mamaelet ed relasyon na atateng tan ananak.

Diad Ministeryo Tayo

7, 8. Akin ya importante so pangipatnag na kaumildian diad lawak na ministeryo?

⁷ Sakey nin aspekto ya importante so kaumildian et diad lawak na ministeryo. Diad panginanabang tayo ed maong a balita na Panarian, nakakatongtong tayo so totoo a walaan na nanduruman disposisyon. Arum so maliket ya ondengel ed mensahe na ilalo a tarok tayo. Lapud nanduruman rason et arum so nayarin onkiwas ed negatibon paraan. Diad ontan iran kipapasen et makatulong ed sikatayo so kalidad a kaumildian pian nasumpal tayo so niganggan ed sikatayo bilang saray tasi ed sankaarawian a parte na dalin.​—Gawa 1:8; 2 Timoteo 4:5.

⁸ Oniay insulat nen apostol Pedro: “Pasantosen yoy Kristo bilang Katawan ed kapusoan yo, a lawas akaparaan a mandepensa ed arap na balang sakey a mankaukolan ed sikayo na katunongan nisesengeg ed ilalon walad sikayo, balet gawaen itan tekep na maulimek a liknaan tan aralem a respeto.” (1 Pedro 3:15, NW) Lapud papablien tayon maong si Kristo bilang Ehemplo tayo, maalwar tayon ipatnag so kaumildian tan panagrespeto sano pupulongan tayo iramay maingongot a katongtong. Sayan kondukta so mabetbet a mamawala na makatantandan resulta.

9, 10. Isalaysay so eksperiensya a mangipabitar ed kablian na kaumildian diad lawak na ministeryo.

⁹ Sanen nilukasan na akulaw to so ontotoktok ed puerta na apartment da, si Keith so maniimano. Sanen naamtaan dan say dinmalaw et Tasi nen Jehova, say akulaw nen Keith so masanok ya angiyakusa a marukduksa iray Tasi ed ananak da. Nansiansian kalmado so agi. Sikato so mauyamo ya inmebat: “Panermenan ko ta ontan so liknaan yo. Nayarin ipanengneng ko ed sikayo no anto so sisiaen na saray Tasi nen Jehova?” Mandengdengel si Keith ed pantotongtong da tan sikatoy inmasingger tan pinaalis to la imay agi.

¹⁰ Diad saginonor et magbabawi so sanasawa lapud maruksan impantrato ra ed bisita ra. Sikara so naapektoan ed mauyamon walna na agi. Diad inkasurprisa ra, pinmawil so agi kayari na sakey simba, tan impaisalaysay la ed sikato nen Keith tan say akulaw to so Makasulatan a basiyan na sisiaen to. Oniay komento ra ed saginonor:  “Diad tinmumbok a duay taon, dinengel mi lan maong so amin ya imbaga na arum niran Tasi.” Impaiyaralan ira na Biblia, tan diad saginonor et abautismoan ira bilang simbolo na dedikasyon da ed si Jehova. Agaylan makapalikliket iman parad saman a Tasi ya inmunan dinmalaw ed si Keith tan say akulaw to! Akapandumog lamet so Tasi tan say sanasawa kayari na pigaran taon tan sikara la natan so agagi to ed espiritual. Tinmalona so kaumildian.

11. Diad anton dalan a nayarin lukasan na kaumildian so pangawat na sakey ed Makristianon katuaan?

¹¹ Saray naeksperiensya nen Harold bilang sundalo so sengegay impagmaliw ton maimbel tan manduaruwa ed kiwawala na Dios. Lalon linmoor so problema nen Harold sanen sikatoy permanentin abaldado lapud inkaaksidenti to ed luganan ya eebatan na abuek a drayber. Sanen dinmalaw iray Tasi nen Jehova ed ayaman to, inkerew nen Harold a sikatoy agda la bibisitaen. Balet sakey ya agew et kaukolan ya ombisita so Tasin manngaray Bill diad interesado a duaran puerta labat so kaarawi to ed ayaman nen Harold. Si Bill so alingon tinmoktok ed puerta di Harold. Sanen say puerta so nilukasan nen akabaston lan Harold, si Bill so kinmerew a tampol na dispensa, ya impaliwawa to a sikato komon so ombisita ed sakey a manaayam ed asingger ed apartment nen Harold. Anto so reaksion nen Harold? Ag-amta nen Bill ya abantayan nen Harold ed telebisyon so nipaakar ed nankakasakey ya impangipaalagey na saray Tasi ed balon Kingdom Hall diad antiktikey a panaon. Lapud pandinayewan to so anengneng to a dakerakel a totoo a nankakasakey a nankimey, anguman so awawey to nipaakar ed saray Tasi. Lapud atenyeg ed mapangasin inkerew nen Bill na dispensa tan ed makapasagyat tan maumildin walna to, denesidi nen Harold a patuloyen iray Tasi. Sikato so nanaral na Biblia, inmaligwas, tan nagmaliw a bautismadon lingkor nen Jehova.

Diad Kongregasyon

12. Antoran minumundon walna so nepeg a resistian na Kristianon kongregasyon?

¹² Say komatlon aspekto ya importante so kaumildian et diad loob na Kristianon kongregasyon. Kaslakan so kolkolan ed sosyedad natan. Saray sangsangan, suppiatan, tan ngalngalan so kaslakan labat ya agamil ed limog na saramay walaan na minumundon panmoria ed bilay. Sagpaminsan et makakaloob iratan a minumundon walna diad Kristianon kongregasyon tan manreresulta ed inkaapag-apag tan pansasangsangan. Naeermenan iray responsablin agagi sano aasikasoen da iratan a kipapasen. Anggaman kuan, say aro ed si Jehova tan ed agagi ra so mamapakiwas ed sikaran ontulong ed saray nalilingo pian magbabawi tan manpataoli.​—Galacia 5:25, 26.

13, 14. Anto so nayarin resulta ed ‘pambangat a maumildi ed saramay masumpa’?

¹³ Nen inmunan siglo et nidunget si Pablo tan say kaiba ton si Timoteo ed saray probleman  nanlapud arum ya indibidual diad loob na kongregasyon. Si Timoteo so pinasakbayan nen Pablo a manbantay sumpad saray agagin inyulibay ed saray basehan ‘makapabaing.’ Oniay inkatunongan nen Pablo: “Say aripen na Katawan agto kanepegan so makolkol, noag ingen maamo ed ganagana, maong a mangibangat, makpel, a bangatan to a matayadno [“maumildi,” NW] so saray masumpa.” Sano pansiansiaen tayo so mauyamon disposisyon anggaman ed makapasulag a kipapasen, saramay onsusuppiat so mabetbet a napakiwas nin mannonot a maong ed saray ikrikritiko ra. Bilang resulta, si Jehova so nayarin ‘mangiter ed sikara na panagbabawi pian nakabatan da so tua,’ unong ed insulat ni nen Pablo. (2 Timoteo 2:20, 21, 24, 25) Imanoen ya insiglaot nen Pablo so inkamatamoy tan panagtepel ed kaumildian.

¹⁴ Inyaplika nen Pablo so impulong to. Sanen akidenengan to iray “manunaan ya apostoles” diad Kristianon kongregasyon, pinaseseg to iray agagi to: “Natan siak, so dili a Pablo, pikasik ed sikayo lapu ed kauyamoan tan kasimpitan nen Kristo, siak no dia ed arap yo mapaabeba ak, et no andi ak makpel ak ed sikayo.” (2 Corinto 10:1; 11:5) Talagan inalig nen Pablo si Kristo. Imanoen a sikatoy inmapelo ed sarayan agagi ‘panamegley na kauyamoan’ nen Kristo. Pinaliisan to sirin so arogante tan mamanda ya awawey. Say pananimbawa to so maseguron akasagyat ed saramay walaan na mainomay ya onkiwas a puso diad loob na kongregasyon. Inuksoy to so agotgot iran relasyon tan inletneg to so kareenan tan pankakasakey diad kongregasyon. Agta saya so kurang a panggunaetan tayon amin ya aligen? Lalon nakaukolan ed biang na saray mamatatken so pangalig ed saray kiwas nen Kristo tan si Pablo.

15. Akin ya importante so kaumildian sano manisimbawa?

¹⁵ Say responsabilidad ya ontulong ed arum so maseguron aglambengat nipatnag sano nasesesga so kareenan tan pankakasakey na kongregasyon. Sakbay nin onlesa iray agotgot a relasyon, saray agagi so mankaukolan na maaron panangigiya. “Agagi, no wala so nasagmakan ed anton pankasalananan, sikayo a naespirituan sikato komon so ipawil yo,” so impaseseg nen Pablo. Balet panon? Dia “ed espiritu na tayadno [“kaumildian,” NW]; a motekteken mo so inkasikan dili, ta ompan lamang natukso ka met.” (Galacia 6:1) Aliwan mainomay so pamasiansia ed ‘espiritu na kaumildian,’ nagkalalo la lapud amin a Kristiano, pati saray aturon lalaki, so walaan na makasalanan a tendensia. Anggaman kuan, say kaumildian so makatulong ed sakey a nalilingo pian mainomay ton awaten so nakaukolan a panametek.

16, 17. Anto so nayarin ontulong pian naamper so antokaman ya inkamasuyat a mangiyaplika na simbawa?

¹⁶ Diad orihinal a Griego, say salitan impatalos ya “ipawil” so nayari met ya ontukoy ed pangilira odino pangemkem ed nablay iran pukel, sakey a makapaot-ot a paraan. Say manamaseguron doktor a mangekemkem ed nablay a pukel  so positibon mansalita nipaakar ed saray gunggona na satan a paraan. Makapaligliwa so kalmadon awawey to. Say primero la ran salita to so mamakepa ed ot-ot a liknaen ni. Ontan met, nayarin makapaot-ot so espiritual a panangipetek. Balet say kaumildian so makatulong pian lalon naawat itan, a mangipawil ed maabig iran relasyon tan mangilukas ed pankanawnawa pian manguman so sakey a nankasalanan. Anggano diad primero et agni ondengel ed simbawa, say kaumildian ed biang na ontutulong so nayarin mangamper ed antokaman ya inkamasuyat ya ontumbok ed maabig a simbawa ed Kasulatan.​—Uliran 25:15.

¹⁷ Sano tutulongan so arum pian nipetek, walan naynay so kapeligroan a nayarin ipasen ton panagkritiko so panisimbawa ed sikato. Oniay inkomento na sakey a managsulat: “Sano babaaten so arum et walay mabiskeg a tendensia a magmaliw ya agresibo, kanian nakaukolan sirin so kauyamoan.” Say pamayubo na kaumildian a makasengeg ed kauyamoan so ontulong ed Kristianon manisimbawa pian napaliisan iyan kapeligroan.

Dia ‘ed Amin a Totoo’

18, 19. (a) Akin a nayarin nairapan iray Kristiano a mangipatnag na kaumildian sano midedeneng ed sekular iran autoridad? (b) Anto so makatulong ed saray Kristiano a mangipatnag na kaumildian diad saramay walad autoridad, tan anto so posiblin resulta?

¹⁸ Sakey met ya aspekto a nayarin mairap so pangipatnag na kaumildian et diad pideneng ed sekular iran autoridad. Tua, say paraan na ikikiwas na arum a walad autoridad et mangipatnag na inkaruksa tan kakulangan na empatya. (Eclesiastes 4:1; 8:9) Anggaman ontan, say aro ed si Jehova so ontulong ed sikatayon mamidbir ed supremon autoridad to tan ed relatibon panagpasakop a manepeg ed saray autoridad na gobierno. (Roma 13:1, 4; 1 Timoteo 2:1, 2) Anggano panggunaetan na saramay walad posisyon a limitaan so mapublikon panangiparungtal tayo ed panagdayew tayo ed si Jehova, maliket itayon mananap ed saray paraan a siansia nin lukas so pakapangiyapay tayo na bagat na panagdayew tayo.​—Hebreos 13:15.

¹⁹ Ag-itayon balot magmamaliw a mabusol. Panggunaetan tayo so magmaliw a makatunongan bangta agbalot ikokompromiso iray matunong a prinsipyo. Diad onian paraan, tinmalona iray agagi tayo diad panusumpal da ed ministeryo ra diad 234 a daldalin diad interon mundo. Tatalinengen tayo so simbawa nen Pablo a “pauleyan ira komon ed saray manuley, tan pakauley ya ontulok ira, tan maralato ra ed amin a gawa a maabig, ya ag-ira mansalitay mauges nipaakar ed anggan siopaman, ag-ira mikokolkol, maong komon so linawa ra, ya ipanengneng da so amin a kauyamoan [“kaumildian,” NW] ed saray amin a totoo.”​—Tito 3:1, 2.

20. Antoray tumang ed saramay mangipapatnag na kaumildian?

²⁰ Daakan a bendisyon so panggayagaan na amin a mangipatnag na kaumildian. “Mapalar iray mauyamo,” so inkuan nen Jesus, “ta tawiren day dalin.” (Mateo 5:5) Parad saray agagi nen Kristo ya alanaan na espiritu, say pamasiansia ed kaumildian so mangipaseguro ed liket da tan ed pribilehyo ran manuley ed mangaraldalin a sakop na Panarian. Nipaakar ed “baleg ya ulop” na ‘arum a karnero,’ itultuloy dan ipatnag so kaumildian tan manilalo ed bilay diad Paraiso ed dalin. (Apocalipsis 7:9; Juan 10:16; Salmo 37:11) Agaylan makapakelkelaw iran iilaloan ed arapen! Agtayon balot komon lilingwanan so panonot nen Pablo ed saray Kristiano diad Efeso: “Pikasik sirin, ed sikayo, siak a pinangaw ed Katawan, a manakar kayo komon a makanakana ed kimey ya akatawagan yo, a tinekepan na amin a kaabebaan na linawa tan kauyamoan.”​—Efeso 4:1, 2.

Bilang Repaso

• Antoran bendisyon so nagamoran diad pangipatnag na kaumildian

• diad pamilya?

• diad lawak na ministeryo?

• diad kongregasyon?

• Antoran tumang so nisipan ed saramay mauyamo?

[Tepetepet Parad Panagaral]

[Litrato ed pahina 21]

Say kaumildian so nagkalalo lan importante ed ayaman a walaay pandurumaan ed relihyon

[Litrato ed pahina 21]

Say kaumildian so mamaelet ed saray relasyon na pamilya

[Litrato ed pahina 23]

Mandepensa tekep na kaumildian tan aralem a respeto

[Litrato ed pahina 24]

Say kaumildian na mananimbawa so makatulong ed sakey a nalilingo