Kairapay-Bilay—Say Situasyon Natan

SI Vicente * so mabetbet a nanengneng a manguguyor na ambelat a kariton diad saray karsada na São Paulo, Brazil. Mangokolekta na saray karton, balbalatyang, tan plastik. Sano mansirunget la, apisan to na karton so silong na kariton to a panugipan to. Baliwala ed sikato iray ungol na luluganan ed karsadan panuugipan to no labi. Dati et sikatoy walaan na trabaho, abung, tan pamilya​—balet ta naandi iratan ya amin. Natan et sikatoy mankukuranges a manbilay dia ed karsada.

Makapaermen ta singa si Vicente, minilyon a totoo ed interon mundo so manbibilay ed ontan lan kairapan. Diad saray mairap a nasyon, dakel so apaskar a manayam diad saray karsada odino diad sinasakab-sakaban labat iran abung-abung. Amayamay iray mipapayabol​—pukol, bulag, manpapasuson ina. Sano trapik, kibatiktik iray ugugaw ed nanleleetan na saray luluganan pian manlako kalamor na kendi, agla pigan nakuartaan ira na pigaran sinsilyo.

Say ontan a kairapay-bilay et mairap ya ikatunongan. Oniay inkomento na sakey a magasin ed Britanya a The Economist: “Say rasa na katooan so agnin balot awalaan na mas dakel a kayamanan, odino malaglaem a kakabatan ed medikal, dunong ed teknolohiya tan intelehensya a nakaukolan pian nasolbar so kairapan na bilay.” Maseguron dakel met la so agunggonaan ed saray kakabatan na totoo natan. Aseksek na masisileng a balon luganan iray karsada na angkabaleg iran syudad diad pigaran onaaligwas ni labat iran bansa. Saray shopping mall et napno na sankabaloan iran gadyet, tan naynay a mankisasbi iray sumasaliw. Walay duaran shopping center ed Brazil ya angiyuksoy na espisyal a promosyon na lako ra. Lukas iratan a sanlabi manlapud Disyembre 23 anggad 24, 2004. Nan-abang na saray sumasayaw so sakey ed saratan pian paliketen iray oonlan sumasaliw. Tan naingganyo so ngalngali 500,000 a sumasaliw lapud satan!

Balet, amayamay so totoon agmakapinanabang ed kayamanan a panliliketan na arum. Say abalbaleg a pandumaan ed baetan na saray  mayaman tan pobri so nanresulta ed pannononot na amayamay a kakkaukolan lan solbaren so kairapan. Inkuan na magasin ed Brazil a Veja: “Diad sayan taon [2005] say panolbar ed kairapay-bilay so nepeg a manunan pantotongtongan na saray lider ed sankamundoan.” Inreport met na Veja so nipaakar ed niproponi a balon Marshall Plan ya inggetman ontulong ed sankapobrian iran bansa, nagkalautla ed Aprika. * Ingen, anggaman mangipapasagilig na iyaaligwas itan a proponi, onia so inyarum na satan lanlamang a magasin: “Dakel met so rason pian nakuestion iray pansumpalan. No say karaklan ed saray bansa et masuyat a minagnagan, satan et lapud saray pundo et mataltalag a makakasabi ed totoon talagan angigetmaan.” Makapaermen ta lapud inkakurakot, tan maabala a sistema na byurukrasya et say baleg a kabiangan na saray pundon iiter na saray gobierno, internasyonal iran ahensia, tan saray indibidual et agbalot makakasabi ed saray totoon peteg a mankaukolan ed satan.

Kabat nen Jesus a say kairapay-bilay odino inkaduka et sakey a mantultuloy a problema. Inkuan to: “Wala ed sikayo lawas so saray duruka.” (Mateo 26:11) Kabaliksan kasi na saya a lawas lan mansiansia so kairapan diad dalin? Anggapo la kasi nagawaan pian napaaligwas so situasyon? Anto kasi so nagawaan na saray Kristiano pian natulongan iray pobri?

[Saray paimano ed leksab]