Kasin Ikokomparam so Inkasika ed Arum?
Kasin Ikokomparam so Inkasika ed Arum?
SIOPA ed sikatayo so agni akapiulop ed sakey a too a mas magana o mataraki, mas sikat, mas mautek, odino mas atagey so grado to ed eskuelaan nen say sikatayo? Nayarin mas maong so bunigas odino mas marakep so trabaho na arum, mas matalona ira, odino singa mas dakel so kakaaro ra. Nayarin mas dakel so kaykayarian da, mas makuarta ra, mas baloy luluganan da, odino singa mas maliket ira. Sano nasasalambit irayan bengatla, kasin ikokompara tayo so inkasikatayo ed arum? Kasin agnapaliisan so panangikompara? Akin a kaukolan a kaliktanen na Kristiano a paliisan iya? Tan panon itayon mankontento ya ag-ikokompara so inkasikatayo ed siopaman?
No Akin tan Kapigan Itayo Mangikokompara
Say sakey a konsepto ed no akin ya ikokompara na totoo so inkasikara ed arum et lapud onkakana iya pian napansiansia odino napaaligwas day dilin-panagrespeto ra. Kaslakan lan manliket so totoo sano nasukayan dan sikaray mipadpara ed inkamatalona na saray kaedaran da. Say sananey nin ideya et say panangikompara so polaing pian napakepa so kakulangay kompiyansa ed inkasikatayo, pian naamtaan no antoy sarag tayon gawaen tan no antoray limitasyon tayo. Naiimatonan tayo so nagagawaan na arum. Kanian sano dakel so pipadparaan tayo ed sikara tan adampot da so pigaran kalat, nayarin ipasen tayon sarag tayo met a dampoten iratan.
Say panangikompara et maslak a gagawaen na totoon walaan na pampadparaan, salanti, saraman so parehoy sekso, edad, kipapasen na panagbilay, tan sankabat. Agtayo ikompara so inkasikatayo ed sakey ya amta tayon arawdawi so pidumaan to. Singa bilang, seguradon ag-ikompara na ordinaryon tin-edyer a bii so inkasikato ed sakey a sikat a modelo a singa ed pangikokompara to ed saray kaeskuela to, tan seguradon ag-ikompara na modelo so inkasikato ed tin-edyer.
Antoray pangikokomparaan tayo? Antokaman a kayarian odino kalidad ya ipapasen ed komunidad a makana—balanglan inkautek, inkaganggana o inkataraki, kayamanan, kawekawes—so nayarin basiyan na panangikompara. Anggaman kuan, mas ugali tayoy mangikompara nipaakar ed saray bengatla a paninteresan tayo. Alimbawa, nayarin agtayo panibegan so karakel na selyo a koleksion na saray kabkabat tayo, likud no interesado itayo met a mangolekta na ontan.
Amayamay a reaksion so pawalaen na panangikompara, manlapud inkakontento ya anggad depresyon, pandinayew tan pilalek a pangalig ya anggad pakasisikig odino pambusol. Arum ed sarayan emosyon et makapasakit, tan ag-iratan mipakna ed Makristiano iran kalidad.
Pilalaslasan
Dakel ed saray manggugunaet a “manalo” ed panangikompara so walaay espiritu na pilalaslasan. Labay day magmaliw a magmaong nen saray arum, tan ag-ira ontunda anggad agda naliknan ontan ira. Aliwan makapaliket so pilimog ed ontan a totoo. Naderal so pikakaaro ed sikara, tan nagotgot so relasyon. Aliwa labat a matangsit so ontan a totoo noagta kaslakan lan agda niyaaplika so simbawa na Biblia nipaakar ed pangaro ed kaparan too, lapud diad walna ra et main-inomay dan ipalikna ed arum ya abebbeba tan kababaing ira.—Mateo 18:1-5; Juan 13:34, 35.
Say pangipalikna ed totoo a sikaray “atalo” et nayarin mamasakit ed sikara. Unong ed sakey a managsulat, “mas ansakit iray impakasaew tayo sano nakakayarian na totoo a kapara tayoy kipapasen, iray labalabay tayo.” Say espiritu na pilalaslasan sirin so mangilagyat na panibeg, paningongot, tan pansyodot ed sakey a too lapud saray kaykayarian, inkaaligwas, posisyon, reputasyon, nagugunggona to, tan arum ni ra. Saya so mangitonton ed nagkalalon pilaslasan—a sakey a paulit-ulit a problema. Say Biblia so mangokondena ed “pangilagyat na panlalaslasan.”—Galacia 5:26, NW.
Sasalien na saray manibeg a totoo ya iyamot so impakasakitay kinon da diad panleglemew ed saray agawaan na saray kalaslasan da. Nayarin singa melag labat so ontan iran reaksion, balet no agnaimano tan agnapokpokan, mansumpal iratan ed makapasakit a gawan-mauges. Imanoen pa so duaran salaysay ed Biblia a nalalanor so panibeg.
Legan a miaayam ed limog na saray Filisteo, si Isaac so abendisyonan na “kaykayarian to a karnero, tan kaykayarian to a manmanada na saray baka, tan amayamay so totoo to: et saray Filisteos inib-ibegan da.” Kanian tinatabonan da iray bobon a kinotkot na ama nen Isaac a si Abraham, insan ingganggan na ari ra a taynan nen Isaac so pasen. (Genesis 26:1-3, 12-16) Say panibeg da et makapasakit tan makaderal. Agda la nitepel so inkaaligwas a panggagayagaan nen Isaac diad limog da.
Pigaran siglo ed saginonor, si David so tinmalonan tuloy ed bakalan. Saray impanaltalo to so sinelebraan na bibii ed Israel a nankakanta na onia: “Si Saul pinatey to so saray libolibo to, tan si David so saray samplo a libolibo to.” Anggaman si Saul so indaydayew met, minoria to itan ya impangikompara a makapainsulto, kanian aliing so panibeg ed puso to. Gapoan la iman na pirmin pambusol to ed si David. Ag-abayag et ginawa to so sankaunaan ed pigaran plano to a pamatey ed si David. Agaylan karelmengan so patuboen na panibeg!—1 Samuel 18:6-11.
Kanian no say panangikompara na inkasikatayo ed arum, ed saray agawaan odino inaligwasan da, so mangilagyat na liknaan a singa say panibeg odino pilaslasan, manalwar! Makapuy iratan ya emosyon tan agmitunosan ed kanonotan na Dios. Balet, antis tayon usisaen no panon a napaliisan irayan walna, imanoen tayo pa so sakey nin bengatla a lapuay panangikompara.
Dilin-Panangusisa tan Inkakontento
‘Kasin mautek, magana [odino, mataraki], maabilidar, mabunigas, galgalangen, kagusgusto ak? Tan panon kapirmi?’ Mataltalag itayon onlimgis ed espiho insan itepet so oniaran bengatla. Balet, unong ed sakey a managsulat, “sarayan tepet so agnaam-amtaan ya onsesebang ed nonot tayo tan mangipasagilig na medyo makapenek iran ebat.” Say toon agsegurado ed nasarag ton dampoten so nayarin manmotektek ed sarayan bengatla ya agto met gagalay mikompitensya odino manibeg. Uusisaen to
lambengat so inkasikato. Anggapo met so mauges ed satan. Balet, say suston panggawa ed saya et aliwan diad pangikompara na inkasikatayo ed arum.Nanduruma iray abilidad tayo, depende ed amayamay ya aspekto. Walan walay totoo ya ompatnag a mas maong nen say sikatayo. Kanian, imbes a panib-ibegan tayo ran limlimgisen, nepeg a sukaten tayo so nagagawaan tayo unong ed saray matunong ya estandarte na Dios, a mangitatarya na napanmatalkan a giya ed duga tan maabig. Si Jehova so interesado ed no anto itayo bilang indibidual. Agto itayo kaukolan ya ikompara ed siopaman. Oniay isisimbawa nen apostol Pablo ed sikatayo: “Balang sakey patnagen to komon so gawa ton dili, et dia ed ontan wala naani sirin so like’to nipaakar ed sikato [“tan agto la nepeg ya ipara ed ginaway arum,” Maung a Balita].”—Galacia 6:4.
Labanan so Panibeg
Lapud ag-ayadyari so amin a totoo, ompan nakaukolan so impasya tan mantultuloy a pansagpot pian nalabanan so panibeg. Mainomay a kabisadoen so ibabaga ed sikatayo na Kasulatan a: “Manuunaan kayo ed pangiter na dayew ed sakey tan sakey,” mairap balet so panggawa ed satan. Binidbir nen Pablo a main-inomay to so mankasalanan. Pian nalabanan itan, kaukolan ton ‘leweten so laman to, tan ’yan ed silong na kaaripenan.’ (Roma 12:10, Maung a Balita; 1 Corinto 9:27) Diad biang tayo, nayarin mankabaliksan itan na panresisti ed makompetensian kanonotan, tan salatan na bengatlan makapaseseg. Kaukolan tayo so manpikasi, a patulongan ed si Jehova ya ‘agtayo nonoten so inkasikatayon dili ya atagtagey nen say kanepegan a nonoten.’—Roma 12:3.
Makatulong met so panagaral na Biblia tan panagdalepdep. Singa bilang, nonoten pa so insipan na Dios a Paraiso diad arapen. Diad satan et amin so nawalaan lay kareenan, maong a bunigas, daakan a tagano, komportable iran ayaman, tan makapenek a trabaho. (Salmo 46:8, 9; 72:7, 8, 16; Isaias 65:21-23) Wala ni kasi so siopaman a malabay a milaslasan? Anggapo la. Anggapo lay rason pian gawaen itan. Tua, ag-inter nen Jehova so amin a detalye no anto so klase na bilay diad satan, balet makatunongan ya ipasen tayo ya amin so makapanggawa ed saray paninteresan da tan dunong a kaliktan da. Nayarin say sakey so manaral na astronomya, mandesinyo met na marakdakep iran abel so arum. Akin a man-ibegan ni ira? Saray kimkimey na kapara tayon too so magmaliw ya inspirasyon tayo, aliwan pakasyodotan tayo. Naandi la so ontan a liknaan.
No ontan so bilay a kaliktan tayo, agta nepeg a panggunaetan tayo la natan a bayuboan so ontan ya awawey? Panggagayagaan tayo la so espiritual a paraiso, a bulos ed dakel a problema na mundo ed kaliberliber tayo. Lapud anggapo so panlalaslasan ed balon mundo na Dios, makatunongan labat a paliisan tayo la itan natan.
Lingo ta sirin ya ikompara so inkasikatayo ed arum? Odino walaray pankanawnawa a nayarin matukoy itan?
Saray Matukoy a Panangikompara
Maslak ed saray panangikompara so nanresulta ed ansakit odino makapaermen iran reaksion, balet aliwa met ya ontan a naynay. Nipaakar ed saya et imanoen pa so simbawa nen apostol Pablo: “[Magmaliw ya] umaalig ed saraman so lapu ed pananisia tan anos tawiren da so saray sipasipan.” (Hebreos 6:12) Makagunggona so magunaet a pamayubo ed saray kalidad a mipara ed saramay matoor a lingkor nen Jehova nensaman. Tua, lalanoren na satan so samet a panangikompara. Ingen, natulongan itayo na satan a nanengneng iray alimbawa a nayarian tayon aligen ontan met ed saray aspekto a papaaligwasen tayo.
Imanoen pa si Jonatan. Nayarin ipasen na arum a walay rason to a manibeg. Bilang panguloan ya ilalak nen Arin Saul na Israel, nayarin inilaloan met nen Jonatan so pagmaliw ya ari, balet pinili nen Jehova so laki a mas yugtan ed sikato na 30 a taon, say kalangweran a si David. Imbes a man-imbel, si Jonatan so nidumaduma lapud agsinisiblet a pikakaaro tan suporta to ed si David bilang pilin ari nen Jehova. Peteg a maespiritual a laki si Jonatan. (1 Samuel 19:1-4) Aliwan singa si ama to, ya angipasen ed si David a kalaslasan, binidbir nen Jonatan so panangiwanwan nen Jehova ed pamaakaran tan nampasakop ed linawa To; agto inkompara so inkasikato ed si David, agto inkuan, “Akin a si David so apili, imbes a siak?”
Diad limog na saray kaparan Kristiano, nepeg ya agtayon balot liknaen a napapagyaw itayo, a singano sasalien na arum a daegen odino samsamen so posisyon tayo. Lapud agmatukoy so pampapalyagan. Nabidbiran iray matakken a Kristiano ed kooperasyon, pankakasakey, tan aro, aliwan diad panlalaslasan. Oniay inkuan na sosyologo a si Francesco Alberoni: “Say aro so mortal a kalaban na ibeg. No inaro tayo so sakey, say kaliktan tayo et say pankaabigan to, tan panliketan tayo sano sikatoy matalona tan maliket.” Kanian sano walay sananey ya apili ed Kristianon kongregasyon parad sakey a pribilehyo, maaron bengatla so mabulos a pangawat ed satan. Ontan si Jonatan. Singa sikato, nabendisyonan itayo no suportaan tayo iramay matoor a manlilingkor a walaan na responsabilidad diad organisasyon nen Jehova.
Say ekselentin ehemplo na saray kaparan Kristiano so matukoy a pandinayewan. Say asimbang a panangikompara ed sikara so managdag ed sikatayo a suston aligen so pananisia ra. (Hebreos 13:7) Balet no ag-itayo maalwar, say panangalig so magmaliw a panlalaslasan. No ipasen tayo ya apalumbasan itayo la na toon pandinayewan tayo tan sikatoy melmelagen odino balbalawen tayo, ag-itayo la mangaalig, noagta manibeg.
Anggapoy ag-ayadyarin too a naspot ya uliran. Kanian, oniay ibabaga na Kasulatan: “Aligen yo sirin so Dios, singa anak to kayon inararo.” Ontan met, “si Kristo nairapan met lapu ed sikayo, dia ed impangitilak to na panuliranan, pian tumboken yo so baka’to.” (Efeso 5:1, 2; 1 Pedro 2:21) Saray kalidad nen Jehova tan si Jesus, salanti, say aro, ligsa, pililikna, tan inkamapaabeba, so nepeg a panggunaetan tayon aligen. Nepeg tayon pampelengan ya ipareng so inkasikatayo ed saray kalidad, gagala, tan paraan na panggagawa ra ed saray bengatla. Say ontan a panangikompara so mamaaligwas ed bilay tayo, mangitarya na suston panangiwanwan, inkapekder, tan inkaligen, tan makatulong ed sikatayon naalig so indengan na matakken a Kristianon lalaki tan bibii. (Efeso 4:13) No iyapasakey tayoy imano tayo ed panggawa na anggaay nayarian tayo pian aligen so ayadyarin ehemplo ra, seguradon napaliisan tayon ikompara so inkasikatayo ed kaparan totoo.
[Litrato ed pahina 28, 29]
Nanibegan nen Arin Saul si David
[Litrato ed pahina 31]
Agbalot impasen nen Jonatan a kalaslasan so mas malangwer a si David