Pablien Yo so Langkap a Bilay Diad Manepeg a Paraan

‘Say dala nen Kristo, linisan to so saray konsiensia tayo ed saray inatey a gawa pian manlingkor tayo ed Dios a mabilay.’​—HEBREOS 9:14.

1. Anto so ebidensya a papablien tayon maong so bilay?

 NO PAPRESYOAN da ed sika so bilay mo, anto so ibagam? Papablien tayon maong so bilay​—say mismon bilay tayo tan bilay na arum. Bilang ebidensya ed satan, manpa-doktor itayo no mansakit itayo odino regular itayon manpakonsulta. Labay tayo so mansiansian mabilay tan mabunigas. Maslak ni ingen ed saray maedad la odino baldado la so agmalabay ya ompatey; labay da ni so manbilay.

2, 3. (a) Anton obligasyon so ipapabitar na Uliran 23:22? (b) Panon a nalalanor so Dios ed obligasyon tayo ya asalambit ed Uliran 23:22?

² Say panamablim ed bilay so mangaapekta ed saray pisisiglaotan mo ed arum. Alimbawa, oniay igaganggan na Salitay Dios: “Pakadenglen mo so amam a nanilalak ed sika, tan agmo mudmoraen so inam sano akulaw.” (Uliran 23:22) Say ‘idengel’ odino italineng et aglabat mankabaliksan a dengelen iray salita; sayan uliran so mankabaliksan na idengel insan itulok. (Exodo 15:26; Deuteronomio 7:12; 13:18; 15:5; Josue 22:2; Salmo 81:13) Anton rason so impabitar na Salitay Dios pian talinengen tayo ira? Aliwan lapu labat ta say ama tan inam et maedad la odino walaan na dakel ya eksperiensya. Say rason a nipabitar ditan et lapud sikara so “nanilalak ed sika.” Oniay impangipatalos na arum a bersion ed sayan bersikulo: “Talineng mo so amam ya angiter ed sika na bilay.” On, no papablien mo so bilay mo, naliknam a walay obligasyon mo ed angiter na bilay ed sika.

³ Siempre, no sakey kayon tuan Kristiano, bibidbiren yo a si Jehova so ultimon Subol na bilay yo. ‘Mabilay’ kayo lapud sikato; nayarian yoy “onggalaw,” onkurang a walaan na liknaan; tan ‘too’ kayo natan tan makapanisip odino makapanplano ed arapen, laktip lay magnayon a bilay. (Gawa 17:28; Salmo 36:9; Eclesiastes 3:11) Mitunosan ed Uliran 23:22, matukoy labat so matulok ya ‘idengel’ ed Dios, a kaliktanen a talosan tan paigiya ed panmoria to nipaakar ed bilay imbes a pilien tayo so antokaman nin panmoria ed bilay.

Ipatnag so Panagrespeto ed Bilay

4. Diad kasakbayan na awaran na too, panon a nagmaliw ya isyu so panagrespeto ed bilay?

⁴ Diad kasakbayan na awaran na too, impabitar nen Jehova ya agto inyabuloy ed totoo so pangusar (odino pangabuso) ed bilay diad antokaman a rason. Lapud insanok nen Cain ya atekepan na panimon, tinigway to so sakey a bilay ya andiay-kasalanan, salanti say bilay na agi ton si Abel. Diad padesir yo kasin walay kanepegan nen Cain pian gawaen to ed bilay so ontan? Aliwan ontan so panmoria na Dios. Sikato so akikuentaan ed si Cain: “Anto so ginawam? Say boses na dala na agim manakis ed siak a nanlapu ed dalin.” (Genesis 4:10) Imanoen pan maong a say dala nen Abel ed dalin so angirepresenta ed bilay to, a maruksan tinigway, tan inmey-ey itan ed Dios parad panangibales.​—Hebreos 12:24.

5. (a) Anton pananebel so inletneg na Dios diad panaon nen Noe, tan siopa so aplikaan na satan? (b) Diad anton pantalos a sayan pananebel et importantin kundang?

⁵ Kayari na Delap, ginmapo lamet so katooan panamegley na waloran too. Diad inyabawag na Dios ya onaaplika ed amin a totoo, wala ni so kaaruman ya imparungtal na Dios nipaakar ed panamabli to ed bilay tan dala. Inkuanto a naabuloyan so totoo a mangan na laman na ayep, balet inletneg to iyan pananebel: “Amin a bengatla a galawgalaw a mabilay sikato so siraen yo; salanti singa malambot a tanaman so impangiter ko ed sikayo ed amin a bengabengatla. Ingen ta agyo kakanen so asalian a pati say bilay to, salanti say dala to.” (Genesis 9:3, 4) Impatalos itan na arum  a Judio ya agnayarin kanen na totoo so laman odino dala na sakey ya ayep a mabilay ni. Balet diad saginonor et nipabitar a say isesebel na Dios et say pangan na dala pian ikanan pambilay. Niarum ni, say ingganggan na Dios panamegley nen Noe so manunan kundang pian nasumpal so matalonggaring a gagala To nipaakar ed dala​—sakey a gagala a pakagamoran na totoo ed andi-anggaan a bilay.

6. Diad panamegley nen Noe, panon ya indanet na Dios so panmoria To ed kablian na bilay?

⁶ Oniay intuloy na Dios: “Say dala na saray bila’yo anapen ko naani; sikato so anapen ko naani ed lima na amin ya ayep, tan ed lima na too; anapen ko naani bilay na too, ed lima na amin a laki ya agi to. Say siopaman a mamaagus na dala na too, napaagus na too naani dala to: ta say Dios ginawa to so too ya inyalig ed indengan to.” (Genesis 9:5, 6) Natalosan yo ed sayan niyabawag ed sankatooan a momoriaen na Dios so dala na too bilang mangirerepresenta ed bilay to. Say Amalsa so angiter ed bilay na too, kanian anggapo so nepeg a manigway ed satan a bilay, ya irerepresenta na dala. No, singa si Cain et walay makapatey, say Manamalsa so walaan na kanepegan a ‘mananap’ odino maningil ed bilay na amatey.

7. Akin a nepeg ya interesado itayo ed inyabawag na Dios ed si Noe nipaakar ed dala?

⁷ Diad impangiyabawag to, ingganggan na Dios ed saray totoo ya agda ikakana so dala ed lingon paraan. Inumameng yo la kasi no akin ya ontan so ingganggan na Dios? On, anto so rason no akin ya ontan so panmoria na Dios ed dala? Diad tua, say ebat et mangilalanor ed sakey ed saray sankaimportantian a bangat ed Biblia. Satan so manunan kabiangan na mensahe na saray Kristiano, anggaman ibabaliwala itan na dakel a relihyon. Anto itan a bangat, tan panon a nalalanor so bilay, saray desisyon, tan kiwakiwas yo?

Dala​—Panon Itan ya Ikana ed Suston Paraan?

8. Diad Ganggan, anton panameget so inter nen Jehova nipaakar ed pangikanaan ed dala?

⁸ Intarya nen Jehova so kaaruman niran detalye nipaakar ed bilay tan dala sanen inter to ed Israel so kodigo na Ganggan. Sanen gagawaen to itan, wala ni so kaaruman a kundang a ginawa to pian nasumpal so gagala to. Nayarin amta yo a kinaukolan ed Ganggan iray apay ed Dios, a singa say bukel na trigo, larak, tan alak. (Levitico 2:1-4; 23:13; Numeros 15:1-5) Wala met iray bagat ya ayayep. Oniay imbaga na Dios nipaakar ed saratan: “Say bilay na laman wala ed dala; tan inter ko ed sikayo ed tapew na altar, ya onkana ed pananakbong na kasalanan yo: ta say dala so manggawa na pananakbong na kasalanan ed katunongan na bilay. Kanian kuan ko lanti ed saray anak na Israel, Anggapo so kamarerwa ed sikayo a mangan na dala.” Inyarum nen Jehova a no walay too, umaanop man odino dumaralos, a mamarti na ayep pian taganoen to, kaukolan ton ipatedter so dala tan tabonan to itan na dalin. Say dalin et pinagka-salian na Dios tan diad pangiyibung ed dala diad dalin, bibidbiren na too ya ipapawil to so bilay ed Manangiter-Bilay.​—Levitico 17:11-13; Isaias 66:1.

9. Anto so alenleneg a pangusaran na dala a nidatak diad Ganggan, tan anto so gagala na satan?

⁹ Satan a ganggan et aliwa lambengat a relihyoson ritual ya andiay kaimportantian ed sikatayo natan. Kasin naimano yo no akin a saray Israelita so agnepeg a mangan na dala? Oniay inkuan na Dios: “Kanian kuan ko lanti ed saray anak na Israel, Anggapo so kamarerwa ed sikayo a mangan na dala.” Anto so rason? “Inter ko ed sikayo [so dala] ed tapew na altar, ya onkana ed pananakbong na kasalanan yo.” Kasin natetebek yo a mangitatarya iya na aralem a pakatalos ed no akin ya imbaga na Dios ed si Noe ya agnepeg a kanen na totoo so dala? Denesidi na Amalsa a moriaen so dala bilang walaan na atagtagey a kablian, ya igana lambengat itan ed sakey a nikaduman gagala a mangisalba na dakel a bilay. Satan so walaan na manunan betang ed pananakbong ed saray kasalanan. Kanian diad silong na Ganggan, say alenleneg ya inabobonan na Dios a pangusaran ed dala et diad altar pian mangitarya na pananakbong ed saray bilay na saray Israelita, ya onkekerew na panamerdona nen Jehova.

10. Akin a say dala na ayayep et agmangitonton ed sigpot a pakaperdona, balet anto so ipapanonot na saray bagat diad silong na Ganggan?

¹⁰ Sayan panmoria et aliwan nikaduma ed Inkakristiano. Diad impanukoy to ed sayan inyuksoy na Dios a kabiangan na Ganggan, oniay insulat na Kristianon apostol a si Pablo: “Ngalngali  ya ikuanko a saray bengatla sikara so nagogolan na dala, tan no anggapo so dala a niyibung anggapo so karondon [odino panamerdona].” (Hebreos 9:22) Impabitar nen Pablo a saray Israelita et agnagmaliw ya ayadyari tan andiay-kasalanan a totoo lapud satan a kinaukolan iran bagat. Oniay insulat to: “Dia ed saraman a bagat wala so pannodnonotan ya agawaan na saray kasalanan ed tinaon-taon. Ta sikato so agnayari a say dala na saray baka tan saray kanding ekalen to so saray kasalanan.” (Hebreos 10:1-4) Anggaman kuan, saratan a bagat et makanakana. Saratan so angipanonot ed saray Israelita a makasalanan ira tan wala ni so nakaukolan da ta pian nagamoran day sigpot a pakaperdona. Balet no agsigpot a nasakbongan na dala a mangirerepresenta ed bilay na ayayep iray kasalanan na totoo, wala ta ni so arum a dala a makagawa ed satan?

Say Solusyon na Manangiter-Bilay

11. Panon tayon naseguro a wala ni so ipapaimano na saray bagat a dala na ayayep?

¹¹ Diad tua et ipapaimano na Ganggan so mas epektibo nin bengatla pian nasumpal so linawa na Dios. Oniay intepet nen Pablo: “Anto sirin so kakanaan na ganggan?” Oniay ebat to: “Niarum [itan] lapu ed saray kasusunggay, angga ed ag-isabi na ilalo a sikato so akagawaan na sipan; ya imbilin ed lepsag na saray angheles dia ed lima na sakey a manamegley [si Moises].” (Galacia 3:19) Mipadpara, insulat nen Pablo: “Say Ganggan, wala ed sikato so sakey ya anino na saray penel na bengatla ya onsabi, ya aliwan dili a talintao na saray bengatla.”​—Hebreos 10:1.

12. Nipaakar ed dala, panon tayon natebek so kipaparungtal na gagala na Dios?

¹² Bilang panegek, nodnonoten pa a diad panaon nen Noe et ingganggan na Dios a nayarin kanen na totoo so karne na ayayep pian pambilay da, balet agda nayarin kanen so dala. Diad saginonor, inkuan na Dios a “say bilay na laman wala ed dala.” On, minoria to so dala bilang mangirerepresenta ed bilay tan inkuan to: “Inter ko ed sikayo [so dala] ed tapew na altar, ya onkana ed pananakbong na kasalanan yo.” Balet, wala ni so makapakelaw a kaaruman a niparungtal nipaakar ed gagala na Dios. Inyanino na Ganggan iray maabig a bengatlan onsabi. Anto iratan?

13. Akin ya importante so impatey nen Jesus?

¹³ Say kasumpalan et akasentro ed impatey nen Jesu-Kristo. Kabkabat yon si Jesus et pinairap tan impasak. Sikato so inatey a singa kriminal. Oniay insulat nen Pablo: “Sanen mayumis itayo ni, dia ed panaon to inatey si Kristo lapu ed saray maramsak a too. . . . Say Dios ipurek to so dilin aro to ed sikatayo, ta anta, makasalanan itayo ni, si Kristo inatey lapud sikatayo.” (Roma 5:6, 8) Diad impatey to lapud sikatayo, intarya nen Kristo so dondon a manakbong ed saray kasalanan tayo. Satan a dondon so manunan kabiangan na mensahe na saray Kristiano. (Mateo 20:28; Juan 3:16; 1 Corinto 15:3; 1 Timoteo 2:6) Anto so pisiglaotan na saya ed dala tan bilay, tan panon a nalalanor so bilay yo?

14, 15. (a) Panon so impangidanet na pigaran patalos na Efeso 1:7 ed impatey nen Jesus? (b) Anton punto so nayarin agnaimano ed Efeso 1:7?

¹⁴ Idadanet na arum iran relihyon so impatey nen Jesus, ya ibabaga na saray membro ra ya “inatey si Jesus parad siak.” Ikonsidera pa no panon so impangipatalos na pigaran bersion na Biblia ed Efeso 1:7: “Dia ed sikato tan diad panamegley na impatey to et awalaan itayo na kililiktar, salanti, say pakaandi na saray kasalanan tayo.” (The American Bible, nen Frank Scheil Ballentine,  1902) “Diad impatey nen Kristo et nibulos itayo, tan aperdona iray kasalanan tayo.” (Today’s English Version, 1966) “Dia ed Kristo tan ed panamegley to tan say impangibagat to ed bilay to kanian nibulos itayo, sakey a kibulos a mankabaliksan na kaperdona na saray kasalanan tayo.” (The New Testament, nen William Barclay, 1969) “Diad panamegley na impatey nen Kristo et aperdona iray kasalanan tayo tan nibulos itayo.” (The Translator’s New Testament, 1973) Naimano yo ed saratan a patalos so impangidanet ed impatey nen Jesus. Nayarin ikuan na arum, ‘Balet, say impatey nen Jesus et talagan importante. Kanian anto so kulang ed saratan a patalos?’

¹⁵ On, no mandependi kayo labat ed saratan a patalos, nayarin agyo naimano so sankaimportantian a punto, tan limitaan na satan so pakatalos yo ed mensahe na Biblia. Saratan a patalos so agmangipaparungtal ed katuaan a say orihinal a teksto na Efeso 1:7 et lugan toy Griegon salita a mankabaliksan na “dala.” Kanian, dakel a Biblia, a singa say New World Translation, so mas suston angipatalos ed orihinal a teksto: “Diad panamegley to et nibulos itayo lapud pakarondon panamegley na say dala na saman a sakey, on, say pakaperdona na saray impakalukso tayo, unong ed inkadaakan na agkanepegan a panangasi to.”

16. Say patalos a “say dala na saman a sakey” so nepeg a mangipurek na anto ed kanonotan tayo?

¹⁶ Say patalos a “say dala na saman a sakey” so walaan na importantin kabaliksan tan nepeg ya ipurek na satan ed kanonotan tayo so dakel ya aspekto. Aliwan magenap so ipatey na sakey, anggan say impatey na ayadyarin too a si Jesus. Sinumpal to so inyanino na Ganggan, nagkalautla ed Agew na samay Pananakbong. Diad saman a nikaduman agew, saray naabobonan ya ayayep so imbagat. Insan say atagey a saserdote so angiwalsik na dala na saratan diad Sankasantosan a pasen na tabernakulo odino templo, a diman so angisaklangan ed satan diad arap na Dios, a singano walad arapan to.​—Exodo 25:22; Levitico 16:2-19.

17. Panon so impanumpal nen Jesus ed iyaanino na Agew na Pananakbong?

¹⁷ Sinumpal nen Jesus so iyaanino na Agew na Pananakbong, a singa ed insalaysay la nen Pablo. Unona, sinalambit to a maminsan ed kada taon et onloloob so atagey a saserdote ed Israel diad Sankasantosan pian mangiyapay na dala “lapu ed sikaton dili, tan lapu ed saray kasalanan na baley.” (Hebreos 9:6, 7) Mitunosan ed satan, kayarin apaoli bilang espiritu, linmoob si Jesus ed mismon tawen. Bilang sakey ya espiritu, ya andian na laman tan dala, nayarian to la natan so onapireng ed “arap na Dios lapu ed sikatayo.” Anto so impresenta to ed Dios? Aliwan bengatlan pisikal noagta sakey ya importantin bengatla. Oniay intuloy nen Pablo: “Sanen sinmabi si Kristo, [bilang] sankatageyan a saserdote . . . aliwa met a diad panamegley na dala na saray kanding tan saray kilaw na baka, noag lapu ed talonggaring na dala to a dili, linmoob ya aminpinsan nipaakar ed andi-anggaan, ed masanto a pasen ya agamoran to so maando ya inkarondon. Ta no say dala na saray kanding tan saray baka, . . . mamasantos nipaakar ed pakagogol na laman: Say dala nen Kristo, a lapud panamegley na espiritu ya andi-anggaan insaklang to so inkasikaton dili ya anggapo so tilol to ed Dios agta lalo a manunaan a linisan to so saray konsiensia yo ed saray inatey a gawa pian manlingkor kayo ed Dios a mabilay?” On, impresenta nen Jesus ed Dios so balor na dala to.​—Hebreos 9:11-14, 24, 28; 10:11-14; 1 Pedro 3:18.

18. Akin et nepeg ya importante ed saray Kristiano natan iray balikas na Biblia nipaakar ed dala?

 ¹⁸ Sayan madibinon katuaan so mangipalinew ed sikatayo ed amin a makapakelaw ya aspekto na ibabaga na Biblia nipaakar ed dala​—no akin ya ontan so panmoria na Dios ed satan, no anto so nepeg a panmoria tayo ed satan, tan no akin a nepeg tayon respetoen iray panameget ya inletneg na Dios nipaakar ed usar na dala. Sano basaen yo iray libro na Kristianon Griegon Kasulatan, naromog yo so dakerakel ya impanukoy ed dala nen Kristo. (Nengnengen so kahon.) Saratan so mangipabitar a kada Kristiano so nepeg a manisia “ed dala [nen Jesus].” (Roma 3:25) Say pakagamor tayo na panamerdona tan pakawalaan na pikakareenan ed Dios so posible lambengat diad “panamegley na dala [ya inyibung nen Jesus].” (Colosas 1:20) Saya so petepeteg ed saramay walaan na nikaduman pisisipanan ed si Jesus a miuley ed sikato diad tawen. (Lucas 22:20, 28-30; 1 Corinto 11:25; Hebreos 13:20) Tua met itan ed “baleg ya ulop” natan, a makaliktar ed onsabin ‘baleg a kairapan’ tan manggayaga ed bilay ya andi-anggaan diad mangaraldalin a paraiso. Diad piguratibon panangibaga, ‘inurasan da so kawekawes da ed dala na Kordero.’​—Apocalipsis 7:9, 14.

19, 20. (a) Akin a pinegetan na Dios so pangusar ed dala, tan anto so nepeg a liknaan tayo ed satan? (b) Anto so labay tayon naamtaan?

¹⁹ Malinew, say dala so walaan na nikabiig a kabaliksan ed imaton na Dios. Nepeg ya ontan met so panmoria tayo. Say Manamalsa, a mamapabli ed bilay, so walaan na kanepegan a mameget ed no anto so gawaen na totoo ed dala. Lapud pirmin panamabli to ni ingen ed bilay tayo, denesidi to ya igana labat so dala ed sakey a sankaimportantian a paraan, say alenleneg a paraan a pakagamoran na andi-anggaan a bilay. Diad satan a paraan et nalalanor so mablin dala nen Jesus.  Agaylay pisasalamat tayo ta kinmiwas si Jehova a Dios parad pankaabigan tayo diad impangusar to ed dala​—dala nen Jesus​—diad onian manangiliktar-bilay a paraan! Tan agaylay pisasalamat tayo ed si Jesus lapud masakripisyon impangiyibung to na dala to parad sikatayo! On, natebek tayo iray liknaan ya imbalikas nen apostol Juan: “Saman so angaro ed sikatayo, tan anguras ed saray kasalanan tayo ed dili to a dala; tan ginawa to itayo a panarian tan saserdote nipaakar ed Dios tan Ama to; sikato so narayew tan manari komon ed ando lan ando. Amen.”​—Apocalipsis 1:5, 6.

²⁰ Abayag lan gagala na sankakabatan a Dios tan Manangiter-bilay tayo iyan manangiliktar-bilay ya uksoyan. Nayarin itepet tayo sirin, ‘Anto so nepeg ya epekto na saya ed saray desisyon tan kiwakiwas tayo?’ Singbaten itan a tepet diad ontumbok ya artikulo.

Panon Yon Ebatan?

• Anto so naaralan tayo nipaakar ed panmoria na Dios ed dala diad saray salaysay a mangilalanor ed si Abel tan Noe?

• Diad Ganggan, anton panameget so inter na Dios nipaakar ed pangusaran ed dala, tan akin?

• Panon so impanumpal nen Jesus ed iyaanino na Agew na Pananakbong?

• Panon a nisalba na dala nen Jesus so bilay tayo?

[Tepetepet Parad Panagaral]

[Kahon ed pahina 18]

DINAN A DALA SO MAKAPANGILIKTAR NA BILAY?

“Alwaran yo so inkasikayon dili, tan say amin a kasimpukokan ya anginan na espiritu santo ed sikayo a managbantay, pian pastolan yo so Iglesia na Dios, a sikato so sinaliw to ed dala ton dili.”​—Gawa 20:28.

“Nagkalalo ni sirin, dia ed impakapatunong tayo natan lapu ed dala to, nilaban itayo naani ed sanok na Dios ed panamegley to.”​—Roma 5:9.

“Anggapo so ilalo yo tan wala kayo ed sayan mundo ya anggapo so Dios yo. Balet natan dia ed Kristo Jesus sikayo a nensaman a panaon wala kayo ya arawi, niasingger kayo ed sikato lapu ed birtud na dala nen Kristo.”​—Efeso 2:12, 13.

“Sikato so pinaabig na Ama pian dia ed sikato manayam ya ami’ penel; tan dia ed kakanaan to ipulang to so amin a bengatla ed sikaton dili, bangta ginawa to so kareenan ed panamegley na dala ed krus [“panamairapan a kiew,” NW] to.”​—Colosas 1:19, 20.

“Wala sirin, agagi, katalkan [tayo] ya onloob ed masantos a pasen lapu ed dala nen Jesus.”​—Hebreos 10:19.

“Aliwan dia ed panamegley na maidederal a bengatla a singa say pilak tan balitok so impakarondon ed sikayo ed saray andi-kakanaan a panagbilay yo ya abangonan yo ed saray atateng yo; noag ingen dia ed panamegley na mablin dala, a singa dala na sakey a kordero ya andi-dumsis tan tilol, salanti say dala nen Kristo.”​—1 Pedro 1:18, 19.

“No manakar itayo ed silew, unong ed sikato wala ed silew wala so pankakasakey ed sikatayo, tan say dala nen Jesus ya Anak to, linisan to itayo ed amin a kasalanan.”​—1 Juan 1:7.

“Manepeg ka a mangala ed libro, tan mangekal ed saray selyo to ra: ta sika pinatey ka tan sinaliw mo ya inggana ed Dios, lapu ed dalam, so totoo ed balang kailalakan, tan salita tan baley tan nasyon.”​—Apocalipsis 5:9.

“Say manangidalem na saray agagi tayo nibantak la, . . . Et sikato so tinalo ra lapu ed dala na Kordero, tan lapu ed salita na impantasi ra.”​—Apocalipsis 12:10, 11.

[Litrato ed pahina 16]

Panamegley na Ganggan, impabitar na Dios a say dala so walaan na betang ed kaperdona na saray kasalanan

[Litrato ed pahina 17]

Diad panamegley na dala nen Jesus, dakel so nisalba a bilay