Tinmalona si Samson Lapud Tulong nen Jehova!

SARAY angerel ed sikato a mankaliktan ya ombales so anukit ed saray mata to tan impankimey da na ambelat. Insan da impaway ed prisoan tan inyakar da ed paganon templo pian panliliketan na saray totoo. Sikatoy imparada ra ed nilibon totoo tan inelek-elekan da. Sayan priso et aliwan sakey a kriminal odino komander na kalaban ya armada. Sikatoy sakey a managdayew ed si Jehova tan nanlingkor bilang ukom ed Israel ed loob na 20 a taon.

Panon a si Samson, a sankabiskegan a toon nambilay, so niiyan ed ontan a nipabpaabeban kipapasen? Kasin sikatoy ilaban na ekstraordinaryon biskeg to? Antoy sekreto na inkabiskeg nen Samson? Wala tay naaralan tayo ed istorya na bilay to?

‘Igapo To ya Ilaban so Israel’

Saray anak na Israel so aminpigan angibeneg ed tuan panagdayew. Kanian sanen “nanggawa ra [lamet] na mauges dia ed pakanengneng nen Jehova, . . . si Jehova inyawat to ra ed lima na saray Filisteo ed apataploy taon.”​—Uko-ukom 13:1.

Ginmapo so istorya na bilay nen Samson sanen pinmayawar so anghel nen Jehova ed lepes ya asawa na sakey ya Israelitan manngaran na Manoa pian ipakabat a sikato so mangiyanak na sakey a laki. Imbilin na anghel ed sikato ya “anggapo so pangiskis ya onlabas ed ulo to: ta say ugaw sikato naani Nazareo ed Dios a manlapu ed eges: et igapo to naani ya ilaban so Israel ed lima na saray Filisteo.” (Uko-ukom 13:2-5) Sakbay a ninginew si Samson, denesidi nen Jehova a nawalaan si Samson na sakey ya espisipikon kimey. Manlapud inkianak to, sikatoy nagmaliw lan Nazareo​—sakey a pinili parad nikaduman nengneng na sagradon panaglingkor.

Sikato so “Makapaliket ed Siak a Maong”

Legan ya ombabaleg si Samson, “sikato so benendisyonan nen Jehova.” (Uko-ukom 13:24) Sakey ya agew et linma si Samson ed si ama tan ina to, tan inkuan to: “Akanengneng ak na sakey a bii ed Timna ed saray anak na saray Filisteo: natan sirin sikato so alaen yo komon ya asawak.” (Uko-ukom 14:2) Isipen pa so impakabigla ra. Imbes ya ibulos to so Israel ed lima na saray managpairap, kinaliktan na anak da so mangala na asawaen ed sikara. Say pangala na asawa ed limog na saray mandadayew ed paganon dirios et sumlang ed Ganggan na Dios. (Exodo 34:11-16) Kanian, ag-inmabobon iray ateng to: “Anggapo ta a balot so bii ed saray anak  na saray agim, odino ed amin a baley ko, pian onla ka a mangala na asawa ed saray agginalsim a Filisteo?” Balet si Samson et mapilit: “Sikato so alaen [yo] nipaakar ed siak; ta sikato so makapaliket ed siak a maong.”​—Uko-ukom 14:3.

Diad anton paraan a sayan bii a Filisteo et ‘makapaliket a maong’ ed si Samson? Aliwan lapud sikatoy “maganggana, makapaayat, tan makapasagyat,” so insuheri na Cyclopedia nen McClintock tan Strong, “noagta makapaliket parad sakey a getma, gagala, odino motibo.” Parad anton getma? Ipapaliwawa na Uko-ukom 14:4 a “nananap [si Samson] na sengegan a sumpa ed saray Filisteo.” Interesado si Samson ed saman a bii lapud satan a gagala. Legan ya ontatakken si Samson, ‘say espiritu nen Jehova so ginmapon anenyeg ed sikato,’ odino amakiwas ed sikato. (Uko-ukom 13:25) Kanian say espiritu nen Jehova so anagdag ed si Samson pian manggawa na nikadkaduman kerew a pangasawa tan pian sumpalen so amin a kimey to bilang ukom ed Israel. Kasin niwala ed si Samson so pankanawnawan aanapen to? Imanoen tayo nin unona no panon a pinaseguroan nen Jehova a sikatoy tulongan To.

Amaarap si Samson ed syudad na asawaen to, diad Timna. “[Kasabi to] ed saray kaubasan ed Timna,” so insalaysay na Kasulatan, “et, nia sakey a balolaki a leon inmungol a sumpa ed sikato. Et say espiritu nen Jehova linma a sankamakapanyarian ed sikato, et sikato so binalongatnga’to.” Sayan makatantandan panangipatnag na biskeg et agawa sanen manbukbukor si Samson. Anggapo so akaimaton ed sikato. Kasin saya so paraan nen Jehova pian nipaseguro ed si Samson a bilang Nazareo et sarag ton sumpalen so kimey ya ingganggan na Dios ed sikato? Ag-itan ibabaga na Biblia, balet maseguron minoria nen Samson a satan a nikaduman pakapanyari et agnanlapu ed sikaton dili, noagta nanlapu ed Dios. Sikato so makapanmatalek a tulongan nen Jehova ed onsaginonor a kimey to. Lapud apabiskeg ed saman ya impanalo to ed leon, si Samson so ‘linmasur, tan akisalita ed bii; et sikatoy kinaliktan a maong nen Samson.’​—Uko-ukom 14:5-7.

Sanen pinmawil si Samson ed saginonor pian isempet to so bii, sikatoy “pinmaliis tan ninengneng to ’may leon a pinatey to, et nikelawan ta anengneng toy ubong na bayaong tan pigaran dilo ed dalem na laman na samay inatey a leon.” Sankanonot itan nen Samson kanian sikatoy nampabitla ed 30 a lalakin Filisteo ya angulop ed sikato diad kasal to: “Manlapu ed manag-akan, pinmaway so bengatlan naakan; manlapud mabiskeg, pinmaway so bengatlan masamit.” No naebatan da itan a pabitla, si Samson so mangiter ed sikara na 30 a kawes a lino tan talomplo a kawes a pampalesan. Balet no agda naebatan, sikara so mangiter ed sikato. Taloy agew ya akewkew iray Filisteo ed saman a pabitla. Diad mikapat ya agew, pinagyaw da so bii ya inkuan  da ed sikato: “Palikdom so asawam ya ibaga to ed sika so ebat na samay pabitla to. No agka, poolan mi’y abung nen amam legan a wala ka’d dalem.” Agaylan inkaruksa! No ontan so impantrato na saray Filisteo ed mismon kabaleyan da, isipen pa so makapasinagem a kipapasen na saramay napapairap ya Israelita!​—Uko-ukom 14:8-15, Maung a Balita.

Diad inkataktakot na bii, pinasoot to si Samson ya ipaamta ed sikato so ebat. Say bii so andian na panangaro tan katooran ed si Samson lapud impaamta ton tampol itan ed saray lalakin angulop. Naebatan da so pabitla, balet amta nen Samson no akin. Oniay inkuan to ed sikara: “No agyo impanbaka so bakak agyo naebatan so pabitlak.” Sinmabi la natan ed si Samson so pankanawnawan aalagaren to. “Pinabiskeg na espiritu [nen Jehova] si Samson, et linma’d Askelon a dimay amateyan toy talomplon lalaki tan inala to ray kawes da, insan to ra inter ed saramay akaebat na pabitla to.”​—Uko-ukom 14:18, 19, Maung a Balita.

Kasin say amakiwas ed si Samson pian mangabil diad Askelon et say pilalek ton ombales parad inkasikato? Andi. Say Dios so amakiwas ed pinili ton manangiliktar. Diad panamegley nen Samson, inggapo nen Jehova so pilalaban sumpad saray maruksan managpairap ed totoo to. Nakaukolan a mantultuloy iyan pilalaban. Linmesa so tinmumbok a pankanawnawa sanen dinalaw nen Samson so asawa to.

Nambukbukor a Linmaban

Kapawil nen Samson ed Timna, asukayan to ya inter na katulangan ton laki so asawa to ed sananey a laki, lapud inisip to a kagula nen Samson so asawa to. Ompatnag ya asakitan si Samson. Sikatoy angerel na 300 ya aso’d katakelan tan sinisinger to ra ed ikol a sanderwa tan diad nambuknolan et angiyan na imputan a panagsilew. Sanen imbulos to ra, pinoolan na saratan so kaumaan, kaubasan, tan kaulibaan, kanian aderal so taloran manunan aanien ed Filistia ya abasto ra ed sakey taon. Saray asanokan a Filisteo so maruksan kinmiwas. Tinetel da so asawa tan katulangan nen Samson tan pinoolan da ra. Say maruksan imbales da so kinmana ed gagala nen Samson. Bilang bales, sikara so kinabil to, a dakdakel so pinatey to.​—Uko-ukom 15:1-8.

Kasin atebek na saray Israelita a bebendisyonan nen Jehova a Dios si Samson tan sirin et mikasakey ed sikato pian patundaen so panaglames na Filisteo? Andin balot. Pian napaliisan so gulo, saray lalaki ed Juda so angibaki na 3,000 a lalaki a mangerel ed pinili na Dios a lider pian sikatoy iyawat da ed kakabusol to. Balet, sayan agkatooran na Israel so angiter ed si Samson na pankanawnawa pian taloen a lalo iray kabusol to. Sanen sikatoy magano da lan iyawat ed saray Filisteo, “say espiritu nen Jehova linma a sankamakapanyarian ed sikato, et saray lubir a wala ed saray taklay to nagmaliw ira a singa lino ya apoolan ed apoy, tan saray balor to naplag ira manlapu ed saray lima to.” Insan sikatoy angala na pukel na pangal na asno tan kinabil to so sanlibo a kalaban panamegley na satan.​—Uko-ukom 15:10-15.

Kayari na satan, tinmawag si Samson ed si Jehova a kuan to: “Sika initer mo so saya a baleg a kilalaban lapu ed lima na aripen mo: et natan ompatey ak lapud inkapgaan tan nipasag ak ed lima na saray agginalsiman.” Dinengel nen Jehova so pikakasi nen Samson tan inebatan to itan. “Say Dios binetag to so kutlaong a pasen . . . , et diman pinmaway so danum; et sanen akainum, say espiritu to pinmawil, tan binmiskeg.”​—Uko-ukom 15:18, 19.

Determinado si Samson a manumpal ed gagala to, say pilalaban ed saray Filisteo. Sikatoy nampirmi ed abung na sakey a balangkantis diad Gaza ta pian makapilaban ed kakabusol na Dios. Kinaukolan nen Samson so pandawesan legan na labi diad syudad na kabusol, tan naromog itan diad abung na sakey a balangkantis. Anggapo so imoral a getma nen Samson. Diad pegley-labi et sikatoy tinmaynan ed abung na bii, a binagot to iray kapot na wangalan na syudad tan say duaran lusek, tan sinakbat to iratan ya inyakar ed toktok na palandey ya asingger ed Hebron, a manga 60 kilometro ed kaarawi. Agawaan to itan lapud panangabobon tan biskeg ya inter na Dios.​—Uko-ukom 16:1-3.

Nidumaruma so paraan na inkurang na masanton espiritu ed si Samson lapud  nikadkaduma iran kipapasen. Saray matoor a lingkor na Dios natan so makapanmatalek met ed satan ya espiritu a mamabiskeg ed sikara. Pinaseguroan nen Jesus iray patumbok to a si Jehova so ‘mangiter na masanton espiritu ed saramay onkekerew ed sikato.’​—Lucas 11:13.

Akin a ‘Pinmaliis si Jehova ed si Samson’?

Sinmabi panaon ya angaro si Samson na sakey a biin manngaran na Delila. Pampirpirawatan na limaran kakatawan na saray Filisteo a pateyen si Samson kanian nampatulong ira ed si Delila. Sikatoy inasinggeran da tan inkuan da: “Sikato so siliban mo, tan nengnengen mo no iner so kawalaan na baleg a biskeg to, tan anto so pamaakaran a pakatalonaan mi sumpad sikato.” Bilang pasuksok, say limaran kakatawan so sansakey ya angiyopresi na “labinsakey lasus a tapi na pilak.”​—Uko-ukom16:4, 5.

No bilang ta siklo iray piraso na pilak, say opresin 5,500 a siklo et abalbaleg a kantidad na pasuksok. Si Abraham so angibayar na 400 a siklo parad dalin a pangiponponan ed asawa to, tan say sakey ya aripen et nilako ed 30 labat a siklo. (Genesis 23:14-20; Exodo 21:32) Nayarin sakey ya Israelita si Delila unong ya ipapatnag na katuaan a saray katawan, a manuuley ed limaran syudad na Filistia, so anagyat ed inkaagum to imbes a diad katooran to parad kabaleyan to. Antokaman so kipapasen, inawat nen Delila so opresi.

Amitlon pinalingo nen Samson si Delila ya agto imbaga so suston ebat ed pantetepet to, tan sikatoy amitlon intapat nen Delila diad impanali ton iyawat ed saray kabusol to. Balet ‘agawa a sanen sikato so ginonigon [nen Delila] ya inagew-agew ed saray salita to tan sikato so pinilit to, say kamarerwa to apairap ya angga ed patey.’ Impatua a siansia nen Samson so sekreto to​—say buek to so agnin balot aputotan. No naputotan itan, sikatoy onkapuy tan magmaliw lan singa met ed arum a too.​—Uko-ukom 16:6-17.

Satan la so inkataloan nen Samson. Nanggawa na paraan si Delila pian napuklisan so ulo nen Samson. Balet, say pakapanyari nen Samson et aliwan literal a walad buek to. Say buek to so angirepresenta lambengat ed espisyal a relasyon to ed Dios bilang sakey a Nazareo. Kanian nen inabuloyan nen Samson so inkasikato a niiyan ed sakey a situasyon ya angapekta ed inka-Nazareo to lapud inkakiskisan na ulo to, ‘si Jehova so pinmaliis ed sikato.’ Si Samson so inerel la ed satan na saray Filisteo, binulag da, tan impriso ra.​—Uko-ukom 16:18-21.

Agaylan mapuersa a leksion so ibabangat na saya ed sikatayo! Agta nepeg tayon moriaen so relasyon tayo ed si Jehova bilang mabmablin bengatla? No ikompromiso tayo so dedikasyon tayo bilang Kristiano ed antokaman a paraan, panon tayo nin nailaloan a bendisyonan itayo na Dios?

“Yabuloy Mo ya Ompatey Ak a Pati Saray Filisteo”

Saray manliliket a Filisteo so akisalamat ed dios dan si Dagon lapud inkatalo nen Samson. Bilang selebrasyon ed impanalo ra, inyakar day Samson diad templo nen Dagon. Balet amta nen Samson so peteg a sengegan na impakatalo to. Amta to no akin a sinmian si Jehova ed sikato, tan nagbabawian to so impakasaew to. Legan a walad prisoan si Samson, saray buek to so mapmaples a dinmukey. Natan ta sikatoy wala ed arapan na nilibon Filisteo, anto kasi gawaen to?

Nampikasi si Samson: “O Katawan a Jehova, nonoten mo ak, pikasik ed sika, tan pabiskeg mo ak, pikasik ed sika, natan lambengat a maminsan, O Dios, pian maminpinsan a nibales ko ed saray Filisteo so nipaakar ed saray duaran matak.” Insan to inkapa iray lima to ed duaran seklang ed pegley na templo, tan “tinmuek ed amin a pakayari to.” Antoy resulta? “Say abung nagba ed tapew na saray kakatawan, tan ed tapew na amin a baley a wadman. Dia ed ontan say inatey a pinatey to sanen ompatey dakdakel nen saray pinatey to diad bilay to.”​—Uko-ukom 16:22-30.

No nipaakar ed pisikal a biskeg, anggapo la so too a mipara ed si Samson. Talagan makatantanda iray makapanyarin gawa to. Balet say sankaimportantian, si Samson so insalaysay na Salita nen Jehova bilang sakey ed saramay walaan na mabiskeg a pananisia.​—Hebreos 11:32-34.

[Litrato ed pahina 26]

Antoy sekreto na inkabiskeg nen Samson?