Makabat a Giya Parad Saray Sanasawa
Makabat a Giya Parad Saray Sanasawa
“Sikayo ya asawan bibii, pauleyan kayo ed saray kaasawaan yo a dili, a singa met ed Katawan. Asawan lalaki, aroen yo so saray kaasawaan yo.”—EFESO 5:22, 25.
1. Anto so suston panmoria ed panangasawa?
IMBAGA nen Jesus a diad panangasawa et pantekepen na Dios so laki tan bii pian magmaliw a “saksakey a laman.” (Mateo 19:5, 6) Lalanoren na satan so duaran too a walaay mandumaan a personalidad, ya aralen dan bayuboan iray paniinteresan dan dua tan mantulongan ira pian nakapet iray parehon kalat da. Say panangasawa et legay-bilay a paknaan, aliwan temporaryo labat a tongtongan a main-inomay ya ibaliwala. Diad dakel a bansa et mainomay so pidiborsyo, balet diad imaton na sakey a Kristiano et sagrado so relasyon ed panangasawa. Manampot labat itan lapud ambelat a tuloy a rason.—Mateo 19:9.
2. (a) Anton tulong so nitarya parad saray sanasawa? (b) Akin ya importantin panggunaetan so pamaaligwas ed panamaley?
2 Inkuan na sakey a mananimbawa nipaakar ed panamaley: “Say maabig a panamaley et sakey a proseso na tuloytuloy a pananguman legan a papalesaen na satan iray balon isyu, aarapen iray onlelesan problema, tan uusaren iray bengatlan nikana ed kada parte na bilay.” Parad saray Kristianon kaasawaan, saratan a bengatlan nikana so mangilaktip ed makabat a simbawa na Biblia, tulong na saray kaparan Kristiano, tan say maapit a pisisiglaotan ed si Jehova panamegley na pikakasi. Saray matalonan panamaley so mansiansia, tan diad ilabas na saray taon et mangitarok itan na liket tan inkakontento ed asawan laki tan bii. Mas importante ni, mangitarok itan na galang ed si Jehova a Dios, say Angigapo na panamaley.—Genesis 2:18, 21-24; 1 Corinto 10:31; Efeso 3:15; 1 Tesalonica 5:17.
Aligen si Jesus tan say Kongregasyon To
3. (a) Segeken pa so simbawa nen Pablo parad saray sanasawa. (b) Anto so maabig ya ehemplo ya impatnag nen Jesus?
3 Duan libon taon lay apalabas, angiter si apostol Pablo na makabat a simbawa ed saray Kristianon sanasawa sanen insulat ton: “Unong a say iglesia [odino kongregasyon] wala ed katutulok ed Kristo, kanian saray asawan bibii pauleyan ira met ed saray kaasawaan da ed ganagana. Asawan lalaki, aroen yo so saray kaasawaan yo, a singa met si Kristo ya inaro to so iglesia, tan insaklang to so inkasikato.” (Efeso 5:24, 25) Agaylan abig iran panangikompara so nibalikas ed sayan teksto! Saray asawan bibii a mapaabeban manpapasakop ed asawa ra so mangaalig ed kongregasyon diad pamibidbir tan panutumbok da ed prinsipyo na inkaulo. Saray mananisian asawan lalaki a mantutultuloy a mangaaro ed asawa ra, balanglan diad maabig odino mairap iran kipapasen, so mangipapatnag ed maapit a panutumbok da ed ehemplo nen Kristo a mangaaro tan mangaasikaso ed kongregasyon.
4. Panon a naalig na asawan lalaki so alimbawa nen Jesus?
4 Saray Kristianon asawan lalaki so ulo na pamilya ra, balet wala met so ulo ra, si Jesus. (1 Corinto 11:3) Kanian, singa ed pangaasikaso nen Jesus ed kongregasyon to, ontan met so maaron pangaasikaso na kaasawaan a lalaki ed pamilya ra diad espiritual tan pisikal a paraan, anggaman mankaukolan itan na pansakripisyo ran mismo. Iyuuna ra so pankaabigan na pamilya ra imbes a say dilin pilalek tan panlabayan da. Oniay imbaga nen Jesus: “Amin a bengatla sirin a labay yo a gawaen na totoo ed sikayo, ontan so gawaen yo met ed sikara.” (Mateo 7:12) Sayan prinsipyo so mas lalon onaplika ed panamaley. Impabitar itan nen Pablo sanen inkuan ton: ‘Saray asawan lalaki et nepeg ya aroen da iray kaasawaan dan dili a singa panangaro ra ed laman dan dili, ta anggapo ni so toon amusol ed laman ton dili; noag ingen sikato so taganoen tan pablien to.’ (Efeso 5:28, 29) Nepeg a taganoen tan pablien na laki so asawa to a singa met ed inkaseet ton managano tan mangasikaso ed laman ton dili.
5. Panon a naalig na asawan bibii so Kristianon kongregasyon?
5 Aaligen na maridios ya asawan bibii so Kristianon kongregasyon bilang pinagkauliran da. Sanen wadiad dalin si Jesus, saray patumbok to so maliket ya anaynan ed datin trabaho ra pian ontumbok ira ed sikato. Kayari na impatey to, nantultuloy ira a nampasakop ed sikato, tan diad loob na apalabas a ngalngali 2,000 taon, say tuan Kristianon kongregasyon so nansiansian nampasakop ed si Jesus tan tinmumbok ed panangidaulo to ed amin a bengatla. Ontan met, agbabalawen na Kristianon asawan bibii so kaasawaan da odino melmelagen da so Makasulatan ya uksoyan na inkaulo diad panamaley. Imbes, susuportaan tan manpapasakop ira ed kaasawaan da, mitutulongan ed sikara, tan papasesegen da ira. Sano onkiwas so asawan laki tan bii ed ontan a maaron paraan, say panamaley da so ontalona tan panggayagaan da so relasyon da.
Mantultuloy a Miamong ed Sikara
6. Anto so insimbawa nen Pedro ed saray asawan lalaki, tan akin ya importante itan?
6 Wala met so simbawa nen apostol Pedro ed saray sanasawa, tan saray salita to so nagkalalon parad saray asawan lalaki. Inkuan to: “Sikayo lalaki ya asawa, miamong kayo ed asawa yo unong na igaganggan na kakabatan; igalang yo so bii, alwaran yo a singa mayumis a baso, tan unong a tomatawir met ira na grasya na bilay: pian saray pikakasi yo agnasebelan.” (1 Pedro 3:7) Say inkaseryoso na simbawa nen Pedro so nipabitar ed kaunoran iran salita ed satan a bersikulo. No ag-igalang na laki so asawa to, apektado so relasyon to ed si Jehova lapud napugeran iray pikakasi to.
7. Panon a nepeg a galangen na laki so asawa to?
7 Panon sirin a nigalang na asawan lalaki iray kaasawaan da? Say kabaliksan na pangigalang ed asawan bii et sikatoy maaron tratoen, tekep na respeto tan dignidad. Say ontan a maaron panagtrato ed asawan bii so ompatnag a nikadkaduma parad karaklan. Oniay insulat na sakey a Griegon iskolar: “Diad ley na Roma et anggapo so kanepegan na bii. Diad ley et sikato so mipadpara labat ed ugaw. . . . Sikato so sigpot a manpasakop tan kontrolado na asawa ton laki.” Agaylay pidumaan na saray bangat na Kristiano! Say Kristianon asawan laki so mangigalang ed asawa ton bii. Say pideneng to ed asawa ton bii et igigiya na saray Makristianon prinsipyo, aliwan personal a liknaan. Niarum ni, sikato so makonsidera ed asawa ton bii “unong na igaganggan na kakabatan,” a nononoten to a say asawan bii et singa mayumis a baso.
“Mayumis a Baso” ed Anton Paraan?
8, 9. Diad antoran paraan a mipara so bibii ed lalaki?
8 Diad impangibaga nen Pedro a say bii et “mayumis a baso,” agto labay ya ibaga a say bibii et mas maletey nen say lalaki diad panag-isip odino diad espiritual a paraan. Tua, dakel a Kristianon lalaki so walaan na saray pribilehyo ed kongregasyon ya anggapo ed bibii, tan diad loob na pamilya et manpapasakop iray bibii ed kaasawaan da. (1 Corinto 14:35; 1 Timoteo 2:12) Balet, parehon pananisia, panagsungdo, tan atagey iran estandarte ed moral so nakaukolan ed amin, lalaki man odino bibii. Tan unong ed imbaga nen Pedro, say asawan laki tan bii so ‘tomatawir na grasya na bilay.’ Nipaakar ed kilalaban, sikara so walaan na parehon talindeg ed arap nen Jehova a Dios. (Galacia 3:28) Say sinulat nen Pedro et saray alanaan a Kristiano nen inmunan siglo. Kanian, saray salita to so angipanonot ed saray Kristianon asawan lalaki a bilang ‘kaiba nen Kristo a tomatawir,’ sikara tan saray kaasawaan da so walaan na parehon mangatatawen ya ilalo. (Roma 8:17) Onsabi so panaon, sikara so namparan manlingkor bilang saserdote tan arari diad mangatatawen a Panarian na Dios!—Apocalipsis 5:10.
9 Saray alanaan a Kristianon asawan bibii so aliwan abebbeba nen saray alanaan a Kristianon asawan lalaki. Tan diad prinsipyo, tua met itan ed saramay walaan na mangaraldalin ya ilalo. Namparan say lalaki tan bibii a kabiangan na “baleg ya ulop” so manlilinis ed kawekawes da tan papaputien da iratan panamegley na dala na Kordero. Namparan lalaki tan bibii so mibibiang met ed “agew tan labi” a panangidayew ed si Jehova diad sankamundoan. (Apocalipsis 7:9, 10, 14, 15) Namparan lalaki tan bibii so maniilalon makagamor ed ‘maglorian kawayangan na Dios,’ sano panliketan da la so ‘peteg a bilay.’ (Roma 8:21; 1 Timoteo 6:19) Balanglan alanaan odino kabiangan na arum a karnero, amin a Kristiano et mankakaiban manlingkor ed si Jehova bilang “saksakey a pulok” diad silong na “saksakey a pastol.” (Juan 10:16) Agaylan makakombinsin rason no akin ya ipanengneng na Kristianon asawan laki tan bii so manepeg a galang ed kada sakey!
10. Diad anton pantalos a saray bibii et ‘mayumis iran baso’?
10 Diad anton paraan sirin a saray bibii et ‘mayumis iran baso’? Nayarin tutukoyen nen Pedro so katuaan a diad kaslakan et memelag so bibii tan aliwa iran mabiskeg a singa say lalaki. Niarum ni, lapud ag-itayo ayadyari, say alay abig a pribilehyo na panaglukon so mangaapekta ed pisikal a bunigas da. Saray bibii a wala la’d suston edad a manlukon et nayarin walay mairap a liliknaen da ed binulan. Talagan nakaukolan da so nikaduman panangasikaso tan konsiderasyon legan dan aanosan iratan a mairap a liliknaen da odino say irap ed panaglukon tan panag-anak. Say asawan laki a mangigagalang ed asawa to, a makatebek met ed suporta a nakaukolan na akulaw to, so makatulong na baleg ed iyaligwas na panamaley.
Diad Sankaabungan a Nandumaay Relihyon
11. Diad anton pantalos ya ontalona so panamaley anggan say asawan laki tan bii et walaan na mandumaan a relihyon?
11 Balet, panon to no say sanasawa et mandumaan so relihyon da, lapud sakey ed sikara so kinmamang ed Makristianon katuaan sanen sanasawa la ra balet samay asawa to et andi? Ontalona kasi so ontan a panamaley? On, dakel so ontan a panamaley a tinmalona. Say asawan laki tan bii a mandumaan so relihyoson panmoria ra et nawalaan nin siansia na maaligwas a panamaley diad pantalos a satan so mansiansia tan mangitarok na liket ed sikaran dua. Niarum ni, sikara nin siansia so sanasawa ed imaton nen Jehova; siansia nin ‘saksakey iran laman.’ Kanian, asimbawa iray asawan Kristiano a mansiansia ed agmananisian kaasawaan da no abobonan itan na kapareha ra. No walaray ananak, nagunggonaan ira ed panmatoor na Kristianon ateng.—1 Corinto 7:12-14.
12, 13. Diad panumbok ed simbawa nen Pedro, panon a makatulong so Kristianon asawan bibii ed agmananisian kaasawaan da?
12 Si Pedro so angiter na mapangasin simbawa ed Kristianon bibii a manaayam ed sankaabungan a nandumaay relihyon. Onaplika met so prinsipyo na saray salita to ed Kristianon asawan lalaki a walad parehon situasyon. Oniay insulat nen Pedro: “Sikayo’ran asawan bibii, tuloken yo komon so saray dilin kaasawaan yo; pian, saray agmanisia na salita napatulok ira ya andi salita, lapud maong a panagbilay na asawa ra; no umamengen da so masimpit a panagbilay yo, a sikato so sitatakot.”—1 Pedro 3:1, 2.
13 Maabig no mataktikan ipaliwawa na asawan bii so pananisia to ed asawa to. Balet, panon to no ag-ondengel so masiken to? Desisyon itan na asawan laki. Anggaman kuan, wala met ni so ilalo lapud say Makristianon kondukta so mangiter na mabiskeg a pantasi. Dakel a kaasawaan a lalaki a diad primero et ag-interesado odino onsusumpa ni ingen ed pananisia na asawa ran bibii so nagmaliw a ‘suston nikiling ed bilay ya andi-anggaan’ sanen naimatonan da so maabig a kondukta na asawa ra. (Gawa 13:48, NW) Anggaman ag-awaten na asawan laki so Makristianon katuaan, nayarin siansian pandinayewan to so kondukta na akulaw to kanian mamaelet itan ed panamaley da. Inaksobi na sakey a lakin say asawa to et sakey ed saray Tasi nen Jehova ya agton balot nagawaan iray atagey ya estandarte ra. Balet, diad sakey a sulat a nipalapag ed peryodiko, imbaga to a sikatoy “malikeliket ya asawan laki a walaay alay abig ya asawa” tan nandinayewan ton maong so asawa to tan saray arum a Tasi.
14. Panon a natulongan na kaasawaan a lalaki iray agmananisian asawa ra?
14 Saray Kristianon asawan lalaki ya angiyaplika ed saray prinsipyo na saray salita nen Pedro so akatangguyor met ed kaasawaan da panamegley na kondukta ra. Naimano na agmananisian asawan bibii a saray kaasawaan da et responsable, agmanpeperdi na kuarta diad panagsigarilyo, panag-inum, tan panagsugal, insan ag-ira met manaayew. Arum ed saratan a kapareha so akapikabat ed arum a membro na Kristianon kongregasyon. Nandinayewan da so maaron Kristianon impanaagi, tan inmapit ira ed si Jehova lapud naiimatonan da ed limog na saray agagi.—Juan 13:34, 35.
“Niamot a Too na Puso”
15, 16. Anton klase na ugali na Kristianon asawan bii so nayarin manangguyor ed agmananisian asawa to?
15 Anton klase na ugali so nayarin manangguyor ed asawan laki? On, say ugali a sipor lan babayuboan na Kristianon bibii. Oniay imbaga nen Pedro: “Say parakep da aliwa a say nanengneng ed inkalapir-lapir na buek tan pangikanay alahas a balitok, tan karakpan na kawes; noag saman komon so niamot a too na puso, ya aparakpan na agnaderal a kawes na mauyamo tan mareen ya espiritu, a sikato so mabli ed arap na Dios. Ta onia met nen inmunan agew so panamarakep da ed inkasikara na saray masantan bibii, a nanilalo ra ed Dios, dia ed intutulok da ed saray asawa ra: Singa si Sara tinulok to si Abraham, tan say pananawag to katawan: sikato so pinagka-ina yo no maong so kagagawa yo, tan agkayo napatakot ed anton kakebbiewan.”—1 Pedro 3:3-6.
16 Sisimbawaen nen Pedro so Kristianon bii ya agmanmatalek ed akinpaway ya itsura. Imbes, ipatebek to ed asawa to so epekto na saray bangat na Biblia diad inkatoo to. Nipaimano na asawan bii ed asawa to ya ikakana to so balon personalidad. Nayarin nibiig na asawan laki so daan a personalidad a datin naiimatonan to ed asawa to. (Efeso 4:22-24) Maseguron naimano na asawan laki a makaparepresko tan makapaayat so “mauyamo tan mareen ya espiritu” na asawa to. Satan ya espiritu so aglambengat makapaliket ed asawan laki noagta “mabli [met] ed arap na Dios.”—Colosas 3:12.
17. Panon a si Sara et maabig ya ehemplo parad saray Kristianon asawan bibii?
17 Atukoy si Sara bilang pinagkauliran, tan sikato so makanan aligen na saray Kristianon asawan bibii balanglan say masiken da et mananisia odino andi. Agnasuppiat a minoria nen Sara si Abraham bilang ulo to. Anggan diad puso to et tinawag to si Abraham bilang “katawan.” (Genesis 18:12) Ingen, ag-itan angipaabeba ed sikato. Talagan sikato so biin mabiskeg ed espiritual lapud malet a pananisia ton mismo ed si Jehova. On, sikato so kabiangan na “sankabalgan a lurem na saray tasi” a say alimbawa na pananisia ra et mamakiwas ed sikatayon ‘batiken met a siaanos so babatiken a niiyan ed arap tayo.’ (Hebreos 11:11; 12:1) Aliwan panmelmelag ed Kristianon asawan bii so pagmaliw a singa si Sara.
18. Antoran prinsipyo so nepeg ya iyaplika ed sankaabungan a nandumaan so relihyon?
18 Diad sankaabungan a nandumaan so relihyon, say asawan laki et siansia nin ulo. No sikato imay mananisia, sikato so magmaliw a makonsidera ed saray sisiaen na akulaw to balet ta agto ikokompromiso so dilin pananisia to. No say asawan bii so mananisia, agto met ikompromiso so pananisia to. (Gawa 5:29) Balet, agto sumlangen so inkaulo na asawa ton laki. Galangen to so posisyon na masiken to tan manpasakop ed “ganggan na asawa to.”—Roma 7:2.
Say Makabat a Giya na Biblia
19. Anto so arum ed saray pakadesdesan a manederal ed bedber na panamaley, balet panon iratan a nadaeg?
19 Natan, dakel a bengatla so manedesdes ed bedber na panamaley. Walaray lalaki ya agmangaako ed saray responsabilidad da. Walara met so bibii ya agmangaawat ed inkaulo na saray asawa ra. Diad arum a panamaley et aabusoen na sakey so kapareha to. Parad saray Kristiano, saray kairapan lapud ekonomya, ag-inkayadyari bilang too, tan say espiritu na mundo katekep lay imoralidad tan pikewet a panmoria na satan nipaakar ed saray maong ya ugali so nayarin manubok ed katooran da. Balet, saray Kristianon lalaki tan bibii a manutumbok ed saray prinsipyo na Biblia, antokaman so situasyon da, so makagamor na bendisyon nen Jehova. Anggano saksakey a kapareha ed loob na panamaley so mangiyaaplika ed saray prinsipyo na Biblia, mas maabig ni itan nen say anggapo so mangiyaaplika. Niarum ni, aaroen tan tutulongan nen Jehova iray lingkor to a mansiansian matoor ed saray sipan da ed panamaley anggaman ed mairap iran kipapasen. Agto lilingwanan so katooran da.—Salmo 18:25; Hebreos 6:10; 1 Pedro 3:12.
20. Anto so insimbawa nen Pedro ed amin a Kristiano?
20 Kayari ton sinimbawa iray kaasawaan a lalaki tan bibii, oniay sampot ya imbaga nen apostol Pedro tekep na maligsan panamaseseg. Inkuan to: “Say kaunoran a salitak, mankakasakey komon so nonot yo, maabagey kayo komon, manaaroan kayo a singa sanaagi, masibeg tan mapaabeba ed kanonotan: Aleg ya ibales so mauges ed mauges, ni say ayew ed ayew; noag ingen say panamaabig lawas; ta amta yon peteg ya atawag kayon amin ya ontawir na bendisyon.” (1 Pedro 3:8, 9) Talagan makabat iyan simbawa parad amin, nagkalalo la ed saray sanasawa!
Kasin Natandaan Yo?
• Panon ya aligen na Kristianon asawan lalaki si Jesus?
• Panon ya aligen na Kristianon asawan bibii so kongregasyon?
• Diad anton paraan a nigalang na kaasawaan a lalaki iray asawa ra?
• Anto so sankaabigan a gawaen na sakey a Kristianon bii a say asawa to et agmananisia?
[Tepetepet Parad Panagaral]
[Litrato ed pahina 16]
Say Kristianon asawan laki so mangaaro tan mangaasikaso ed asawa to
Say Kristianon asawan bii so manrerespeto tan mangigagalang ed asawa to
[Litrato ed pahina 17]
Aliwan singa say ley na Roma, kakaukolanen ed saray bangat na Kristiano a galangen na asawan laki so asawa to
[Litrato ed pahina 18]
Namparan lalaki tan bibii a kabiangan na “baleg ya ulop” so maniilalo ed andi-anggaan a bilay diad Paraiso
[Litrato ed pahina 20]
Minoria nen Sara si Abraham bilang say katawan to