Panon Kan Makapandesisyon Unong ed Paraan na Dios?

WALAY sakey a laki diad Estados Unidos a linma ed banko a sankaawit to so tseke a mankantidad na $25,000. Getma ton ibangko so kuarta ed time deposit. Balet insuheri na sakey ya empleyado na bangko ya ipuonan to la itan ed stock market, ya inkuan ton diad ilabas na panaon et agbalot onabeba so balor na stock market. Dinengel na laki so suhestion. Balet, agnambayag et inmabeban maong so balor na impuonan to.

Iyiilustra na sayan eksperiensya ya aliwan mainomay so panggawa na makabat iran desisyon. Komusta met so nipaakar ed nanduruman dedesisyonan tayo ed bilay? Dakel a desisyon so nayarin manresulta ed balanglan itatalona odino isasaew​—tan agmanbayag et nayarin patey odino bilay ni ingen. Panon tayo sirin a naseguro a makabat iray desisyon tayo?

“Saya so Dalan”

Inagew-agew itayon mandedesisyon no antoy kanen tayo, antoy isulong tayo, iner so laen tayo, tan arum nira. Walaray singano angkekelag a desisyon, ingen ta nayarin seryoso iray pansumpalan na saratan. Alimbawa, say pandesisyon a mansigarilyo diad unona-unan pankanawnawa et nayarin mansumpal ed legay-bilay a bisyon panagsigarilyo. Nepeg ya agtayon balot leleglemewen so kaimportantian na saray desisyon ya ompatnag ya angkekelag.

Iner so pakaromogan tayo na giya sano mandedesisyon itayo, anggan diad saray ompatnag ya angkekelag? Agaylan abig no wala so napanmatalkan a natuplegan tayo a manimbawa ed sikatayo sano nipaarap itayo ed mairap a dedesisyonan! On, wala so ontan a mananimbawa. Oniay ibabaga na sakey a kadaanan a libro a walaan na mensahen parad sikatayo natan: “Saray layag mo makadngel ira naani na sakey a salita ed beneg mo, a kuan to, Saya so dalan, ondalan kayo ed sikato; sano onarap kayo ed nikawanan, tan sano onarap kayo ed nikawigi.” (Isaias 30:21) Siopa so angibalikas ed saratan? Tan panon yon naseguro a napanmatalkan so panangigiya to?

Say ontan a panamaseguro et naromog diad Biblia, ya aaralen na minilyon lan totoo tan namomoria ra a pinuyanan itan nen Jehova a Dios, say Manamalsa. (2 Timoteo 3:16, 17) Amta nen Jehova so interon inkatoo tayo, kanian sikato so sankaabigan a lapuan na giya. Nanengneng to met so nipaakar ed arapen, lapud sikato so ‘mangipapaliwawa ed panganggaan a manlapu ed gapo, tan nanlapu nen inmuna a panaon ipaliwawa to so saray bengatla ya agni agawa; a kuan to, Say simbawak mansiansia naani.’  (Isaias 46:10) Kanian, imbalikas na sakey a salmista so panagmatalek to ed Salita nen Jehova: “Say salitam sikato so sakey a silewan ya onkana ed saray salisalik, tan sakey a liwawa ya onkana ed basbas ko.” (Salmo 119:105) Balet, panon itayon igigiya nen Jehova ed dalan a maligen diad sayan magulogulon mundo? Panon itayon makapandesisyon unong ed paraan na Dios?

Iyaplika Iray Prinsipyo na Biblia

Si Jehova a Dios et angiter na madibino iran prinsipyo ed saray Kristiano pian makapandesisyon ira a makabat. Say panaral tan pangiyaplika ed saray prinsipyo na Biblia et nikompara ed panaral tan pangusar ed sakey a lenguahe. Bektaman ya akabisadom la so lenguahe, nibagam a tampol sano aliway gramatika na sakey lapud singano walay aliwa ed imbaga to. Nayarin agmo nibaga no iner so akalingoan to ed gramatika, balet antam ya aliwa itan. Sano naaralan mo la iray prinsipyo na Biblia tan antam la no panon so suston pangiyaplika ed saratan diad bilay mo, kaslakan et nibagam la no say sakey a desisyon so agmatukoy tan agmitunosan ed madibino iran prinsipyo.

Alaen pan alimbawa so sakey a kalangweran a laki a mandedesisyon nipaakar ed estilo na buek to. Anggapo so ganggan na Biblia ya espisipikon mangokondena ed sakey ya estilo na buek. Ingen, imanoen pa so prinsipyo na Biblia. Oniay insulat nen apostol Pablo: “Ontan met so saray bibii a manpales ira na masimpit, a manparakep ira na mabinta tan madangka; aleg ed saray buek a nilaga, tan balitok odino perlas odino kawes ya ankabli; noag ingen dia ed saray maabig a gawa (a sikato so matukoy ed saray bibii a labay da so mansimpit).” (1 Timoteo 2:9, 10) Sayan sulat nen Pablo et nipaakar ed bibii, balet ta onaplika met so prinsipyo ed saray lalaki. Anto so prinsipyo? Say itsura tayo so nepeg a mangipatnag na inkasimpit tan inkalimpio na nonot. Kanian oniay nayarin itepet na kalangweran a laki ed inkasikato, ‘Kasin say estilo na buek ko so mangipatnag na inkasimpit a matukoy ed sakey a Kristiano?’

Tan anton makatulong a prinsipyo so naaralan na sakey a kalangweran manlapud saray onggendan a salita nen babangatan a Santiago? “Sikayo a palalawanan, agyo ta amta a say pikakaaro ed mundo et sikato so pibubusol ed Dios? Kanian siopaman a magmaliw naani a kaaro na mundo sikato so kabusol na Dios.” (Santiago 4:4) Kagula na saray Kristiano so anggan say panisip a sikaray kaaro na mundo, a satan so pibubusol ed Dios. Kasin say estilo na buek a labalabay na saray kalimog to et manggawa ed sikato a kaaro na Dios odino kaaro na mundo? Samay kalangweran a laki a mannononot no panoy pan-ayos to ed buek to so makapangiyaplika ed saratan a prinsipyo a nibase’d Biblia pian makabat a makapandesisyon. On, ontulong ed sikatayo iray madibinon prinsipyo pian makapandesisyon. Tan sano nipasal tayo lay mandesisyon base ed maridios iran prinsipyo, main-inomay tayo lay mandesidi a makabat ya anggapo iray makapuy a pansumpalan.

Dakel a prinsipyo so naromog tayo ed Salita na Dios. Siempre, ag-itayo naynay a makaromog  na teksto ya ontukoy ed situasyon tayo. Siansia ni, nabasa tayo ditan no panon a tinulok na arum a totoo so panangigiya na Dios tan no panon ya imbaliwala na arum iray pasakbay to. (Genesis 4:6, 7, 13-16; Deuteronomio 30:15-20; 1 Corinto 10:11) Diad pambasa ed saratan a salaysay tan panmotektek ed saray nansumpalan, natebek tayo iray madibinon prinsipyo a makatulong ed sikatayo diad panggawa na desisyon a makapaliket ed Dios.

Alaen pan alimbawa so antikey ya impitongtong nen Jesu-Kristo ed apostol ton si Pedro. Saray lalakin mangokolekta na duaran drakma a buis so nantepet ed si Pedro: “Say managbangat yo agto bayaran so kapaldua a siklo?” Oniay ebat nen Pedro: “On.” Kayarin tuloy na satan et tinepetan nen Jesus si Pedro: “Saray arari [na] dalin siopa so pansingilan da na impuesto ono buis? Ed saray anak da, ono ed saray sankaili?” Sanen inkuan nen Pedro: “Ed saray sankaili,” oniay inkuan nen Jesus ed sikato: “Saray anak ag-ira sirin ombuis. Balet, ompan sikaray naikdan tayo na kagapolan, onla ka ed dayat, tan manbanwit ka, et alam so sira ya unonan naala; tan sano nalengat mo so sangi to naromog moy sakey a siklo: alam itan, tan iter mo ed sikara nipaakar ed siak tan sika.” (Mateo 17:24-27) Antoran madibinon prinsipyo so naromog tayo ed sayan salaysay?

Diad nanggegendanan ya impantepet nen Jesus, inggiya to so panagkatunongan nen Pedro: Bilang Anak na Dios, si Jesus so nipuera ed panagbayar na buis. Anggaman diad primero et ag-itan atalosan nen Pedro, sikatoy mapangasin tinulongan nen Jesus. Bilang panangalig ed si Jesus, sano nalingo so arum, sikaray pidenengan tayo diad maabagey a paraan imbes a mapasang a pabitaren so lingo ra odino kondenaen ira.

Diad saman et atalosan nen Pedro so rason ed pambayar na buis​—pian agnigapol so arum. Wala ni so sananey a prinsipyon naaralan tayo ed satan a salaysay. Mas importante so pangikonsidera ed konsiensia na arum nen say pangipilit ed saray kanepegan tayo.

Anto so mamakiwas ed sikatayon mandesisyon a pakapatnagan na panagrespeto ed konsiensia na arum? Say panangaro ed kapara tayon too. Imbangat nen Jesu-Kristo a say panangaro ed kapara tayon too a singa ed dili tayo so ganggan ya onkokomadua lambengat ed kaimportantian na panangaro ed Dios ed interon kamarerwa tayo. (Mateo 22:39) Ingen ta manbibilay itayo ed sakey a mundon napno na inkasiblet, tan lapud makasalanan itayo et walay tendensia tayon magmaliw a masiblet. Sirin, ta pian naaro na sakey so kapara ton too a singa ed dili to, nepeg ton pasimbaloen so kanonotan to.​—Roma 12:2.

Dakel lay nanggawa na ontan a pananguman, tan ikokonsidera da so arum sano mandedesisyon ira, angkabaleg man odino angkelag. Insulat nen Pablo: “Sikayo, agagi, atawag kayo ed kabubulos; salambengat ya agyo agamilen komon so inkabulos nipaakar ed kakanaan na laman, noag ingen lapu ed aro magmaliw kayo ya ariripey sakey tan sakey.” (Galacia 5:13) Panon tayon nagawaan itan? Nonoten pa so sakey a kalangweran a bii ya inmalis ed sakey a baryo pian tulongan so totoo a makaaral ed Salita na Dios. Diad pitotongtong to ed sikara, amoria to ya anggaman masimpit iray sulong to no ibase ed  panagkawes ed syudad, saratan so pantotongtongan ed interon baryo. Masimpit met so kawes tan panag-ayos to, ingen ta denesidi toy mankawes na aliwan makolokolor “pian agnaayew so salita na Dios.”​—Tito 2:5.

Panon kasi so ikiwas mo no nipaarap ka ed sakey a desisyon nipaakar ed panag-ayos odino ed sananey nin bengatla a personal a panlabayan mo? Makaseguro ka a napaliket si Jehova sano ipatnag na saray desisyon mo ya ikokonsideram so konsiensia na arum.

Nawalaan na Malaknab a Panmoria

Nilikud ed saray prinsipyo na Biblia tan konsiensia na arum, anto ni so nayarin ikonsidera tayo sano mandedesisyon? Anggaman mairap tan mainget so dalan a pankukurangan na saray Kristiano, say Dios so mangiiter ed sikara na kawayangan ya ag-onlampas ed saray inletneg ton limitasyon. (Mateo 7:13, 14) Nepeg tayon ikonsidera no panon a saray desisyon tayo et mangapekta ed espiritual, mental, emosyonal, tan pisikal a pankaabigan tayo diad arapen.

Bilbilang ta sika so mannononot no kasin awaten mo so sakey a trabaho. Nayarin anggapo met so bengatlan imoral odino agmatukoy ed satan a trabaho. Makaatendi ka met ed Makristiano iran pantitipon tan kombension. Tan say sueldo et mas atagey ni nen say inilaloan mo. Papablien a maong na amo so dunong mo tan labay to a sigpot a nausar so abilidad mo. Sakey ni et labay mo met itan a trabaho. Kasin wala so antokaman a mangamper ed sika pian awaten so opresi? Bueno, panon to no nanenengneng mo so posibilidad a sikay nigalet ed satan a trabaho? Nibaga met ed sika ya agka paskaren a man-overtime. Balet pian nasumpal so sakey a proyekto, kasin mabulos kan manggawa na mas ni nen say kakaukolanen? Kasin magmaliw lan mabetbet so pan-overtime? Ompan iyarawi ka la na satan ed pamilyam tan diad saginonor et napaulyanan mo la iray maespiritual ya aktibidad ya agbalot nepeg a saewen?

Imanoen pa no panon a nanggawa na baleg a desisyon si Jim nipaakar ed trabaho to. Sikato so nansagpot a maong tan adampot to so atagey a posisyon. Diad kaunoran et sikatoy nagmaliw a managing director na kompanya ra diad Bukig, chief executive officer na kaalyado ran kompanya ed Estados Unidos, tan membro na board of directors diad Europa. Balet, sanen kinmapuy so ekonomya ed Hapon, amoria to ya agaylan maapa so panggegemtan na kuarta tan pakayari. Say nansagpotan ton maong a kuarta et aganggano a naandi. Anggapo la so direksion na bilay to. ‘Anto la kasi gagawaen ko kalabas na samploy taon?’ so intepet to ed inkasikato. Insan atebek to a walaan na makabkabaliksan a gagala so bilay na asawa to tan ananak to. Sikara so pigay taon lan mililimog ed saray Tasi nen Jehova. Kinaliktan nen Jim a nalikna met so liket tan inkakontento a panggagayagaan na pamilya to. Kanian sikatoy ginmapon nanaral na Biblia.

Agnambayag et amoria nen Jim a say estilo na panagbilay to so angamper ed sikato pian nagegemtan so makabkabaliksan a bilay bilang Kristiano. Lapud sikatoy naynay a manbiabiahe diad Asia, Estados Unidos, tan Europa, anggapoy magenap a panaon to ed panaral ed Biblia tan agmakapililimog ed saray kapananisiaan. Sikatoy nipaarap ed onian desisyon: ‘Kasin itultuloy ko ni so klase na kabibilay a ginegemtan ko ed loob na 50 lan taon, odino umanen ko itan?’ Tekep na saray pikakasi, ninonot ton maong iray manbayag ya epekto na desisyon to tan denesidi ton ikbanan so amin a trabaho to nilikud ed sakey ta pian walay panaon to parad espiritual iran gegemtan. (1 Timoteo 6:6-8) Say desisyon to so lalon amaliket ed sikato, tan wala lay pankanawnawa ton magmaliw ya okupado ed Makristiano iran aktibidad.

Importante iray desisyon a gagawaen mo, angkabaleg man odino angkelag iratan. Say desisyon a gagawaen mo natan et nayarin manresulta ed balanglan itatalona odino isasaew, bilay odino patey ni ingen dia ed arapen. Sika so makapandesisyon a makabat no ikonsideram iray prinsipyo na Biblia, konsiensia na arum, tan manbayag iran epekto na gawaen mo. Mandesisyon ka sirin unong ed paraan na Dios.

[Litrato ed pahina 13]

Saray singano angkekelag a desisyon et nayarin walaan na seryoso iran pansumpalan

[Litrato ed pahina 14]

Panon a makatulong ed sikato iray prinsipyo ed Biblia pian makapandesisyon a makabat?

[Litrato ed pahina 15]

Si Jesus so maabagey ya akitongtong ed si Pedro