No Anto so Kabaliksan na Panangaro ed Kaparan Too
No Anto so Kabaliksan na Panangaro ed Kaparan Too
“Aroen mo so kaparam a too unong ed sikan dili.”—MATEO 22:39.
1. Panon tayon nipatnag so panangaro ed Dios?
ANTO so kakaukolanen nen Jehova ed saramay mandadayew ed sikato? Sinegek nen Jesus so ebat diad simpli tan makabaliksan iran salita. Imbaga ton say sankabalegan a ganggan et say pangaro ed si Jehova diad interon puso, kamarerwa, nonot, tan biskeg tayo. (Mateo 22:37; Marcos 12:30) Unong a naimano tayo la ed akaunan artikulo, say panangaro ed Dios et mangilalanor ed pangunor ed sikato tan panumpal ed saray ganggan to bilang bales ed panangaro ya ipapanengneng to ed sikatayo. Parad saramay mangaaro ed Dios, aliwan makapabelat so panggawa na linawa to, noagta makapaliket ed sikara.—Salmo 40:8; 1 Juan 5:2, 3.
2, 3. Akin a nepeg tayon aralen so ganggan ya aroen so kapara tayon too, tan antoran tepet so onlesa?
2 Inkuan nen Jesus a say komaduan sankabalegan a ganggan et misiglaotan ed primeron ganggan: “Aroen mo so kaparam a too unong ed sikan dili.” (Mateo 22:39) Sayan ganggan so aralen tayo natan lapud maabig a rason. Say panaon a pambibilayan tayo et pakapatnagan na masiblet tan pikewet a panangipatnag na aro. Diad apuyanan iran deskripsion to ed “saray kaunoran ya agew,” insulat nen apostol Pablo ya ag-aroen na totoo so balang sakey, noagta say aroen da et say dili ra, kuarta, tan likeliket. Dakel so ‘naandian na aro ed nianakan,’ odino unong ed sakey a patalos na Biblia, sikara so “andian lay panangaro ed saray pamilya ra.” (2 Timoteo 3:1-4) Oniay impasakbay nen Jesu-Kristo: “Dakel so . . . manaawatan naani [ed] sakey tan sakey . . . lapud ondakel naani so kaugsan, say aro ray amayamay ombetel.”—Mateo 24:10, 12.
3 Balet, imanoen pa ya ag-imbaga nen Jesus ya ombetel so panangaro na amin. Lawas a wala iray mangipatnag ed klase na panangaro a kakaukolanen nen Jehova tan makanepegan ed sikato. Panggugunaetan na saramay peteg a mangaaro ed si Jehova a moriaen da met so arum a singa ed panmoria to. Balet, siopa so kapara tayon too a nepeg tayon aroen? Panon tayon ipatnag so panangaro ed kapara tayon too? Makatulong ed sikatayo so Kasulatan ta pian naebatan irayan importantin tepet.
Siopa so Kaparak a Too?
4. Unong ed Levitico kapitulo 19, siopa niray aroen na saray Judio?
4 Sanen sinaglawi to ed Fariseo a say komaduan sankabalegan a ganggan et say pangaro ed kaparan too a singa ed laman a dili, tinukoy nen Jesus so espisipikon ganggan ed Israel. Nisulat itan diad Levitico 19:18. Diad satan met a kapitulo, niganggan ed saray Judio ya aliwa labat a saray kapara ran Israelita so nepeg dan ipasen a kapara ran too. Oniay nikuan ed bersikulo 34: “Say sankaili a miayam ed sikayo sikato naani nibilang a singa say nianak ed abung yo, tan aroen mo naani a singa sika a dili; ta sikayo sansankaili kayo met nensaman diman ed dalin ya Ehipto.” Sirin, anggan saray aliwan Judio, nagkalautla iray proselita, so tratoen tekep na aro.
5. Panon so impakatalos na saray Judio ed panangaro ed kaparan too?
5 Balet, duma so panmoria na saray Judion papangulo ed panaon nen Jesus. Imbangat na arum ed sikara a say terminon “kaaro” tan “kaabay” et onaplika labat ed saray Judio. Nepeg a busolen iray aliwan Judio. Inkatunongan na saratan a managbangat a nepeg a mudmoraen na saray maridios iramay aliwan maridios. Inkuan na sakey a libro a “diad ontan a kipapasen et imposiblin napaandi so panagbusol. Mainomay itan ya onloor ed ontan a kipapasen.”
6. Anton duaran punto so impabitar nen Jesus sanen sinaglawi to so panangaro ed kaparan too?
6 Diad Sermon to ed Palandey, sinaglawi nen Jesus iyan isyu, ya impalinew to no siopa so nepeg a tratoen tekep na aro. Oniay imbaga to: ‘Nadngelan yo lan asalita, Aroen moy kaparam a too, tan gulaen moy kabusol mo. Et ingen kuan ko ed sikayo, Aroen yo ray kabusol yo, tan ipikasi iray mamapasegsegang ed sikayo, pian nayarian yoy magmaliw ya ananak nen Ama yon wala ed tawen, ta pabutayen to so banwa to ed saray mauges tan maong, tan papelagen toy uran ed saray matunong tan aliwan matunong.’ (Mateo 5:43-45) Impabitar dia nen Jesus so duaran punto. Unona, si Jehova et mabunlok tan mapangasi ed parehon maong tan mauges. Komadua, nepeg tayon aligen so alimbawa to.
7. Anton leksion so naaralan tayo ed parabolo nipaakar ed makaaron Samaritano?
7 Diad sananey ya inkagawa, oniay tepet ed si Jesus na sakey a Judion mikabisado ed Ganggan: “Siopa so kaparak a too?” Inmebat si Jesus diad impangisalaysay to ed sakey a parabolo ya aneskribe ed sakey a Samaritano ya akanengneng ed sakey a Judio, a sinabat na saray managtakew insan sinamsam dan amin so kayarian to. Anggaman bubusolen na karaklan a Judio iray Samaritano, tinambalan na Samaritano so sugat na saman a too insan inawit to ed sakey a panagdawesan pian manpaabig ditan. Anto so leksion? Say panangaro tayo ed kaparan too so nepeg ya onnatnat ed arum a totoo, ya aliwa labat ed saramay kapara tayo ed rasa, nasyonalidad, odino relihyon.—Lucas 10:25, 29, 30, 33-37.
No Anto so Kabaliksan na Aroen so Kapara Tayon Too
8. Anto so ibabaga na Levitico kapitulo 19 nipaakar ed no panon ya ipatnag so panangaro?
8 Singa met ed say panangaro ed Dios, say pangaro ed kaparan too et aliwa lambengat a liknaan; lalanoren na satan so kiwas. Makatulong so pangikonsidera ni ed konteksto na ganggan a nikurit ed Levitico 19 a mamibilin ed totoo na Dios ya aroen day kapara ran too a singa ed inkasikaran dili. Nabasa ditan so ganggan ed saray Israelita ya abuloyan da iray mairap tan sankaili a minabang ed panag-ani. Anggapo so panagtakew, panagpalikdo, odino agmatuan pidedeneng. Diad hudisyal iran pamaakaran et agnepeg ya ipatnag na saray Israelita so panangidumaduma. Anggaman nepeg ira a mamaat sano nakaukolan, sikara so espisipikon niganggan ya: “Agmo naani busolen so agim ed pusom.” Sarayan ganggan tan dakel nira so asegek ed oniaran salita: “Nepeg mo ya aroen so kaparam a too unong ed sikan dili.”—Levitico 19:9-11, 15, 17, 18.
9. Akin ya ingganggan nen Jehova iray Israelita ya ibiig day inkasikara manlapud arum iran nasyon?
9 Anggaman nepeg ya ipatnag na saray Israelita so panangaro ra ed arum, nepeg da met ya ibiig so inkasikara ed saramay mandadayew ed palson dirios. Amasakbay si Jehova nipaakar ed saray kapeligroan tan epekto na mauges a pipiulop. Alimbawa, nipaakar ed saray nasyon a sakopen na saray Israelita, oniay ingganggan nen Jehova: “Agka miaasawa ed sikara naani; agmo iiter naani bii ya anak mo ed laki ya anak to, odino agka naani mangaala na bii ya anak to a ‘yasawa ed laki ya anak mo. Ta paarapen to ed sananey so anak mo a laki pian ag-ontumbok ed siak, pian manlingkor ira ed sananey a dirios: dia ed satan ondalang naani sanok nen Jehova ed sikayo.”—Deuteronomio 7:3, 4.
10. Anto so nepeg tayon panalwaran?
10 Mipadpara, nepeg a manalwar iray Kristiano sumpad pirelasyon ed saramay nayarin mamaletey ed pananisia ra. (1 Corinto 15:33) Oniay simbawa ed sikatayo: “Agkayo miulop ed pako a duma na saray agmananisia,” saramay aliwan kabiangan na Kristianon kongregasyon. (2 Corinto 6:14) Niarum ni, asimbawa iray Kristiano a mangasawa odino miasawa “dia ed linawa na Katawan lambengat.” (1 Corinto 7:39) Balet, agtayon balot nepeg a mudmoraen iramay agmanisia ed si Jehova. Inatey si Kristo parad saray managkasalanan, tan dakel ed datin mangaagamil na mauges iran bengatla so anguman ed saray dalan da ta pian makapipulangan ira ed Dios.—Roma 5:8; 1 Corinto 6:9-11.
11. Anto so sankaabigan a paraan pian nipatnag tayo so panangaro ed saray agmanlilingkor ed si Jehova, tan akin?
11 Pian nipatnag so aro ed saramay agmanlilingkor ed Dios, sankaabigan lan paraan so mismon pangalig ed si Jehova. Anggaman kagula to so karelmengan, ipapatnag to so maaron-kaabigan ed amin diad pangiiter to ed sikara na pankanawnawan mangitalirak ed mauges iran dalan da ta pian nagamoran da so andi-anggan a bilay. (Ezequiel 18:23) ‘Labay nen Jehova ya amin et nagegemtan day panagsibkel.’ (2 Pedro 3:9) Linawa to ya “amin a totoo nilaban ira komon, tan ondago ra ed pakapikabat ed katuaan.” (1 Timoteo 2:4) Satan so rason no akin ya ingganggan nen Jesus iray patumbok to a manpulong tan manbangat tan ‘manggawa na saray babangatan ed amin a nasyon.’ (Mateo 28:19, 20) Diad pibibiang tayo ed sayan kimey, nipatnag tayo so aro ed Dios tan ed kaparan too, on, pati ni ingen ed saray ombubusol ed sikatayo!
Aroen Tayo Iray Kristianon Agagi Tayo
12. Anto so insulat nen apostol Juan nipaakar ed pangaro ed agi tayo?
12 Oniay insulat nen apostol Pablo: “Manggawa itayo na maabig ed saray amin, nagkalalo ed saray kaamong na pananisia.” (Galacia 6:10) Bilang Kristiano, obligasyon tayon ipatnag so aro ed saramay kapananisiaan tayo—saray agagi tayo ed espiritual. Kaunongan kaimportante iyan aro? Oniay insulat nen apostol Juan pian lalon napabitar iyan punto: “Anggan siopa a mamusol ed agi to sikato so akapatey: . . . No wala so mankuan, Aroen ko so Dios, tan busolen to so agi to, sikato so matila: ta say agmangaro ed agi to, anta anengneng to, agto nayarian ya aroen so Dios ya agto anengneng.” (1 Juan 3:15; 4:20) Mapuersa irayan salita. Inyaplika nen Jesu-Kristo iray salitan “akapatey” tan “matila” ed si Satanas a Diablo. (Juan 8:44) Agtayon balot labay a tawagen na ontan iran termino!
13. Diad antoran paraan a nipatnag tayo so panangaro ed saray kapananisiaan?
13 Saray tuan Kristiano so ‘binangatan na Dios a mangaro ed sakey tan sakey.’ (1 Tesalonica 4:9) Sikatayo so ‘aleg a mangaro ed salita odino dia ed dila, noag dia ed gawa tan katuaan.’ (1 Juan 3:18) Say panangaro tayo so nepeg ya ‘ag-atekepan na pankunkunwari.’ (Roma 12:9) Say aro so mamakiwas ed sikatayon magmaliw a mapangasi, maabagey, manamerdona, maan-anos tan aliwan maimon, malastog, mapangta, odino masiblet. (1 Corinto 13:4, 5; Efeso 4:32) Satan so mamakiwas ed sikatayon ‘magmaliw ya ariripen na sakey tan sakey.’ (Galacia 5:13) Imbaga nen Jesus ed saray babangatan to a manaaroan ira ed balang sakey unong ya impangaro to ed sikara. (Juan 13:34) Say Kristiano so nepeg sirin a mabulos a mangibuis ni ingen ed bilay to parad saray kapananisiaan to sano nakaukolan.
14. Panon tayon nipatnag so aro ed loob na pamilya?
14 Nagkalalo lan nepeg ya ipatnag so aro ed loob na Kristianon pamilya tan nagkalautla ed baetan na asawan laki tan bii. Ontan lan kaelet so bedber na panamaley kanian oniay imbaga nen Pablo: ‘Nepeg a saray asawan lalaki et aroen da iray kaasawaan dan dili a singa panangaro ra ed laman dan dili.’ Insan inyarum to: “Say mangaro ed asawa ton dili aroen toy dilin laman to.” (Efeso 5:28) Nanengneng tayo so impangidanet nen Pablo ed sayan simbawa diad ontumbok a limaran bersikulo. Ag-aligen na asawan laki a mangaaro ed asawa to iray Israelita ed panaon nen Malaquias a mapalikdon akideneng ed saray kaasawaan da. (Malaquias 2:14) Pablien na a sawan laki so asawa to. Say akulaw to so aroen ton singa impangaro nen Kristo ed kongregasyon. Say aro so mamakiwas met ed asawan bii a manrespeto ed asawa to.—Efeso 5:25, 29-33.
15. Anto so inkuan tan ginawa na arum lapud naimatonan da so aroan na sanaagi?
15 Malinew, sayan klase na aro so pakabidbiran ed saray tuan Kristiano. Oniay imbaga nen Jesus: “Lapu ed saya amin a too nabirbiran da a sikayo ray babangatan ko, no wala so aro yo ed sakey tan sakey.” (Juan 13:35) Lapud panangaro tayo ed balang sakey, nasagyat so totoo ya onasingger ed Dios ya aaroen tan irerepresenta tayo. Alimbawa, wala so report ed Mozambique nipaakar ed sakey a Tasin pamilya. “Anggapo nin balot so naimatonan min singa onia. Diad sakey a ngarem et sinmabi so makmaksil a dagem, a tinumbokan na biewbiew ya uran tan graniso. Dineral na maksil a dagem so abung mi a gawa’d bolo, tan tinmekkiab so yeron atep mi. Sanen sinmabi iray agagi ed asingger iran kongregasyon tan tinmulong ira a mangipaalagey ed abung mi, oniay inkuan na saray mankelaw a kakaabay mi: ‘Agaylay abig na relihyon yo. Agmi nin balot agamoran so ontan a klase na tulong manlapud simbaan mi.’ Imbukay mi so Biblia tan impanengneng mi ed sikara so Juan 13:34, 35. Natan et dakel ed saray kakaabay mi so manaaral la na Biblia.”
Panangaro ed Saray Indibidual
16. Anto so pandumaan na pangaro ed sakey a grupo tan say pangaro ed saray indibidual?
16 Aliwan mairap so mangaro ed kapara tayon totoo bilang grupo. Balet, mairap so pangaro ed saray indibidual. Alimbawa, say panangaro na arum a totoo ed kapara ran too et mangilalanor lambengat ed pandonasyon ed sakey ya organisasyon ya ontutulong ed saray mankaukolan. On, mas mainomay so pangibaga ya inaro tayo so kapara tayon too nen say pangaro ed sakey a katrabahoan a singa agmangiyaansakit ed sikatayo, sakey ya agmakaaron kaabay, odino sakey a kaaro ya anismaya ed sikatayo.
17, 18. Panon ya impatnag nen Jesus so panangaro ed saray indibidual, tan anto so motibo to sanen ginawa to iratan?
17 Nipaakar ed pangaro ed saray indibidual, makaaral itayo ed si Jesus, a naspot ya angipatnag ed saray kalidad na Dios. Anggaman sikato so linma diad dalin pian dondonen so kasalanan na mundo, impatnag to so panangaro ed saray indibidual—mansasakit a bii, sakey ya akating, tan sakey ya ugaw. (Mateo 9:20-22; Marcos 1:40-42; 7:26, 29, 30; Juan 1:29) Mipadpara, nipanengneng tayo met so aro ed kapara tayon too diad paraan na pidedeneng tayo ed saray indibidual a naaabet odino nakakatongtong tayo ed agew-agew.
18 Balet, agtayon balot lilingwanan a say aro ed kaparan too et nisiglaot ed panangaro ed Dios. Anggaman tinulongan nen Jesus iray mairap-bilay, pinaabig to so mansasakit, tan pinakan to iray nanaerasan, say motibo to sanen ginawa to irayan amin ontan met ed impangibangat to ed sikara et say pakatulong ed sikara a makapipulangan ed si Jehova. (2 Corinto 5:19) Ginawa nen Jesus so amin a bengatla pian nigloria so Dios, ya agton balot nilingwanan ya irerepresenta tan ipapatnag to so Dios ya aaroen to. (1 Corinto 10:31) Diad pangalig ed alimbawa nen Jesus, nipatnag tayo met so puron panangaro ed kaparan too ingen ta mansiansia itayon agkabiangan na mundo na marelmeng a katooan.
Panon Tayon Aroen so Kaparan Too a Singa ed Inkasikatayon Dili?
19, 20. Anto so kabaliksan na aroen tayo so kapara tayon too a singa ed inkasikatayon dili?
19 Oniay imbaga nen Jesus: “Aroen mo so kaparam a too unong ed sikan dili.” Natural lambengat ya asikasoen tayoy laman tayo tan nawalaan na asimbang a panagrespeto ed dili tayo. No aliwa ya ontan, sayan ganggan et agtanton makabaliksan. Sayan manepeg a panangaro ed dili et agnepeg ya ipara ed sinisiblet a panangaro ed dili a sinalambit nen apostol Pablo diad 2 Timoteo 3:2. Imbes, satan so makatunongan a panamabli ed dili. Satan so deneskribe na sakey ya iskolar na Biblia bilang “say asimbang a panangaro ed dili, ya aliwan panangipaatagey ed dili bilang ‘superyor’ nisay panangiyabeba ed dili a singa ‘anggapoy kakanaan.’”
20 Say kabaliksan na pangaro ed arum a singa pangaaro tayo ed laman tayon dili et ipasen tan tratoen tayo so arum unong ed paraan a labay tayo met a pangipasen tan pantrato ra ed sikatayo. Oniay imbaga nen Jesus: “Amin a bengatla sirin a labay yo a gawaen na totoo ed sikayo, ontan so gawaen yo met ed sikara.” (Mateo 7:12) Imanoen pa ya ag-imbaga nen Jesus a nodnonoten so ginawa na arum ed sikatayo nensaman insan balesen itan na kamaongan. Imbes, nepeg tayon isipen no panon so labay tayon pantrato ed sikatayo na arum insan ontan met so gawaen tayo ed sikara. Imanoen met ya aglabat inyaplika nen Jesus iray salita to ed kakaaro tan agagi. Inusar to so salitan “totoo,” a nayarin mangipapabitar a nepeg ya ontan met so pideneng tayo ed amin a totoo, amin a naabet tayo.
21. No aaroen tayo so arum a totoo, anto so ipapatnag tayo?
21 No aaroen tayo so kapara tayon too, ag-itayo manggawa na mauges ed sikara. Oniay insulat nen apostol Pablo: “Saraya so ganggan, Agka mikalugoran, Agka mamatey, Agka mantakew, Agka mangaagum, tan no wala so bengatla ya arum nin ganggan, dia ed saya a salita nitekep la, a salanti, Aroen mo so kaparam a too unong ed sikan dili. Say aro agmanggawa na mauges ed kapara ton too.” (Roma 13:9, 10) Pakiwasen itayo na aro pian nonoten iray paraan a makapanggawa itayo na kamaongan ed arum. No aaroen tayo so kaparan tayon totoo, nipapatnag tayo met so panangaro ed samay amalsa ed too unong ed indengan To, salanti, si Jehova a Dios.—Genesis 1:26.
Panon Yon Ebatan?
• Siopa so nepeg a pangipanengnengan tayo na panangaro, tan akin?
• Panon tayon nipatnag so panangaro ed saramay agmanlilingkor ed si Jehova?
• Panon so impaneskribe na Biblia ed panangaro a nepeg tayon ipatnag ed saray agagi tayo?
• Anto so kabaliksan na pangaro ed kaparan totoo a singa ed inkasikatayon dili?
[Tepetepet Parad Panagaral]
[Litrato ed pahina 26]
‘Siopan talaga so kaparak a too?’
[Litrato ed pahina 29]
Say panangaro nen Jesus so nipatnag met ed saray indibidual