Sioparay Mangiglogloria ed Dios Natan?

“Sika so manepeg, Katawan mi tan Dios mi, a mangawat na gloria tan dayew tan pakayari.”​—APOCALIPSIS 4:11.

1, 2. (a) Antoran alimbawa so mangiyilustra ed lawak a tatawagen a biomimetics? (b) Anton tepet so onlesa, tan anto so ebat?

 SAKEY ya agew nen dekaday 1940, impasyar na Suekon enhinyero a si George de Mestral so aso to. Kasempet to ed abung, naimano to iray sisipot a pinmepeket ed kawes to pati ed bago na aso to. Diad impakasagyat na interes to, sinuri to so sisipot diad mikroskopyo tan nankelawan to iray angkekelanting a taga ya akapeket ed antokaman a nasaguran to. Diad kaunoran, sikatoy angimbento na kapadpara na satan, salanti, say Velcro. Aliwa lambengat a si De Mestral so angalig ed inkadesinyo na palsa. Diad Estados Unidos, say sanagin Wright so nandesinyo ed eroplano kayari na impanaral da ed ititikyab na angkakabaleg a manok. Say Pranses ya enhinyero a si Alexandre-Gustave Eiffel so nandesinyo ed tori na Paris ya inngaran ed sikato, diad impangusar to ed saray manunan prinsipyo a pangaawit na pukel na tapi ed belat na laman na too.

² Matukoy ya iyiilustra na sarayan alimbawa so tatawagen a biomimetics, say lawak na siensia a manggugunaet a mangalig ed inkadesinyo na palsa. * Balet, oniay makatunongan ya itepet: Kaunongan kabetbet so pangidadayew na saray manag-imbento ed Samay nandesinyo ed angkekelanting a sisipot, angkakabaleg a manok, say pukel na tapi na too, tan amin niran marundunong a pinalsa a pangaaligan na dakel ya imbension na too? Makapaermen balet ta diad mundo natan, mataltalag a niiter ed Dios so dayew odino gloria a manepeg ed sikato.

3, 4. Anto so kabaliksan na Hebreon salita a nipatalos a “gloria,” tan anto so nepeg a tukoyen na satan sano usaren itan ed si Jehova?

³ Nayarin oniay uumamengen na arum, ‘Akin a nakaukolan nin igloria so Dios? Agta magloria la so Dios?’ Tua, si Jehova so sankamagloriaan a Persona ed uniberso, balet ag-itan mankabaliksan a sikatoy magloria la ed imaton na amin a totoo. Diad Biblia, say Hebreon salita a nipatalos a “gloria” so walaan na manunan kabaliksan ya “inkabelat.” Tutukoyen na satan so antokaman a bengatla a manggawa ed sakey a too a makapadinayew odino importante ed arum. Sano iyaplika itan ed Dios, ontutukoy itan ed bengatla a manggagawa ed Dios a makapadinayew ed too.

⁴ Pigpigaran totoo natan so mangiimano ed no antoy manggagawa ed Dios a makapadinayew. (Salmo 10:4; 14:1) Diad tua, saray prominentin totoo ed sosyedad, no manisia man ira ed Dios et  sikaray mabetbet a mangiimpluensya ed totoo ya agmanrespeto ed maglorian Manamalsa na uniberso. Diad antoran dalan a gagawaen da itan?

“Anggapo so Baraan Da”

5. Panon so pangipapaliwawa na dakel a sientista ed saray pakelaw ed palsa?

⁵ Ipipilit na dakel a sientista ya anggapo so Dios. Panon sirin so pangipapaliwawa ra ed saray pakelaw na palsa, kalaktip lay sankatooan? Saratan a pankelkelawan so ipapasen da a makasengeg ed ebolusyon, sakey ya anggapoy direksion a puersa a nibase ed inkibanbana. Alimbawa, oniay insulat na ebolusyonistan si Stephen Jay Gould: “Niwala itayo makasengeg ed nikaduman grupo na saray sira a walaan na nikadkaduman palikpik a nayarin magmaliw a salisali na saray pinalsan manaayam ed dalin . . . Nayarin pipilaleken tayo so ‘malalaknab’ ya ebat​—balet anggapon balot so naromog ya ontan.” Mipadpara, oniay insulat di Richard E. Leakey tan Roger Lewin: “Nayarin saray totoo et abalbaleg ya inkalingoan ed biolohikon paraan.” Anggan saray arum a sientista a mandinayew ed karakpan tan inkadesinyo na palsa so agmangidadayew ed Dios.

6. Anto so manidismaya ed dakel a totoo a mangiter ed Dios na dayew a kanepegan to bilang Manamalsa?

⁶ Sano ipilit na saray edukadon totoo a katuaan so ebolusyon, say labay dan ibaga et ignorantin totoo lambengat so agmanisia ed satan. Anto so reaksion na dakel a totoo ed satan a panangipilit? Pigay taon lay apalabas, walay toon makabat a tuloy ed ebolusyon a naninterbio ed totoo a manisia ed teorya na ebolusyon. Oniay inkuanto: “Naamtaan ko a maslak ed saray manisia ed ebolusyon so nagmaliw a mananisia lapud nibaga ed sikara ya amin ya intelihentin totoo so manisia ed satan.” On, sano ibalikas na saray edukado so ateistikon panmoria ra, nadidismaya so arum a totoo a mangiter ed Dios na dayew a makanepegan ed sikato bilang Manamalsa.​—Uliran 14:15, 18.

7. Unong ed Roma 1:20, anto so malinew a nanengneng diad panamegley na saray nanengneng a pinalsa, tan akin?

⁷ Kasin akapanggawa iray sientista na saray konklusyon da lapud ontan so ipapabitar na saray katuaan tan ebidensya? Andin balot! Sikatayo so apaliberan na ebidensya nipaakar ed sakey a Manamalsa. Oniay insulat nen apostol Pablo nipaakar ed Sikato: “Saray bengatla ya agnanengneng a kien to, say andi-anggaan a pakayari to tan inkadibino to nanengneng a manlapu ed inkapalsay mundo [katooan], natalosan ira unong ed saray bengatla ya agawa, pian anggapo so baraan da [saray agmananisia].” (Roma 1:20) Malinew tayon nanenengneng so ebidensya na Manamalsa diad saray ginawa to. Labay ya ibaga nen Pablo a manlapu la’d gapo na inkiwala na katooan, posible lan “nanengneng” na totoo so ebidensya nipaakar ed kiwawala na Dios diad panamegley na saray nanengneng a pinalsa. Kawalaan na sayan ebidensya?

8. (a) Panon a paneknekan na pisikal a katawenan so pakapanyari tan kakabatan na Dios? (b) Anto so mangipabitar a say uniberso et walaan na Manunan Nansengegan?

⁸ Nanengneng tayo so ebidensya nipaakar ed Dios diad mabitewen a katawenan. “Saray tawen ipaliwawa ra so gloria na Dios,” so kuan na Salmo 19:1. “Saray tawen”​—say agew, bulan, tan bibitewen​—so mamaneknek ed pakapanyari tan kakabatan na Dios. Say dakerakel a bibitewen so pandinayewan tayon tuloy. Tan amin na sarayan bengatla ed tawen so onkukurang ed liwang, ya aliwan andian na direksion, noagta unong ed eksakto  iran pisikal a ley. * (Isaias 40:26) Kasin satan ya inkauksoy so makatunongan ya ipasen a makasengeg ed inkibanbana? Makatantanda ta dakel a sientista so mangibabaga a say uniberso so walaan na biglan gapoan. Diad impangipaliwawa to ed kabaliksan na saya, oniay insulat na sakey a propesor: “Say uniberso ya andi-anggaan lan niwala so mas awaten na ateistiko odino agnostiko [a panmoria]. Ontan met, say uniberso a walaan na gapoan so ompatnag a mankaukolan na manunan nansengegan; lapud siopa so makapanisip a niwala itan ya andian na magenap a nansengegan?”

9. Panon a napatnagan so kakabatan nen Jehova diad saray pinalsan ayayep?

⁹ Nanengneng tayo met diad dalin so ebidensya nipaakar ed Dios. Oniay inkelyaw na salmista: “O Jehova, agayla so kinaraklan na saray gawam! Dia ed karunongan so nanggawaan mo ed saraya ya amin: say dalin napno na kaykayamanan mo.” (Salmo 104:24) Saray “kaykayamanan” nen Jehova, a mangilaktip ed pinalsan ayayep, so mamaneknek ed kakabatan to. Unong a naimano tayo la ed gapo, say inkadesinyo na saray mabilay a bengatla et de-kalidad a tuloy a mabetbet ya aaligen na saray sientista. Ikonsidera pa so pigara nin alimbawa. Aaralen na saray managsukimat iray saklor na usa lapud kalat day manggawa na mas malet iran helmet; susurien da iray klase na apangat a walaan na maksil a pakadngel lapud gagala ran paaligwasen iray hearing aid; tan uusisaen da iray payak na saray kulayot diad gagalan paaligwasen iray eroplano ya agnaliklikas ya ontitikyab. Balet anggan panon lay gunaet na too ya aligen so inkadesinyo na saray pinalsa, agto talagan nakopya iray naspot ya inkadesinyo na saratan. Oniay inkuan na libron Biomimicry​—Innovation Inspired by Nature: “Ginawa la na saray mabilay a bengatla so amin a bengatla a labay tayon gawaen, ya agmandadarak na fossil fuel, manudutak ed planeta, odino mamepeligro ed arapen da.” Satan so peteg a kakabatan!

10. Akin ya agmakatunongan so pangiburi ed kiwawala na sakey a Baleg a Desinyador? Iyilustra.

¹⁰ Balanglan ontangay kayo ed katawenan odino onnengneng ed saray pinalsa diad dalin, malinew so ebidensya a wala so Manamalsa. (Jeremias 10:12) Nepeg ya impapuso itayon mipakna ed onian inkelyaw na saray mangatatawen a pinalsa: “Sika so manepeg, Katawan mi tan Dios mi, a mangawat na gloria tan dayew tan pakayari: ta sika pinalsam so lapag a bengatla, tan lapu ed linawam wala ra tan sikara so apalsa.” (Apocalipsis 4:11) Ingen ta satan ya ebidensya so agnatetebek na dakel a sientista diad panamegley na ‘saray mata na puso ra,’ anggaman pandinayewan da so inkadesinyo na saray bengatla a nanenengneng da ed panamegley na literal a kamataan da. (Efeso 1:18) Niyilustra tayo itan ed onian paraan: Say pandinayew ed karakpan tan inkadesinyo na palsa tan pangiburi ed kiwawala na Baleg a Desinyador et agmakatunongan a singa say pandinayew ed marakdakep a painting bangta ibuburi so kiwawala na sakey a pintor a nanggawa ed satan ya obra-maestra. Agpankelawan a saramay agmanisia ed Dios et niyabawag ya “anggapo so baraan da”!

Saray ‘Bulag a Manangitonton’ so Mamapalikdo ed Dakel a Totoo

11, 12. Say doktrinan kapalaran so nibase ed anton opinyon, tan anto so mangipatnag a sayan doktrina et agmangiglogloria ed Dios?

¹¹ Dakel a relihyoson totoo so masimoon a manisia a say paraan na panagdayew da et mangiglogloria ed Dios. (Roma 10:2, 3) Balet, say relihyon bilang interamenti so sakey nin kabiangan na sosyedad na too a peteg a mangaamper ed minilyon a totoo a mangigloria ed Dios. Panon ya ontan? Konsideraen tayo so duaran paraan.

¹² Unona, isusuawi na saray relihyon so panangigloria ed Dios diad panamegley na palso iran bangat. Alaen pan alimbawa so bangat nipaakar ed kapalaran. Sayan doktrina so nibase ed opinyon a lapud say Dios et walaan na pakayarin mangamta ed nagawa ed arapen, nepeg ya amta to met so pansumpalan na amin a bengatla. Isusuheri sirin na kapalaran ya abayag lan inggeter na Dios so maong odino mauges ya arapen na kada too. Unong ed sayan ideya, say natetel ed amin a paniirap tan karelmengan ed mundo natan et say Dios. Maseguron satan so agmangigloria ed Dios sano sikato so pangitetetelan anta say manepeg a tetelen et say manunan Kabusol to, si Satanas, a tinawag na Biblia a manuley odino “prinsipe na mundo”!​—Juan 14:30; 1 Juan 5:19.

13. Akin a makulangkulang ya isipen ya agnakontrol na Dios so pakayari ton mangamta ed nagawa ed arapen? Iyilustra.

 ¹³ Say kapalaran et agmakasulatan a bangat a mamapauges ed Dios. Satan so manwetwet ed no anto so nayarian ton gawaen tan no anto so talagan gagawaen to. Say katuaan a say Dios so makayarin mangamta la ed saray nagawa so malinew a nidatak ed Biblia. (Isaias 46:9, 10) Balet, agmakatunongan ya isipen ya agto nakontrol so pakayari ton mangamta la ed arapen odino sikato so responsable ed amin a nagagawa. Diad pangiyilustra: Ipasen pa a mabisbiskeg kayo ed pisikal. Kasin sengegan la itan pian alsaen yo lan amin so ambelat a bengatlan nanengneng yo? Siempre andi! Ontan met, say pakawalaan na pakayarin mangamta lan unona ed arapen so agmamapaskar ed Dios a mangamta lan unona odino mangigeter la ed pansumpalan na amin a bengatla. Say masakbay lan pakaamta to et maal-alwar ton ikakana. * Malinew, saray palson bangat, a kalaktip lay kapalaran, so agmangiglogloria ed Dios.

14. Diad anton paraan ya agpapagalangan na naorganisan relihyon so Dios?

¹⁴ Say komaduan paraan ya agpapagalangan na naorganisan relihyon so Dios et diad panamegley na kondukta na saray membro na satan. Iilaloan a saray Kristiano so ontumbok ed saray bangat nen Jesus. Kabiangan ni so arum iran ganggan, imbangat nen Jesus iray patumbok to a “manaaroan so sakey tan sakey” tan mansiansian “ag-ira taga mundo.” (Juan 15:12; 17:14-16) Komusta met iray membro na klero na Kakristianoan? Kasin talagan tutumboken da iratan a bangat?

15. (a) Anto so rekord na saray klero no nipaakar ed saray bakal na nasyones? (b) Anto so epekto na kondukta na saray klero ed minilyon a totoo?

¹⁵ Konsideraen pa so rekord na saray klero no nipaakar ed bakal. Sinuportaan, kinonsenti, tan indauloan da ni ingen so dakel a pambabakal na nasyones. Benendisyonan da iray sundalo tan inkatunongan da so panagpatey. Napilitan itayon manisip na, ‘Agkasi naisip na saratan a klero a saray karelihyonan dan klero a walad sananey a dapag et manggagawa met ed satan?’ (Nengnengen so kahon a “Siopa so Dapagan na Dios?”) Ag-iglogloria na saray klero so Dios sano ibabaga ran susuportaan ira na Dios ed maralan pambabakal; agda met iglogloria so Dios sano ibaga ran aliwa lan praktikal natan iray estandarte na Dios tan konsintien da so antokaman a klase na seksual ya imoralidad. Talagan ipapanonot da ed sikatayo iray relihyoson lider a tinawag nen Jesus a “managgawa na kaugsan” tan ‘bulag a manangitonton’! (Mateo 7:15-23; 15:14) Lapud kondukta na klero, binmetel so panangaro na minilyon a totoo ed Dios.​—Mateo 24:12.

Sioparan Talaga so Mangiglogloria ed Dios?

16. Pian naebatan so tepet no sioparan talaga so mangiglogloria ed Dios, akin a nepeg tayon usisaen so Biblia?

¹⁶ No saray prominente tan maimpluensyan totoo na mundo so inkalapagan ya agmangiglogloria ed Dios, siopara sirin so talagan mangiglogloria ed Sikato? Pian naebatan itan a tepet, nepeg tayon usisaen so Biblia. Tutal, say Dios so makanepegan a mangibaga no panon a sikatoy igloria, tan ileletneg to iray estandarte ed Salita to, say Biblia.  (Isaias 42:8) Konsideraen tayo so taloran paraan pian nigloria so Dios, a diad kada aspekto et tutukoyen to so tepet no sioparan talaga so manggagawa ed satan.

17. Panon ya impabitar a mismo nen Jehova a say kigloria na ngaran to so importantin aspekto na linawa to, tan siopara natan so mangidadayew ed ngaran na Dios ed interon dalin?

¹⁷ Unona, nigloria tayo so Dios diad pangidayew tayo ed ngaran to. Satan ya importantin aspekto na linawa na Dios so napatnagan ed imbaga nen Jehova ed si Jesus. Pigaran agew ni sakbay na impatey nen Jesus, oniay impikasi to: “Ama, pagloriaen moy ngaran mo.” Insan oniay inyebat na boses: “Sikato so pinagloriak, tan sikatoy pagloriaen ko lamet.” (Juan 12:28) Say makanboses ed saman et si Jehova a mismo. Diad ebat to et malinew a say kigloria na ngaran to so importante ed sikato. Siopara sirin natan so mangiglogloria ed si Jehova diad pangiyaabawag tan pangidadayew da ed ngaran to diad interon dalin? Saray Tasi nen Jehova, tan gagawaen da itan ed 235 a daldalin!​—Salmo 86:11, 12.

18. Panon tayon nibiig iramay mandadayew ed Dios diad “katuaan,” tan anton grupo so mangibabangat ed katuaan na Biblia diad loob na masulok a sakey a siglo?

¹⁸ Komadua, nigloria tayo so Dios diad pangibangat na katuaan nipaakar ed sikato. Inkuan nen Jesus a saray tuan managdayew so ‘mangigalang ed Dios ed katuaan.’ (Juan 4:24) Panon tayon nabidbiran iramay mandadayew ed Dios diad “katuaan”? Nepeg dan ipulisay iray doktrina ya agnibase ed Biblia tan mamapauges ed Dios tan ed linawa to. Imbes, nepeg dan ibangat iray puron katuaan na Salitay Dios, a laktip iray onggendan: Si Jehova so Sankatageyan a Dios, tan say gloria na sayan posisyon so makanepegan lambengat ed sikato. (Salmo 83:18); si Jesus so Anak na Dios tan say aturon Manuley ed Mesianikon Panarian na Dios (1 Corinto 15:27, 28); say Panarian na Dios so mamasantos ed ngaran nen Jehova tan manumpal ed gagala to ed sayan dalin tan ed saray totoon manaayam ditan (Mateo 6:9, 10); say maong a balita nipaakar ed sayan Panarian so nepeg a nipulong ed sankadalinan. (Mateo 24:14) Diad loob na masulok a sakey a siglo, saksakey a grupo so matoor a mangipupulong ed saratan a mablin katuaan​—saray Tasi nen Jehova!

19, 20. (a) Akin a say maabig a kondukta na Kristiano so mangiglogloria ed Dios? (b) Antoran tepet so makatulong ed sikatayo pian nibiig natan no siopara so mangiglogloria ed Dios diad pamapasiansia ra ed maabig a kondukta ra?

¹⁹ Komatlo, nigloria tayo so Dios diad pambilay unong ed saray estandarte to. Oniay insulat nen apostol Pedro: “Masimpit komon so tongtongan yo ed utel na saray bugkalot, pian dia ed panalabutob da ed sikayo a singa managgawa na mauges nitandoro ra so Dios ed agew na idalaw to, lapu ed saray maong a ginawgawa yo a naimatonan da.” (1 Pedro 2:12) Say kondukta na sakey a Kristiano so napatnagan ed pananisia to. Sano naimatonan itan na arum, salanti, sano nanengneng dan say maabig a kondukta na Kristiano so direktan epekto na pananisia to​—satan so mangigloria ed Dios.

²⁰ Siopara natan so mangiglogloria ed Dios diad pamapasiansia ra ed maabig a kondukta? Bueno, dinan a relihyoson grupo so pandidinayewan na dakel a gobierno lapud sikara so mareen tan matulok ed ley a mibabaley a manbabayar na saray buis da? (Roma 13:1, 3, 6, 7) Sioparan totoo ed interon mundo so kabkabat lapud pikakasakey da ed saray kapananisiaan da​—say pankakasakey a manatalona ed pandurumaan ed rasa, nasyon, tan etniko? (Salmo 133:1; Gawa 10:34, 35) Dinan a grupo so kabkabat ed sankamundoan lapud edukasyonal a kimey da nipaakar ed Biblia a mangipapaseseg ed panrespeto ed ley, maong iran estandarte na pamilya, tan moralidad na Biblia? Wala so saksakey a grupo a say maabig a kondukta ra et napatnagan ed nanduruma iran aspekto​—saray Tasi nen Jehova!

 Kasin Sika et Mangiglogloria la ed Dios?

21. Akin a nepeg tayon nodnonoten no kasin personal tayon iglogloria si Jehova?

²¹ Nepeg tayon tepetan so inkasikatayo, ‘Kasin personal ko lan iglogloria si Jehova?’ Unong ed Salmo 148, maslak ed saray pinalsa et mangiglogloria ed Dios. Saray anghel, pisikal a katawenan, say dalin tan saray pinalsan ayayep​—amin da so mangidadayew ed si Jehova. (Bersikulo 1-10) Agaylan makapasinagem lapud maslak a totoo natan so agmanggagawa ed satan! Diad pambilay mo ed paraan a mangiglogloria ed Dios, mitutunosan ka ed arum a pinalsa a mangidadayew ed si Jehova. (Bersikulo 11-13) Anggapo lay magmaong a paraan a pangusaran mo ed bilay mo.

22. Diad pangigloria ed si Jehova, diad antoran paraan a nabendisyonan kayo, tan anto so nepeg a determinasyon yo?

²² Diad pangigloria ed si Jehova, nagunggonaan kayo ed dakel a paraan. Diad pangaagamil yo na pananisia ed dondon bagat nen Kristo, makapipulangan kayo ed Dios tan panggayagaan yo so mareen tan mabungan relasyon ed mangatatawen ya Ama yo. (Roma 5:10) Legan yon iimanoen iray rason ed pangiglogloria ed Dios, magmaliw kayon mas positibo tan maapresya. (Jeremias 31:12) Diad ontan, sikayo so walad kipapasen ya ontulong ed arum a manbilay a maliket tan walaan na gagala, a pakaliknaan yon mismo na babaleg a liket. (Gawa 20:35) Komon ta kabiangan kayo ed saramay lawas determinadon mangigloria ed Dios​—natan tan diad andi-anggaan!

[Saray paimano ed leksab]

Kasin Natandaan Yo?

• Akin a nibaga tayo a saray sientista ed inkalapagan et ag-akatulong ed totoo a mangigloria ed Dios?

• Diad anton duaran dalan ya inamper na organisadon relihyon iray totoo a mangigloria ed Dios?

• Diad antoran dalan a nigloria tayo so Dios?

• Akin a nepeg tayon nodnonoten no kasin personal tayo lan iglogloria si Jehova?

[Tepetepet Parad Panagaral]

[Kahon ed pahina 12]

“Siopa so Dapagan na Dios?”

Oniay nanonotan na sakey a too a kaiba ed German Air Force legan na Guerra Mundial II balet ta nagmaliw a Tasi nen Jehova diad saginonor:

“Say makapagonigon ed siak legan na saratan a taon na bakal . . . et say pakanengneng ed saray klero a kabiangan na amin lawarin relihyon​—Katoliko, Lutheran, Episcopal, tan arum nira​—a bebendisyonan day eroplano tan saray onlugan ed satan sakbay iran ontikyab ed saray misyon dan mangipelag na makapatey iran kargamento. Mabetbet kon nononoten, ‘Siopa so dapagan na Dios?’

“Akasulong ed saray sundalon Aleman iray balkes ya akaukitan na saray salitan Gott mit uns (Walad dapag mi so Dios). Balet oniay mabetbet kon uumamengen, ‘Akin ya agkasi ondapag so Dios ed saray sundalo a walad sananey a dapag, a karelihyonan da tan manpipikasi met ed parehon Dios?’”

[Litrato ed pahina 10]

Diad sankadalinan, saray Tasi nen Jehova so peteg a mangiglogloria ed Dios