No Panon a Bayuboan so Puron Panangaro

“Say aro et makaparukey na bilay; say aro et bilay.”​—Living to Purpose, nen Joseph Johnson, 1871.

PANON a naaralan na too so mangaro? Diad panaral na sikolohiya? Diad pambasa na saray manangigiyan libro? Diad pambantay na saray romantikon pelikula? Seguradon andi. Nagkalautlan naaralan na totoo so mangaro diad panamegley na ehemplo tan panangipasal na atateng da. Naaralan na ananak so kabaliksan na aro no, dia ed loob na ayaman a wala so panaaroan et naiimatonan da iray atateng da a manatagano tan manasalimbeng ed sikara, mitatalosan ed sikara, tan walaan na aralem a personal ya interes ed sikara. Naaralan da met so mangaro sano ibabangat ira na atateng da a mangunor ed maabig iran prinsipyo nipaakar ed duga tan aliwa.

Say puron aro so mas ni nen say basta labat liknaan odino sentimento. Mantutultuloy itan ya onkikiwas parad pankaabigan a maong na arum, anggaman no maminsan et agda itan sigpot a papablien, nagkalautla ed biang na ananak sano sikaray maaron didisiplinaen. Say ayadyarin ehemplo ed pangipapatnag na agsinisiblet ya aro et say Manamalsa a mismo. Oniay insulat nen apostol Pablo: “Ana’ko, agmo mudmoraen so panusa na Katawan, tan agka met onkapuy no simbawaen to ka; ta say Katawan dusaen to so aroen to.”​—Hebreos 12:5, 6.

Atateng, panon yon naalig si Jehova diad pangipanengneng na aro ed pamilya yo? Tan panon kaimportante so alimbawan ipapatnag yo diad relasyon yo ed balang sakey bilang sanasawa?

Ibangat so Aro Panamegley na Ehemplo

No sakey kan asawan laki, kasin papablien mon maong so asawam tan sikatoy tratratoen mo tekep na galang tan respeto? No sakey kan asawan bii, kasin sika so maaro tan masuporta ed asawam? Ibabaga na Biblia a nepeg ya aroen tan respetoen na sanasawa so sakey tan sakey. (Efeso 5:28; Tito 2:4) No gawaen da itan, direktan naimatonan na saray anak da ya onkukurang so Makristianon aro. Agaylan mabiskeg tan makanan leksion itan!

Napabulaslas met na atateng so aroan diad ayaman sano tutumboken da so atagey iran estandarte parad pamilya no nipaakar ed panliliket, moralidad, tan saray kalat tan prayuridad. Napapaneknekan na totoo ed sankamundoan a baleg a tulong so Biblia diad pangiletneg na ontan iran estandarte ed pamilya, a saratan a mismo et ebidensya a say Biblia so peteg ya ‘impuyan na Dios tan maabig a pakaaralan, pakasumalan, pakasimbawaan, tan pakapanontonan a sikato so wala ed katunongan.’ (2 Timoteo 3:16) On, saray moral a totontonen tan giya parad bilay a naromog a mismo diad Sermon ed Palandey so ipapasen ed inkalapagan bilang sankatalonggaringan. ​—Mateo, kapitulo 5 ya anggad 7.

Sano say interon pamilya so maniilalo ed panangiwanwan na Dios tan manutumbok ed saray estandarte to, nalikna na kada membro a sikaray mas maligen tan maseguron ombulaslas so panangaro tan panagrespeto na ananak ed atateng da. Diad biek a dapag, diad ayaman a walaan na dobli, agmatukoy, odino malukak iran estandarte, saray anak so nayarin maingongot, masanok, tan rebelyoso.​—Roma 2:21; Colosas 3:21.

Komusta balet iray mansusulon ateng? Kasin mair-irap parad sikara so pangibangat na aro ed ananak da? Andi met. Anggaman anggapo lay magmaong nen say sanulop a pankimey na maong ya ina tan ama, paneknekan na eksperiensya a diad arum a paraan et say kalidad na saray siglaotan na pamilya so makapano ed inkaandi na sakey ya ateng. No sakey ka a mansusulon ateng, panggunaetan mon iyaplika iray prinsipyo na Biblia diad ayaman yo. Oniay ibabaga ed sikatayo na sakey a proverbio: “Manmatale’ka ed Jehova ed simoon a pusom, tan agka onsaral ed tapew na dili a pakatalos mo: Dia ed saray amin a dalan mo sikato so bidbiren mo, et sikato itonton to so saray basbas mo”​—pati say basbas parad inkaateng.​—Uliran 3:5, 6; Santiago 1:5.

Dakel a makalakal a kalangweran so pinabaleg ed pamilyan mansusulo so ateng tan sikara natan so matoor a manlilingkor ed Dios a kabiangan na nilibon Kristianon kongregasyon na saray Tasi nen Jehova ed sankamundoan. Saya so ebidensya a nayarian met na saray mansusulon ateng so ontalona diad pangibabangat da ed ananak da na nipaakar ed aro.

No Panon a Nabayuboan na Amin so Aro

Impasakbay na Biblia a napatnagan so “kaunoran iran agew” lapud kaandi na “kasiporan a panangaro,” salanti, say kaandi na nisipor ya aro a kaslakan lan ipapalikna na saray membro na pamilya ed sakey tan sakey. (2 Timoteo 3:1, 3, NW) Ingen, anggan saraman so nayarin binmaleg ed kaliberliber ya anggapoy panaaroan so makaaral a mamayubo ed aro. Panon? Diad panaral da manlapud si Jehova, a sikato so mismon Lapuan na aro tan mangipapatnag na aro tan panamabli ed amin a sigpot-puson onaasingger ed sikato. (1 Juan 4:7, 8) “Bangno paulyan ak na amak tan inak, si Jehova ed satan ampopoen to ak,” so inkuan na sakey a salmista.​—Salmo 27:10.

Si Jehova so mangaaro ed sikatayo diad dakel tan nanduruman paraan. Kabiangan ed saraya so maaron panangiwanwan to diad panamegley na Biblia, diad tulong na masanton espiritu, tan diad maaron suporta na Kristianon impanaagi. (Salmo 119:97-105; Lucas 11:13; Hebreos 10:24, 25) Konsideraen no panon a makatulong ed sika irayan taloran probisyon pian ombulaslas so panangarom ed Dios tan ed kaparam a too.

Impuyan a Maaron Panangiwanwan na Ama

Pian nabayuboan so maligsan pisisiglaotan ed sakey a too, nepeg tayon kabaten itan a maong. Diad pangipaparungtal toy inkasikato panamegley na saray pahina na Biblia, sikatayo so iimbitaan nen Jehova ya onapit ed sikato. Balet, aliwan magenap so basta pambasa ed Biblia. Nepeg tayon iyaplika iray bangat na satan pian nagamoran iray gunggona a resulta na satan. (Salmo 19:7-10) “Siak si Jehova a Dios mo, ya angibangat ed sika na nipaakar ed nabang mo, a mangitonton ed sika ed dalan a laen mo komon,” so ibabaga na Isaias 48:17. On, si Jehova, say mismon mangilalaman ed aro, so mangibabangat ed sikatayo parad pankaabigan tayo​—aliwan lapud kaliktan ton pegetan so kawayangan tayo panamegley na agnakaukolan iran totontonen tan regulasyon.

Say suston pikakabat ed Biblia so ontulong met ed sikatayo pian ombulaslas so panangaro tayo ed kaparan totoo. Lapud ta ibabangat itayo  na katuaan ed Biblia nipaakar ed panmoria na Dios ed totoo tan ipapanengneng na satan iray prinsipyo a nepeg a mangimpluensya ed pidedeneng tayo ed balang sakey. Lapud satan ya impormasyon, walaan itayo na malet a basiyan pian bayuboan so panangaro ed kaparan too. Oniay inkuan nen apostol Pablo: “Saya so kerewen ko a say aro yo ondaak a lalo nin lalo komon ed [“suston,” NW] kakabatan dia ed amin a panangimano.”​—Filipos 1:9.

Pian iyilustra no panon a say aro so dugan niwanwan panamegley na ‘suston pikakabat,’ konsideraen pa so manunan katuaan a naromog diad Gawa 10:34, 35: “Say Dios anggapo so pangiduma to ed saray totoo; noag ingen dia ed balang nasyon akoen to so antakot ed sikato tan manggawa na matunong.” No say Dios et uusisaen toy totoo base ed matunong iran gawa tan maridios a takot da, aliwan base ed nasyonalidad odino rasa ra, agta kaukolan tayon moriaen so kapara tayon too ya agmet mangidumaduma?​—Gawa 17:26, 27; 1 Juan 4:7-11, 20, 21.

Aro​—Sakey a Bunga na Espiritu na Dios

No panon ya ontutulong so nipanpanaon ya uran pian saray kakiewan so makapanbunga na dakel, ontutulong met so espiritu na Dios pian saray maawat ya indibidual et nawalaan na saray kalidad a deneskribe na Biblia a ‘saray bunga na espiritu.’ (Galacia 5:22, 23) Say aro so manunaan ed sarayan bunga. (1 Corinto 13:13) Balet panon a niwala ed sikatayo so espiritu na Dios? Say makanan paraan et diad panamegley na pikakasi. No ipikasi tayo so espiritu na Dios, iter to itan ed sikatayo. (Lucas 11:9-13) Kasin ‘lawas’ kan manpipikasi parad masanton espiritu? No gagawaen mo itan, diad ontan et saray mablin bunga na satan, laktip lay aro, so lalon napatnagan ed kabibilay mo.

Balet, wala ni sananey a klase na espiritu ya onkukurang a sumpa ed espiritu na Dios. Tutukoyen itan na Biblia bilang “say espiritu na mundo.” (1 Corinto 2:12; Efeso 2:2) Mauges itan ya impluensya, tan anggapo lay arum a lapuan na satan noag si Satanas a Diablo, “say [manuley] na sayan mundo” na katooan a niyarawi ed Dios. (Juan 12:31) Singa say dagem a mangisisiplog ed dabok tan dutak, “say espiritu na mundo” so mangisasagyat na makapasakit iran pilalek a manederal ed aro tan mamepenek ed saray kakapuyan na laman.​—Galacia 5:19-21.

Paiimpluensyaan iray totoo ed satan a mauges ya espiritu sano aabuloyan day inkasikaran nawalaan na materyalistiko tan masiblet a kanonotan, busangel ya ug-ugali, tan pikewet tan naynay ya agsuston panmoria ed aro a kaslakan lan tuloy diad mundo. No labay moy ombulaslas ed puron panangaro, nepeg a mapekder mon resistian so espiritu na mundo. (Santiago 4:7) Balet, agka manmamatalek ed dilin biskeg mo; onkerew ka ed si Jehova na tulong. Say espiritu to​—a sankabiskegan a puersa ed uniberso​—so mamabiskeg tan ontulong ed sika pian ontalona ka.​—Salmo 121:2.

Aralen so Aro Manlapud Kristianon Impanaagi

No panon a naaaralan na ananak so mangaro diad pakalilikna ra ed satan diad ayaman, amin tayo met​—ugaw man odino matatken​—so nayarin ombulaslas ed aro diad pilimog ed arum iran Kristiano. (Juan 13:34, 35) On, sakey ed saray  manunan kikakanaan na Kristianon kongregasyon et say pangitatarya na pasen a ditan et saray indibidual so ‘makapan-aayatan ed aro tan dia ed maabig iran gawa.’​—Hebreos 10:24.

Say ontan ya aro so nagkalautlan papablien na saramay nayarin “maermen tan abuybuyak” diad anggapoy aron mundo a kawalaan tayo. (Mateo 9:36) Papaneknekan na eksperiensya a saray maaron pisisiglaotan legan a wala la’d edad so makapamunas ed dakel a makapuy ya epekto na ag-impakaliknay aro legan na inkaugaw. Agaylan importante sirin ya amin a dedikadon Kristiano so impapuson maong a mangabrasa ed saray balo nin mililimog ed sikara!

‘Agbalot Mangangga so Aro’

Ibabaga na Biblia a say ‘aro so agbalot mangangga.’ (1 Corinto 13:8) Panon ya ontan? Oniay ibabaga ed sikatayo nen apostol Pablo: “Say aro manangitepel, tan mauyamo; say aro anggapoy sible’to; say aro agto ipasirayew so inkasikato, aliwan mapangta. Aliwan mabanday so kagagawa to, agto anapen so kien to, agmapasnok, agmanisip na mauges.” (1 Corinto 13:4, 5) Malinew, sayan aro so aliwan imahinasyon odino ataptapew a sentimento. Diad kasunian​—saramay mangipapatnag ed satan so mikabat tan mamibidbir ed saray makapadismaya tan makapaot-ot ed bilay, balet agda iraya aabuloyan a maneral ed panangaro ra ed kaparan too. Peteg a say ontan ya aro so “ayadyarin bedber na pankakasakey.”​—Colosas 3:12-14, NW.

Nonoten pa so alimbawa na sakey a 17-años a Kristianon bii diad Korea. Sanen ginapoan to so manlingkor ed si Jehova a Dios, ag-inmabobon so pamilya to tan kinaukolan toy onalis ed abung da. Balet, imbes ya onsanok, impikasi to so pamaakaran, ya inabuloyan ton say Salita tan espiritu na Dios so manmoldi ed kanonotan to. Insan, sikatoy mabetbet a nansulat ed pamilya to, a pinano to iray sulat to na puron panangaro a nalilikna to ed sikara. Bilang resulta et ginmapon nanaral na Biblia so duaran kuya to tan natan et sikara lay dedikadon Kristiano. Say nanay to tan yugtan ton laki so angawat met ed katuaan ed Biblia. Diad kaunoran et anguman a maong so awawey na ama to, a dati et pirmin onsusumpa. Oniay insulat na bii a Tasi: “Amin a kaasawaan mi et kaparan Kristiano, tan wala la natan so 23 ed pamilya mi a mankakasakey a manlilingkor.” Agaylan intalona lapud aro!

Labay mo ta a bayuboan so puron panangaro tan tulongan so arum a manggawa met na ontan? Sirin onasingger ed si Jehova, say Lapuan na satan a mabmablin kalidad. On, ipapuso so Salita to, manpikasi parad masanton espiritu, tan maparanay a milimog ed Kristianon impanaagi. (Isaias 11:9; Mateo 5:5) Agaylan makapalikliket a naamtaan ya agla manbayag et naandi la so amin a marelmeng, a nakeraan labat iraman so mangaagamil na puron Makristianon aro! Peteg a say aro so tombok ed liket tan bilay.​—Salmo 37:10, 11; 1 Juan 3:14.

[Saray litrato ed pahina 6]

Ontulong ed sikatayo so pikakasi tan panagaral ed Salitay Dios pian nabayuboan so puron panangaro