Istorya na Bilay

Tinulongan Ak nen Jehova a Makaromog ed Sikato

UNONG ED SALAYSAY NEN FLORENCE CLARK

Binembenan koy lima na masiken kon grabe lay kipapasen to. Bilang sakey ya Anglikano, impikasik ed Dios ya onabig komon so asawak, tan insipan kon no sikatoy manbilay ni, anapen ko so Dios anggad pakaromog ko ed sikato. Insan ak magmaliw a kayarian to.

FLORENCE Chulung so inngaran ed siak sanen inyanak ak nen Setyembre 18, 1937, dia ed Komunidad na saray Aborigine ed Oombulgurri, diad nisulinek a rehyon na Patar a Talogtog na Kimberley ed Mamasagur Australia.

Walaray makapaliket a nanonotan ko ed kaugawan ko, dia ed saraman ya agew a daiset ni kapagaan tan magaygayaga. Manlapud panagkalar na iglesia mi, akaaral ak na pigaran manunan bangat nipaakar ed Dios tan ed Biblia, balet say inak so angibangat ed siak na saray Makristianon prinsipyo. Regular to ak ya ibabasaan na Biblia, tan ugaw ak ni et abayuboan ko lay panangaro ed saray maespiritual a bengatla. Pandinayewan ko met so sakey ed saray panginaen kon misionaryo ed iglesia ra. Diad pusok, amtak a sikatoy labay kon aligen.

Diad komunidad mi, a datin akabkabat bilang Forrest River Mission et walay probisyon parad panag-eskuela manlapud unona anggad komaliman grado. Siak so makapan-eeskuela lambengat na duaran oras ed kinabuasan. Lapud satan et limitado so pormal ya edukasyon ko, tan nampagaan itan nen amak. Labay ton nawalaan na magmaong ya edukasyon iray anak to, kanian denesidi ton taynan so Oombulgurri tan iyalis so pamilya mi ed baley na Wyndham. Maer-ermen ak sanen onalis kami la, balet diad Wyndham, asusto’d oras so impaneskuelak diad sinmaginonor iran apatiran taon, manlapud 1949 anggad 1952. Misalsalamat  ak ta nampolaingan nen amak so pakalak na ontan ya edukasyon.

Say inak et mitratrabaho ed sakey a doktor ed lokal, tan sanen asumpal ak lan naneskuela diad edad a 15, inopresian ak na sayan doktor a mantrabaho bilang nars diad ospital na Wyndham. Malikeliket ko itan ya inawat lapud diad satan a panaon et mair-irap so pakalmoy trabaho.

Pigaran taon ed saginonor, akabat koy Alec, sakey ya amputin manag-asikaso na rantso. Nankasal kami nen 1964 diad baley na Derby, a ditan ko regular ya inatendian so Iglesia Anglikano. Sakey agew, walaray Tasi nen Jehova a linma ed abung mi. Imbagak ed sikaran agak balot interesado tan kinerew kon aglara ompapawil. Anggaman kuan, walay imbaga ran naninteresan ko​—walay personal a ngaran na Dios, Jehova.

“Agmo ta Amtay Manpikasin Bukor?”

Nen 1965 et nagmaliw a mair-irap so bilay. Amitlo a say masiken ko so medyo graben naaksidente​—duara ed satan et diad kabayo to tan say sakey et diad kotsi to. Maong labat ta nilampas to iratan tan sikatoy akapankimey lamet. Balet, ag-abayag kayari na satan, sikatoy arisgo lamet ed kabayo to. Diad satan et apuroan so ulo to. Kasabik ed ospital, imbaga ed siak na doktor ya ompatey lay asawak. Agonigon ak a maong. Binagaan na sakey a nars so pari ed lugar mi a laen to ak, balet ta inkuan na pari: “Aliwan natan. Nabuas la!”

Say labay ko komon et saniba kami na samay pari a manpikasi tan sinalambit ko iya ed madre. Balet inkuan ton: “Anto ’tan ka? Agmo ta amtay manpikasin bukor?” Kanian nampikasi ak ed saray imahen ed kapilya pian patulongan ak​—balet anggapoy agunggonak. Singa agla manbayag so masiken ko. ‘Panon ko la kasi manbilay no ompatey so masiken ko?’ so ninonot ko. Nampagaan ko met so taloran ana’ko​—di Christine, Nanette, tan Geoffrey. Panon la kasi kabibilay da no anggapo lay ama ra? Makapaliket ta kayari taloy agew, pinmawil so pakalikna nen masiken ko, tan impaway la’d ospital nen Disyembre 6, 1966.

Anggaman baleg so inabigan nen masiken ko, walay nandeperensya ed utek to. Walaray agto la nanonotan tan nagmaliw a mapasang tan mikakaroen. Alay irap ton pidenengan iray ugugaw tan main-inomay toy onsanok no ag-ira onkiwas a singa sakey ya adulto. Say pangasikaso ed sikato et mairap. Amin lawarin ganagana et kaukolan kon gawaen parad sikato. Sikatoy imbangat ko ni ingen a manbasa tan mansulat lamet. Lapud inkabanabalan ko la ed pangaasikasok ed sikato legan nin kikimeyan ko so arum a trabahok ed abung, siak so a-nervous breakdown. Pitoy taon kayari na inkaaksidenti nen masiken ko, nampaknaan min mansian kami nin magano pian ompawil so bunigas ko.

Inawit ko iray ugugaw tan linma kami ed syudad a Perth. Antis na saya, say agik so ginmapo lan nanaral na Biblia ed saray Tasi nen Jehova ed Kununurra, sakey a melag a baley ed Mamasagur Australia. Impanengneng to ed siak so sakey a litrato ed libron Say Katuaan a Mangitonton ed Bilay ya Andi Anggaan, * a mangiyiilustra ed insipan na Biblia a paraison dalin. Diad sayan libro, impanengneng to met ed siak a say Dios et walaan na ngaran, Jehova, tan satan so naninteresan ko. Lapud agko nin balot arengelan irayan bengatla ed kapilya mi, denesidik a tawagan a tampol iray Tasi nen Jehova sano akapanpirmi ak la ed Perth.

Balet, medyo masuyat ak ya ontawag ed sikara. Insan, aminsan a labi, walay nantimbre. Dinago na ana’kon laki so puerta insan to manapuran pinmawil ed siak ya inkuan to, “Nay, saramay totoon kuan yon tawagan, wadia ra.” Medyo abigla ak kanian inkuan ko, “Ibagam ed sikaran anggapo ak dia!” Balet ta inyebat to, “Nay, amta yon agak nepeg a mantila.” Lapud akorihe ak, nilukasan koy puerta. Sanen ibabanok lara, naimanok a singa ira mankelaw. Duman too manaya so pegdat da, samay datin  nanayam diman. Pinaloob ko ira insan ko ira tinepetan na mapalatupot tan apenek ak ed saray ebat da manlapud Biblia.

Diad tinmumbok a simba, ginapoan koy regular a nanaral na Biblia ed saray Tasi, ya usar so libron Say Katuaan a Mangitonton ed Bilay ya Andi Anggaan. Lapud satan et aliing lamet so panangarok ed saray maespiritual a bengatla. Kayari duay simba, inmatendi ak ed Memoryal na impatey nen Kristo-Jesus. Inmatendi ak met la ed saray pantitipon kada Simba, tan agnambayag pati ed saray pegley-simban pantitipon. Ginapoan ko met lan inabang ed arum iray nanaaralan ko. Nalmoan kon diad panutulong ko ed arum a makaaral na saray katuaan na Biblia et onaabig so mental tan emosyonal a bunigas ko. Kayari na anem bulan, siak so abautismoan ed distriton kombension ed Perth.

Legan na iyaaligwas ko ed espiritual, atalosan ko so panmoria nen Jehova nipaakar ed inkasagrado na panamaley, laktip lay prinsipyo ed Biblia a naromog ed 1 Corinto 7:13, a kuanto: “Say biin walay asawa ton agmanisia, tan no linawa to so miamong ed sikato, agto kaindanen so asawa to.” Sayan teksto so amakiwas ed siak a mipawilan ed si Alec.

Say Impawil Ko ed Derby

Sinmabi ak ed Derby nen Hunyo 21, 1979, kayari na masulok a limay taon ya inkisian ko ed asawak. Siempre, nanlalaok so aliknak tan panumamengan ko no antoy reaksion to ed pipawilan ko. Asurprisa ak ta sikatoy maliket lapud akipawilan ak ed sikato, anggaman medyo adismaya ed impagmaliw kon Tasi nen Jehova. Insuheri ton tampol a diad kapilya to lay atendian ko, samay inatendian kon dati antis ak a linma ed Perth. Impaliwawak ya agko itan nagawaan. Nampelengan kon maong a respetoen so inkaulo to tan ginawak so anggaay nayarian ko bilang Kristianon asawan bii. Sinalik ya intongtong ed sikato so nipaakar ed si Jehova tan say alay abig iran sipan To parad arapen, balet ta anggapoy interes to.

Kalabas na panaon balet, aglambengat inawat nen Alec so balon kabibilay ko, noagta tinulongan to ak met la ed pinansyal pian naatendian ko iray kombension tan asamblea, ontan met ed saray sinimban pantitipon. Agaylay pisasalamat ko sanen insaliwan to ak na kotsi​—a makanakanan kayarian diad sayan nisulinek a parte na Australia​—pian nausar ko ed Kristianon ministeryok. Saray agagi, pati say manangasikaso na sirkito, so mabetbet a manpundo ed abung mi diad pigaran labi. Lapud saya et akabkabat nen Alec so pigaran Tasi, tan ompatnag a nagugustoan to met so kiwawala ra.

Pakaliknak et Singa Ak si Ezequiel

Nanliketan koy imbibisita na saray agagi, balet ta nipaarap ak ed sakey ya angat. Bukbukor koy Tasin manaayam ed baley na Derby. Say sankaasinggeran a kongregasyon et dia ni ed Broome, a 220 kilometro kaarawi. Kanian ginawak so anggaay nayarian ko pian niwakawak so maong a balita. Diad tulong nen Jehova, niyuksoy ko iray kimey ko tan ginapoan koy nampulong ed kabkaabungan. Nairapan ak ed saya, balet pinonot ko iramay salita nen apostol Pablo: “Nayarian ko a gawaen so ganagana ed saman so mamabiskeg ed siak.”​—Filipos 4:13.

Aglabay na saray klero ed lokal so gagawaen ko, lalo lay pampupulong ko ed saray kaparak ya Aborigine. Sinali da ak a taktakoten tan patundaen a manpulong. Balet ta say isusumpa ra so mas lalo labat ya amabiskeg ed siak a mantultuloy, tan regular ak a manpipikasi ed si Jehova parad tulong. Naynay kon nononoten iray salitan impamaseseg ed si Ezequiel: “Nia, pinakuliseng ko so lupam a sumpa ed lupa ra, tan pinakumanet ko so moling mo a sumpa ed saray moling da. Singa diamante ya anawet nen  bato so ginawak ed moling mo: agka antakot ed sikara, tan agka met napunaw ed kanenengneng da.”​—Ezequiel 3:8, 9.

Aminpigan agawa ya inasinggeran ak na duaran lalaki a membro na sakey ya unyon na saray relihyon legan kon mansasaliw. Maingal tan magulo-gulo iran nambabalaw ed siak, a sasalien dan alaen so atension na arum a mansasaliw. Pinaulyan ko ra labat. Aminsan, legan kon papawilen so sakey ya interesadon too, dinago ak na ministro na lokal ya iglesia tan inyakusa ton agak manisia ed si Jesus. Sinamsam to ed limak so Biblia, inwitwit to ed lupak, insan to impawil ya impasaspak ed limak. Sikatoy ninengneng ko ed mata, inaon koy Juan 3:16 dia ed maumildi balet ta mapekder a paraan, insan ko impaseguro a walaan ak na pananisia ed si Jesus. Sikatoy abigla ed makompiyansan impangebat ko tan linma lan ag-akaskasel.

Maliket ak a nampupulong ed saray Aborigine diad Derby. Walay sakey a pari ed lokal ya analin manebel ed siak a manpulong ed saray totoo ed sakey a komunidad, balet ta sikatoy niyalis. Kanian, nipakabat ko ed sikara so mensahe na Biblia. Nensaman ko nin labay so magmaliw a misionaryo a singa say panginaen ko, natan et kimey na misionaryo lay gagawaen ko, tutulongan koy arum a makaaral nipaakar ed Salitay Dios. Dakel ya Aborigine so paborablin kinmiwas ed impanpulong ko, tan akapangigapo ak na pigaran panagaral na Biblia.

Sinononot ed Espiritual a Pankaukolan Ko

Limay taon a bukor koy Tasi nen Jehova ed Derby. Nairapan ak a mansiansian mabiskeg ed espiritual ya anggapo iray makapaseseg a regular a pitipon ed saray kaparan managdayew. Aminsan, talagan nadidismaya ak la kanian nanmaneho ak. Kasempet ko ed abung ed bandad ngarem, walay manaalagar ed siak ya agin bii tan say pitoran ananak to. Inyawitan da ak  na suplay na literatura manlapud kongregasyon ed Broome, a kilo-kilometro kaarawi. Nanlapu la’d saman, inyuksoy na sayan agi a si Betty Butterfield, so iyakar ed Derby maminsan ed sakey bulan pian ibaan ak ed sampot simba. Saniba kamin manpupulong insan manaaral na Say Panag-Bantayan ed abung. Ontan met, ombiabiahe ak ed Broome a maminsan ed sakey bulan.

Matut-tulong iray agagi ed Broome tan sagpaminsan et nilugar day pambiahe na arawi paonla ed Derby pian tulongan ak ed lawak na serbisyo. Papasesegen da so siopaman ya agagin ondalan ed Derby a nanlapud arum a baley ya ombisita tan mangiba ed siak diad ministeryo. Inyawitan ak met na sarayan ombiabiahe na rekord na saray publikon paliwawa. Arum so angiba ed siak a nanaral na Say Panag-Bantayan. Sarayan antikey ya imbibisita ra so peteg a makapabiskeg.

Kaaruman nin Tulong

Diad pigara lan taon, akaawat ak na nagkalalo nin ayuda sanen sinmabi ira di Arthur tan Mary Willis, sakey a sanasawan retirado a nanlapud abalaten a parte na Mamasagur Australia, pian tulongan ak ed loob na taloy bulan sano mas ambetel so panaon. Si Agin Willis so mangikokondukta na maslak ed saray pantitipon tan mangidadaulo ed lawak na ministeryo. Saniiba kamin nambiahe ed lalon nisulinek iran parte ed Patar a Talogtog na Kimberley, a binibisita mi iray rantso ed sarayan ararawin pasen. Kapagno manpatanir laray sanasawan Willis, singa abalbaleg so naandi ed siak.

Kaunoran, sanen manampot lay 1983, akaawat ak na maong a balita a walay sakey a pamilyan manpirmi la ed Derby​—di Danny tan Denise Sturgeon tan say apatiran ilalak dan lalaki. Kasabi ra, regular kami lan makapanggagawa na saray sinimban pantitipon tan saniiban mankikimey ed lawak na serbisyo. Nen 2001 aporma so sakey a kongregasyon. Natan, wala lay mabiskeg a kongregasyon ed Derby a walaan na 24 a manangipalapag na Panarian, a duara so matatken tan sakey so ministeryal a lingkor a mangaasikaso ed espiritual a pankaukolan mi. No maminsan, ngalngali kami 30 diad saray pantitipon mi.

Sano pawilen koray linmabas a taon, onliligsa so pusok legan kon namomoria so impanulong ed siak nen Jehova a manlingkor ed sikato. Anggaman say asawak et agni akibiang ed siak ed pananisia, mantutultuloy to ak a tutulongan ed arum a paraan. Limaran membro na pamilyak so nagmaliw lan bautismadon Tasi​—say duaran anakon bibii, duaran apok, tan sakey a kaanakan. Niarum ni, dakel nin kakanayon ko so manaaral na Biblia ed saray totoo nen Jehova.

Misalsalamat ak a talaga lapud tinulongan ak nen Jehova a makaromog ed sikato. Determinasyon koy mansiansian kayarian to ed andi-anggaan.​—Salmo 65:2.

[Paimano ed leksab]

[Mapa/Saray litrato ed pahina 15]

(Parad aktual a format, nengnengen so publikasyon)

AUSTRALIA

Wyndham

Patar a Talogtog na Kimberley

Derby

Broome

Perth

[Credit Lines]

Kangaroo tan lyrebird: Lydekker; koala: Meyers

[Litrato ed pahina 14]

Sanen mantratrabaho ak bilang nars diad ospital na Wyndham, 1953

[Litrato ed pahina 15]

Kongregasyon na Derby, 2005