Gegemtanen so Kaabigay-linawa Diad Agmakaaron Mundo

‘Say manggawa ed too pian sikato so pampilalekan et say kauyamoan [“kaabigay-linawa,” NW] to.’​—ULIRAN 19:22.

1. Akin a mairap ya ipatnag so kaabigay-linawa?

 KASIN ipapasen yoy inkasikayo bilang toon walaan na kaabigay-linawa? No ontan, sakey ya angat so pambilay ed sayan mundo. Tua, say kaabigay-linawa so nipabitar ed Biblia bilang kabiangan na “bunga na espiritu,” balet akin a mair-irap ya ipatnag so kaabigay-linawa anggan diad saray nibabagan Kristianon nasyon? (Galacia 5:22) Unong a naimano tayo la ed akadkaunan artikulo, walay ebat a naromog diad insulat nen apostol Juan​—say interon mundo so babanlongan na sakey a maruksan espiritun persona, si Satanas a Diablo. (1 Juan 5:19) Impabidbir nen Jesu-Kristo si Satanas bilang say “manuley na mundo.” (Juan 14:30, NW) Kanian, sayan mundo so mangaalig ed rebeldin manuley na satan, a napatnagan ed awawey to so masebeg ya ugali.​—Efeso 2:2.

2. Antoran angat so mangapekta ed pangipapatnag tayo na kaabigay-linawa?

² Naapektoan a maong so kabibilay tayo sano sikatayoy tratoen na arum diad maruksan paraan. Say inkaruksa so nayarin ipatnag na saray masumpan kakaabay, agmakaaro iran totoo, anggan saray kakaaro tan kapamilyaan a no maminsan et onkikiwas a bengatbengat. Say desdes diad pakapilimog ed saray totoon maruksa, a maneeyagan tan manaayewan, so mabetbet a makapadismaya. Say ontan a kakulangan na kaabigay-linawa na arum so nayarin mamaingongot ed sikatayo, tan nayarin nonoten tayo so ombales ed karuksaan na arum. Satan so makapangitonton ni ingen  ed saray problema ed espiritual odino pisikal.​—Roma 12:17.

3. Antoran seryoson problema so kidudungetan na totoo a manusubok ed panlabay dan mangipatnag ed kaabigay-linawa?

³ Nairapan itayo met a mangipatnag na kaabigay-linawa lapud makapadetdet iran kipapasen na mundo. Alimbawa, nadedesdes so maslak a katooan lapud saray sesga tan gawa na terorismo, ontan met ed posiblin pangusar na nanduruman nasyon ed biolohikal odino nuklear iran armas. Niarum ni, minilyon a totoo so maniirap, a walaan lambengat na magenap a tagano, siroman, kawesen, tan tambal pian manbilay. Magmaliw ya angat so pangegemtan ed kaabigay-linawa sano say kipapasen et ompatnag ya andian lay ilalo.​—Eclesiastes 7:7.

4. Anton lingon konklusyon so nayarin isipen na arum nipaakar ed panangipatnag na kaabigay-linawa ed arum?

⁴ Nayarin mainomay ya ibaga na sakey a too ya agtanton importante so pangipatnag na kaabigay-linawa tan nayari ni ingen a pakabidbiran itan na kaleteyan. Nayarin liknaen to a mauges so impantrato ed sikato, nagkalalo la sano ag-inkonsidera na arum so liknaan to. (Salmo 73:2-9) Balet, itatarya na Biblia so manepeg a panangidirehi ed sikatayo diad impangibagan: “Say mabanayar ya ebat ipaliis to so sanok; balet say masagapsap a salita patuloen to so sanok.” (Uliran 15:1) Say kaumildian tan kaabigay-linawa so duaran aspekto na bunga na espiritu a maapit a mansiglaotan tan epektibo iratan sano nidunget itayo ed mairap tan makapaangat iran kipapasen.

5. Anto so pigaran aspekto na bilay a nakaukolan ya ipatnag so kaabigay-linawa?

⁵ Lapud importantin tuloy ed sikatayo bilang Kristiano so pangipatnag na bunga na masanton espiritu na Dios, nepeg tayon nodnonoten no panon tayon nipatnag so kalidad a kaabigay-linawa. Posible kasin gegemtanen so kaabigay-linawa diad sayan agmakaaron mundo? No ontan, anto so pigaran aspekto a nipatnag tayo ya ag-itayo papaamper ed si Satanas diad panangipatnag na kaabigay-linawa, nagkalalo la ed saray makapadesdes a kipapasen? Konsideraen tayo no panon tayon nagegemtan so kaabigay-linawa diad loob na pamilya, diad patratrabahoan, diad eskuelaan, diad kakaabay tayo, diad ministeryo tayo, tan diad limog na saray kapananisiaan.

Kaabigay-linawa Diad Loob na Pamilya

6. Akin ya importantin tuloy so kaabigay-linawa diad loob na pamilya, tan panon itan a nipatnag?

⁶ Pian nagamoran so panamendisyon tan panangidirehi nen Jehova, importante so bunga na espiritu tan nakaukolan so sigpot a pamayubo ed saratan. (Efeso 4:32) Imanoen tayo natan so sakey a pankaukolan a nepeg ya ipatnag na saray membro na pamilya so kaabigay-linawa diad balang sakey. Diad inagew-agew a pidedeneng da, nepeg ya ipatnag na asawan laki tan bii so kaabigay-linawa tan panangiyansakit ed baetan dan dua tan ed ananak da. (Efeso 5:28-33; 6:1, 2) Say ontan a kaabigay-linawa so nepeg a napatnagan ed paraan na pitotongtong na saray membro na pamilya ed balang sakey, ya igagalang tan rerespetoen na ananak so atateng da tan tratoen na atateng so ananak da ed dugan paraan. Akaparaan  a mangomenda tan agtampol a mangokondena.

7, 8. (a) Anton nengneng na kondukta so paliisan tayo ta pian nipatnag tayo so tuan kaabigay-linawa ed loob na pamilya? (b) Panon a makatulong so maong a komunikasyon ed sakey a pamilya a walaay malet a siglaotan? (c) Panon yon nipatnag so kaabigay-linawa ed pamilya yo?

⁷ Say pagmaliw a maabig ed saray kapamilyaan so mangilalanor ed panumbok ed simbawa nen apostol Pablo: “Iyarawi yo met so saratan ya amin; pasnok, ingongot, mauges a nonot, inkalabir a makapabaing a salita ya ompaway ed sangi yo.” Diad inagew-agew, saray Kristianon pamilya so nepeg a marespeton mitalosan ed balang sakey. Akin? Lapud say maong a komunikasyon so makanakana ed malet tan mabiskeg iran pamilya. Sano onlesa iray agpantatalosan, solbaren so problema imbes ya agpatalo ed sangsangan, ta pian ontunda so pankokolkol. Masimoon a pansasagpotan na maliket iran membro na pamilya so pangiyalibansa ed kaabigay-linawa tan konsiderasyon ed balang sakey.​—Colosas 3:8, 12-14.

⁸ Say kaabigay-linawa et positibo tan mamakiwas ed sikatayon manggawa na maabig ed arum. Diad ontan et panggunaetan tayo so magmaliw a mausar, makonsidera, tan matulong ed arum a membro na pamilya diad makapaliket a paraan. Nakaukolan so sagpot bilang indibidual tan bilang pamilya pian nipatnag so nengneng na kaabigay-linawa a maabig a pakatongtongan nipaakar ed sakey a pamilya. Bilang resulta, agda lambengat nagamoran so panamendisyon na Dios noagta, diad kongregasyon tan diad komunidad et napagalangan da so Dios na kaabigay-linawa, si Jehova.​—1 Pedro 2:12.

Kaabigay-linawa Diad Pantratrabahoan

9, 10. Deskribien so pigaran problema a nayarin onlesa ed pantratrabahoan, tan komentoan no panon iratan a piarapan tekep na kaabigay-linawa.

⁹ Say inagew-agew a rotina ed trabaho so nayarin makapaangat ed sakey a Kristiano a mangipatnag na kaabigay-linawa ed saray katrabahoan to. Say panlalaslasan ed limog na saray empleyado so nayarin maneral ed trabaho na sakey lapud mapalikdo odino masilib a gawa na kapara ton empleyado, a manederal ed reputasyon na sakey diad imaton na amo ra. (Eclesiastes 4:4) Aliwan mainomay so pangipatnag na kaabigay-linawa ed ontan iran kipapasen. Anggaman kuan, lapud sinononot so sakey a lingkor nen Jehova a say pangipatnag na kaabigay-linawa et lawas manepeg a bengatla, gagawaen toy anggaay nayarian ton mangipatnag na kaabigay-linawa ed sakey a mairap a piulopan. Nagawaan tayo itan no ipatnag tayo so manangiyansakit ya awawey. Nayarin nipatnag yo so panangiyansakit no mansasakit so katrabahoan yo odino saray kapamilyaan to. Anggan say pangomusta lambengat et walaan lay positibon epekto ed sakey a too. On, nepeg a panggunaetan ya iyalibansa na saray Kristiano so pantutunosan tan kareenan diad anggaay nayarian da. No maminsan et makatulong ed ontan a kipapasen so maabig a salita a pakapatnagan na panangiyansakit tan panagpaga.

¹⁰ Diad arum a kipapasen, nayarin ipilit na amo iray opinyon to ed saray empleyado to tan pibiangen to iran amin diad sakey a nasyonalistikon okasyon odino diad agmakasulatan a  selebrasyon. Sano agmibiang so sakey a Kristiano lapud ag-iyabuloy na konsiensia to, sikato so nayarin makapisuppiatan ed amo to. Diad ontan a kipapasen, nayarin agmakabat so pangiyusa-usa no akin ya agmanepeg so ontulok ed saray kaliktan na amo. Lapud say ontan ya okasyon odino selebrasyon et duga lambengat ed panmoria na saray agkapananisiaan na sakey a Kristiano. (1 Pedro 2:21-23) Nayarian yon ipaliwawa ed maabig a paraan iray rason yo no akin ya agkayo mibibiang. Agkayo ombabales no pansalitaan da kayo na ansakit. Nepeg a tumboken na sakey a Kristiano so maabig a bilin ed Roma 12:18: “No nayari, dia ed anganggaan na nayarian yo, manayam kayo ed kareenan ed ganaganay totoo.”

Kaabigay-linawa Diad Eskuelaan

11. Antoran angat so aarapen na saray kalangweran diad pangipapatnag da na kaabigay-linawa ed saray kaeskuelaan da?

¹¹ Sakey ya angat parad saray kalangweran so pangipatnag na kaabigay-linawa ed saray kaeskuelaan da. Mabetbet a pipirawaten na saray kalangweran a sikaray awaten na kaklase ra. Walaray kalangweran a laki-laki so kakikiwas da ta pian pandinayewan ira na arum ya estudyante, a pagpagyawen odino dukduksaen da ni ingen so arum diad eskuelaan. (Mateo 20:25) Ipapangta na arum a kalangweran so dunong da ed loob na klase, diad isport, odino ed arum niran aktibidades. Diad pangipapasirayew da ed inkadunong da, mabetbet dan tratoen iray kaklase ra tan arum niran estudyante ed maruksan paraan, a lingon iisipen da ya atagey so pakanengneng ed sikara no marundunong ira. Kaukolan a manalwar so sakey a kalangweran a Kristiano ya agto aaligen iratan a tobonbalo. (Mateo 20:26, 27) Imbaga nen apostol Pablo a “say aro manangitepel, tan mauyamo” tan satan ya aro et “agto ipasirayew so inkasikato, aliwan mapangta.” Kanian, obligado so sakey a Kristiano, aliwan pian ontumbok ed mauges ya alimbawa na saramay onkikiwas a maruksa, noagta ontumbok ed Makasulatan a simbawa no midedeneng ed saray kaeskuelaan to.​—1 Corinto 13:4.

12. (a) Akin a nayarin sakey ya angat parad saray kalangweran so pagmaliw a maabig ed saray manbabangat ed sikara? (b) Siopa so kerewan na saray kalangweran na tulong sano nadedesdes iran magmaliw a maruksa?

¹² Nepeg met a tratoen na saray kalangweran iray managbangat ed sikara diad maabig a paraan. Labalabay na dakel ya estudyante a pasyodoten iray managbangat ed sikara. Iisipen da a marundunong ira sano agda respetoen iray manbabangat ed sikara diad pibiang ed aktibidades a sumlang ed saray totontonen diad eskuelaan. Lapud panamagyaw et nayarin napilit da so arum a miulop ed sikara. Sano agmiulop so sakey a kalangweran a Kristiano, sikato so nayarin balawbalawen odino lokolokoen da. Say pangarap  ed ontan iran situasyon legan na paneeskuela so manubok ed determinasyon na sakey a Kristiano a mangipatnag na kaabigay-linawa. Balet, tandaan ya importantin tuloy so pagmaliw a matoor a lingkor nen Jehova. Napaseguroan kayo a tulongan to kayo panamegley na espiritu to legan na saratan a mairap a kipapasen ed bilay.​—Salmo 37:28.

Kaabigay-linawa ed Saray Kakaabay Yo

13-15. Anto so nayarin mangamper ed sakey diad pangipatnag to na kaabigay-linawa ed saray kakaabay to, tan panon a napiarapan irayan angat?

¹³ Balanglan manaayam kayo ed abung, apartment, trailer park, odino inerman a pasen, nayarin makapanisip kayo na paraan pian nipatnag so kaabigay-linawa tan panangiyansakit ed kakaabay yo. Aliwa met itan a mainomay.

¹⁴ Panon to no saray kakaabay yo et manangidumaduma lapud rasa, nasyonalidad, odino relihyon yo? Panon to no aliwan maabig so pitotoo ra no maminsan odino agda kayo im-imanoen? Bilang lingkor nen Jehova, makagunggona so pangipatnag na kaabigay-linawa ed anggaay nayarian tayo. Sikayo so ompatnag a nikadkaduma, a peteg a kirayewan nen Jehova​—say ehemplo na kaabigay-linawa. Agyon balot amta no kapigan so panguman na kaabay yo lapud kaabigay-linawa yo. Sikato so nayarin magmaliw ni ingen a managdayew ed si Jehova.​—1 Pedro 2:12.

¹⁵ Panon a nipatnag so kaabigay-linawa ed kakaabay tayo? Sakey la et diad panamegley na maabig ya ugali ed loob na pamilya yo ontan met ed pangipatnag na bunga na espiritu. Nayarin naimano itan na saray kakaabay. Panapanaon et nayarian yoy manggawa na maabig parad kaabay yo. Tandaan a say kabaliksan na kaabigay-linawa et say pakawalaan na aktibon interes ed pankaabigan na arum.​—1 Pedro 3:8-12.

Kaabigay-linawa Diad Ministeryo Tayo

16, 17. (a) Akin ya importante so kaabigay-linawa diad mapublikon ministeryo tayo? (b) Panon tayon nipatnag so kaabigay-linawa ed nanduruman aspekto na lawak na ministeryo?

¹⁶ Nepeg a napatnagan so kaabigay-linawa diad  Makristianon ministeryo tayo legan tayon panggugunaetan a sabien so totoo ed ayaman da, diad pantratrabahoan da, tan diad mapubliko iran pasen. Nepeg tayon tandaan ya irerepresenta tayo si Jehova, a lawas mangipapatnag na kaabigay-linawa.​—Exodo 34:6.

¹⁷ Anto so nalalanor ed pansasagpot yon mangipatnag na kaabigay-linawa ed ministeryo yo? Bilang alimbawa, legan a mibibiang kayo ed panagpulong ed lansangan et nipatnag yo so kaabigay-linawa diad magano tan makonsideran pitongtong ed totoo. Maslak et okupado iray lakoan diad gilig na dalan tan apusek iratan na too, kanian manimano itayo pian ag-itayo makasara-sara ed dadalanan. Ontan met, sano manpulong kayo ed pannenegosyoan, ipatnag yo so kaabigay-linawa diad pitongtong a magano, a sinononot a saray manlalako et kaukolan dan asikasoen iray mansasaliw.

18. Anto so betang na pakatebek diad panangipatnag na kaabigay-linawa ed ministeryo tayo?

¹⁸ Diad panagkabkaabungan a ministeryo, agamilen so inkamakabat. Agkayo manbabayag ed puerta, nagkalalo la no agmaabig so tiempo. Natebek yo kasi no say sakey a too et kusokuso la odino naaalipanesan la ed pitotongtong yo? Nayarin diad lugar yo et mabetbet ya ondadalaw iray Tasi nen Jehova. No ontan so kipapasen, ipatnag so nikaduman konsiderasyon, a lawas magmaliw a maabig tan maong a mitoo. (Uliran 17:14) Talosan so rason na unabung no akin ya agto tinmalineng ed saman ya agew. Tandaan a diad ontumbok iran panaon et ondalaw lamet so sakey ed saray Kristianon agagi yo diad satan ya abung. No walay nakatongtong yon maingongot, nagkalalon panggunaetan so pangipatnag na kaabigay-linawa. Agyo ikakasil so boses yo odino onsisibangot, balet kalmadon mansalita. Aglabayen na sakey a maong a Kristiano a sagyaten so unabung a misangsangan. (Mateo 10:11-14) Nayarin onsabi so agew et ontalineng la itan a too ed maong a balita.

Kaabigay-linawa Legan na Saray Miting ed Kongregasyon

19, 20. Akin a nakaukolan so kaabigay-linawa ed loob na kongregasyon, tan panon itan a nipatnag?

¹⁹ Importante met ya ipanengneng so kaabigay-linawa ed saray kapananisiaan. (Hebreos 13:1) Lapud kabiangan itayo na sankamundoan ya impanaagi, makana so kaabigay-linawa diad pidedeneng tayo ed balang sakey.

²⁰ No pigaran kongregasyon so manguusar ed sakey a Kingdom Hall, importante so maabig a pideneng ed saramay walad arum a kongregasyon, ya ipatnag ed sikara so dignidad diad pidedeneng yo ed sikara. Mairap a niwala so kooperasyon sano pankokolkolan so nipaakar ed panangiyeskedyul na oras na aral tan ontan met ed nakaukolan iran gawaen a singa say panaglinis odino panag-apiger. Magmaliw a maabig tan makonsidera anggaman wala so pandurumaan na opinyon. Diad onian paraan et ontalona so kaabigay-linawa, tan si Jehova so peteg a mamendisyon ed interes ya ipapatnag yo ed pankaabigan na arum.

Itultuloy ya Ipatnag so Kaabigay-linawa

21, 22. Mitunosan ed Colosas 3:12, anto so nepeg a magmaliw a determinasyon tayo?

²¹ Say kaabigay-linawa et sakey a malaklaknab a kalidad a mangaapekta ed amin ya aspekto na kabibilay tayo. Nepeg sirin a gawaen tayo itan ya importantin kabiangan na personalidad tayo bilang Kristiano. Nepeg ya iyugali so pangipatnag na kaabigay-linawa ed arum.

²² Komon ta ipatnag tayon amin so kaabigay-linawa ed arum diad kada agew ta pian niyaplika tayo iray salita nen apostol Pablo: “Mampales kayo la sirin, a singa saray pinili Dios, sasanto tan inararo, sakey a puso a maabagey, maong a linawa, kauyamoan, kareenan, kasungdoan.”​—Colosas 3:12.

Kasin Nanonotan Yo?

• Anto so nayarin panirapan na sakey a Kristiano diad pangipatnag to na kaabigay-linawa?

• Akin ya importante so pangipatnag na kaabigay-linawa ed loob na pamilya?

• Anto so arum iran angat ed pangipatnag na kaabigay-linawa diad eskuelaan, diad trabaho, tan diad saray kakaabay?

• Ipaliwawa no panon a nipatnag na saray Kristiano so kaabigay-linawa diad mapublikon ministeryo ra.

[Tepetepet Parad Panagaral]

[Litrato ed pahina 18]

Say kaabigay-linawa ya ipapatnag na amin a membro na pamilya so mangiyalibansa na pankakasakey tan kooperasyon

[Litrato ed pahina 19]

Nipatnag yo so kaabigay-linawa sano mansasakit so katrabahoan yo odino say kapamilya to

[Litrato ed pahina 20]

Tutulongan nen Jehova iramay matoor a mangipapatnag na kaabigay-linawa anggaman ed panagbalaw

[Litrato ed pahina 21]

Say pangiyopresi na tulong ed mankakaukolan a kaparan too so gawa na kaabigay-linawa