Panangiletneg na Pananisia ed “Abung na Bato”

Say kabaliksan na ngaran na satan a bansa ed Aprika et “Abung na Bato.” Sakey itan a bansan akabkabat lapud Victoria Falls ontan met ed nanduruman balang a tantanaman tan atap ya ayayep. Balet, nilikud ed satan, diad amin a bansa ed abalaten na Sahara, ditan so kawalaan na saray sankabalegan a karaanan a paalagey a ginaway too. Satan so kineteg na sakey a nipaatagey a patar a granito. Lapud dugarugan klima, sayan patar et mabuna tan maberde. Satan a bansa et say Zimbabwe, a panaayaman na 12 milyon a totoo.

AKIN ya angaranan itan na Abung na Bato? Nen 1867, si Adam Renders ya umaanop tan managdiskobre so akanengneng na angkakabaleg iran paalagey a bato ya ataytayak ed masulok a 720 ya ektarya. Sikatoy nanlapud impanbabaroy to ed kaalugan na Aprika, a say kaabungan ditan et kaslakan lan gawa’d pitek, pigaran poste, tan atep a temel. Insan to nakar itan ya ageray-geray a baton paalagey na maawang a syudad, a tatawagen la natan a Baleg a Zimbabwe.

Sarayan geray so naromog ed abalaten a mismo na kabkabat natan a baley na Masvingo. Arum ed sarayan ageray-geray lan padir, a gawa’d ag-asimentoan a pinantatapewan a baton granito, et masulok a 9 metro katagey. Diad saratan a geray et walay nikadkaduman tori a singa binalintuag ya apa. Say dayametro na sengeg na satan et 6 metro, tan say kaatagey to et 11 metro. Ag-amta no anton talagay gagala na impamaalagey  ed satan. Sarayan geray et sani nen koma-walon siglo C.E., balet ta walay ebidensya a nanayaman iyan lugar nilasus taon ed apalabas sakbay na satan.

Nen 1980 sayan bansa, a diad saman et kabkabat a Rhodesia, so naandi’d pakauley na Britanya tan nginaranan a Zimbabwe. Say duaran manunan etnikon grupo na satan et say Shona, a manugyop ed babaleg a kabiangan na populasyon, tan say Ndebele. Unong ed obserbasyon na saray Tasi nen Jehova ed pampupulong da ed kabkaabungan, saray totoo ditan so maparawes. No maminsan et anggan ontotoktok ni labat so sakey a bisita, ya agto ni ingen nikabat so inkasikato et aabrasaen da lan tampol, ya ikuan dan “Loob kayo” tan “Yurong kayo.” Maslak a taga Zimbabwe et baleg so respeto ra’d Biblia tan kaslakan a papaskaren daray anak dan onyurong pian ondengel legan na pantotongtong nipaakar ed Salitay Dios.

Pananginabang na Makapaligliwan Mensahe

Basta no Zimbabwe lay totongtongen na media, naynay a nabibitla so “AIDS” tan “kelang.” Baleg so epekto na say ikakayat na AIDS ed populasyon tan ed ekonomya na saray bansa ed sub-Sahara ya Aprika. Say maslak a pakaoopistalan na totoo ed saratan a bansa et say HIV tan AIDS. Dakerakel lan pamilya so dineral na sayan sakit.

Pian tulongan iray taga ditan, saray Tasi nen Jehova so okupadon mangiyaabawag a say sankaabigan a dalan na bilay et samay igigiya na saray estandarte na Dios a naromog ed Biblia. Singa bilang, ibabangat na Salitay Dios a say madibinon regalo a seksual a pirerelasyonan et nepeg a parad sanasawa labat, tan say homoseksualidad et ag-abobonan na Dios, ontan met say panagpasaksak na dala tan panangusar na druga et isesebel na ganggan nen Jehova. (Gawa 15:28, 29; Roma 1:24-27; 1 Corinto 7:2-5; 2 Corinto 7:1) Ipupulong da met so mensahe nipaakar ed seguradon ilalo, ya idadanet dan magano lan ekalen na Panarian na Dios so amin a sakit.​—Isaias 33:24.

Panangiter na Tulong

Baleg a desyang ed Zimbabwe so epekto na kelang ed apalabas a dekada. Saray atap ya ayayep so nalulukbob lapud eras tan sobran inkapgaan. Nilasus libon baka so inaatey. Ekta-ektaryan takel a kakiewan so pinmool lapud petang. Dakdakel ya ugugaw tan maedad la so inaatey lapud malnutrisyon. Anggan say danum na maawaawang ya Ilog Zambezi et binmeba ya anggad punton apeligro lawari operasyon na saray planta na koryenti.

Bilang polaing, saray Tasi nen Jehova so amorma ed nanduruman parte na bansa na waloran komite ya ontulong. Binisita na saray ombiabiahen manangasikaso iray kongregasyon pian amtaen no antoray talagan nakakaukolan. Insan da impasabi iyan impormasyon ed komite ya akaasain ya ontulong ed saratan. Oniay inreport na sakey ya ombiabiahen manangasikaso: “Diad loob na apalabas a limay taon et akapangiyutob kami la na masulok a sanlibon toniladan mais, tan tunggal samploran toniladan daing tan bukebukel na agayep. Saray agagi so angiparaan na duaran tonilada a mufushwa [impamagan pisi-pising]. Akapangibunog kami met na dakdakel a nidonasyon a kawes ontan met ed nakakaukolan iran pundo.” Onia met so inkuan na sananey nin ombiabiahen manangasikaso: “No nodnonoten koray irap min angala na permiso a kinaukolan na gobiernoy Zimbabwe tan Abalaten Aprika pian niloob mi irayan suplay tan say naynay a pakakukulangan mi na gasolina pian nipatulor iray kakkaukolan a tulong, say nibagak labat la et say intalona mi so sakey nin panamekder ed panamaseguro nen Jesus ya amta na  Ama tayon walad tawen a kakkaukolan mi irayan amin a bengatla.”​—Mateo 6:32.

Antoy gagawaen na saray ombiabiahen manangasikaso sano ombibisita ira ed saray pasen ya akelang? Arum ed sikara so mangaawit lay abasto ran tagano ya ilalaeman da met la iray pamilyan pampundoan da. Inreport na sakey ed sikara a walaray pigaran agagin bibii a mandidiskutian no kasin ontunda niran manpulong ed loob na sanagew pian milinya ed tatalaranan a tulong na gobierno. Deniside ray manmatalek ed si Jehova, kanian intuloy da lay nampulong tan impalima da ed sikato so pakaresolbe na saratan a problema. Dugay desisyon da ta anggapoy sinmabi ed saman a tulong na gobierno.

Walay Kristianon pantitipon a niyeskedyul ed ontumbok ya agew, tan kaukolan da lamet so mandesisyon. Kasin onatendi ira ed pantitipon, odino talaranan da so isabi na tulong na gobierno? Lapud dugan panangiprayuridad, sikara so inmatendi ed samay pantitipon ed Kingdom Hall. (Mateo 6:33) Legan dan kakansionen so pansaran kanta, nadngel da so ungol na onsasabin trak. Say tulong so sinmabi ditan a mismo, panamegley na saray agagi ra ed espiritual a membro na komiten ontutulong! Agayla so liket tan pisalsalamat na sarayan matoor a Tasi ya inmatendi ed saman a pantitipon!

Mamabiskeg so Aro

Say kaabigan ya impatnag ed saray agkapananisiaan so angilukas na saray maabig a pankanawnawa pian makapantasi. Sakey ya agew, legan a manpupulong so sakey ya ombiabiahen manangasikaso ed Masvingo, a kaiba iray Tasi a taga ditan, naimano to so ugaw a biin akarukol ed gilig na karsada. Amoria na saray Tasi a sikatoy maniinagem a maong, lapud ngalngali agto makapansalita tan manggiwgiw so boses to. Say ngaran na ugaw et Hamunyari, a say kabaliksan na satan ed Shona et “Agka Kasi Nababaingan?” Naamtaan da a sikatoy tinaynan na saray karelihyonan to a tinmatdang ed palandey pian mandayew. Sikatoy maaron tinulongan na saray Tasi, ya inyakar da ed sakey a kabangibang a baryo.

Diad saman a baryo et walaray makankabat ed si Hamunyari, kanian angibaki iray onla ed saray kakanayon to pian sikatoy laen da. Onia so inkuan na saray taga ed saman a baryo nipaakar ed saraman a Tasi: “Saya so tuan relihyon. Onia so aron nepeg ya ipanengneng na saray Kristiano.” (Juan 13:35) Sakbay ya inmalis iray agagi, inikdan da si Hamunyari na tract a Labay Moy Makaaral nin Maong Diad Biblia? *

Diad tinmumbok a simba et binisita na ombiabiahen manangasikaso so kongregasyon diad lugar a panaayaman nen Hamunyari. Tan labay to a komustaen so insabi na ugaw. Malikeliket ya inabrasa na interon pamilya so manangasikaso tan saray kaagian diman. Oniay inkuan ed sikara na atateng nen Hamunyari: “Sikayo so mangaagamil na tuan relihyon. Insalba yo so bilay na anak mi, a pinaulyanan lan patey-pateyan ed karsada.” Tinepetan daray karelihyonan nen Hamunyari na onia: “Agkayo kasi nababaingan, unong a kuan la na ngaran nen Hamunyari, a sikatoy tinaynan yon patey-pateyan?” Intongtong na saray Tasi so nipaakar ed Biblia tan intilakan da met so pamilya nen Hamunyari na nibase’d Biblia a literatura. Saray agagi so inimbitaan ya ompawil pian mangiyaral na Biblia ed sikara. Anguman so panmoria na arum a kapamilyaan a datin sumpa ed saray Tasi. Sakey ed sikara so bayaw nen Hamunyari, a lider na sakey a relihyon ed saman a lugar. Sikatoy angawat na panangiyaral na Biblia.

Panangipaalagey na Kaabungan a Pandayewan

Insulat na sakey ya impuyan a manag-anlong nensaman: “O Dios, . . . say kamarerwak napgaan  nipaakar ed sika, . . . ed sakey ya amaga tan napgaan a dalin ya anggapo so danum to.” (Salmo 63:1) Ontan so nalilikna na dakel a totoo ed Zimbabwe! Diad pisikal et itetepel da so kelang, balet diad espiritual et napnapgaan ira ed panangaro tan kamaongan na Dios. Nanengneng mo iya ed saray resulta na pampupulong na saray Tasi nen Jehova ditan. Sanen naikdan na kawayangan so Zimbabwe nen 1980, manga 10,000 so Tasin manlilingkor ed 476 a kongregasyon. Natan kayari na 27 a taon, say bilang na aktibon Tasi so atriple la tan say bilang na saray kongregasyon et adoble la lawari.

Pigpigara ed sarayan kongregasyon so walaan na dilin pasen a pandayewan. Nen Enero 2001, 98 labat ed masulok a 800 a kongregasyon ed Zimbabwe so walaan na abung a pantiponan pian pandayewan, salanti say Kingdom Hall. Maslak ed saray kongregasyon so mantitipon ed silong na saray kiew odino diad saray alolong a saray dingding et pinalitadaan na pitek tan nan-atep na temel.

Bilang resulta na dakdakel a donasyon tan mabulos a panagboluntaryo na saray Kristianon agagi ra diad sankamundoan, ginapoan na saray Tasi ed Zimbabwe so sakey a programa a lapud satan et mas dakel a kongregasyon so nawalaan la na simpli balet ta presentable iran Kingdom Hall. Dakel a Tasin nanlalapu ed biek taew a walaan na saray dunong ed panagpaalagey so linma ed Zimbabwe pian mangiba ed saray lokal a boluntaryo. Oniay insulat na sakey a Tasi diman: “Misalsalamat kamin maong ed amin ya agagin lalaki tan bibii a nanlalapud dakel a bansa a linma dia ed Zimbabwe pian tulongan kamin mangipaalagey na mararakep a Kingdom Hall. Tan pisalamatan mi kayo met ya amin ed inkontribusyon yo ed Kingdom Hall Fund, a lapud satan et nagmaliw a posible iyan kimey.”

Diad bukig a parte na bansa, saray agagi so nandaragup ed silong na sakey a masalompapak a kiew ed loob na 50 taon. Sanen impaamta ed saray Kristianon mamatatken so nipaakar ed kipaalagey na tudtua lan abung a pandayewan, aliwa labat a saksakey so akaakis ed sikara. Diad kabangibang a kongregasyon et sakey a matatken a mantaon na 91 so nankuan: “Abayag ko lan iyaakis ed si Jehova a nagawa komon iya!”

Dakel so mankokomento ed kinapeles na panangipaalagey ed saratan a bilding. Sakey ya akaimaton et oniay inkuanto: “No agew, sikayo so manpapaalagey, balet kasabi labi, say Dios yo so mangitutuloy!” Naimano met so pankakasakey tan liket na saray komikimey. Natan et masulok lan 350 a balon Kingdom Hall so nipaalagey ed interon bansa. Kanian, 534 lan kongregasyon so makapandaragup ed saray malet a Kingdom Hall a gawa ed laryo.

Mantutultuloy so nagagawan panangipaalagey ed espiritual diad Zimbabwe. No molimolien tayo no antoy nagagawaan la ditan, napakiwas itayon igalang si Jehova, say lapuan na saratan a bendisyon. On, “noag si Jehova so mangipaalagey na abung, saray manangipaalagey mansagpot ira ya andi kakanaan.”​—Salmo 127:1.

[Paimano ed leksab]

[Saray mapa ed pahina 9]

(Parad aktual a format, nengnengen so publikasyon)

ZIMBABWE

HARARE

Masvingo

Baleg a Zimbabwe

[Litrato ed pahina 9]

Tori a singa binalintuag ya apa

[Litrato ed pahina 12]

Balon Kingdom Hall, Kongregasyon na Concession

[Litrato ed pahina 12]

Saray membro na Kongregasyon na Lyndale diad paway na balon Kingdom Hall da

[Picture Credit Lines ed pahina 9]

Ruins with steps: ©Chris van der Merwe/AAI Fotostock/age fotostock; tower inset: ©Ingrid van den Berg/AAI Fotostock/age fotostock