Istorya na Bilay

Inanamot Mi so Manguman-uman a Sirkumstansya Mi Pian Mantasi ed Ararawin Pasen

UNONG ED SALAYSAY NEN RICARDO MALICSI

Sanen naandian ak na trabaho lapud neutral a talindeg ko bilang Kristiano, sikamin sankapamilyaan so nampikasi ed si Jehova a tulongan to kamin mangiplano ed arapen mi. Imbalikas mi’d pikakasi mi so pilalek min mamalaknab ed ministeryo mi. Ag-abayag kayari na satan, sikami so ginmapon nambaroy ed nanduruman lugar, ya akakar kami ed waloran bansa ed biek-taew diad duaran kontinente. Lapud satan et agawaan mi so ministeryo mi diad ararawin pasen.

NIYANAK ak ed Pilipinas nen 1933 ed sakey a pamilyan membro na Philippine Independent Church. Kabiangan ed satan a relihyon so amin a 14 a membro na pamilya mi. Nen mantaon ak na 12, impikasik ed Dios ya iwanwan to ak komon ed tuan pananisia. Siak so impalista na sakey ed saray maestrok ed klase a nipaakar ed relihyon, kanian nagmaliw ak a debotadon Katoliko. Anggapo so asaew kon panagkompisal kada Sabado odino Misa kada Simba. Balet, nankalkalnan siak so nanduaruwa tan adismaya. Naynay kon itetepet no anto so nagawa ed totoo sano ompatey ira tan say nipaakar ed impiernon-apoy tan Trinidad. Ataptapew tan agmakapenek iray ebat na saray lider na relihyon.

Impakaromog ed Makapenek Iran Ebat

Legan kon manaaral ed kolehyo, siak so akimembro ed fraternity a sengegan na impakalanor ko ed panlalaban, panagsugal, panagsigarilyo, tan arum niran makapuy ya aktibidad. Aminsan a labi, akabat ko so ina na sakey ed saray kaklasek. Sikatoy sakey ed saray Tasi nen Jehova. Intepet ko  ed sikato iray parehon tepetepet ko ed saray mamaestrok ed relihyon. Inebatan ton amin so tepet ko manlapud Biblia, tan akombinse ak a katuaan iray imbaga to.

Analiw ak na Biblia tan impaiyaralan ak ed saray Tasi. Ag-abayag et inatendian ko la so amin a pantitipon na saray Tasi nen Jehova. Bilang katutulok ed makabat a simbawa ed Biblia a ‘saray mauges a kaulop et deralen da so maong ya ug-ugali,’ siak so tinmundan akilimog ed saray imoral a kakaarok. (1 Corinto 15:33) Tinmulong itan ed siak pian onaligwas ak ed panaaral ko na Biblia tan diad kaunoran et indedikak so inkasiak ed si Jehova. Kayari na bautismok nen 1951, siak so nanlingkor ya agano bilang sigpot-panaon a ministro (payunir). Insan nen Disyembre 1953, nankasal kami nen Aurea Mendoza Cruz, a kaibak legay bilay tan matoor a kakimeyan ko diad ministeryo.

Ebat ed Saray Pikakasi Mi

Talagan labalabay mi so manlingkor bilang payunir. Balet ta agmi agamoran a tampol so pilalek min manlingkor a nagkalalo ed si Jehova. Anggaman ontan, agkami tinmundan nampikasi ed si Jehova ya ikdan to kami na saray pankanawnawan makapanlingkor a lalo ed sikato. Balet,mairap so panagbilay mi. Siansia ni, sankanonot mi iray espiritual a kalat mi, tan diad edad a 25 et siak so aturon lingkor na kongregasyon, say mangidadaulon manangasikaso ed kongregasyon na saray Tasi nen Jehova.

Legan ya onaaligwas so pikakabat ko ed Biblia tan natatalosan ko lan maong iray prinsipyo nen Jehova, amoriak a say trabahok et sumlang ed talindeg ko bilang neutral a Kristiano. (Isaias 2:2-4) Siak so nandesidin onekal. Saya so peteg ya anubok ed pananisia mi. Panon kon nalegpet so pamilyak? Inmasingger kami lamet ed si Jehova a Dios diad pikakasi. (Salmo 65:2) Imbalikas mi ed sikato iray kapagaan tan pakakaaburidoan mi, balet imbalikas mi met ed sikato so pilalek min manlingkor diad lugar a babaleg so pankaukolan parad saray manangiyabawag na Panarian. (Filipos 4:6, 7) Agmi inilaloan a dakdakel a pankanawnawa so nilukas ed sikami!

Ginmapo Kami a Nambaroy

Nen Abril 1965, inawat ko so sakey a trabaho bilang superbaysor na saray bombero ya onreresponde ed saray aksidente diad Vientiane International Airport, ed Laos, tan nampirmi kami diman. Wala so 24 a Tasi diad syudad na Vientiane, tan nanggayagaan mi so panagpulong a kimey a kaiba iray misionaryo tan pigaran agagi diman. Diad saginonor, siak so niyalis ed Udon Thani Airport, Thailand. Anggapo iray Tasi ed Udon Thani. Sikamin sankapamilyaan a mismo so angikondukta ed amin a sinimban pantitipon. Nampulong kami ed kabkaabungan, nanggawa na saray panagpawil, tan angigapo na saray panangiyaral ed Biblia.

Ninonot mi so imbilin nen Jesus ed saray babangatan to a nepeg a sikaray mantultuloy a ‘manbunga na dakel.’ (Juan 15:8) Kanian determinado kamin manumbok ed alimbawa ra tan mantultuloy a mangiyabawag ed maong a balita. Ag-abayag et nanggayagaan mi iray resulta. Sakey a biin Thai so angawat ed katuaan tan nagmaliw a Tasi. Wala met so duaran lalaki a taga-Amianen Amerika ya angawat ed katuaan tan diad kaunoran et nagmaliw a Kristianon mamatatken. Diad masulok a samploran taon et intultuloy min impulong so maong a balita ed amianen a Thailand. Malikeliket kami lapud naamtaan min wala lay kongregasyon natan diad Udon Thani! Arum ed saray intanem min bini na katuaan et manbubunga ni anggad natan.

Makapaermen balet ta kinaukolan mi so onalis lamet, kanian impikasi mi ed “Katawan na aanien” a tulongan to kamin mantultuloy a makapibiang ed kimey a panagpulong. (Mateo 9:38) Niyalis kami ed Tehran, say kabisera na Iran. Si Shah so manuuley ed saman.

Impanpulong ed Makapaangat Iran Teritorya

Kasabi mi ed Tehran, aromog min tampol iray agagi ed espiritual. Akilimog kami ed melag a grupo na saray Tasi a tugyopen na 13 a nasyonalidad. Kinaukolan mi so onadapta ta pian nipulong mi so maong a balita ed Iran. Anggaman anggapoy naeksperiensya min maruksan panamasegsegang, kinaukolan mi so man-alwar.

 Lapud eskedyul ed trabaho na saray interesadon totoo, kaukolan min ikondukta no maminsan iray panangiyaral na Biblia diad pegley labi odino angga ni ingen ed palbangon. Balet, agaylay liket mi ed impakanengneng ed bunga na satan ya impansagpot! Walaray pamilyan Pilipino tan Koreano ya angawat ed Makristianon katuaan tan indedika ray inkasikara ed si Jehova.

Say tinmumbok ya asainmin ko et diad Dhaka, Bangladesh. Sinmabi kami diman nen Disyembre 1977. Sakey met iyan bansa ya aliwan mainomay so panagpulong. Balet, sankanonot min naynay a nepeg kamin mansiansian aktibo. Diad panangiwanwan na espiritu nen Jehova, akaromog kami na dakel a pamilya a mankuan a Kristiano. Arum ed sikara so napepegaan ed makaparepreskon danum na katuaan a naromog ed Masanton Kasulatan. (Isaias 55:1) Bilang resulta, akapangigapo kami na dakel a panangiyaral ed Biblia.

Sankanonot mi so linawa na Dios ya “amin a totoo nilaban ira komon.” (1 Timoteo 2:4) Makapaliket ta anggapo so analin nanggulo ed sikami. Pian napaliisan so antokaman a panaglabi, nanggunaetan mi so onasingger ed sikara diad makaaron tuloy a paraan. Singa si apostol Pablo, sikatoy ‘nagmaliw ya ami ganagana ed amin day totoo.’ (1 Corinto 9:22) Sano tepetan da kami no antoy pegdat mi, ipaliwawa mi itan diad mapangasin paraan, tan aromogan mi a makaaro met so maslak ed sikara.

Diad Dhaka et walay akabat min sakey a Tasi tan sikatoy pinaseseg min mila ed sikami diad Makristiano iran pantitipon tan diad saginonor et diad panagpulong a kimey. Insan, say pamilya to so inyaralan nen akulaw ko na Biblia tan intagar to iran miaral. Lapud maaron-kaabigan nen Jehova, kinmamang ed katuaan so interon pamilya. Diad saginonor, say duaran anak dan bibii so tinmulong ed panangipatalos ed literatura na Biblia diad salitan Bengali, tan dakel ed saray kakanayon da so akapikabat met ed si Jehova. Dakel met niran iyaaralan na Biblia so angawat ed katuaan. Natan et maslak ed sikara so manlilingkor bilang mamatatken odino payunir.

Lapud dakdakel so manaayam ed syudad na Dhaka, inimbitaan mi so arum a membro na pamilya mi ya ontulong ed sikami diad panagpulong a kimey. Pigara so linma tan inibaan da kami diad Bangladesh. Agaylay liket tan pisasalamat mi ed si Jehova lapud awalaan kami na pankanawnawan mibiang ed panangipulong na maong a balita ed satan a bansa! Manlapud saksakey a Tasi, wala la natan so duaran kongregasyon ed Bangladesh.

Nen Hulyo 1982, kinaukolan mi so ontaynan ed Bangladesh. Mantedter iray lua mi ya amatanir ed saray agagi. Ag-abayag kayari na satan, siak so nibakin mantrabaho diad Entebbe International Airport, ed Uganda, a kaukolan mi so manpirmi diman ed loob na apat taon tan pitoran bulan. Antoy nayarian min gawaen pian nigalang so matalonggaring a ngaran nen Jehova ed sayan bansa?

Impanlingkor ed si Jehova Diad Bukig ya Aprika

Kasabi mi diad Entebbe International Airport, sikamin sanasawa so inabet na sakey a drayber pian iyakar to kami diad panayaman mi. Onsisipot kami ni labat ed airport, ginapoan ko lan pinulongan so drayber nipaakar ed Panarian na Dios. Siak so tinepetan to: “Sakey ka ta ed saray Tasi nen Jehova?” Sanen inmesel ak, oniay inkuan na drayber: “Wala so kaagian yo a mantratrabaho ed control tower.” Tampol a kinerew ko ed sikato ya iyakar to kami diman. Akabat mi iman ya agi, a malikeliket ya akikabat ed sikami, tan  inyarunsa mi so iyatendi ed saray pantitipon tan ipaway ed lawak na kimeyan.

Diad saman et 228 labat so manangipalapag na Panarian ed Uganda. Diad primeron taon mi ed Entebbe et nantatanem kami na saray bini na katuaan a kaiba so duaran agagi diman. Lapud labalabay na saray totoo diman so manbasa, sikami so akapangipalima na dakel a literatura, ontan met ed nilasus a magasin. Inimbitaan mi iray agagi ed Kampala, say kabisera, pian ontulong ed sikamin manpulong ed teritorya na Entebbe diad saray sampot-simba. Diad primeron impanpaliwawak ed publiko, limara so inmatendi​—kaiba ak la ed satan.

Diad inlabas na taloran taon, alikna mi so pigara ed saray sankaliketan a bekta ed bilay mi lapud anengneng mi iraman so binangatan mi ya onkikiwas tan maples ya onaaligwas. (3 Juan 4) Diad sakey a sirkiton asamblea, anemira ed saray inyaralan mi na Biblia so abautismoan. Dakel ed sikara so angibagan apaseseg ira a gegemtanen so sigpot-panaon a serbisyo lapud nanenengneng da kamin manpapayunir, anggaman sigpot-panaon so trabaho mi.

Amoria mi a nayarin magmaliw met a mabungan teritorya so pasen na trabaho mi. Diad sakey a pankanawnawa, kinatongtong ko so opiser na bombero ed airport tan innabang ko ed sikato so nibase ed Biblian ilalo a pambilay diad paraison dalin. Impanengneng ko ed mismon Biblia to a say matulok a katooan so manbilay a mareen tan mankakasakey, agla manirap ed panagbilay, walaan la na panabungan, anggapo la so bakal, sakit, odino ipapatey. (Salmo 46:9; Isaias 33:24; 65:21, 22; Apocalipsis 21:3, 4) Sanen abasa to itan ed mismon Biblia to, asagyat so interes to. Nigapon tampol so panangiyaral ed Biblia. Inatendian to so amin a pantitipon. Ag-abayag et indedika to lay inkasikato ed si Jehova tan abautismoan. Diad saginonor et sikatoy kaiba mi met la ed sigpot-panaon a ministeryo.

Amiduan tinmerak so panggugulo ed sibil diad Uganda legan kamin wadman, balet ag-itan angamper ed espiritual iran aktibidad mi. Saray membro na pamilya a lelegpeten na saramay mantratrabaho ed internasyonal iran ahensia so niyalis ed Nairobi, Kenya, ed loob na anem bulan. Sikami balet ya atilak ed Uganda so angitultuloy ed Makristiano iran pantitipon mi tan ed kimey a panagpulong, anggaman kinaukolan mi so magmaliw a mataktika tan maalwar.

Nen Abril 1988, asumpal so kontratak tan niyalis kami lamet. Tinmaynan kami ed Kongregasyon na Entebbe a malikeliket lapud iyaaligwas ed espiritual diman. Nen Hulyo 1997 et awalaan kami na pankanawnawan makapasyar lamet ed Entebbe. Diad saman, pigara ed saray datin inyaralan mi na Biblia so manlilingkor la bilang mamatatken. Malikeliket kami lapud wala so 106 ya inmatendi diad Paliwawa Parad Publiko!

Inyalis Diad Agni Napupulongan a Teritorya

Sarag mi ni kasi onloob ed balo iran pankanawnawa ya akalukas parad sikami? On, say tinmumbok a nantrabahoan ko et diad Mogadishu International Airport ed Somalia. Determinado kamin manganamot ed sayan balon pankanawnawa a manlingkor diad agni napupulongan a teritorya.

Say maslak a napupulongan mi labat et saray empleyado ed embahada, saray Pilipinon trabahador, tan arum niran dayo. Mabetbet mi ran nakakatongtong diad tindaan. Sikami met so makaaron ondadalaw ed ayaman da. Tekep na inkamaabilidad, inkamataktika, tan sigpot a panagmatalek  ed si Jehova, ayarian min innabang ed arum iray katuaan ed Biblia, tan awalaan iya na maabig a resulta diad limog na nanduruman nasyonalidad. Kayari na duay taon, tinmaynan kami ed Mogadishu​—sakbay a tuloy na interak na bakal diman.

Say tinmumbok ya angibakian ed siak na International Civil Aviation Organization et diad Yangon, Myanmar. Awalaan kami lamet na maabig iran pankanawnawa pian tulongan iray matuan-impanpuson totoo a makaaral nipaakar ed saray gagala na Dios. Kayari mi ed Myanmar, niasain kami diad Dar es Salaam, Tanzania. Mas mainomay so panangipulong na maong a balita ed kabkaabungan diad Dar es Salaam lapud wala so komunidad a mansasalitay Ingles.

Diad amin a bansan nantrabahoan mi, daiset so probleman inarap mi diad impanumpal na ministeryo mi, anggaman kaslakan et walaray panameget ed kimey na saray Tasi nen Jehova. Lapud say trabahok et kaslakan a konektado ed gobierno odino internasyonal iran ahensia, agsinita na totoo iray kimey mi.

Kinaukolan ed trabahok a sikamin sanasawa so onalis-alis ed nanduruman lugar ed loob na taloran dekada. Balet, minoria mi itan bilang alenleneg a paraan pian nadampot so manunan kalat mi, salanti, say pangiyalibansa lawas ed intereses na Panarian na Dios. Pisasalamatan mi si Jehova ed impanulong to ed sikamin naanamot so manguman-uman a sirkumstansya mi tan napanggayagaan so alay abig a pribilehyon mangiwakawak ed maong a balita diad ararawin pasen.

Say Impawil Mi Diad Nanlapuan Mi

Diad edad a 58, denesidik so masakbay a panretiro tan ompawil la diad Pilipinas. Sanen akapawil kami la, impikasi mi ed si Jehova ya iwanwan to iray kurang mi. Ginmapo kamin nanlingkor ed sakey a kongregasyon diad Syudad na Trece Martires ed probinsya na Cavite. Sanen kasabisabi mi, wala labat so 19 a manangiyabawag na Panarian na Dios. Inyarunsa mi so inagew-agew a panagpulong, tan nigapo so dakel a panangiyaral ed Biblia. Binmaleg so kongregasyon. Walay panaon a say misis ko so awalaan na 19 ya iyaaralan na Biblia, tan siak et 14.

Ag-abayag et maing-inget la so Kingdom Hall. Saya so impikasi mi ed si Jehova. Kabekta et wala so sanasawan Tasi ya angidonar na lote, tan inaprobaan na sangan opisina so ibayes na pundo parad pamaalagey na balon Kingdom Hall. Say balon bilding so walaan na baleg ya epekto ed panagpulong a kimey, tan sinimba a naaaruman so onaatendi. Diad kaplesan et manbiabiahe kami na masulok a sakey oras pian ontulong ed sananey a kongregasyon a 17 so manangipalapag.

Papablien min sanasawa so pribilehyon nanggayagaan mi diad impanlingkor ed dakel a nanduruman bansa. No nodnonoten mi so impanbilay mi ya alis-alis ed nanduruman lugar, malikeliket kamin tuloy lapud amta min nausar mi itan ed sankaabigan a paraan​—pian tulongan so arum a makaaral nipaakar ed si Jehova!

[Mapa ed pahina 24, 25]

(Parad aktual a format, nengnengen so publikasyon)

TANZANIA

UGANDA

SOMALIA

IRAN

BANGLADESH

MYANMAR

LAOS

THAILAND

PILIPINAS

[Litrato ed pahina 23]

Kaibak so misis ko, si Aurea