Peteg Kasin Maliket Ka?

MASEGURON nitetepet mo ed inkasika, ‘Peteg kasin maliket ak?’ Saray manaaral nipaakar ed sosyedad na totoo so manggugunaet a mangamta no panon mon ebatan itan odino na saray arum, balet aliwan mainomay so kimey da. Say panukat ed liket na saray indibidual et niyaliling ed panukat ed panangaro na sakey a laki ed asawa to odino ed pirmin ermen lapud impatey na sakey a kapamilyaan. Ag-eksakton nasukat so kinaaralem na emosyon. Balet, bibidbiren na saraman a manaaral iyan manunan katuaan: Amin a too so walaan na kapasidad a manliket.

Anggaman nisipor la ed sikatayo so kapasidad a manliket, makakalikna itayo na ermen lapu ed saray seryoson problema. Konsideraen pa iyan alimbawa: Diad pigaran syudad, saray sementeryo so aseksek la lapud dakdakel so ompapatey ed AIDS. Aabuloyan na saray autoridad a lukasan lamet iray daan lan lubok pian pangiponponan ed saray agano nin inatey. Walaray lugar ed Aprika a say manunan anapan et panaggawa na saray lungon. Tan inerman so panaayaman mo, naimanom so pirmin paneermen na saramay manasagmak na graben sakit ontan met ed saramay inateyan na kakanayon tan kakaaro.

Komusta balet ed saray mas maasenson lugar? Say biglan panguman na kipapasen so makapangitarok na kairapan ed pinansyal ed saramay ag-akaparaan. Diad Estados Unidos, dakel a retirado la so kinaukolan a mantrabaho lamet lapud agda naaawat so pension da. Saray gastos ed pampapatambal so manguupot ed amin ya atipon na pamilya. “Wadtan iray totoo a manggagastos na abalbaleg lapud saray sakit da tan talagan makapaermen itan,” so inkuan na sakey a legal a managkonseho. “Mabetbet a kaukolan mon ibaga ed sikaran, ‘Kaukolan mon ilakoy abung mo pian walay panlegpet mo ed inkasika.’” Balet, komusta iramay andian na kapagaan ed pinansyal? Kasin makakalikna met ira na ermen?

Walaray totoo a mipadpara ed kipapasen na bantog a kompositor a si Richard Rodgers. Oniay impanukoy ed sikato: “Dagdaiset a totoo so makapanpaliket a maong ed dakerakel a totoo.” Anggaman saray kansion to so mamapaliket ed arum, sikatoy awalaan na chronic depression. Adampot to so duaran kalat a pampirpirawatan na dakel—say kuarta tan inkabantog— balet kasin alikna to so liket? Oniay inkomento na sakey a bayograpo: “[Si Rodgers] so tinmalonan maong ed trabaho to, nanggayagaan to so komportablen bilay, tan amiduan akaawat met na Pulitzer Prize. Anggaman ontan, mabetbet a sikatoy makakalikna na kaermenan tan depresyon.”

Unong a naimanom la, say pananap na liket panamegley na kayamanan et mabetbet a makapalikdo. Deneskribe na sakey ya investment reporter parad The Globe and Mail na Toronto, Canada, so “pambukbukor tan inkaandi-kabaliksan na bilay” ya itetepel na dakel a mayayaman. Unong ed sakey a managkonseho nipaakar ed pinansyal, sano saray mayayaman ya ateng et iikdan day ananak da na sobsobran kuarta tan saray bengatlan nasaliw na satan, “mabetbet a nitatanem iray bini a diad saginonor et manbunga na kaermenan.”

 Wala Ta so Malet a Basiyan Pian Manliket?

Pian ombuna so sakey a manrorosas a tanaman, mankaukolan itan na maong a dalin, panagsalog, tan dugan klima. Mipadpara, bibidbiren na saray managsukimat a walaray kipapasen a makapangitarok na liket. Kabiangan ed saraya so mabunigas a laman; maong a trabaho; magenap a tagano, ayaman, tan kawesen; pakadampot ed mararakep iran pirawat; tan pakawalaan na tuan kakaaro.

Nayarin mipakna ka a maabig so nagawaan na saratan a kipapasen ed pagmaliw a maliket na sakey a too. Balet wala ni so mas importante. Say pakapikabat ed “maliket a Dios,” a manngaran na Jehova. (1 Timoteo 1:11, NW) Panon a makatulong so ontan a pikakabat? Si Jehova so Manamalsa tayo, tan inikdan to itayo na kapasidad a magmaliw a maliket. Makatunongan labat ya amta to no anto so peteg a mamaliket ed sikatayo. Say onggendan ya artikulo so manideskribe ed no panon ton iwawanwan iray totoo ed bilay a walaan na magnayon a liket, inerman so kawalaan da odino antokaman so kipapasen da.

[Litrato ed pahina 4]

Singa say sakey a manrorosas a tanaman, say liket so mankaukolan na duga iran kipapasen ta pian ombulaslas itan

[Picture Credit Line ed pahina 3]

© Gideon Mendel/CORBIS