Kasin Mipupuligesgesan Ka ed Liknaan Mo?

ABAYAG lan lalabanan nen Lena so negatibon liknaan nipaakar ed inkasikaton dili. Oniay inkuan to: “Aderal a tuloy so dilin respetok lapud saramay taon a siak so inabuso ed sekso legan na inkaugaw ko. Pakaliknak et anggapo lan balot so kakanaan ko.” Nanonotan met nen Simone so nipaakar ed inkatobonbalo to tan inkuan to, “Liknaen kon walay kulang ed siak tan panisiaan kon singa anggapoy kakanaan ko.” Ompatnag ya ondarakel natan iray pirmin maneermen nisengeg ed ontan iran liknaan. Inkuan na sakey a tuplegan na saray tin-edyer parad konseho panamegley na telepono a ngalngalin kapaldua ed saramay ontatawag ed sikara so mangibabalikas na “agnaandin liknaan na abebbeban pakanengneng ed dili ra.”

Unong ed pigaran eksperto, nalikna na totoo a walay kakulangan da sano ipapalikna ed sikara na arum ya anggapoy kakanaan da. Nayarin nawalaan na ontan a kanonotan so sakey a too sano sikatoy naynay a pantatamian, makakaawat na sobra tan makapasakit a kritisismo, odino maabuson naaanamot. Antokaman so rason, saray epekto et makapakapuy tan makaderal  ni ingen. Nalmoan diad agano nin impanaral ed medikal a saray totoo a negatibo so liknaan da ed inkasikaran dili et walaan na tendensian agmanmatalek ed inkasikara tan ed arum, diad ontan et agda nalilikas a nadederal da iray maapit a relasyon tan pankakaaro. “Diad sakey a pantalos,” so inkuan na report nipaakar ed impanaral, “sikara lanlamang so ‘manggagawa’ na saray situasyon a pirmin katatakotan da.”

Saray totoo a walaan na ontan a liknaan so mabetbet a biktima na samay tutukoyen na Biblia a dilin ‘kapagaan tan kagogonigon’ da. (Salmo 94:19, Maung a Balita) Liknaen da ya anggapon balot so maabig a nagagawaan da. Sano makapuy so nansumpalan na sakey a bengatla, tetelen da lan tampol so inkasikara. Anggaman irarayew ira na arum lapud maabig iran agawaan da, parad sikara et singa ira managloko a niwalwal lanlamang diad saginonor. Lapud panisiaan dan anggapoy kanepegan dan manliket, nababayuboan na dakel so awawey a makaderal ed dili, a liknaen dan agda lan balot nipetek itan. Si Lena, ya asalambit diad gapo, so awalaan na graben sakit a nisiglaot ed panangan lapud kakulangan na dilin-respeto, tan inaksobi to, “Agko la nauman so antokaman a bengatla.”

Kasin saramay naiirapan ed ontan iran ‘kapagaan tan kagogonigon’ et nitalaga lan makalikna na ontan diad interon bilay da? Wala ni kasi so nagawaan pian natalonaan so ontan a liknaan? Idadatak na Biblia iray prinsipyo tan praktikal a simbawa a makakatulong la ed dakel pian natalonaan itan a kairapan. Anto so pigara ed sarayan prinsipyo, tan panon a natutulongan na saratan iramay maniirap pian makapanliket ed bilay? Isalaysay itan na ontumbok ya artikulo.