Anto so Nepeg Yon Ipatawir ed Saray Anak Yo?
Anto so Nepeg Yon Ipatawir ed Saray Anak Yo?
SI Pavlos, sakey ya ama a taga mamaabalaten a Europa, so mataltalag ed abung kanian agto napipilimogan so misis to tan say duaran marikit to a manedad na 13 tan 11, tan say 7-años ya ilalak ton laki. Si Pavlos so inagew-agew a mantatrabaho ed andukey iran oras ed loob na sakey simba diad panggugunaet ton makalmo na dakel a kuarta pian nadampot iray ugagep to. Labay ton isaliwan na sansakey ya apartment so mamarikit to, tan labay toy mangigapo na melag a negosyo parad ilalak ton laki. Pinasyay pantatrabaho nen misis ton si Sofia pian makatipon na saray lino, kagawaan ed kusina, saray kubyertos, pian usaren ed arapen na saray magmaliw a sankaabungan na ananak to. Sanen atepetan ira no akin a pinasya so pantatrabaho ra, oniay bansag dan inyebat: “Parad pankaabigan na anak mi!”
Singa si Pavlos tan Sofia, dakel ya atateng ed sankamundoan so mamapasya pian niiter ed saray anak da so maabig a pangigapoan ed bilay. Arum so mangibibiig na kuarta pian usaren na saray anak da diad arapen. Seseguroen met na arum a saray anak da so makalay magenap ya edukasyon tan nawalaan na panangipasal a nausar ed bilay diad saginonor. Anggaman momoriaen na maslak ya atateng iratan a regalo bilang maaron patawir, mabetbet itan a manedesdes a maong ed sikara a peneken iray iilaloan na kakanayon, kakaaro, tan say komunidad a panaayaman da. Onia sirin so makatunongan ya itepet na saray mapagan atateng, ‘Kaunongan so nepeg min ipatawir ed saray anak mi?’
Mangitarya Parad Arapen
Aliwa labat a natural noagta Makasulatan met parad saray Kristianon ateng a taryaan iray anak da. Oniay imbaga nen apostol Pablo ed saray kapanaonan ton Kristianos: “Saray anak agda nepeg ya itiponan so saray ateng noag ingen saray ateng nepeg da ya itiponan so saray anak da.” (2 Corinto 12:14) Inkuan ni nen Pablo a sakey a seryoson obligasyon na ateng so pangasikaso ed anak. Oniay insulat to: “No wala so agmanagano ed anak to, tan lalo la ed kaamong to a dili, pinaandi to la so pananisia, et sikato so lalon mauges nen say agmanisia.” (1 Timoteo 5:8) Ipapanengneng na dakel iran salaysay ed Biblia ya importante iray pamaakaran na tawir ed limog na saray lingkor na Dios nen panaon na Biblia.—Rut 2:19, 20; 3:9-13; 4:1-22; Job 42:15.
No maminsan balet et okupado la ray atateng ed pangitatarya ra na baleg a patawir ed saray anak da. Akin? Oniay sakey a rason ya imbaga nen Manolis, sakey ya ama a nanlapud mamaabalaten a Europa ya inmalis ed Estados Unidos: “Saray ateng ya akaeksperiensya ed saray desyang na Guerra Mundial II, eras tan kairapan, so determinadon mamaaligwas ed bilay na saray anak da.” Inyarum to ni: “Lapud alabas
ya inka-responsable tan pilalek a niiter ed anak da so sankaabigan lan pangigapoan ed bilay, no maminsan et napapasakitan la na atateng so inkasikara.” On, ikikibot la na arum ya atateng ed inkasikara iray makanan bengatla ed bilay odino manbilay ed alablabas ya inkasimpli pian makatipon na materyal a kaykayarian parad ananak da. Balet kasin makabat a gawaen na saray ateng so ontan?“Kaapaan tan Baleg ya Uges”
Walay impasakbay nen Arin Solomon na kadaanan ya Israel nipaakar ed saray patawir. Insulat to: “Ginulak so amin a kimey ko a nankimeyan ko ed leksab na banwa bangta sikato komon so pinaulyan ko ed too ya ontumbok ed siak. Et siopa ta so mikabat no sikato naani makabat a too odino maatiw? Anggan ontan walaan ta naani pakauley to ed amin a kimey a nankimeyan ko, tan angipatnagan ko na inkasiak a makabat ed leksab na banwa. Saya met sikato so kaapaan. . . . Ta wala so too a say kimey to wala ed kakabatan, tan pakatalos, tan karunongan; anggan ontan ed too ya agnankimey diman napaulyan a pinagkabetang to. Saya met sikato so kaapaan tan baleg ya uges.”—Eclesiastes 2:18-21.
Unong ya impaliwawa nen Solomon, nayarin agnamoria na saray angipatawiran so kablian na tawir lapud aliwan sikaran mismo so nanirap ed satan. Lapud satan et nayarin leglemewen na saray tomatawir so nanggunaetan a tinipon na saray ateng parad sikara. Ompan daraken da ni ingen iratan a nanirapan a kaykayarian. (Lucas 15:11-16) Agaylan “kaapaan tan baleg ya uges” itan!
Tawir tan Inkaagum
Wala ni so sakey a nepeg ya ikonsidera na saray ateng. Diad saray kulturan interesadon tuloy ed tawir a kaykayarian tan langkap ed panangasawa, saray anak so nayarin magmaliw a maagum, ya onkerew na dalin, odino dasel, ya agla niiter na saray ateng. Oniay inlurey nen Loukas, sakey ya ama a taga-Gresya: “Kaskasian lay ama a walaan na duara odino taloran marikit. Ompan ikompara na anak a bibii so niiter na ama ra ed ‘mabunbunlok’ a titiponen na arum ya atateng parad ananak da. Nayarin ibaga ran nabawasan so ilalo ran naasawa no agmagenap so nidasel da.”
Si Manolis, ya abitla ed gapo, so angikuan: “Nayarin bayaen na balolaki so paniinaroan ya anggad say ama na prospektibon nobya so mangisipan ed sikato na bengatlan parad nobya, a mabetbet et dalin odino babaleg a kantidad na kuarta. Panagkuarta la itan.”
Mamapasakbay so Biblia sumpad amin a nengneng na inkaagum. Oniay insulat nen Solomon: “Say tawir narandan a maganggano ed gapo: balet say sampot to agnaani mapalar.” (Uliran 20:21) Oniay indanet nen apostol Pablo: “Say aro ed pilak sikato so lamot na saray amin a nengneng na mauges.”—1 Timoteo 6:10; Efeso 5:5.
‘Say Kakabatan a Singa Sakey a Tawir’
Tua, walay kablian na sakey a tawir, balet say kakabatan so nagkalalon mabmabli nen say materyal a kaykayarian. Oniay insulat nen Arin Solomon: “Say kakabatan sikato so maong a singa sakey a tawir . . . Ta say kakabatan sikato so sakurong, singa met say kuarta sakey a sakurong, balet say katageyan na pikakabat sikato, a say kakabatan kawaloen to so bilay na walaan ed sikato.” (Eclesiastes 7:11, 12; Uliran 2:7; 3:21) Anggaman walay proteksion a nitarya na kuarta, a manggagawan posible parad makankayarian a gamoray nakaukolan to, naandi nin siansia itan. Diad biek a dapag, say kakabatan, salanti, say inkadunong ed pangusar na pikakabat pian naresolbi iray problema odino nakapet iray partikular a kalat, so makasalimbeng ed sakey a too manlapud saray makulangkulang iran kapeligroan. No nibase itan ed suston takot ed Dios, ontulong itan ed sikaton nagamoran so andi-anggaan a bilay ed balon mundo na Dios a maganggano lan onsabi—petepeteg a sakey a mablin tawir!—2 Pedro 3:13.
Agamilen na Kristianon atateng so ontan a kakabatan diad pangiletneg da na saray suston prayuridad parad sikaran dili tan parad saray anak da. (Filipos 1:10) Nepeg a mas manuna iray espiritual a pamaakaran nen saray materyal a bengatlan tinipon parad saray anak. Oniay impaseseg nen Jesus ed saray patumbok to: “Ingen ta anapen yo nin unona so panarian [na Dios], tan say inkatunong to; et amin iraya a bengatla niarum ira ed sikayo.” (Mateo 6:33) Nailaloan na atateng a mangipupurek na saray maespiritual iran kalat ed Kristianon pamilya ra a sikaray daakan a nabendisyonan. Oniay insulat na makabat ya Arin Solomon: “Say ama na matunong manliket na baleg; et say manilalak na makabat ya ugaw manliket ed sikato. Say amam tan say inam manggayaga ra komon, tan say angiyanak ed sika manliket komon.”—Uliran 23:24, 25.
Say Magnayon a Tawir
Parad saray Israelita nensaman, importantin tuloy iray patawir a kayarian. (1 Arari 21:2-6) Anggaman kuan, sinimbawa ira nen Jehova: “Saraya a salita, ya ingganggan ko ed sika ed sayan agew, nepeg da so ontatak ed pusom; tan nepeg mo ya ibangat a sankakulian ed saray anak mo, tan nepeg mo ra a tongtongen kapagno manyurong ka ed abung mo, tan kapagno manaakar ka ed dalan, tan kapagno mandukdukol ka tan kapagno ombangon ka.” (Deuteronomio 6:6, 7) Saray Kristianon ateng so binagaan met na onia: “Bangatan yo’ra [iray anak yo] ed kadudusa tan panamilin na Katawan.”—Efeso 6:4.
Kabat na saray maespiritual ya atateng a kabiangan ed panangitarya ed sankaabungan so pangiter na bilin manlapud Biblia. Oniay inkomento nen Andreas ya ama na taloran anak: “No naaralan na saray anak ya iyaplika ed bilay da so maridios iran prinsipyo, mas nakinlongan ira parad arapen.” Say ontan a patawir so mangiyaapasakey met ed panulong ed sikaran mangiletneg tan mamayubo na personal a siglaotan ed Manamalsa ra.—1 Timoteo 6:19.
Ninonot yo la kasi so pangiparaan parad espiritualidad na anak yo ed arapen? Singa bilang, anto kasi so nagawaan na ateng no bilang ta walad sigpot-panaon a ministeryo so anak da? Anggaman agnepeg ya onkerew nisay manilalo ed pinansyal a tulong so sakey a sigpot-panaon a ministro, nayarin desidien na maaron atateng a sikatoy ‘utoban da ed saray nakaukolan to’ pian sikatoy natulongan a mansiansia ed sigpot-panaon a serbisyo. (Roma 12:13; 1 Samuel 2:18, 19; Filipos 4:14-18) Say ontan a masuportan awawey so seguradon makapaliket ed Jehova.
Kanian, anto sirin so nepeg ya itarya na atateng parad saray anak da? Nilikud ed pangitarya ed materyal a pankaukolan da, seguroen na saray ateng a makaawat iray anak da na daakan ya espiritual a tawir a magnayon a pakagunggonaan da. Diad ontan et ontua iray salita ed Salmo 37:18: “Si Jehova amta to so saray agew na ayadyari; et saray tawir da magnayon lawas.”
[Saray litrato ed pahina 26, 27]
Anto so labay yon pagmaliwan na anak yo ed arapen?