Istorya na Bilay

Nanresulta ed Magnayon Iran Bendisyon Iray Dugan Desisyon

Unong ed Salaysay nen Paul Kushnir

NEN 1897, inmalis ira di lakik tan baik manlapud Ukraine pian manayam ira ed Canada, diad asingger ed baley na Yorkton, Saskatchewan. Kaiba ra so apatiran ananak da, taloran laki tan sakey a bii. Samay bii, a manngaran na Marinka, so angiyanak ed siak bilang komapiton anak to nen 1923. Simpli labat so bilay mi nensaman balet ta maligen. Maabig iray kakanen mi tan makapal iray kawes mi, tan say gobierno so mangitatarya na manuna iran serbisyo ed publiko. Mantutulongan iray makaaron sankakaabay diad panag-ani tan ed proyekton panagpaalagey. Legan na panaoy ambetel nen 1925, walay dinmalaw ed sikami a sakey ed saray Estudyante na Biblia, say tawag nensaman ed saray Tasi nen Jehova. Bilang resulta, sikami so apakiwas a manggawa na saray desisyon, a saratan so pisalsalamatan ko angga ni’d natan.

Sanen Nipasabi so Katuaan na Biblia ed Pamilya Mi

Inawat nen Nanay so pigaran bokleta ya inyopresi na samay Estudyante na Biblia tan agnambayag et akabatan to so katuaan. Maples so inyaligwas to ed espiritual tan abautismoan nen 1926. Sanen nagmaliw lan Estudyante na Biblia si Nanay, sigpot a nauman so panmoria na pamilya mi nipaakar ed bilay. Say ayaman mi so nagmaliw a darawesan na saray sankaili. Mabetbet a manpupundo ed sikami iray ombiabiahen manangasikaso, a tatawagen a pilgrim, ontan met ed arum niran Estudyante na Biblia. Nen 1928, say “Eureka Drama,” a pinasimplin bersion na “Photo-Drama of Creation” so impabantay ed sikami na ombiabiahen manangasikaso. Binayes to so gakgalaw min patang-patang a no piriten et ontanol. Sano piriten to la itan, mansalat la so slide. Talagan nanliketan min maong so impangipabayes mi ed sikato na gakgalaw mi!

Diad kada ibisita ed sikami na ombiabiahen manangasikaso a si Emil Zarysky, awit to so luluganan to a pinagka-abung to. No maminsan et kaiba to so anak ton balolaki, ya amaseseg ed sikamin ugugaw a nonoten mi so pampayunir odino panlingkor a sigpot-panaon. Dakel met a  payunir so akiayam ed sikami. Aminsan et pinabayes nen nanay na kawes so sakey a payunir legan ton dadaiten so aderal a kawes na satan a payunir. Balet, sanen inmalis la imay payunir, apiawit to imay kawes. Agto nipawil a tampol itan a kawes kanian sikatoy kinmerew na dispensa. Oniay inkuan to ed sulat to: “Anggapoy dies sentimos ko a pambayar ed silyo.” Agayla, agto la komon impawil so kawes! Naalig ko met komon so panagsakripisyo na sarayan payunir. Aapresyaen kon maong so inkamaparawes nen Nanay, a lapud satan et malikeliket so bilay mi tan inmaralem so panangaro mi ed saray agagi.​—1 Pedro 4:8, 9.

Agnagmaliw ya Estudyante na Biblia si Tatay, ingen ta agto kami sinebelan. Impausar to ni ingen ed saray agagi so baleg a kamarin to parad sakey-agew ya asamblea nen 1930. Pandinayewan ko so liket tan inkauksoy na saman ya okasyon anggano pitoy taon ko ni labat ed saman. Nen 1933, si Tatay so naandi’d bilay. Agbalot kinmapuy so determinasyon nen Nanay a mangiwanwan ed sikami ed tuan panagdayew, anggaman bukbukor to lay mangaasikaso ed sikamin walo ya ananak to. Naynay to ak ya ipilan miaral. Nensaman et mabaybayag so aral, kanian labay ko met komon so makapigalaw ed arum ya ugugaw a papaulyanan na atateng dan manggalaw ed paway. Balet, lapud rerespetoen koy Nanay, nansiansia ak ed abay to. Sano manluluto, sikatoy mabetbet a mangaon na sakey a teksto insan to ipabitla ed siak no iner ed Biblia so pakaromogan ed satan. Nen 1933 et dakdakel so naani mi, kanian say sulok ed nanlakoan mi so insaliw nen Nanay na luganan. Sikatoy binalaw na arum a kakaabay mi ya inkuan dan nampirdi labat na kuarta, balet amta to a talagan makatulong ed sikami so luganan diad teokratiko iran aktibidad mi. Dugay desisyon to!

Tinulongan Ak na Arum a Makapandesisyon na Duga

Onsasabi so panaon ed bilay na sakey a kalangweran a kaukolan toy mandesisyon nipaakar ed arapen to. Sanen sinmabi itan a panaon ed sikara di atsik Helen tan Kay, ginmapo iran nampayunir. Si John Jazewsky, sakey a makalakal a balolakin payunir, so maliket ya akiayam ed abung mi. Kinerew nen Nanay ed sikato a manpirmi nin magano pian tulongan to kami ed daralusan mi. Diad kaunoran, akapan-asawa si John tan si atsik Kay, tan nampayunir ira diad asingger ed lugar mi. Sanen 12 años ko, impila da ak a manpulong legan na bakasyon ko ed eskuelaan. Lapud satan et asalik so bilay na sakey a payunir.

Sinmabi panaon, asarag mi met la nen kuyak John ya asikasoen so daralusan mi. Kanian pankanawnawa nen Nanay so manpayunir legan na saray bulan na tiagew ed sikami. Inusar ton luganan so kariton a guguyoren na masiken lan kabayo. Say inngaran nen Tatay ed sayan kabayo et Saul lapud agto napatulok, balet maamo itan ed kinen Nanay tan mainomay ton napatulok. Labalabay mi nen kuyak John so mandalus, balet lapud naynay ya iistoryaen nen Nanay so eksperiensya to ed panagpulong kasabi to’d abung, naaro mi so panagpayunir a nagkalalo nen say panagdalus. Nen 1938 et lanang ak lan manpupulong, tan nen Pebrero 9, 1940, siak so abautismoan.

Manga pigaran taon ed saginonor, aturo ak bilang lingkor ed kongregasyon. Siak so mangaasikaso ed saray rekord na kongregasyon tan malikeliket ak sano nanengneng kon walay inaligwasan na kimey. Walay personal a teritoryak diad sakey a baley a manga samploran milya so kaarawi manlapud ayaman mi. Legan na panaon na ambetel, siak so sinimban manaakar paonla diman tan sakey odino duaran labi ak a miuugip diad tagey na abung na sakey a pamilyan walaan na interes ed Biblia. Kayari na agtanton mataktikan impitongtong ko ed sakey a ministro na Lutheran, pinagyaw to ak a manawag na pulis no agko tundaan a pulongan iray pulok to. Mas lalo la ingen a binmiskeg so determinasyon kon mantultuloy.

Nen 1942, si atsik Kay tan say asawa ton si John so  namplanon mi-asamblea ed Cleveland, Ohio, diad Estados Unidos. Malikeliket ak lapud impila da ak. Saman a kombension et sakey ed saray sankaabigan a naeksperiensyak. Nagmaliw ak a desididon manumpal ed saray planok ed arapen. Sanen inyanunsio nen Brother Nathan Knorr, say mangidadaulo nensaman ed sankamundoan a kimey, a nakaukolan so 10,000 a payunir, siak so nampayunir a tampol!

Nen Enero 1943, binmisita ed kongregasyon mi si Henry, sakey ya ombiabiahen ministro. Sikami so asagyat tan apaseseg a maong ed paliwawa to. Diad kaimbuasan kayari na paliwawa to, say temperatura so inmabot ed -40 degrees Celsius, tan lalo a binmetel sanen sinmiplog so maksil a dagem manlapud amianen-sagur. Kaslakan et agkami la ompapaway ed abung no ontan lan kabetel so panaon, balet mapilit si Henry ya ompaway pian manpulong. Sikato tan saray arum so linma ed sakey a purok a manga 11 kilometro kaarawi, a linmugan ira ed baleg a galusan de-atep a walaay pandangdangan. Bukbukor ko la balet so dinmalaw ed sakey a sanasawa a walaan na limaran anak a lalaki. Impaiyaralan ira na Biblia, tan diad kaunoran et inawat da so katuaan.

Panagpulong Anggaman Walay Pananebel

Legan na Guerra Mundial II, sinebelan so panangipulong na Panarian ed Canada. Kaukolan min iyamot so uusaren min literatura na Biblia, tan diman ed daralusan mi so maslak a pangiyaamotan mi. Mabetbet a mansusukisok ditan iray popolis balet anggapon balot so aromog da. Sano manpupulong kami, say Biblia labat so uusaren mi. Mantitipon kami diad melag a grupo, tan sikami nen kuyak John so aturon managtulor na literatura diad maamot a paraan.

Legan na guerra, akibiang so kongregasyon mi ed panangibunog na bokletan End of Nazism (Anggaan na Uley na Nazi). Ginawa mi itan diad pegley-labi. Siak so mankebbiew legan a maal-alwar kamin oonla ed kada abung pian itilak so bokleta ed arap na puerta. Makapatalaw a maong ed siak iman a ginawak. Agaylan nainawaan ak sanen niiter mi so unor lan kopya na saman a bokleta. Kayari na saman, nanapura kamin pinmawil ed akaparadan luluganan, sineguro mi a wadman kami lan amin, insan kami la tinmaynan leleg na ambilbilunget a labi.

Panagpayunir, Inkipriso, tan Saray Asamblea

Nen Mayo 1, 1943, nampatanir ak ed si Nanay antis ak a linma ed primeron asainmin ko bilang payunir. Say awit ko labat ed saman et 20 a dolyar (Canadian) tan sakey a melag a maleta. Si Brother Tom Troop tan say maaron pamilya to a manaayam ed Quill Lake, Saskatchewan, so maliket ya angabrasa ed siak. Diad tinmumbok a taon, linma ak ed sakey a nisulinek a teritorya ed Weyburn, Saskatchewan. Nen Disyembre 24, 1944, siak so inaresto legan kon manpupulong diad karsada. Kayari na aganon impangipriso ra ed siak, inawit da ak ed sakey a kampo ed Jasper, Alberta. Kaibak diman so arum niran Tasin priso, ya apaliberan kami na saray alay dakep a palsa nen Jehova, saray baton-palandey ed Canada. Diad kagapo na 1945, inabuloyan kami na saray opisyal ed kampo ya onatendi ed pantitipon diad Edmonton, Alberta. Impasabi nen Brother Knorr so makapasagyat a report nipaakar ed aligwas na sankamundoan a kimey. Pinirawat mi a nibulos kami la komon ta pian sigpot kami lan makapibiang lamet ed panagpulong.

Sanen nibulos ak, intuloy koy nampayunir. Agnambayag et niyanunsio so kagawa na “All Nations Expansion” ya Asamblea diad Los Angeles, California. Walay sakey ya agin laki diman ed balon teritoryak ya angiparaan ed trak to tan kinargaan to na saray bangkon napanyurongan na 20 a totoo. Nen Agosto 1, 1947, sikami so makatantandan nambiahe na 7,200 a kilometro kaarawi, a dinmalan kami ed karikaan, desierto, tan diad mararakep iran lugar, pati diad saray parki na Yellowstone tan Yosemite ed Estados Unidos. Agaylan abig ya eksperiensya so 27 ya agew ya impanbiahe mi a pawil-patubo!

Say kombension a mismo et alay abig ya eksperiensya ya agmin balot nalingwanan. Pian sigpot ak a makapibiang ed sayan okasyon, nanlingkor ak bilang attendant no agew tan managbantay no labi. Kayarik ya inmatendi ed miting parad saramay malabay a manmisionaryo, nampirma ak na aplikasyon balet agak maniilalo a natawag ak. Kaleganan  ni, inawat ko so imbitasyon a manpayunir diad probinsya na Quebec ed Canada nen 1948.​—Isaias 6:8.

Legan tan Kayari na Impanaral Ko ed Gilead

Nen 1949, aliketan ak sanen naimbitaan ak a manaral ed koma-14 a klase na Watchtower Bible School of Gilead. Satan a panangipasal so amabiskeg na pananisiak tan lalon apaapit ak ed si Jehova. Si bayaw kon John tan atsik Kay so akapanaral la ed koma-11 a klase tan nanlingkor ira bilang misionaryo diad Amianen a Rhodesia (natan et Zambia). Nanaral met ed Gilead si kuyak John nen 1956. Kaiba toy asawa ton si Frieda a nanlingkor ed Brazil ed loob na 32 a taon ya anggad impatey to.

Diad agew na impangraduar ko nen Pebrero 1950, apaseseg ak a maong ed duaran telegrama, a nanlapud si Nanay so sakey tan say sananey et nanlapud pamilyan Troop ed Quill Lake. Oniay nabasa ed telegrama na pamilyan Troop, ya apauloan na “Bilin ed Sakey a Mangraduar”: “Espisyal iyan agew ed sika. Agew a makatantanda; sika komon so ontalona tan manggayaga.”

Akaawat ak na asainmin a manlingkor diad syudad na Quebec, balet nampirmi ak nin agano diad Kingdom Farm ed New York, a kawalaan nensaman na Gilead School. Sakey ya agew, tinepetan to ak nen Brother Knorr no labay koy onla ed Belgium. Balet kalabas na pigaran agew, tinepet to no labay kon awaten so asainmin diad Netherlands. Sanen naawat ko so sulat parad asainmin ko, nikuan ed satan a siak so “manlingkor bilang manangasikaso ed sanga.” Abigla ak ed saman.

Nen Agosto 24, 1950, nambiahe ak a paarap ed Netherlands panamegley na barko ed loob na 11-agew, tan leleg na satan et binasak so balon paway a New World Translation of the Christian Greek Scriptures. Sinmabi ak ed Rotterdam nen Setyembre 5, 1950, a diman et malikeliket so pamilyan Bethel ya angabrasa ed siak. Anggaman ed makapuy iran epekto na Guerra Mundial II, maabig so agawaan na saray agagi pian nituloy iray Makristianon aktibidad. Legan kon dedengelen so pangiistorya ra no panon iran akapanmatoor anggaman ed graben panamasegsegang, inisip ko ya ompan nairapan irayan agagi a manlingkor diad panangiwanwan na sakey ya agni eksperiensyado tan malangwer nin manangasikaso na sanga. Balet, pinmatnag ed saginonor ya anggapo manaya so nepeg kon pampagaan.

Siempre, walaray pamaakaran a kaukolan ya asikasoen. Magano la ed saman so kombension sanen sinmabi ak tan siak so nandinayew lapud nilibon delegado so akapampundo diad pasen na kombension. Diad tinmumbok a kombension, insuherik a mananap kami na saray pampundoan diad pribado iran ayaman. Inisip na saray agagi a maabig itan a suhestion, balet aliwan matukoy ed bansa ra. Kayari min nantotongtongan itan, nampapaknaan mi a kapaldua ed saray delegado so manpundo diad mismon pankombensionan tan say kapaldua et diad saray ayaman na aliwan-Tasi diad kaliberliber na pankombensionan. Malikeliket kon impaamta ed si Brother Knorr iray resulta na satan sanen inmatendi ed  kombension. Balet, abaliw so lupak sanen abasak so report nipaakar ed kombension mi diad The Watchtower, ya angibagan: “Mailalo kami a diad ontumbok et nawalaan ni na pananisia iray agagi insan ira mansagpot a mananap na pampundoan na saray mikombension diad pasen a sankaepektiboan so panagpulong, salanti, diad kaabungan na totoo.” Ontan a mismo so ginawa mi diad ‘tinmumbok’ a kombension!

Nen Hulyo 1961, naimbitaan so duaran manangilaman na sangan opisina ya onatendi ed miting ed London a kaiba so arum niran manangilaman na sanga. Inyanunsio nen Brother Knorr so pangipatalos ed New World Translation of the Holy Scriptures diad arum nin lenguahe, a kabiangan so Ulandes. Agaylan makapaliket iman a balita! Ingen, anggapon balot so ideya mi no kaunongan kabaleg itan a kimey. Kayari na duay taon, nen 1963, nanliketan koy impakawalaan na betang diad programa ed kombension ed New York, a diad saman et nipaway so New World Translation of the Christian Greek Scriptures ed lenguahen Ulandes.

Saray Desisyon tan Balo Iran Asainmin

Nen Agosto 1961, nankasal kami nen Leida Wamelink. Sikaran sankapamilyaan so angawat ed katuaan nen 1942 legan na panamasegsegang na Nazi. Nampayunir si Leida nen 1950 tan sikatoy atawag ed Bethel nen 1953. Say inkakuli to diad Bethel tan diad kongregasyon so angombinse ed siak a sikatoy magmaliw a matoor a kaibak diad ministeryo.

Masulok ni labat a sakey taon kayari na impankasal mi, siak so naimbitaan diad Brooklyn parad samploy-bulan a kurso a kaaruman a panangipasal. Anggapo so uksoyan a nayarin ipila iray kaasawaan a bibii. Balet, anggaman mansasakit ed saman si Leida, sikatoy maaron inmabobon a nepeg kon awaten so imbitasyon. Diad saginonor et linmoor so sakit to. Ginawa mi so anggaay nayarian mi a makapansiansia ni ed Bethel balet ta diad kaunoran et denesidi mi a mas praktikal no ituloy mi lay panlingkor a sigpot-panaon diad paway. Kanian nanlingkor kami ed kimey a panagbaroy. Agnambayag, kinaukolan ya operaan so akulaw ko. Lapud maaron pananuporta na saray kakaaro mi, atalonaan mi so situasyon mi, tan kalabas na sakey taon et nayarian mi lay mangawat lamet na asainmin bilang manangasikaso na distrito.

Nanggayagaan mi so pitoy taon a makapaseseg a panaglingkor diad kimey a panagbaroy. Insan, kinaukolan mi lamet so manggawa na ambelat a desisyon sanen naimbitaan ak a manbangat ed Kingdom Ministry School diad Bethel. Inawat mi itan a pananguman anggaman medyo mairap, lapud naaro mi la so panagbaroy a ministeryo. Say impanbangat ko ed 47 a klase, a kada sakey et nambayag na duay-simba, so angiter ed siak na maabig a pankanawnawa pian ninabang ko iray espiritual a bendisyon ed saray mamatatken ed kongregasyon.

Kaleganan na satan, manpaparaan ak met lan ombisita ed si nanay ko nen 1978. Balet, nen Abril 29, 1977, sikami so abigla sanen akaawat kami na telegrama a si Nanay et inatey la. Naermenan ak a maong lapud agko la narengelan so matamoy a boses to tan agko la nibaga ed sikato so pisalsalamat ko ed amin a ginawa to parad siak.

Kasumpal na Kingdom Ministry School, sikami so inimbitaan a magmaliw a membro na pamilyan Bethel. Insan kalabas na pigaran taon, nanlingkor ak bilang coordinator na Komite na Sanga ed loob na samploy taon. Asabi panaon, say Mananguley ya Ulop so anuro na balon coordinator, a mas makayarin manakbat ed responsabilidad. Misalsalamat ak ed satan.

Manlilingkor Kami ni Anggaman Maedad la

Natan et 83 años mi la nen Leida. Panggagayagaan ko so masulok lan 60 a taon ed sigpot-panaon a serbisyo, a say unor ya 45 a taon ed satan et kaibak so matoor ya asawak. Parad sikato, say panusuporta to’d siak ed amin ya asainmin ko et kabiangan na dedikadon serbisyo to ed si Jehova. Natan et gagawaen mi so anggaay nayarian mi diad Bethel tan diad kongregasyon.​—Isaias 46:4.

Panapanaon, panliliketan mi a nonodnonoten iray importantin agawgawa ed bilay mi. Anggapoy pagbabawian mi ed saray ginawa mi diad panaglingkor ed si Jehova, tan kombinsido kami a sankaabigan iray desisyon a ginawa mi sanen malangwer kami ni. Determinado kami a mantultuloy a manlingkor tan mangigalang ed si Jehova ya usaren so interon biskeg mi.

[Litrato ed pahina 13]

Kaibak si kuyak Bill, tan say kabayo min si Saul

[Litrato ed pahina 15]

Diad agew na kasal mi nen Agosto 1961

[Litrato ed pahina 15]

Sikami nen Leida natan