Paneknekan Yoy Pananisia Yo Diad Panamegley na Kabibilay Yo
Paneknekan Yoy Pananisia Yo Diad Panamegley na Kabibilay Yo
‘Say pananisia, no anggapo so saray gawa to et inatey.’—SANTIAGO 2:17.
1. Akin a saray akadkaunan Kristiano et angimano ed parehon pananisia tan saray gawa?
PINANEKNEKAN na saray akadkaunan Kristiano so pananisia ra diad amin ya aspekto na mismon kabibilay da. Pinaseseg nen babangatan a Santiago so amin a Kristiano: “Mananumpal kayo komon na salita, ya aliwan dumerengel labat.” Oniay inyarum to: “Unong a say laman ya asian ed espiritu et inatey, ontan met say pananisia ya andi gawa inatey.” (Santiago 1:22; 2:26) Manga 35 a taon kayari ton insulat iratan, nantultuloy a pinaneknekan na dakel a Kristiano so pananisia ra diad panamegley na matukoy iran gawa. Balet makapaermen ta aliwan ontan so ginawa na arum. Kinomendaan nen Jesus so kongregasyon na Smirna; ingen ta oniay inkuan to ed dakel a kabiangan na kongregasyon ed Sardis: ‘Siak amtak so saray gawa yo, a wala so ngaran yo a mabilay kayo, et anta inatey kayo.’—Apocalipsis 2:8-11; 3:1.
2. Antoray nepeg ya itepet na saray Kristiano ed inkasikaran dili nipaakar ed pananisia ra?
2 Unong ed satan, pinaseseg nen Jesus iramay walad Sardis—tan nagkalalon onaplika itan ed amin a manbasa ed saray salita to ed saginonor—pian paneknekan da so inmunan aro ra parad Kristianon katuaan tan mansiansia iran aliing ed espiritual. (Apocalipsis 3:2, 3) Nayarin tepetan tayo so inkasikatayo: ‘Komusta iray gagawaen ko? Kasin napatnagan a tuloy ed saray kiwas ko a gagawaen koy anggaay nayarian ko pian paneknekan so pananisiak diad amin a gagawaen ko, anggan diad saray aspekto ya agdirektan mitunosan ed panagpulong odino ed saray miting ed kongregasyon?’ (Lucas 16:10) Dakel iran aspekto ed bilay so nikonsidera, balet konsideraen tayo so sakey labat ya aspekto: saray sosyal a panduroypo, pati saramay panduroypo a mabetbet a nagawa kayari na saray Kristianon kasal.
Saray Angkelag a Panduroypo
3. Anto so punto de bista na Biblia nipaakar ed iyatendi ed saray panduroypo?
3 Apresyaen na maslak ed sikatayo no naimbitaan itayo ed sakey a panduroypo na maliket iran Kristiano. Si Jehova et “maliket a Dios,” kanian labay to met a manliket iray lingkor to. (1 Timoteo 1:11, NW) Impaisulat to ed si Solomon diad Biblia iyan katuaan: “Diad saman binilin ko so liket, lapu ed say too andian na magmaong a bengatla ed leksab na banwa, nen say pangan, tan say yinum, tan say panliket; ta satan mansiansia ed sikato ed kimey to ed saray amin ya agew na pambilay to.” (Eclesiastes 3:1, 4, 13; 8:15) Say ontan a panliket so nayarin nagawa diad sakey a panangan na pamilya odino diad sakey a melag a panduroypo na saray tuan managdayew.—Job 1:4, 5, 18; Lucas 10:38-42; 14:12-14.
4. Anto so nepeg ya imanoen na sakey a mangiyuuksoy na sakey a panduroypo?
4 No sikayo so mangiyuuksoy tan responsable ed ontan a panduroypo, nepeg a maalwar yon nonoten so plano yo, anggaman say imbitaan yo et daiset labat a mananisia diad sakey a panangan tan makaaron pantotongtong. (Roma 12:13) Seguroen yon “nagawa komon so sarayan amin ed kasimpitan,” ya iwawanwan na ‘kakabatan a manlapu ed tagey.’ (1 Corinto 14:40; Santiago 3:17) Oniay insulat nen apostol Pablo: “Anggan mangan kayo sirin, odino oninum, odino antokaman a gawaen yo, gawa yo ya amin ed gloria na Dios. Agkayo mangiiter na sengeg na katiroran.” (1 Corinto 10:31, 32) Anto so pigaran aspekto a mankaukolan na imano? Say masakbay lan pangiplano ed satan so makatulong pian naseguro yon say gawaen yo tan saray bisita yo et pakapatnagan na mabilay a pananisia yo.—Roma 12:2.
Anton Klase na Panduroypo?
5. Akin a nepeg a mannonot a maong so managparawes no kasin sikato so mangiserbi na de-alkohol ya iinumen tan mangipatogtog na musika?
5 Dakel a manpaparawes so nipaarap ed isyu no kasin mangiserbi ira na de-alkohol ya iinumen. Ag-iratan nakaukolan pian magmaliw a makapabiskeg so panduroypo. Nodnonoten pa so impangitarya nen Jesus ed sakey a panangan parad sakey a baleg a grupo—pinarakel to so tinapay tan sira. Ag-ibabaga na salaysay a sikatoy mamilagron angitarya na alak, anggaman amta tayo a nayarian ton gawaen itan. (Mateo 14:14-21) No desidien yo so mangiserbi na de-alkohol ya iinumen diad sakey a panduroypo, gawaen a kabkaabigan labat itan, tan seguroen a walaray aliwan de-alkohol ya iinumen a napampilian na saramay mas malabay ed saratan. (1 Timoteo 3:2, 3, 8; 5:23; 1 Pedro 4:3) Agbalot pipiliten so siopaman ya oninum na alak a mangetket a “singa say uleg.” (Uliran 23:29-32) Komusta met so nipaakar ed musika odino kansionan? No walay musika diad panduroypo yo, seguradon maalwar yon pilien iray sonata, pati say togtog tan liriko. (Colosas 3:8; Santiago 1:21) Amoria na dakel a Kristiano a say pangipatogtog na Kingdom Melodies odino anggan say sankakaiban pangansion ed ontan iran kanta so mamawala na maabig ya atmospera. (Efeso 5:19, 20) Tan, siempre, naynay ya imanoen so kakasil ta pian say musika et agmangamper ed maliket a pantotongtong odino agmakadisturbo ed kakaabay.—Mateo 7:12.
6. Panon a nipatnag na managparawes a mabilay so pananisia to no nipaakar ed pantotongtong odino arum niran aktibidades?
6 Diad sosyal a panduroypo, nayarin pantongtongan na saray Kristiano so nanduruman tema, mangibasa na sakey a materyal, odino mangisalaysay na makapainteres iran eksperiensya. No aliwa lan marakep so aarapen na tongtongan, mataktikan ipaarap itan na managparawes diad maabig a pantongtongan. Nepeg met a sikatoy alerto ya anggapo so manosolo ed pantotongtong. No nanengneng to ya ontan lay nagagawa, sikato so mataktikan mansalita tan pibiangen to so arum diad tongtongan, a nayarin pansalitaen to met iray kalangweran odino iparungtal to so sakey a tema a mangisagyat na nanduruman komento. Panliketan na parehon kalangweran tan matatatken so onian aspekto na panduroypo. Bilang manangorganisa, igiya iray pamaakaran diad makabat tan mataktikan paraan, tan say ‘inkamakatunongan yo et naamtaan’ na amin ya inmatendi. (Filipos 4:5, NW) Natebek da a sikayo so walaan na mabilay a pananisia, a mangaapekta ed amin ya aspekto na bilay yo.
Saray Seremonya tan Ponsia na Kasal
7. Akin a manepeg ya ikonsidera iray plano ed kasal tan saray nagawan panduroypo?
7 Say sakey ya espisyal ya okasyon a panliketan et say Makristianon kasal. Saray lingkor na Dios nensaman, pati si Jesus tan saray babangatan to, so mabulos ya akibiang ed ontan iran maliket ya okasyon, pati samay walaay ponsia. (Genesis 29:21, 22; Juan 2:1, 2) Balet diad agano niran panaon, ipapabitar na eksperiensya a say panangiplano ed saray nagawa diad kasal so mankaukolan na nikaduman sagpot ta pian nipatnag so maong a panagdesisyon tan inkabalanse bilang Kristiano. Ingen, saraya so normal ya aspekto na bilay a mangiiter na pankanawnawa ed sakey a Kristiano a mangipatnag ed pananisia to.
8, 9. Panon a saray gagawaen ed dakel a kasal et mamepekder ed say nabasa tayo ed 1 Juan 2:16, 17?
8 Ipapasen na dakel a totoon agmakaamta odino agmannononot ed saray maridios a prinsipyo a say kasal et sakey ya okasyon odino sakey a baraan parad alablabas a panliliket. Diad sakey a magasin ed Europa, oniay imbaga na sakey a biin kapkapankasal to nipaakar ed kasal ton “singa ari tan reyna”: ‘Linmugan kami ed karwahen guguyoren na apatiran kabayo insan ontutumbok ed satan so 12 a karomata a guguyoren na kabayo tan sakey a karwahe ya akaluganan na banda a mantotogtog na musika. Insan walay espisyal iran putahi tan alay abig a musika; talagan ekselente iman. Agawa so unong a kinaliktan ko, singa ak reyna ed saman ya agew.’
9 Anggaman nanduruma iray kustombre ed kada bansa, sarayan balikas so malinew a mangipapabitar ed insulat nen apostol Juan: “Amin a wala ed mundo, kilalawan na laman tan kilalawan na mata tan maapan gloria na bilay, aliwa a kien na Ama noag kien na mundo.” Nilitrato yo kasi ed nonot yo so matakken ed espiritual a Kristianon sankapareha a malabay a nawalaan na kasal a “singa ari tan reyna” ya atekepan na magastos tan singa pantasya a panduroypo? Imbes, nepeg a napatnagan ed panmoria ra a say “mangunor ed linawa na Dios onsiansia lawas.”—1 Juan 2:16, 17.
10. (a) Parad kabkaabigan a kasal, akin ya importante so panagplano? (b) Panon so nepeg a panggawa na saray desisyon nipaakar ed saramay imbitaan?
10 Labay na saray Kristianon sankapareha so magmaliw a realistiko tan makatunongan, tan say Biblia so makatulong ed sikara. Anggaman importantin okasyon so agew na kasal, amta ra a gapoan labat itan na bilay na duaran Kristiano bilang sanasawa a walaan na ilalon manbilay ya andi-anggaan. Ag-ira obligado a nawalaan na baleg a ponsia ed kasal da. No desidien da so mangiyuksoy na ontan a panduroypo, kuentaen da so gastos tan nonoten da so klase na panduroypo. (Lucas 14:28) Diad bilay dan dua bilang Kristiano, say asawan laki so ulo unong ed Kasulatan. (1 Corinto 11:3; Efeso 5:22, 23) Kanian say nobyo so manunan responsable ed bansal. Siempre, sikato so maaron ontupleg ed asawaen to nipaakar ed no sioparay labay dan imbitaan odino no pigaray imbitaan da ed bansal da. Nayarin aliwan posible odino praktikal so pangimbita ed amin a kakaaro tan kakanayon; kanian nakaukolan a gawaen so pigaran makatunongan a desisyon tekep na kapaabebaan. Nepeg a manmatalek so sankapareha a makatalos tan ag-ombarong so arum a kaparan Kristiano ya agda naimbitaan.—Eclesiastes 7:9.
“Mananguksoy na Bansal”
11. Anto so betang na “mananguksoy na bansal” diad sakey a kasal?
11 No desidien na sankapareha so mangiyuksoy ed sakey a panduroypo pian selebraan so kasal da, panon dan naseguro a mansiansian mapagalang so okasyon? Diad loob na dakel lan dekada, aapresyaen na saray Tasi nen Jehova so kakabatan diad pangiyuksoy ed sakey ya aspekton asalambit ed ponsia ya inatendian nen Jesus diad Cana. Wala nensaman so sakey a “mananguksoy na bansal” odino direktor ed bansal, a maseguron sakey a responsablin kapananisiaan. (Juan 2:9, 10) Ontan met, pilien na makabat a nobyo so sakey a matatken ed espiritual a Kristianon agin laki parad sayan importantin betang. No naamtaan to la iray pilalek tan panlabayan na nobyo, gawaen na direktor ed bansal iray detalye sakbay tan legan na panduroypo.
12. Anto so nepeg a nodnonoten na nobyo nipaakar ed de-alkohol ya iinumen?
12 Mitunosan ed asingbat la ed parapo 5, dedesidien na arum a sankapareha so agpangiserbi na saray de-alkohol ya iinumen diad bansal da ta pian napaliisan so sobran paniinuman a maneral ed liket tan aligwas na okasyon. (Roma 13:13; 1 Corinto 5:11) Ingen, no walay paiserbi ran de-alkohol ya iinumen, nepeg a seguroen na nobyo a kabkaabigan labat so iserbi odino itarya. Wala so alak ed bansal ya inatendian nen Jesus diad Cana, tan sikato so angitarya na alay abig ya alak. Makapainteres ta oniay inkomento na mananguksoy ed saman a bansal: “Balang too iparungo to ya unona so maong ya alak; et sano saray totoo akainum ira la a maong, insan say makapuy: sika inyatol mo so maong ya alak anggad natan.” (Juan 2:10) Maseguron ag-impaseseg nen Jesus so pambuanges, lapud minoria to itan a makapuy. (Lucas 12:45, 46) Diad impangibalikas na manangasikaso ed pankelkelaw to lapud kalidad na alak, impatnag to a wala lay pigaran bisita ed bansal a naimano ton abuek la. (Gawa 2:15; 1 Tesalonica 5:7) Kanian, nepeg a seguroen na nobyo tan say napanmatalkan a Kristianon tinuro ton direktor ed bansal ya amin ya inmatendi et ontulok ed sayan malinew a bilin: “Agkayo manbuanges na alak, a sikato so kawalaan na pisesepakan.”—Efeso 5:18; Uliran 20:1; Oseas 4:11.
13. Anto so nepeg a nodnonoten na sankapareha no mangiyuksoy ira na musika diad bansal da, tan akin?
13 Singa diad arum iran panduroypo, no wala so musika et manepeg ya imanoen so kakasil na satan ta pian makapandedengelan so totoo no mantongtong ira. Oniay naimano na sakey a Kristianon matatken: “Diad iyaaralem lay labi, sano ondadakep lay tongtongan odino ginmapo la so sayawan, onkakasil la no maminsan so musika. Say makalnan musika diad gapo so nayarin magmaliw lan maksil tan mangamper lay pantotongtong. Say bansal et sakey a pankanawnawa parad maabig a panlilimog. Agaylan makapaermen no sayan okasyon et deralen na maknol a musika!” Diad sayan pamaakaran met a nakaukolan a responsablin onkiwas so nobyo tan say direktor ed bansal, ya ag-imamatalek ed saray managtogtog, inarkila man odino andi, so pangontrol ed klase tan kakasil na musika. Oniay insulat nen Pablo: “Amin a gawaen yo, dia ed salita odino gawa, gawaen yo ya amin ed ngaran na Katawan tayo a Jesus.” (Colosas 3:17) Sano onsempet iray bisita kayari na bansal (odino ponsia), kasin nanonotan da so musika a mangipapatnag a gagawaen na sankapareha so amin a bengatla diad ngaran nen Jesus? Ontan so nepeg a kipapasen.
14. Anto so nepeg a makapaliket a nanonotan na saray Kristiano diad sakey a kasal?
14 On, say mauksoy a kasal so alay abig a nanodnonotan. Si Adam tan Edyta, a sanasawa ed loob la na 30 taon, so nankomento nipaakar ed sakey a kasal: “Talagan nalikna yo so Makristianon kaliberliber. Walaray kanta na panangidayew ed si Jehova ingen ta wala met so pigaran maabig a programa. Say pansasayaw tan musika so agtanton importante. Balibali tan makapabiskeg, tan amin a bengatla et mitunosan ed saray prinsipyo na Biblia.” Malinew, baleg so nagawaan na nobyo tan nobya pian napaneknekan da so pananisia ra panamegley na saray gawa ra.
Saray Regalo ed Kasal
15. Anton simbawa na Biblia so niyaplika nipaakar ed saray regalo ed kasal?
15 Diad dakel a bansa et kaslakan la parad saray kakaaro tan kakanayon so manregalo ed saramay mankasal. No labay yo so manregalo, anto so nayarin nodnonoten yo? Bueno, tandaan so inkuan nen apostol Juan nipaakar ed “maapan gloria na bilay.” Insiglaot to so ontan a panagpangta, aliwan ed saray Kristianon mangipapatnag na pananisia ra diad gawa ra, noagta dia ed saray walad ‘mundon mangangga.’ (1 Juan 2:16, 17) Nipaakar ed apuyanan ya imbaga nen Juan, nepeg kasin iyanunsio na saray balon-kasal so kangaranan na amin a nanregalo? Saray Kristiano ed Macedonia tan Acaya so angiter na kontribusyon parad saray agagi ed Jerusalem, balet anggapo so nabasa a niyanunsio so kangaranan da. (Roma 15:26) Dakel a Kristiano so agmaparungtal a manreregalo imbes ya agmanepeg ya ipaimano ra so inkasikara. Nipaakar ed saya, repasoen so simbawa nen Jesus a walad Mateo 6:1-4.
16. Anto so gawaen na saray balon-kasal pian agnasakitan so liknaan na arum no nipaakar ed saray regalo ed kasal?
16 Say pangipakabat ed saray nanregalo so “pansengegan na kompetisyon” no siopa so angiter na sankarakpan odino sankamablian a regalo. Sirin, saray makabat a Kristianon balon-kasal so agmangiyanunsio ed kangaranan na saray nanregalo. No iyanunsio so kangaranan na saray nanregalo, nayarin niiyan ed kababaingan so arum a nayarin agmakapanregalo. (Galacia 5:26, NW; 6:10) Tua, aliwan makapuy no amtaen na nobyo tan nobya no siopa so angiter na sakey a regalo. Nayarin naamtaan da ed sakey a matukoy a kard ya akatekep ed regalo balet agda itan ibabasa ed publiko. Sano manaliw, mangiter, tan mangawat na saray regalo ed kasal, walaan itayo na pankanawnawan mamaneknek ya anggan diad sayan pribadon pamaakaran et apektado na pananisia tayo iray kiwas tayo. *
17. Saray Kristiano so nepeg a nawalaan na anton kalat nipaakar ed pananisia tan gawa ra?
17 Say pamaneknek ed pananisia tayo so maseguron aglambengat mangilalanor ed pambilay a malinis ed moral, iyatendi ed Makristiano iran pantitipon, tan pibiang ed panagpulong a kimey. Komon ta amin tayo so nawalaan na mabilay a pananisia a mangaapekta ed amin a gawaen tayo. On, nipatnag tayo so pananisia tayo diad panamegley na saray gawa ya “ayadyari” odino sigpot ya agawaan, a mangilaktip ed saray aspekto na bilay a siningbat la.—Apocalipsis 3:2.
18. Panon tayon napaneknekan a tua iray salita ed Juan 13:17 nipaakar ed saray Makristianon kasal tan panduroypo?
18 Kayari na impangipatnag nen Jesus ed maabig ya alimbawa parad saray matoor ya apostol to diad mapaabeban impanguras to ed salisali ra, oniay inkuan to: “No amta yo so sarayan bengatla, mapalar kayo no sikaray gawaen yo.” (Juan 13:4-17) Diad lugar a panaayaman tayo natan, nayarin agla nakaukolan odino aliwan normal so panguras ed sali na arum a too, a singa say bisita ed abung tayo. Balet, unong ed kinonsidera tayo ed sayan artikulo, wala niray arum ya aspekto na bilay a nipatnag tayo so pananisia tayo diad maaro, makonsidera iran gawa, pati saramay bengatlan misiglaotan ed sosyal iran panduroypo tan saray Kristianon kasal. Nipatnag tayo so pananisia tayo balanglan no mankasal itayo odino imbitado itayo ed kasal odino onatendi ed maliket a panduroypo na saray Kristiano a malabay a mangipatnag na pananisia ra diad panamegley na saray kiwas da.
[Paimano ed leksab]
^ par. 16 Saray kaaruman ya aspekto nipaakar ed kasal tan saray nagagawan ponsia so singbaten ed ontumbok ya artikulon, “Pagmaliwen Yon Makapalikliket tan Mapagalang so Agew na Kasal Yo.”
Panon Yon Ebatan?
Panon yon napaneknekan so pananisia yo:
• sano mangoorganisa kayo na sosyal a panduroypo?
• sano mangiyuuksoy kayo na kasal odino ponsia?
• sano mangiiter odino mangaawat kayo na regalo ed kasal?
[Tepetepet Parad Panagaral]
[Litrato ed pahina 24]
Anggan sano daiset labat so imbitaan tayo, paiwanwan itayo ed ‘kakabatan a manlapud tagey’