Pansiansiaen so Kasimpitan Diad Panalwar ed Puso Yo

“Yatol mo so pusom ed amin a seet; ta manlapu ed sikato so saray agus na bilay.”​—ULIRAN 4:23.

1-3. (a) Panon so mabetbet a pangipapatnag na totoo ya agda papablien so kasimpitan da? Iyilustra. (b) Akin ya importantin usisaen so kablian na kasimpitan?

 OMPATNAG a dagdaan la so lamina (painting). Nayarin agla itan matukoy a pandekorasyon diad loob na abung. Antokaman niray naimano ed satan, nayarin inisip na makankayarian ya agto la itan nakaukolan. Say lamina so nagmaliw lan segundamanon ilalako a parad donasyon, a mankantidad labat la na 29 dolyar (E.U.) Balet kayari na pigaran taon, naamtaan na akasaliw a ngalngali lan sakey milyon a dolyar so balor na satan! On, diad tua et matalag la itan ya obra-maestra. Isipen pa so liknaan na datin akanggawa, a nanleglemew ed satan a kayamanan!

² Mabetbet et ontan so nagagawa nipaakar ed kasimpitan, say moral a kalinisan odino inkamaralus na sakey a too. Dakerakel a totoo natan so manleleglemew ed kasimpitan da. Arum so mangipapasen ed satan bilang karaanan lan ideya, ya agla itan nakaukolan parad modernon estiloy-panagbilay. Kanian ibabaliwala ra itan makasengeg ed agtanton makana a bengatla. Isasalat na arum so kasimpitan da diad magangganon liket ed pisekso. Insakripisyo itan na arum lapud labay dan nagamoran so panangabobon na saray kalimog da odino sakey a kasunian ed sekso.​—Uliran 13:20.

³ Dakel so atrasado lan akamoria a talagan importantin tuloy so kasimpitan da. Mabetbet et makapasinagem so nasasagmak da. Unong ya inkuan na Biblia, say epekto na imoralidad et singa samal, ya “ampait a singa ahenho.” (Uliran 5:3, 4) Lapu ed kaliberliber natan a mabanbanday ed moral, panon yon napabli tan napansiansia so kasimpitan yo? Iyapasakey tayo ed taloran mansisiglaotan a kundang a nagawaan tayo.

Alwaran so Puso Yo

4. Anto so piguratibon puso, tan akin a nepeg tayon alwaran itan?

⁴ Say tombok pian napansiansia so kasimpitan et say panalwar ed puso. Oniay ibabaga na Biblia: “Yatol mo so pusom ed amin a seet; ta manlapu ed sikato so saray agus na bilay.” (Uliran 4:23) Anto so “pusom,” a tutukoyen dia? Aliwa itan a literal a puso noagta piguratibo itan. Tutukoyen na satan so inkatoo yo, a mangilaktip ed saray kanonotan, liknaan, tan motibo yo. Oniay kuan na Biblia: “Sika aroen mo si Jehova a Dios mo ed amin a pusom tan dia ed amin a kamarerwam, tan dia ed amin a pakayarim.” (Deuteronomio 6:5) Sayan ganggan so tinukoy nen Jesus bilang sankabalegan a ganggan ed amin. (Marcos 12:29, 30) Malinew, sayan puso tayo et mabmabli. Manepeg ya alwaran itan.

5. Panon a parehon magmaliw a mabmabli tan mapeligro so puso?

⁵ Anggaman ontan, ibabaga met na Biblia a “say puso manamalingo [ya] alabas nen saray amin a bengatla, et sikato so mapalalo a mauges.” (Jeremias 17:9) Panon a magmaliw a manamalingo so puso​—a pakapeligroan tayo? Bueno, bilang sakey ya alimbawa, say luluganan et makanakanan kagawaan, a mangisalba ni ingen na bilay no panaon na emerhensia. Balet no agkontrolen  na drayber so luluganan, ya agto bembenan so manibela, satan lanlamang a luluganan so mainomay a pansengegay ipapatey. Mipadpara, no agyo alwaran so puso yo, sikayo so kontrolen na amin a pilalek tan kalkaliktan yo, tan nasagmak yo iray makadesyang a pansumpalan. Oniay ibabaga na Salitay Dios: “Say manmatalek ed dili a puso to sikato so maatiw; balet say manakar a makabat, nilaban naani.” (Uliran 28:26) On, makapankurang kayo ed kakabatan tan napaliisan yo so kadederal no usaren yo so Salitay Dios bilang giya, a singa ed ikonsulta ed sakey a mapa sakbay a manbiahe.​—Salmo 119:105.

6, 7. (a) Anto so kasantosan, tan akin ya importante itan ed saray lingkor nen Jehova? (b) Panon tayon naseguro a nayarian na ag-ayadyarin totoo so mangipatnag ed kasantosan nen Jehova?

⁶ Say puso tayo et agsipor a nikiling ed kasimpitan. Nepeg tayon igiya a mangagamil na kasimpitan. Sakey lan paraan et say panmolimoli ed peteg a kablian na kasimpitan. Sayan kalidad so maapit a misiglaotan ed kasantosan, a mankabaliksan na kalinisan, inkamaralus, ipapaliis ed pagmaliw a makasalanan. Say kasantosan et mablin kalidad a kabiangan na mismon inkapersona nen Jehova a Dios. Satan a kalidad so isisiglaot na nilasus a bersikulo na Biblia dia ed si Jehova. Diad tua, ibabaga na Biblia a say “Kasantosan et kien nen Jehova.” (Exodo 28:36, NW) Balet, anto so pisiglaotan na satan a matalonggaring a kalidad ed sikatayon ag-ayadyarin totoo?

⁷ Diad Salita to, oniay ibabaga nen Jehova ed sikatayo: “Masantos kayo komon ta masantos ak.” (1 Pedro 1:16) On, naalig tayo so kasantosan nen Jehova; nayarian tayoy magmaliw a malinis ed imaton to, a napansiansia tayo so kasimpitan tayo. Kanian sano paliisan tayo so marutak tan makarumsis iran gawa, dadampoten tayo so matalonggaring tan makapaliket a pribilehyo, salanti, say pangipatnag ed alay abig a kalidad na Sankatageyan a Dios! (Efeso 5:1) Agtayo nepeg ya ipasen ya agtayon balot nagawaan itan, lapud si Jehova so makabat tan makatunongan a Katawan ya agton balot pagawa ed sikatayo so agtayo nayarian. (Salmo 103:13, 14; Santiago 3:17) Tua, mankaukolan na sagpot so pansiansian masimpit ed espiritual tan moral. Balet, inkuan nen apostol Pablo a say “kalinewan tan kasimpitan . . . [so] mamapaarap ed Kristo.” (2 Corinto 11:3) Agta makasengeg ed si Kristo tan ed Ama to so pansasagpot tayon napansiansia so kasimpitan tayo ed moral? On, ta nagkalalon aro so impatnag da ed sikatayo nen say nayarian tayon ibales. (Juan 3:16; 15:13) Matukoy lambengat so pangibalikas tayo na pisasalamat diad pambilay a malinis ed moral. No ontan so pangipapasen tayo ed kasimpitan tayo, satan so pablien tayo tan alwaran tayo so puso tayo.

8. (a) Panon tayon natagano so piguratibon puso tayo? (b) Anto so nayarin ipatnag na pitotongtong tayo nipaakar ed inkasikatayo?

⁸ Alwaran tayo met so puso tayo diad paraan na pantatagano tayo. Nakaukolan tayon taganoen a naynay so nonot tan puso tayo na maabig ya espiritual a tagano, ya iyapasakey tayo ed maong a balita na Panarian na Dios. (Colosas 3:2) Nepeg a napatnagan itan anggan diad pitotongtong tayo. No kabkabat itayon mangitotongtong na minumundo tan imoral iran bengatla, ipapatnag tayo no anto so kipapasen na puso tayo. (Lucas 6:45) Imbes, komon ta kabkabat itayo a mangitotongtong na saray bengatlan maespiritual tan makapabiskeg. (Efeso 5:3) Pian naalwaran  tayo so puso tayo, walaray seryoson kaatapan a nepeg tayon paliisan. Singbaten tayo so duara ed saraya.

Arawian so Pilalawanan

9-11. (a) Akin a saramay mangibabaliwala ed simbawa na 1 Corinto 6:18 so mainomay a makagawa na imoralidad? Iyilustra. (b) Ta pian naarawian tayo so pilalawanan, anto so paliisan tayo? (c) Anton alay abig ya alimbawa so impatnag nen matoor a Job parad sikatayo?

⁹ Pinuyanan nen Jehova si apostol Pablo a mangisulat ed simbawa ya akatulong ed dakel pian makapanalwar ed puso ra tan napansiansia ra so kasimpitan da. Oniay inkuan nen Pablo: “Ibatikan yo so lawanan.” (1 Corinto 6:18) Imanoen pa so impangidanet to, ya agto labat inkuan a, “Paliisan so pilalawanan.” Nagkalalo ni so gawaen na saray Kristiano. Nepeg ya ibatikan da iray imoral a gawa, a singa ibatikan da so makapasesgay-bilay a kapeligroan. No ibaliwala tayo itan a simbawa, main-inomay itayon nidunget ed imoralidad tan naandi la ed sikatayo so panangabobon na Dios.

¹⁰ Bilang pangiyilustra: Inames tan pinalesan na sakey ya ina so anak to pian iparaan parad importantin okasyon. Inkerew na ugaw no sarag toy manggalaw ni ed paway sakbay na isipot da, tan inmabobon so ina to diad sakey a kondisyon. Oniay inkuan na ina: “Agkan balot onaasingger ed kawalaay pitek. No napitekan ka, nalewet ka.” Balet kayari na pigaran minuto, anengneng toy anak ton manalalagey ed tambib na pitek. Agmet ni apitekan so ugaw. Balet, imbaliwala to so pasakbay nen ina to ya ag-onaasingger ed kawalaay pitek, tan sikatoy ngalngali lan nakarunyas. (Uliran 22:15) Dakel a tobonbalo tan wala la’d edad so nepeg a mas manalwar ya agmakagawa na ontan a kalilingoan. Panon itan a nagawaan?

¹¹ Diad sarayan panaon a dakerakel so nigagalet ed “makapabaing a posapos [ed sekso],” linmesa so baleg ya industriya a mangilalako na impormasyon nipaakar ed nisesebel iran seksual a relasyon. (Roma 1:26, 27) Say salot a pornograpiya so kinmasmak ed saray magasin, libro, video, tan ed Internet. Saramay mangipapaslep ed saratan ed nonot da so maseguron ag-onaarawi ed pilalawanan. Panggagantilan da itan, a manalalagey ira ed mapeligron tambib, ya ibabaliwala ra so pasakbay na Biblia. Imbes ya alwaran da so puso ra, sasamalan da itan na saray mabitar a nenengnengen a nayarin mabayag ya agnaekal ed nonot. (Uliran 6:27) Makaaral itayo ed si matoor a Job, a nanggawa na pisisipanan​—pormal a pipapaknaan​—ed mismo iran mata to, ya agto iratan inengneng ed bengatlan manukso ed sikaton manggawa na makapuy. (Job 31:1) Satan so alimbawa a nepeg ya aligen natan!

12. Panon ya “ibatikan [na saray Kristianon saninaro] so lawanan” legan na paniinaroan da?

¹² Nagkalautlan importante ya ‘ibatikan so lawanan’ legan na piiinaroan. Satan a panaon et  nepeg a makapaliket, a napno na ilalo tan pirawat, balet arum a malangwer a saninaro so aneral ed satan diad impanggantil da ed imoralidad. Diad satan a kipapasen et ikikibot da ed inkasikara so sankaabigan a pundasyon parad maabig a panamaley​—sakey a relasyon a nibase ed agsinisiblet ya aro, dangka, tan katutulok ed si Jehova a Dios. Sakey a Kristianon saninaro so angagamil na imoral a gawa legan na impaninaroan da. Sanen sanasawa la ra, inaksobi na asawan bii a sikatoy gogonigonen na konsiensia to, a naandi ni ingen so liket to ed agew na kasal da. Oniay impatua to: “Aminpiga ak a kinmerew ed si Jehova na panamerdona, balet anggano pitoy taon lay linmabas manlapu la’d saman, siak so gogonigonen nin siansia na konsiensiak.” Importante a saramay makagawa na ontan iran kasalanan so onkerew na tulong ed saray Kristianon mamatatken. (Santiago 5:14, 15) Balet, dakel a Kristianon saninaro so makabat a kinmiwas tan pinaliisan da iratan a kapeligroan legan na paniinaroan da. (Uliran 22:3) Lilimitaan da so panangipatnag day panangaro ra ed sakey tan sakey. No mankaiba ira, walay itagar da iran chaperon tan maalwar dan papaliisan so pambukbukor dan dua diad saray pribadon pasen.

13. Akin ya agnepeg a miinaroan iray Kristiano ed saramay agmanlilingkor ed si Jehova?

¹³ Saray Kristiano a miinaroan ed saramay agmanlilingkor ed si Jehova so nayarin nidunget ed dakel a problema. Alimbawa, panon kayon mikasakey ed samay agmangaaro ed si Jehova a Dios? Importante a mipako lambengat iray Kristiano ed saramay mangaaro ed si Jehova tan manrerespeto ed saray estandarte na kasimpitan. Oniay ibabaga na Salitay Dios ed sikatayo: “Agkayo miulop ed pako a duma na saray agmananisia, ta anto so piulopan na katunongan ed kaugsan? Odino anto so piulopan na silew ed bilunget?”​—2 Corinto 6:14.

14, 15. (a) Anto so lingon panmoria na arum nipaakar ed kabaliksan na ‘pilalawanan’? (b) Say ‘pilalawanan’ so mangilaktip ed anto iran nengneng na gawa, tan panon a ‘nibatikan [na saray Kristiano] so pilalawanan’?

¹⁴ Makana met so pikakabat. Agtayo suston nibatikan so pilalawanan sano agtayo talagan amta no anto so lalanoren na satan. Arum ed mundo natan so angadapta ed agsuston ideya nipaakar ed kabaliksan na ‘pilalawanan.’ Iisipen da a nayarian dan peneken iray kagletan da ed sekso anggano anggapo ni so asawa ra daput no papaliisan da so aktual a pisekso. Anggan say pigaran respetadon institusyon nipaakar ed bunigas a manggugunaet a mamawas ed bilang na saray agkaliktan a panaglukon na saray tin-edyer so amaseseg ed saray tobonbalo a mangagamil na miduman estandarte ed sekso ya agmanresulta ed panlukon. Makapaermen ta lingo itan a simbawa. Say ipaliis ed panlukon ya ag-akasal so midumaan ed panamasiansia ed kasimpitan, tan aliwan limitado so peteg a kabaliksan na ‘pilalawanan.’

¹⁵ Say Griegon salita a por·neiʹa, a nipatalos a ‘pilalawanan,’ so walaan na malaklaknab a kabaliksan. Misiglaotan itan ed saray relasyon ed sekso a mangilalanor ed saray ag-akasal tan mangiyaapasakey ed lingon panangusar ed seksual iran kayarian. Laktipen na por·neiʹa iray gawa a singa say oral sex, anal sex, tan say pan-masturbate ed arum a too​—kagagawa a kaslakan ya isisiglaot ed saray lugar na balangkantis. Saray totoo a manisip ya aliwan ‘pilalawanan’ so ontan iran gawa et mamapalikdo la ed inkasikaran dili tan biktima  la ra ed sakey ed saray patit nen Satanas. (2 Timoteo 2:26) Niarum ni, say pamasiansia ed kasimpitan so aglambengat mankabaliksan na ipaliis ed antokaman a gawa a mangilalanor ed pilalawanan. Pian ‘nibatikan so pilalawanan,’ nepeg tayon paliisan so amin a nengneng na seksual a karutakan tan mabanday a kondukta a mangitonton ed ambelat a kasalanan a por·neiʹa. (Efeso 4:19) Diad ontan et napansiansia tayo so kasimpitan.

Paliisan Iray Kapeligroan na Agmanepeg a Pikakarinyoan

16. Say pagmaliw a romantiko so matukoy ed anton kipapasen, unong ya inyilustra na anton Makasulatan ya alimbawa?

¹⁶ Ta pian napansiansia tayo so kasimpitan tayo, say sananey nin kapeligroan a nakaukolan tayon panalwaran et say agmanepeg a pikakarinyoan. Arum so nayarin mangipilit a say pikakarinyoan et aliwan mauges a panliketan ed baetan na saray mankasunian ed sekso. Tua, wala so panaon tan pasen ed pagmaliw a romantiko. Si Isaac tan Rebeca so naimano a mankakarinyoan odino “migagalaw” ed balang sakey, tan mapatnag ed saray akaimano ya aliwa labat iran sanagi. (Genesis 26:7-9) Anggaman ontan, sanasawa ira kanian matukoy labat ya ipatnag da so panangaro ra ed balang sakey. Midumaan itan ed agmanepeg a pikakarinyoan.

17. Anto so agmanepeg a pikakarinyoan, tan panon a nakontrol so ontan a problema?

¹⁷ Say agmanepeg a pikakarinyoan so nayarin ukeran ed onian paraan: panangipatnag na romantikon interes anggaman anggapo so peteg a getman mangasawa odino miasawa. Nanduruma so inkatoo na balang sakey, kanian anggapoy duaruwa a dakel so paraan na pikakarinyoan, ya arum ed saratan et agnaim-imano. (Uliran 30:18, 19) Sirin, anggapo so mapeget iran totontonen ed kondukta ya onaplika ed satan. Imbes, wala so mas matalonggaring nen saray totontonen​—matuan panangusisa ed dili tan maalwar a panangiyaplika ed saray prinsipyo na Biblia.

18. Anto so sengegan no akin a mikakarinyoan so arum, tan akin a makapasakit so agmanepeg a pikakarinyoan?

¹⁸ No matua itayo ed inkasikatayon dili, nayarin mipakna so maslak ed sikatayo a sano nalikas tayon walay panggusto ed sikatayo na sakey a walad kasunian a sekso, manliket itayo. Natural lambengat itan. Balet kasin mikakarinyoan itayo pian lalon liingen itan a liknaan​—ta pian lalon nawalaan itayo na kompiyansa ed dili odino pian nipalikna met itan a panggusto? No ontan, kasin ninonot tayo la so ot-ot a nayarin napawala tayo? Alimbawa, oniay ibabaga na Uliran 13:12: “Say ilalo a nitantan pabeblayen to so puso.” No gagalaen tayo so mikarinyoan ed sakey, nayarin agtayo amta no panon so pakaapektoan na satan a too. Sikato so nayarin manilalo nipaakar ed piinaroan tan anggan diad iloob ed panangasawa. Makapasinagem so onlesan pakadismayaan. (Uliran 18:14) Inkaruksa so sigagagalan panggalaw ed liknaan na arum.

19. Panon a nayarin deralen na agmanepeg a pikakarinyoan iray panamaley na Kristiano?

¹⁹ Nagkalautlan importante so panalwar sumpad pikarinyoan ed saray de-asawa. Makapuy so pangipatnag na romantikon interes ed sakey a de-asawa​—odino sano ipatnag na walaan lay asawa so panggusto ed agto asawa. Makapaermen ta arum a Kristiano so walaan na lingon panmoria ya aliwan mauges so pamayubo ed romantikon liknaan ed arum nilikud ed asawa ra. Ibebesngaw na arum so pirmin pakakaaburidoan da ed ontan a “kaaro,” pati saray pribadon bengatla ya agda ibabaga ed asawa ra. Bilang resulta, say romantikon liknaan da so nagmaliw lan akadependian na emosyon da, a nayarin mangapekta tan maneral ni ingen ed panamaley. Nepeg a tandaan na saray de-asawan Kristiano a makabat so pasakbay nen Jesus nipaakar ed pikakalugoran, a  satan so onggagapo ed puso. (Mateo 5:28) Alwaran tayo sirin so puso tayo tan paliisan iray kipapasen a nayarin mangitonton ed ontan iran makaderal a resulta.

20. Panon tayon nepeg a moriaen so kasimpitan tayo?

²⁰ On, aliwan mainomay so pansiansian masimpit ed imoral a mundo natan. Balet, tandaan a mas mainomay so pamasiansia ed kasimpitan yo nen say pangipawil lamet ed satan. Siempre, si Jehova et ‘mamerdona na daakan’ tan makayarin manlinis ed saramay peteg a nagbabawi ed saray kasalanan da. (Isaias 55:7) Balet, agsalimbengan nen Jehova iramay makagawa na imoralidad ed epekto na saray ginawa ra. Nayarin mansiansia iray epekto na satan ed loob na pigaran taon, a legay-bilay ni ingen. (2 Samuel 12:9-12) Pansiansiaen yo sirin so kasimpitan yo diad panalwar ed puso yo. Moriaen yo so malinis tan masimpit a talindeg yo ed arap nen Jehova bilang ankablin kayamanan​—tan agbalot ibabalang itan!

Panon Yon Ebatan?

• Anto so kasimpitan, tan akin ya importante itan?

• Panon tayon naalwaran so puso tayo?

• Anto so lalanoren na iyarawi ed pilalawanan?

• Akin a nepeg tayon paliisan so agmanepeg a pikakarinyoan ed arum?

[Tepetepet Parad Panagaral]

[Litrato ed pahina 11]

Magmaliw a mapeligro so sakey a luluganan no ag-itan suston kontrolen

[Saray litrato ed pahina 12]

Anto so nagawa sano ibaliwala tayo iray pasakbay?

[Litrato ed pahina 13]

Say masimpit a piiinaroan so makapaliket tan mamagalang ed Dios