Kaumildian​—Importantin Kalidad na Kristiano

“Kawesan yo so inkasikayo na . . . kaumildian.”​—COLOSAS 3:12, NW.

1. Anto so manggawa ed kaumildian a makatantandan kalidad?

 SANO say tiempo et kabkaabigan, marakep tan makapaliket itan. Sano maumildi odino mauyamo so too, nibaga tayon makapaliket so piulop ed sikato. Ingen, “say malambot [“maumildi,” NW] a dila buyaken to so pukel,” so inkuan nen makabat ya Arin Solomon. (Uliran 25:15) Say kaumildian et makatantandan kalidad a mangitetekep na biskeg ed karakpan.

2, 3. Anto so pisiglaotan na kaumildian ed masanton espiritu, tan anto so ikonsidera tayo ed sayan artikulo?

² Inlaktip nen apostol Pablo so kaumildian ed indalatdat ton “bunga na espiritu,” a naromog ed Galacia 5:22, 23. Say Griegon salita a nipatalos a “kaumildian” diad bersikulo 23 ed New World Translation so mabetbet a nipatalos a “kauyamoan” odino “inkamatamoy” diad arum iran bersion na Biblia. Diad tua et mairap so pananap na eksakton kasimbangan a termino parad sayan Griegon salita diad maslak niran lenguahe lapud idedeskribe na orihinal a termino so, aliwan say akinpaway ya inkamatamoy odino kauyamoan, noagta say akindalem a kaumildian odino kaabigan; aliwan say paraan na ugali na sakey, noagta say kipapasen na kanonotan tan puso na sakey.

³ Ta pian natalosan tayon maong so kabaliksan tan kablian na kaumildian, konsideraen tayo so apatiran ehemplo ed Biblia. (Roma 15:4) Diad pangonsidera tayo, agtayo lambengat naaralan no anton kalidad itan noagta no panon met itan a nabayuboan tan nipatnag ed amin a pidedeneng tayo.

‘Mabmabli ed Arap na Dios’

4. Panon tayon naseguro a papablien nen Jehova so kaumildian?

⁴ Lapud say kaumildian et kabiangan ed bungay espiritu na Dios, makatunongan sirin a nepeg tayon talosan itan bilang misiglaotan a maong ed alay abig a personalidad na Dios. Insulat nen apostol Pedro a say “mauyamo tan mareen ya espiritu” et ‘mabmabli ed arap na Dios.’ (1 Pedro 3:4) On, say kaumildian et kalidad na Dios tan papablien itan a maong nen Jehova. Maseguro a magenap la itan a rason pian bayuboan na amin a lingkor na Dios so kaumildian. Balet, panon ya ipapatnag na makapanyarin-amin a Dios, say sankatageyan ya Autoridad ed uniberso, so kalidad a kaumildian?

5. Lapud kaumildian nen Jehova, anto so iilaloan tayo ed arapen?

⁵ Sanen tinmunganga so inmunan sankaparis, a si Adan tan Eva, ed mabitar a ganggan na Dios ya ag-ira nepeg a mangan ed kiew na pikakabat na maong tan mauges, satan so inggagala ran ginawa. (Genesis 2:16, 17) Lapud satan ya inggagalan kiwas na katutunganga, sikara tan saray magmaliw ya ilalak da so nankasalanan, ompatey, tan nisian ed Dios. (Roma 5:12) Anggaman makatunongan so rason nen Jehova diad impangipaakseb to ed satan a panangukom, agto intalirak so sankatooan ya agla makanepegan a narondon. (Salmo 130:3) Imbes, lapud kaabigan tan inkamabulos to ya agmagmaliw a mapeget a manangiganggan​—saray pakapatnagan na kaumildian​—inyuksoy nen Jehova so paraan pian makaasingger ed sikato so totoo tan nagamoran da so panangabobon to. On, diad panamegley na langkap a dondon bagat na Anak to, si Jesu-Kristo, ginawa nen Jehova a posibli so bulos a pakaasingger tayo ed atagey a trono to.​—Roma 6:23; Hebreos 4:14-16; 1 Juan 4:9, 10, 18.

6. Panon a pinmatnag so kaumildian diad saray impideneng na Dios ed si Cain?

⁶ Sakbay nin linma diad dalin si Jesus, nipatnag la so kaumildian nen Jehova sanen angiyapay iray ilalak nen Adan a si Cain tan Abel  na bagbagat a parad Dios. Lapud atebek to so kipapasen na puso ra, impulisay nen Jehova so apay nen Cain balet ‘inabobonan’ to si Abel tan say apay to. Lapud maabig so impanmoria na Dios ed si matoor ya Abel tan say bagat to, mauges so inkiwas nen Cain. “Si Cain pinmetang a maong so kalakal to, tan nalmay so lupa to,” so insalaysay na Biblia. Panon so inkiwas nen Jehova? Kasin sikatoy naopendi ed mauges ya awawey nen Cain? Andi. Maumildin tinepetan toy Cain no akin a sikatoy mansyodot a maong. Impaliwawa ni ingen nen Jehova no anto so nayarin gawaen nen Cain pian “nitandoro.” (Genesis 4:3-7) On, impatnag nen Jehova so kaumildian ed naspot a paraan.​—Exodo 34:6.

Say Kaumildian so Makapasagyat tan Makarepresko

7, 8. (a) Panon tayon naapresya so kaumildian nen Jehova? (b) Antoran salita so iparungtal na Mateo 11:27-29 nipaakar ed si Jehova tan si Jesus?

⁷ Sakey ed saray sankaabigan a paraan pian naapresya tayo so agnaparaan a kalidades nen Jehova et say panaral ed bilay tan ministeryo nen Jesu-Kristo. (Juan 1:18; 14:6-9) Legan a sikatoy walad Galilea diad komaduan taon na pampupulong to, si Jesus so nanggawa na dakel a milagro diad Corazin, Betsaida, Capernaum, tan diad kabangibang iran lugar. Ingen ta mapangta tan ag-interesado so karaklan ed totoo, tan ag-ira anisia. Panon so inkiwas nen Jesus? Bangta mapekder ton impanonot ed sikara so nipaakar ed saray pansumpalan na agda panisia, naabagey to so makapasinagem a kipapasen ed espiritual na saray ʽam ha·ʼaʹrets, saray mairap-bilay, kabanyakan a totoo a walad limog da.​—Mateo 9:35, 36; 11:20-24.

⁸ Saray kiwas nen Jesus ed saginonor so angipatnag a ‘kabat ton maong so Ama to’ tan inalig to. Innatnat nen Jesus iyan maligsan imbitasyon ed saray kabanyakan a totoo: “Dago kayo’d siak, amin yon nasasagpotan tan nabebelatan, et ikdan ta kayoy pampainawa. Ala yoy pakok ed sikayo, tan manaral kayo’d siak; ta mauyamo ak tan mapaabeba ak a puso; et naromog yoy inawa nipaakar ed saray kamarerwa yo.” Agaylan makapaligliwa tan makaparepresko iratan a salita parad saramay maniirap tan papairapen! Makapaligliwa tan makaparepresko met iratan ed sikatayo natan. No masimoon tayon isulong so kaumildian, napiiba itayo sirin ed saramay “labay na Anak a pangipuyanan” na Ama to.​—Mateo 11:27-29.

9. Anton kalidad so insiglaot ed kaumildian, tan panon a si Jesus et maabig ya ehemplo ed satan a pamaakaran?

⁹ Misiglaotan a tuloy so kaumildian ed kapaabebaan, say pagmaliw a ‘mapaabeba ed puso.’ Diad biek a dapag, say kinon so mangitonton ed pangipaatagey ed dili tan naynay a pansengegan met na maruksa tan andiay-pililiknan panagtrato ed arum. (Uliran 16:18, 19) Impatnag nen Jesus so kapaabebaan diad interon mangaraldalin a ministeryo to. Anggan sanen sikatoy akalugan a linmoob ed Jerusalem manga waloy agew sakbay na impatey to tan ed malikeliket ya impangabrasa ed sikato bilang Ari na saray Judio, si Jesus so miduman tuloy ed saray manuley na mundo. Sinumpal to so Mesianikon propesiya nen Zacarias: “Nia, say Arim onla ed sika, mauyamo, tan mangabkabayo ed sakey ya asno, tan ed sakey a kilaw, ya anak na asno.” (Mateo 21:5; Zacarias 9:9) Anengneng la nen matoor a propeta Daniel diad pasingawey ya impabtang la nen Jehova so pakauley ed Anak  to. Ingen ta diad akadkaunan propesiya et si Jesus so adeskribe bilang say ‘kaabebaan ed totoo.’ Kanian say kaumildian tan kapaabebaan so maapit a mansiglaotan.​—Daniel 4:17; 7:13, 14.

10. Akin a say kaumildian na Kristiano et agmankabaliksan na inkaletey?

¹⁰ Onapit itayo ed si Jehova tan si Jesus lapud makapasagyat a kaumildian ya impatnag da. (Santiago 4:8) Siempre, say kaumildian so agmankabaliksan na inkaletey. Andin balot! Impatnag nen Jehova, a makapanyarin-amin a Dios, so inkadaakan na dinamikon enerhiya tan pakayari to. Kainglit to so ag-inkatunong. (Isaias 30:27; 40:26) Maseguron determinado met si Jesus ya agmikompromiso, anggano aatakien la nen Satanas a Diablo. Agto inabuloyan so agmanepeg iran pannenegosyo na saray relihyoson lider nen panaon to. (Mateo 4:1-11; 21:12, 13; Juan 2:13-17) Ingen ta pinansiansia to so maumildin liknaan sano pidedenengan to iray kakulangan na saray babangatan to, tan sikato so maanos ya angitepel ed saray kakapuyan da. (Mateo 20:20-28) Oniay matukoy ya impaneskribe na sakey ya iskolar na Biblia nipaakar ed kaumildian: “Wala so inkaputel a singa balatyang diad kalidad ya inkamatamoy.” Komon ta ipatnag tayo iyan singa-Kriston kalidad, salanti, say kaumildian.

Sankauyamoan ed Panaon To

11, 12. Lapu ed impamabaleg ed sikato, anto so nanggawan matalonggaring ed kaumildian nen Moises?

¹¹ Say komatlon alimbawa a konsideraen tayo et si Moises. Sikato so deneskribe na Biblia bilang say “sankauyamoan ed amin a totoon wala ed tapew na dalin.” (Numeros 12:3, paimano’d-leksab, NW) Nisulat iyan deskripsion diad silong na panangipuyan na Dios. Lapud matalonggaring a kaumildian nen Moises et sikato so bulos ya impaiwanwan ed si Jehova.

¹² Nikadkaduma so impamabaleg ed si Moises. Sineguro nen Jehova a mansiansian mabilay iyan anak na matoor a Hebreon atateng legan na panaon na panagliput tan panagpatey. Si Moises so pigay taon a walad panangasikaso nen ina to, a maalwar ya angibangat ed sikato nipaakar ed tuan Dios, a Jehova. Diad saginonor, si Moises so inala ed ayaman to pian panayamen diad miduman tuloy a kaliberliber. “Abangatan si Moises ed amin a kakabatan na saray taga-Ehipto,” unong ya insalaysay na Kristianon martir a si Esteban. “Et makapanyari [si Moises] ed saray salita tan  gawa to.” (Gawa 7:22) Apatnagan so pananisia to sanen naimatonan to iray ag-inkahustisya a ginawa na saray kapatas nen Faraon diad saray agagi to. Lapud apatey to so Ehipsion mamapairap ed sakey a Hebreo, si Moises so kinaukolan ya ontalin manlapud Ehipto pian onla ed dalin na Madian.​—Exodo 1:15, 16; 2:1-15; Hebreos 11:24, 25.

13. Anto so epekto na 40-taon ya impanayam ed Midian diad biang nen Moises?

¹³ Diad edad a 40, kinaukolan a bilayen nen Moises so inkasikato diad kalawakan. Diad Madian et nabet to so pitoran mamarikit nen Reuel tan tinulongan to ira a mamainum ed baleg a pulok nen ama ra. Kasempet na mamarikit et maliket dan insalaysay ed si Reuel a “wala so sakey ya Ehipsio” ya angisalba ed sikara manlapud saray managpastol a manggugulo ed sikara. Sanen sikatoy inimbitaan nen Reuel, si Moises so akiayam ed pamilya ra. Saray irap a sinagmak to so ag-amaimbel ed sikato; nisay inamper na saratan so pangiyadapta to ed estilo na kabibilay to diad balon kaliberliber to. Agbalot tinmayer so pilalek ton manggawa ed linawa nen Jehova. Diad loob na 40 a taon a pinastolan to iray karnero nen Reuel, impangasawa to ed si Zipora, tan impamabaleg to ed saray ilalak to, abayuboan tan apabulaslas nen Moises so kalidad a pakabidbiran ed sikato. On, lapud irap a sinagmak to et akaaral si Moises a magmaliw a maumildi.​—Exodo 2:16-22; Gawa 7:29, 30.

14. Deskribien so agawa ya angipatnag ed kaumildian nen Moises diad impangidaulo to ed Israel.

¹⁴ Kayari na impanuro nen Jehova ed sikato bilang lider na nasyon na Israel, siansian napatnagan so kaumildian nen Moises. Indalem na sakey a balolaki ed si Moises ya onaakto si Eldad tan Medad bilang propetas ed kampamento​—anggano anggapo ira sanen inyibung nen Jehova so espiritu to ed 70 a mamasiken a manserbi bilang katambayan nen Moises. Oniay inyabawag nen Josue: “Katawan ko a Moises, sebelan mo pa ra.” Si Moises so maumildin inmebat: “Mangimon ka ta’n onkana ed siak? Komon ya amin a katooan nen Jehova manpropeta ra a sikato so makasengeg na pangiyan nen Jehova na espiritu to ed sikara!” (Numeros 11:26-29) Say kaumildian so akatulong pian napakepa iman a makapagonigon a kipapasen.

15. Anggaman ag-ayadyari si Moises, akin a maabig a tumboken so alimbawa to?

¹⁵ Diad sananey ya inkagawa et pinmatnag a si Moises so kinmulang na kaumildian. Diad Meriba, diad asingger ed Kadesh et agto nigloria si Jehova, say Managgawa na Milagro. (Numeros 20:1, 9-13) Anggaman ag-ayadyari si Moises, say agnagiing a pananisia to so tinmulong ed sikato diad interon bilay to, tan say matalonggaring a kaumildian to so makapasagyat ni ed sikatayo anggad natan.​—Hebreos 11:23-28.

Kaumildian Sumpa ed Inkaruksa

16, 17. Anton pasakbay so nagamoran tayo manlapud salaysay nen Nabal tan Abigail?

¹⁶ Agawa so napanmadmaran diad panaon nen David, kayarin tuloy na impatey na propeta na Dios a si Samuel. Lalanoren na saya so sanasawa, si Nabal tan say akulaw ton si Abigail. Agaylay pandumaan na sarayan dua! Anggaman si Abigail so “makatalos a maong,” say masiken to so “maramsak tan mauges ed saray gawa to.” Insiblet nen Nabal so taganon kekerewen na saray bataan nen David, a nambantay ed dakel iran pulok nen Nabal manlapud matatakew. Manepeg labat ya onsanok si David kanian sikato tan saray bataan to so angibalkes ed saray kampilan da tan pinmikal ira pian komprontaen da si Nabal.​—1 Samuel 25:2-13.

¹⁷ Sanen nadngelan nen Abigail so agawa, sikato so namparaan a tampol na tinapay, alak, karne, tan bibingka a pasas tan bungay higos tan inabet to si David. “Diad siak, katawan ko, ed siak wala komon so inkauges,” so inkaskasi to. “Pikasik ed sika, a mansalita ed saray layag mo, tan denglen mo so saray salita na aripen mo a bii.” Linmemek so puso nen David sanen maumildin akikasi si Abigail. Kayari ton dinengel so salaysay nen Abigail, oniay inyabawag nen David: “Bendito si Jehova, a Dios na Israel, ya angibaki ed sika ed sayan agew ya onabet ed siak: Et bendito so karunongan mo, tan bendito ka ya angiyagel ed siak ed sayan agew ed pankasalanan ed dala.” (1 Samuel 25:18, 24, 32, 33) Say inkaruksa nen Nabal so nansumpal ed impatey to. Lapud maabig iran kalidad nen Abigail, nanliketan toy impagmaliw ya asawa nen David ed saginonor. Say inkaumildi to so angitarya na padron parad amin a manlilingkor ed si Jehova natan.​—1 Samuel 25:36-42.

Tumboken so Kaumildian

18, 19. (a) Antoran pananguman so ompatnag sano isulong tayo so kaumildian? (b) Anto so makatulong ed sikatayo pian nawalaan itayo na epektibon dilin-panangusisa?

¹⁸ Importante sirin so kaumildian. Aliwa lambengat itan a matamoy a walna; makapasagyat itan a kalidad na disposisyon a makarepresko ed arum. Diad apalabas, nayarin akaugalian tayo lay mansalitan bengatbengat tan onkiwas ya agmapangasi. Balet, diad impakaaral ed katuaan na Biblia, anguman tan nagmaliw itayon lalon maabig. Sinaglawi nen Pablo iyan pananguman sanen pinaseseg to iray kapara ton Kristiano: “Mampales kayo . . . , [na] sakey a puso a maabagey, maong a linawa, kauyamoan, kareenan, kasungdoan.” (Colosas 3:12) Inyaliling na Biblia iyan panamasimbalo diad pananguman na maramsak iran atap ya ayep​—lobo, leopardo, leon, oso, tan kobra​—a magmaliw a makalakal a kokomponien ya ayep​—kordero, kilaw a kanding, kilaw a baka, tan baka. (Isaias 11:6-9; 65:25) Matalonggaring iratan a pananguman ed personalidad kanian mankelaw iray makakaimaton. Balet, sayan panamasimbalo so makasengeg ed ikukurang na espiritu na Dios, lapud say kaumildian et nilaktip ed makatantandan bunga na satan.

¹⁹ Kabaliksan kasi na saya a no agawaan tayo la iray pananguman tan indedika tayo lay inkasikatayo ed si Jehova et agtayo la kaukolan a pankimeyan so pagmaliw a maumildi ed disposisyon tayo? Andin balot. Bilang alimbawa, saray balon  kawes so nakaukolan a naynay a laniran pian lawas malinis tan presentablin nengnengen. Say pansuri ed Salitay Dios tan pandalepdep ed saray alimbawa a lugan na satan so ontulong ed sikatayo pian nawalaan itayo na balo tan walaay gagalan pangusisa ed inkasikatayon dili. Anto so ipaparungtal ed sikayo na salming na impuyan a Salitay Dios?​—Santiago 1:23-25.

20. Panon itayon ontalona diad pangipatnag ed kaumildian?

²⁰ Diad kasiporan et mandurumaan so disposisyon. Arum ed saray lingkor na Dios so mas mainomay a makapangipatnag na kaumildian nen say arum. Anggaman kuan, nakaukolan a bayuboan na amin a Kristiano so bunga na espiritu na Dios, kalaktip lay kaumildian. Si Pablo so simamaaron animbawa ed si Timoteo: “Gemtanen so inkatunong, maridios a debosyon, pananisia, aro, panagsungdo, kaumildian.” (1 Timoteo 6:11, NW) Say salitan “gemtanen” so mankabaliksan a nakaukolan so pansagpot. Inukeran na sakey a patalos na Biblia iyan panamilin a ‘magmaliw a determinadon gawaen so sakey a bengatla.’ (New Testament in Modern English, nen J. B. Phillips) No pansagpotan yoy mandalepdep ed saray maabig ya ehemplo a lugan na Salitay Dios, saratan so nipaslep a maong ed kanonotan yo, a singa itan nitanem. Saratan so manmoldi tan mangigiya ed sikayo.​—Santiago 1:21.

21. (a) Akin a tumboken tayo so kaumildian? (b) Anto so singbaten ed ontumbok ya artikulo tayo?

²¹ Say paraan na pidedeneng tayo ed arum so mangipabitar no kaunongan so pangipapatnag tayo ed satan. “Siopa so makabat tan makatalos ed sikayo?” so intepet nen babangatan a Santiago. “Ipatnag to komon ed maong a panagbilay to so saray gawa to ed kauyamoan [o kaumildian] na kakabatan.” (Santiago 3:13) Panon tayon nipatnag iyan kalidad na Kristiano diad ayaman, diad Kristianon ministeryo, tan diad kongregasyon? Iparungtal na ontumbok ya artikulo so makatulong a panangigiya.

 Bilang Repaso

• Anto so naaralan yo nipaakar ed kaumildian manlapud alimbawa nen

• Jehova?

• Jesus?

• Moises?

• Abigail?

• Akin a nakaukolan tayon gemtanen so kaumildian?

[Tepetepet Parad Panagaral]

[Litrato ed pahina 16]

Akin ya inabobonan nen Jehova so apay nen Abel?

[Litrato ed pahina 17]

Impatnag nen Jesus a mansiglaotan so kaumildian tan kapaabebaan

[Litrato ed pahina 18]

Impatnag nen Moises so maabig ya ehemplo nipaakar ed kaumildian