Say Impananap na Saray Mennonita ed Katuaan na Biblia

SAKEY a kabuasan nen Nobyembre 2000, say pigaran misionaryo a Tasi nen Jehova ed Bolivia so tinmandag ed bintana na melag ya ayaman da tan anengneng da so sakey a grupo na lalaki tan bibii ya akakawes na simpli, a mannerbiyos ya akaalagey diad wangalan. Sanen nilukasan ira na saray misionaryo, oniay imbalikas a tampol na saray sankaili, “Labay min naamtaan so katuaan manlapud Biblia.” Saratan a sankaili et Mennonita. Saray lalaki so aka-overall bangta saray bibii et aka-epron na andeket, tan say salita ra et sakey a dialekton Aleman. Sankapatnagan so takot ed kamataan da. Lingaw-lingaw ira ompan walay akatumbok ed sikara. Anggaman kuan, anggan sanen onsesegep ni labat ira a paloob ed abung, oniay inkuan na sakey ed sikara, “Labay kon nakabat iray totoo a manguusar ed ngaran na Dios.”

Kaloob da, saray sankaili so kinmalmada sanen sinerbian ira na merienda. Arawdawi so nanlapuan da, diad nisulinek a simpok na dumaralos. Makakaawat la ra diman na magasin a Panag-Bantayan panamegley na koreo diad loob la na anem taon. “Abasa mi a magmaliw a paraiso so dalin. Tua iman?” so intepet da. Impanengneng na saray Tasi so ebat na Biblia. (Isaias 11:9; Lucas 23:43; 2 Pedro 3:7, 13; Apocalipsis 21:3, 4) “Nengneng yo!” so inkuan na sakey a dumaralos ed kakaiba to. “Talagan tua a magmaliw a paraiso so dalin.” Oniay lanang met ya ibabaga na arum: “Diad padesir ko et aromog tayo la so katuaan.”

Sioparay Mennonita? Anto so papanisiaan da? Pian naebatan iratan a tepet, nepeg ya ompawil itayo diad koma-16 a siglo.

Sioparay Mennonita?

Nen dekada na 1500, say maples ya inyaligwas na panagpatalos tan panag-imprinta na Biblia diad kaslakan iran lenguahe ed Europa so amasimbalo lamet na interes ed panagaral na Biblia diman. Si Martin Luther tan saray arum a Managreporma so angipulisay ed dakel a bangat na Iglesia Katolika. Ingen, pinansiansia na saray balon aporma ya iglesia na Protestanti so dakel ya ag-agamil ya agnibase ed Biblia. Singa bilang, iilaloan na maslak a totoo a kada ugaw a kapangiyanak et kaukolan a nabinyagan ed simbaan. Balet, atalosan na saray manaanap ed katuaan na Biblia a magmaliw labat a membro na Kristianon kongregasyon so sakey diad panggawa to na desisyon a nibase ed pikakabat antis a nabautismoan. (Mateo 28:19, 20) Saray maseseg a managpulong a walaan na onian sisiaen so ginmapon nambaroy ed saray baley tan purok pian ibangat so Biblia tan  bautismoan iray wala la’d edad. Kanian tinawag iran Anabaptist, a mankabaliksan na “saray manbabautismo lamet.”

Say sakey ya angikonsidera ed saray Anabaptist sanen aanapen to so katuaan et si Menno Simons, a parin Katoliko ed baryo na Witmarsum diad bandad amianen na Netherlands. Kasabi na 1536, sikatoy sigpot lan sinmian ed simbaan kanian sikatoy impaanap pian erelen. Nen 1542 et insipan na Masanton Emperador na Roma a si Charles V a sikatoy mangiter na 100 a guilder bilang tumang ed pakaerel nen Menno. Siansia ni, tinipon nen Menno so arum ed saray Anabaptist ed pigaran kongregasyon. Agnambayag et sikato tan saray patumbok to so tinawag a Mennonita.

Saray Mennonita Natan

Diad inlabas na panaon, nilibon Mennonita ed Sagur a Europa so linma ed Amianen ya Amerika lapud panamasegsegang. Awalaan ira diman na pankanawnawan ituloy so panaanap da ed katuaan tan nikayat so mensahe ra ed dakel nin totoo. Balet agda la naparaan so pirmin inkaseseg na inmunan atateng da ed maaligwas a panagaral na Biblia tan panagkalar ed publiko. Maslak so ontutumbok la ed pigaran bangabangat ya agmanlalapud Biblia, a singa say Trinidad, ag-ompatey a kamarerwa na too, tan impiernon-apoy. (Eclesiastes 9:5; Ezequiel 18:4; Marcos 12:29) Saray sagpot na misionaryon Mennonita so mas niyaapasakey la natan ed serbisyo parad medikal tan sosyal nen say diad panag-ebanghelyo.

Akalkula a wala la natan so 1,300,000 a Mennonita a manaayam ed 65 a bansa. Ingen ta paneermenan na saray Mennonita natan ya anggapo so pankakasakey da, a singa nanermenan met nen Menno Simons diad apalabas iran siglo. Legan na Guerra Mundial I, agawa iray baleg ya inkaapag-apag lapud pandurumaan na opinyon nipaakar ed saray panlalaban ed mundo. Dakel a Mennonita ed Amianen ya Amerika so ag-akibiang ed panagsundalo lapud nibase ed Biblia iran talindeg da. Balet oniay inkuan na An Introduction to Mennonite History: “Kasabi na 1914, say agpibibiang ed panagsundalo so nagmaliw lan pakanodnonotan ed awaran parad saray iglesia na Mennonita ed Sagur a Europa.” Natan et wala laray grupo na Mennonita a malaklaknab odino anggan panon et mangaadapta la na modernon kabibilay. Arum so manguusar nin siansia na saray kutseti ed saray aysing da imbes a butones tan sisiaen na saray lalaki ya agda nepeg ya ahiten iray balbas da.

Arum a grupo na Mennonita, a determinadon mansiansian biig ed modernon mundo, so angiyalis ed saray komunidad da diad saray lugar ya inter na lokal a gobierno a panayaman da pian ag-ira napibabalian. Singa bilang, diad Bolivia et papadesiran a manga 38,000 a wala la’d edad a Mennonita so manaayam ed dakel a niarawin simpok, a kada simpok et walaan na midumaan iran totontonen nipaakar ed kondukta. Arum a simpok so mangisesebel ed de-motor iran luluganan, a saray kabayo tan karumata labat so aabuloyan da. Walaray simpok a sebel so radyo, telebisyon, tan musika. Arum ni ingen so mangisesebel ed panaral na lenguahe na bansan panaayaman da. “Ta pian kontrolado kami na saray managkalar, agda kami abuloyan a manaral na Español,” so inkomento na sakey a manaayam ed sakey a simpok. Liknaen na dakel a sikaray nalalames tan natatakot ompan patakyasen ira ed komunidad​—a talagan makapasinagem parad sakey ya agnin balot akapambilay ed paway na komunidad.

No Panon a Nitanem so Bini na Katuaan

Ontan iray kipapasen sanen say Mennonitan dumaralos a manngaran na Johann so akanengneng na magasin a Panag-Bantayan ed abung na kaabay da. Say pamilya nen Johann a taga-Canada so dinmayo ed Mexico tan diad saginonor et diad Bolivia. Balet abayag lan pirawat nen Johann so tulong ed panaanap to ed katuaan na Biblia. Kanian, binayes to so magasin.

 Diad saginonor, legan a walad syudad si Johann pian manlako na saray produkto ra, inasinggeran to so sakey a Tasi a mangiyoopresi na Say Panag-Bantayan diad tindaan. Sikatoy inwanwan na Tasi ed sakey a misionaryo a makapansalitay Aleman, tan agnambayag et makakaawat la si Johann na Say Panag-Bantayan ed salitan Aleman panamegley na koreo. Inaral dan maong so kada isyu tan nansusublayan itan na saray pamilya diad simpok da ya anggad dinmaan so magasin. No maminsan et manduroypo iray pamilya pian manaral na magasin a Panag-Bantayan anggad pegley-labi, a nenengnengen da iray nisitan teksto ed Biblia. Akombinse si Johann a saray Tasi nen Jehova so talagan nankakasakey a manggagawa na linawa na Dios ed interon dalin. Sakbay na impatey nen Johann, oniay imbilin to ed asawa to tan ananak to: “Nepeg yon basaen a naynay so Say Panag-Bantayan. Ontulong itan ed sikayo pian natalosan yo so Biblia.”

Arum ed saray kapamilyaan nen Johann so ginmapon angitongtong ed saray naaaralan da ed Biblia diad kakaabay da. “Say dalin et agnaderal. Imbes, pagmaliwen itan na Dios a paraiso,” so inkuan da. “Tan say Dios so agmamairap ed totoo diad impierno.” Ag-abayag, sarayan pantotongtong so abalitaan na saray managkalar ed simbaan tan pinagyaw da so pamilya nen Johann a patakyasen da ra no ag-ira ontunda. Diad saginonor, legan a pantotongtongan na pamilya so panedesdes ed sikara na saray mamasiken na Mennonita, makpel a nansalita so sakey a kalangweran a laki. “Agko amta no akin a manrereklamo itayo nipaakar ed saray mamasiken na iglesia tayo,” so inkuan to. “Amta tayo lan amin no dinan so tuan relihyon, balet anggapo ni so ginawa tayo nipaakar ed satan.” Sarayan salita so anenyeg ed puso na ama na sayan kalangweran. Ag-abayag, samplora ed pamilya ra so maamot a nambiahe pian anapen iray Tasi nen Jehova tan akasabi ra diad abung na saray misionaryo, unong ya asalambit diad gapo.

Diad kaimbuasan, saray misionaryo so binmisita ed saray balon kakaaro ra diad simpok. Saray misionaryo labat so walaan na de-motor a luluganan ya ondadalan ed karsada. Legan na matantan a pamapabatik da ed luluganan da tan lalabsanan da iray karumatan iguguyor na kabayo, sikara so makapililimgisan ed saray mankelkelaw met a manaayam diman. Kabebekta et saray misionaryo so akapiarap la ed samploran Mennonita, a mangirerepresenta na duaran pamilya.

Diad satan ya agew et apat-oras dan inaral so kapitulo 1 na libron Pikakabat a Mangitonton ed Andi-Anggaan a Bilay. * Diad kada parapo et ninengneng na saray dumaralos iray kaaruman a teksto ed Biblia tan inamta ra no kasin susto so pakatalos da ed saray teksto. Kayari na kada tepet ed aaralen et ontunda ira na pigaran minuto legan ya ontutupleg iray dumaralos ed sakey a dialekton Aleman insan la onebat ed satan so sakey a pinagkasangiyan na grupo diad salitan Español. Makatantanda iman ya agew, balet ta manasingger lay panamasegsegang. Sikaray magano lan nipaarap ed saray subok, a singa agawa ed si Menno Simons sanen ginapoan toy nananap ed katuaan na Biblia ngalngalin limaran siglo la so apalabas.

Nipaarap Ira ed Saray Subok Lapu ed Katuaan

Kalabas na pigaran agew, saray mamasiken na iglesia so linma ed abung na pamilya nen Johann tan pinagyaw da ra pati saray arum nin interesado ed Biblia: “Nadngelan mi a linma ed sikayo iray Tasi nen Jehova. Agyo la ra nepeg a papawilen, tan no agyo iyawat ed sikami iray literatura da pian poolan, patakyasen mi kayo.” Baleg a subok iman parad sikara lapud aminpinsan ni labat ira ya impaiyaralan na Biblia ed saray Tasi.

“Agmi nayarian a gawaen so pagagawa yo,” so inyebat na sakey ed saray ulo na pamilya. “Linma dia iraman a totoo pian ibangat da kami ed  Biblia.” Panon so inkiwas na saray mamasiken? Pinatakyas da ira lapud panaaral day Biblia! Talagan maruksa iyan panamasegsegang. Lalabsanan na kariton na pabrikay keso diad simpok da so abung na sakey a pamilya ya agkokolektaen so gatas a lako ra, kanian nikikibot ed sikara so alenleneg ya anapan da. Sakey ya ulo na pamilya so inekal ed pantratrabahoan to. Agmet inabuloyan so sakey nin ulo na pamilya a manaliw na saray abasto diad lakoan ed simpok, tan pinatakyas ed eskuelaan so samploy-taon ya anak ton bii. Dinumog na saray kakaabay so sakey ya abung pian alaen da so asawa na sakey ed saray kalangweran a lalaki, ya inkuan da ya agto nayarin piamongan so masiken to a pinatakyas la ed komunidad. Anggaman ed sayan amin, saray pamilya a manaaral na Biblia so agtinmunda ed panaanap day katuaan.

Intultuloy na saray misionaryo so andukey tan sinimban panagbiahe ra pian mangiyaral na Biblia. Agaylan makapabiskeg ed saray pamilya irayan panagaral! Walaray membro na pamilya a duay-oras a manbiabiahe panamegley na karumatan iguguyor na kabayo pian mibiang labat ed panagaral. Agaylan makapatenyeg sanen kinerew nin unona na saray pamilya ya idaulo na sakey ed saray misionaryo so pikakasi. Anggapon balot so manpipikasi a maksil diad sarayan simpok na Mennonita, kanian agniran balot akadngel na sakey a toon nampikasi ed biang da. Akalua iray lalaki. Tan naisip yo ta so inkamaupapet da sanen saray misionaryo so angawit na sakey a tape recorder? Agnin balot naabuloyan so musika diad simpok da. Sikaray aliketan a maong ed marakdakep a Kingdom Melodies kanian denesidi ray mangansion na saray kanta nipaakar ed Panarian kayari na kada panagaral! Anggaman kuan, uumamengen da nin siansia iyan tepet, Panon ira kasin makapansungdo ed balo iran kipapasen da?

Say Impakaromog Da ed Maaron Impanaagi

Lapud nisian iratan a pamilya ed komunidad da, sikara la so nanggawa na dilin keso ra. Tinulongan ira na saray misionaryo a makalmo na saray sumasaliw. Say mairap a kipapasen na saray pamilya so nadngelan na sakey ya abayag lan Tasi ed Amianen ya Amerika a binmaleg ed komunidad na Mennonita diad Abalaten ya Amerika. Labalabay to so ontulong. Kanian kalabas na sakey simba, sikatoy linma ed Bolivia pian bisitaen ira. Sikato so aglabat angitarya na dakel ya espiritual a panamaseseg, noagta tinulongan to met iray pamilya a makasaliw na dilin trak da ta pian makapiaral ira diad Kingdom Hall tan pian nibiahe ra met ed tindaan iray produkto ra.

“Mairap so kipapasen mi sanen sikami so pinatakyas ed komunidad. Maer-ermen kami ya oonla ed Kingdom Hall,” so nanonotan na sakey a membro na pamilya, “balet ta onsesempet kamin malikeliket.” On, saray Tasi diman so aliston tinmulong diad impangarap ed saray problema. Walaray nanaral na salitan Aleman, tan pigara ed saray Tasin mansasalitay Aleman a taga-Europa so linma ed Bolivia pian ontulong a mangikondukta na saray Makristianon pantitipon diad salitan Aleman. Agnambayag, 14 ed komunidad na Mennonita so mangipupulong la na maong a balita na Panarian diad arum.

Nen Oktubre 12, 2001, kulang a sakey taon kayari na samay primeron imbisita ra ed ayaman na misionaryo, 11 ed sarayan datin Anabaptist so abautismoan lamet, a diad saman et bilang simbolo na dedikasyon da ed si Jehova. Manlapu la’d saman, dakel ni so nampabautismo. Walay sakey a nankomento diad saginonor: “Lapud naaralan mi la so katuaan manlapud Biblia, singa kami ariripen a nibulos la.” Oniay inkuan met na sakey a laki: “Dakel a Mennonita so manrereklamo ed inkaandi na aroan ed komunidad da. Balet saray Tasi nen Jehova so walaan na panamabli ed sakey tan sakey. Siak so maligen no kalimog ko ra.” No manpipirawat ka a natalosan a nagkalalo so katuaan ed Biblia, nayarin nipaarap ka met ed saray subok. Balet no patulongan ka ed si Jehova tan ipatnag mo so pananisia tan inkakpel a singa ginawa na sarayan pamilya, sika met so ontalona tan manliket.

[Paimano ed leksab]

[Litrato ed pahina 25]

Maliket ya impangawat ed literatura na Biblia diad salitan Aleman

[Litrato ed pahina 26]

Anggaman abayag lan isesebel so musika, natan et mankakansion la ra kayari na kada panagaral ed Biblia