Niwalwal so Antikristo

PANON mon protektaan so inkasika no amtam a walay makapatey a sakit ya onkakayat ed lugar yo? Nayarin pabiskegen mo so naturalisam tan onarawi ka ed totoon walaan na makaalis a sakit. Ontan met so nepeg tayon gawaen diad espiritual a paraan. Ibabaga ed sikatayo na Kasulatan a “wadia la ed mundo” so antikristo. (1 Juan 4:3) Pian ag-itayo “naalisan,” nepeg tayon bidbiren no sioparay “manag-awit na sakit” tan paliisan ira. Maong ta angitarya so Biblia na malaknab a pakatalos nipaakar ed sayan tema.

Say “antikristo” et mankabaliksan na “sumpad Kristo (odino aliwan tua a Kristo).” Kanian diad malaknab a pantalos et tutukoyen na satan a termino so amin ya onsusumpa odino mankuankuanan a Kristo odino manangilaman to. Oniay inkuan nen Jesus a mismo: “Say agmibiang ed siak sumpa ed siak [odino antikristo]; et say agmantipon ya ibak mangibuyak.”—Lucas 11:23.

On, insulat nen Juan so nipaakar ed antikristo masulok lan 60 a taon kayarin inatey si Jesus tan apaoli ed tawen. Kanian, nepeg tayon talosan iray gagawaen na antikristo ed no panon iratan a mangaapekta ed saray matoor a papatumbok nen Jesus diad dalin.—Mateo 25:40, 45.

Say Antikristo et Sumpa ed Papatumbok nen Kristo

Pinasakbayan nen Jesus iray papatumbok to a sikaray busolen na mundo ed inkalapagan. Inkuan to: “[Iyawat] da kayo ed pakapasegsegang, tan pateyen da kayo naani; tan gulaen da kayo naani na saray amin a nasyon nisengeg ed ngaran ko. Tan amayamay iray tilatilan propeta ya onalagey naani, tan ibalang da naani so saray amayamay.”—Mateo 24:9, 11.

Lapud papasegsegangen iray babangatan nen Jesus “nisengeg ed ngaran [to],” malinew a saray managpasegsegang et antikristo, odino sumpad Kristo. Natawag met ya  antikristo iray “tilatilan propeta,” ya arum ed sikara et datin Kristiano. (2 Juan 7) Insulat nen Juan a sarayan “dakel ya antikristo . . . linmetaw ira ed sikatayo, bangbalet agtayo ra kabiangan; ta no kabiangan tayo ra, nansiansia ra komon ed sikatayo.”—1 Juan 2:18, 19.

Saray imbalikas nen Jesus tan si Juan so malinew a mangipapabitar ya aliwan saksakey a too so antikristo noagta tugyopen na dakel ya indibidual. Niarum ni, lapud sikaray tilatila odino palson propeta, sakey ed saray manunan getma ra et say pamalikdo ed relihyon. Anto so arum ed saray metodo ra?

Mangikakayat Ira na Relihyoson Tilatila

Pinasakbayan nen apostol Pablo so kakimeyan ton si Timoteo a manalwar ed saray bangat na saray apostata, a singa di Himeneo tan Fileto, a walaan ira na “salitan manderal a singa say gangrena.” Inyarum ni nen Pablo: “[Saraya so] totoo a sinmipa ra nipaakar ed tua, ya ibabaga ra a say kioli ed bilay apalabas la, tan gogotgoten da so pananisia na saray arum.” (2 Timoteo 2:16-18) Mapatnag ya imbangat di Himeneo tan Fileto a say kikioli et simboliko tan saray Kristiano et inmoli la diad espiritual a pantalos. Diad tua et impalinew a mismo nen Pablo a no magmaliw a tuan babangatan nen Jesus so sakey a too, sikato so nabilay diad imaton na Dios. (Efeso 2:1-5) Anggaman ontan, say bangat di Himeneo tan Fileto so angibaliwala ed sipan nen Jesus nipaakar ed literal a kioli na inaatey diad silong na uley na Panarian na Dios.—Juan 5:28, 29.

Saray ideyan simboliko lambengat so kikioli so pinalesa ed saginonor na grupon tatawagen a saray Gnostiko. Lapud panisiaan na saray Gnostiko a nagamoran so pikakabat (gnoʹsis ed Griego) diad misteryoson paraan, intekep da so apostatan Inkakristiano diad pilosopiya na Griego tan mistisismo na Bukig. Alimbawa, ipapasen da a mauges so amin a pisikal a bengatla, tan lapud satan et ibabaga ra a si Jesus so aglinma dia bilang too noagta singano labat walaan na laman na too—sakey a sisiaen a tatawagen a Docetismo.  Unong a naimano tayo la, sayan mismo imay impasakbay nen apostol Juan a panalwaran tayo.—1 Juan 4:2, 3; 2 Juan 7.

Say sananey nin pinabrika tan gawa-gawan doktrina kalabas na pigaran siglo et say tatawagen a masanton Trinidad, a mangibabagan si Jesus et namparan Makapanyarin-amin a Dios tan Anak na Dios. Diad libro nen Dr. Alvan Lamson a The Church of the First Three Centuries, inkuan to a say doktrinan Trinidad et “nanlapu ed sakey a bengatlan agbalot naromog ed Kasulatan na saray Judio tan Kristiano; a satan so linmesa, tan inyarum ed Inkakristiano, diad panamegley na papari ya angadapta ed bangat nen Plato.” Siopa irayan papari? Sikaray apostatan klerigo a naingganyo ed saray paganon bangat na Griegon pilosopo a si Plato.

Say impangiyarum ed doktrinan Trinidad et sakey a manunan taktika na antikristo, lapud pinagmaliw na satan a misteryoso so Dios tan binuragas na satan so relasyon na Dios ed Anak to. (Juan 14:28; 15:10; Colosas 1:15) Isipen pa labat, panon a ‘makaasingger ed Dios’ so sakey a too, unong ya impaseseg na Kasulatan, no say Dios et sakey a misteryo?—Santiago 4:8.

Say lalo nin makapawetwet et inekal na dakel a managpatalos na Biblia so ngaran na Dios, a Jehova, diad saray patalos da, anggaman masulok a 7,000 a danay a pinmatnag itan diad orihinal a teksto! Malinew a say panasali ra a pagmaliwen so Makapanyarin-amin ya aliwa labat a misteryo noagta andiay-ngaran a misteryo et sakey a gawa na sigpot ya agpanagrespeto ed Manamalsa tayo tan ed impuyan a Salita to. (Apocalipsis 22:18, 19) Niarum ni, say impanalat ed madibinon ngaran panamegley na saray titulo a Katawan tan Dios et misumlangan ed modelon pikakasi nen Jesus, ya oniay asalambit ed satan: “Nagalang [odino, napasanto] komon so ngaran mo.”—Mateo 6:9.

Ipupulisay na Saray Antikristo so Panarian na Dios

Saray antikristo so nagkalautlan aktibo legan na ‘kaunoran iran agew’ a pambibilayan tayo la natan. (2 Timoteo 3:1) Say manunan getma na sarayan modernon-agew a managpalikdo et say pamalingo ed totoo nipaakar ed betang nen Jesus bilang Ari na Panarian na Dios, say mangatatawen a gobierno a magano lan manuley ed sankadalinan.—Daniel 7:13, 14; Apocalipsis 11:15.

Alimbawa, ikakalar na arum a lider na relihyon a say Panarian na Dios et sakey a kipapasen a walad puso na totoo, sakey a panmoria ya agbalot nibase ed Kasulatan. (Daniel 2:44) Ibabaga na arum a si Kristo et mankikimey diad panamegley na saray gobierno tan organisasyon ya inletneg na too. Ingen, oniay inkuan nen Jesus: “Aliwan diad sayan mundo so kawalaay panarian ko.” (Juan 18:36, Maung a Balita) On, aliwan si Kristo, noagta si Satanas so “prinsipe [odino, manuley] na mundo” tan “dios na sayan mundo.” (Juan 14:30; 2 Corinto 4:4, MB) Saya so rason no akin a magano lan panganggaen nen Jesus so amin a gobierno na too tan sikato labat so magmaliw a Manuley ed dalin. (Salmo 2:2, 6-9; Apocalipsis 19:11-21) Ipipikasi na totoo iyan pansumpalan sano ibabalikas da so Pikakasi na Katawan, a mangibabagan: “Onsabi la komoy Panarian mo. Nagawa la komon ed tapew na dalin so linawam.”—Mateo 6:10, MB.

Lapud susuportaan na dakel a relihyoson lider iray mapolitikan sistema na mundo, sikara so onsusumpa, a mamapasegsegang ni ingen, ed saramay mangiyaabawag na katuaan nipaakar ed Panarian na Dios. Makapainteres ta sinalambit na libro na Biblia ya Apocalipsis so sakey a simbolikon balangkantis—say “Babilonia a Baleg”—ya “abuanges ed dala na saray sasantos, tan ed dala na saray martires nen Jesus.” (Apocalipsis 17:4-6) Sikato met so mangaagamil na espiritual a panagbalangkantis diad panusuporta to ed “saray arari,” odino mapolitika iran manuley, diad dalin ta pian sikatoy paboran da. Sayan simbolikon bii et anggapoy arum noag saray palson relihyon ed mundo. Sikato so manunan kabiangan na say antikristo.—Apocalipsis 18:2, 3; Santiago 4:4.

Say Antikristo so ‘Mangibabangat na Labalabay a Dengelen’ na Totoo

Nilikud ed pangipupulisay da ed katuaan ed Biblia, dakel a tatawagen a Kristiano so mangitatalirak ed saray estandarte na Biblia nipaakar ed kondukta tan mas aabobonan da so moralidad ya aagamilen na karaklan. Sayan nagagawa et impasakbay  la na Salitay Dios: “Onsabi’y panaon a saray totoo [saramay mankuan a manlilingkor ed Dios] et agda naanosan a dengelen so tuan bangat, noagta unoren da lay labay da, tan mangala ra na saray bumabangat ya anggapoy arum ya ibangat da noag saray labalabay dan dengelen.” (2 Timoteo 4:3, MB) Sarayan relihyoson totoo a mangibabangat na katilaan so adeskribe met bilang “pakalala [odino, palso] ran apostoles, matitilan komikimey, omparungtal iran singa apostoles nen Kristo.” Oniay inkuan ni na Biblia: “Say kasumpalan [da] singa unong ed saray kimey da.”—2 Corinto 11:13-15.

Sikaray mangaagamil met na “binabagel a gawa,” a pakapatnagan na agpangingalngalep ed atagey iran prinsipyo ed moral. (2 Pedro 2:1-3, 12-14) Agta naiimano tayo ya ondarakel iray lider na relihyon tan saray papatumbok da a mangaalig—odino andi et mangokonsenti—ed agmakristianon ag-agamil, a singa say homoseksualidad odino seksual a pirerelasyon ed ag-asawa? Ikompara pan magano irayan panmoria tan estiloy-kabibilay ya aawaten ed inkalapagan dia ed ibabaga na Biblia ed Levitico 18:22; Roma 1:26, 27; 1 Corinto 6:9, 10; Hebreos 13:4; tan Judas 7.

“Salien Yo so Saray Espiritu”

Nisengeg ed say asalambit ed tagey, nepeg tayon talinengen iray salita nen apostol Juan ya agleglemewen odino ibaliwala iray relihyoson sisiaen tayo. Oniay impasakbay to: “Agyo ra sisiaen so amin ya espiritu [odino, impuyan a balikas]; noag ingen salien yo so saray espiritu no kien ira na Dios; ta dakel ya aliwan peteg a propetas so pinmaway dia ed mundo.”—1 Juan 4:1.

Imanoen pa so maabig ya alimbawa na pigaran “mapagalang” a totoo a nanayam ed syudad na Berea nen inmunan siglo. “Inako ra so salita ed sipaparaan a nonot; inagew-agew ya inusisa ra so sulat, no peteg so sarayan bengatla [a sinalita nen Pablo tan si Silas].” (Gawa 17:10, 11) On, magunaet a manaral iray taga-Berea, balet sineguro ra a saray bengatlan nadngel tan inawat da so talagan nibase ed Kasulatan.

Ontan met natan, saray tuan Kristiano so agpapaimpluensyaan ed saray manguman-uman a panmoria na karaklan noagta bebembenan da a malet so katuaan na Biblia. Oniay insulat nen apostol Pablo: “Pikakasik ya ombaleg lan ombaleg komoy panangaro yon tinekepay kakabatan tan nagnap a pakatalos.”—Filipos 1:9, MB.

No agmo ni agawaan itan, gawaen mon kalat so igamor na “[suston] kakabatan tan nagnap a pakatalos” diad panaral ed no anto so peteg ya ibabangat na Biblia. Saramay mangaalig ed saray taga-Berea so agnapapalikdo na “kunkunwarin salita” na saray antikristo. (2 Pedro 2:3) Imbes, sikaray ibubulos na espiritual a katuaan nipaakar ed peteg a Kristo tan saray tuan papatumbok to.—Juan 8:32, 36.

[Kahon/Litrato ed pahina 4]

NO ANTO SO IBABAGA NA BIBLIA NIPAAKAR ED ANTIKRISTO

“Ugugaw ya angkekelag, sikato la so kaunoran a panaon [a mapatnag a manutukoy ed anggaan na panaon na impanbilay na saray apostol]: tan unong na impakadngel yo a say antikristo et onsabi, ontan met natan ginmapo la ra a linmetaw so dakel ya antikristo.”

—1 Juan 2:18.

“Siopa so matila noag say mamaandi a si Jesus sikato so Kristo? Saya sikato so antikristo, a paandien to so Ama tan say Anak.”—1 Juan 2:22.

“Balang espiritu [“impuyan a balikas,” NW] ya agto pamintuan si Jesus, agkien na Dios: tan saya sikato so espiritu nen antikristo, a sikato so nadngel yo ya onsabi tan natan wadia la ed mundo.”—1 Juan 4:3.

“Dakel a manamalingo so linmoob ed mundo, salanti saray agda patuaen a si Jesu-Kristo linma dia a silalaman. Saya sikato so manamalingo, tan say antikristo.”—2 Juan 7.

[Kahon/Saray litrato ed pahina 5]

SAY MANAMALIKDO A WALAAN NA DAKEL A NENGNENG

Say salitan “antikristo” et onaaplika ed amin a mangibuburi ed ibabaga na Biblia nipaakar ed si Jesu-Kristo, amin ya onsusumpa ed Panarian to, tan amin a mamapairap ed papatumbok to. Kabiangan ed satan iray indibidual, organisasyon, tan nasyon a mankuankuanan a mangirerepresenta ed si Kristo odino agmanepeg a mangibabagan gagawaen da so betang na Mesias diad mapalakbat a pangisisipan da a nagamoran imay bengatla a si Kristo lambengat so makapangitarya, salanti, say tuan kareenan tan kaligenan.

[Credit Line]

Augustine: ©SuperStock/age fotostock

[Litrato ed pahina 7]

Singa saray taga-Berea, nepeg ya ‘inagew-agew tayon usisaen so Kasulatan’