Panagpasegat​—Kasin Tanda Iya na Inka-Laki?

DIAD dakel a parte na mundo, saray ugugaw a lalaki so sesegaten ta pian naasikaso so bunigas da. Balet, diad arum a parte na mundo et niyugali so agpanpasegat na lalaki ed interon bilay da. Parad arum, a singa saray Judio tan Muslim, say panagpasegat et aliwa lambengat a parad pangasikasoy bunigas, noagta importante met itan ed relihyon da.

Diad pigaran nasyon, walay gagawaen nin ritual no manpasegat so ugaw a manbalolaki la. Kaslakan et sikato so iloloob ed sakey ya eskuelaan a mangibabangat ed saray tradisyon na sakey a tribu. Ditan so panegatan ed sikato tan diad loob na pigaran simba et agto ni nayarin milimog ed komunidad da anggad iyabig to. Legan a sikatoy wadtan, nepeg ton tumboken iray espisipikon ritual tan sikatoy ibangat no panon so pagmaliw a peteg a laki. Kasin onian klase na panagpasegat so nakaukolan ta pian napaneknekan a say ugaw et peteg lan laki? Konsideraen tayo so ibabaga na Biblia nipaakar ed panmoria na Dios ed panagpasegat.​—Uliran 3:5, 6.

Say Panmoria na Dios ed Panagpasegat Odino Panagpagalsim

Arum a totoo nensaman, a singa saray Ehipsio, so manpapagalsim, salanti, sesegaten da so katat ed nguro na kayarian na laki. Balet, aliwan ontan a kultura so abangonan nen Abraham. Diad tua et sikatoy agni asegat anggad inmasiken to. Balet anggano agni asegat ed saman, pinaneknekan to la a sikatoy masebeg a laki. Kaiba to so melag a grupo na lalaki sanen inusilan tan tinalo to iray sundalo na apatiran arari ya angerel ed kaanakan ton si Lot. (Genesis 14:8-16) Kayari na 14 taon, ingganggan na Dios si Abraham a manpasegat, tan segaten to met so amin a lalaki a walad sankaabungan to. Akin ya ingganggan itan na Dios?

Aliwa itan a tanda a binmalolaki la si Abraham. On, lapud ta 99 la so taon to! (Genesis 17:1, 26, 27) Inter na Dios so rason no akin ya ingganggan to itan: “Galsiman yo so supot na laman yo; et saya naani pakabirbiran na sipanan tayo.” (Genesis 17:11) Diad sayan Abrahamikon sipanan et imbaga na Dios a diad panamegley nen Abraham et dakel a bendisyon so nagamoran na “amin a pamilya dia ed dalin.” (Genesis 12:2, 3) Diad imaton na Dios sirin et anggapoy pansiglaotan na panagpasegat tan say inka-laki. Ginawa itan ta pian nipabitar a say sakey a too et kabiangan ed saray Israelitan poli nen Abraham, ya apribilehyoan a ‘pangimatalekan ed say salita na Dios.’​—Roma 3:1, 2.

Sinmabi panaon, say nasyon na Israel so agla manepeg a pangimatalekan ed satan lapud impulisay da so Bini nen Abraham, si Jesu-Kristo. Kanian, impulisay met ira na Dios, tan diad imaton To et anggapo lay kakanaan na impakagalsiman da. Balet, impilit na pigaran Kristiano nen inmunan siglo C.E. a say panagpagalsim et siansia nin kakaukolanen na Dios. (Gawa 11:2, 3; 15:5) Lapud saya, si Tito so imbaki nen apostol Pablo ‘pian uksoyen to iray bengatlan kulang’ diad nanduruman kongregasyon. Insulat nen Pablo ed si Tito so nipaakar ed sakey a problema: “Dakel a managderal, managsalita na andi-kakanaan tan managsilib, lalo la ed saray manisia ed panaggalsim, a sankanepegan a pepeten so sangi ra; totoon mandederal na sankaabungan, ya ibabangat da so agkanepegan, lapud mabanday a gegemtan.”​—Tito 1:5, 10, 11.

 Natan et onaplika nin siansia itan ya insimbawa nen Pablo. Seguradon sumlang ed Kasulatan no ipilit na sakey a tuan Kristiano so pampasegat na anak na arum. Imbes a sikatoy ‘mibibiang ed gawa na arum a too,’ paulyanan ton mandesisyon iray atateng. (1 Pedro 4:15) Niarum ni, apuyanan si Pablo a mangisulat nipaakar ed panaggalsim ya indatak na Mosaikon Ganggan: “Atawag so bengatla a too ya agalsiman? Ag-ompawil ya ag-agalsiman. Atawag so bengatla a too ya ag-agalsiman? Agpagalsiman. Say kagalsiman andi kakanaan to, tan say agkagalsiman andi kakanaan to; noag say pananumpal na saray ganggan na Dios. Balang too mansiansia komon ed pasen ya atawagan to.”​—1 Corinto 7:18-20.

Panon a Moriaen Iray “Eskuelaan a Panagpasegatan”?

Panon to no mandesidi la so Kristianon atateng no kasin ipasegat da so lalakin ananak da? Mitunosan kasi ed Biblia no iloob da iray ananak da ed tatawagen a “saray eskuelaan a panagpasegatan” ya adeskribe la ed gapo? Say iloob ed ontan iran eskuelaan et aglambengat mangilalanor ed pansegat ed katat ed nguro na kayarian na laki. Diad loob na pigaran simba, say anak et maapit a milimog ed arum ya ugugaw a lalaki tan saray managbangat ya agmandadayew ed si Jehova. Dakel ed saray bangat na sarayan eskuelaan et sumlang ed atagey iran estandarte na Biblia nipaakar ed moral. Onia so impasakbay na Biblia: “Saray mauges a kaulop deralen da so saray maong ya ug-ugali.”​—1 Corinto 15:33.

Ondarakel met so kapeligroan ed pisikal diad iloob ed ontan iran klase na eskuelaan. Nen 2003 et oniay impasakbay na South African Medical Journal: “Saray makapataktakot a resulta na panagpasegat so agawa lamet ed sayan taon, katekep iray report nipaakar ed impatey tan impamutot ya imbalita na amin a manunan managbalita diad interon mundo. . . . Diad antikey, dakel ed saray tatawagen ya ‘eskuelaan a panagpasegatan’ natan et peke, tan makapatey.”

Nilikud ni ed posiblin kapeligroan ed pisikal, mas baleg so kapeligroan ed espiritualidad na sakey a tobonbalo. On, ta saray bangat tan gagawaen ed saray eskuelaan a panagpasegatan so maapit a misiglaotan ed espiritismo tan panagdayew ed inaatey laran inmunan atateng. Alimbawa, imbes a bidbiren dan say makasengeg ed saray makapuy ya epekto et saray palpalaran a managsegat tan marutdutak iran kipapasen, dakel so manisia a say makasengeg ed saratan et say panananem odino say sanok na inaatey laran inmunan atateng. Nipaakar ed pisisiglaotan na saratan ed palson relihyon, oniay ingganggan na Biblia: “Agkayo miulop ed pako a duma na saray agmananisia, ta anto so piulopan na katunongan ed kaugsan? Odino anto so piulopan na silew ed bilunget? . . . Kanian, ekal kayo ed leet da, tan onsian kayo, kuan na Katawan, tan agyo diwiten so marutak; tan akoen takayo.” (2 Corinto 6:14-17) Lapud sayan simbawa, talagan agmakabat parad Kristianon atateng so pangiloob da ed ananak dan lalaki diad sakey ya eskuelaan a panagpasegatan.

Panon a Nabidbir so Inka-laki na Sakey a Kristiano?

Balanglan asegat odino andi so sakey a Kristianon laki, aliwan satan so pakapatnagan na inka-laki to. Say importante parad saray tuan Kristiano et say pagmaliw a makapaliket ed imaton na Dios, aliwan say pagmaliw a ‘makapaliket ed kaabigan na laman.’​—Galacia 6:12.

Balet, pian magmaliw a makapaliket ed Dios so sakey a Kristiano, nepeg ton ‘galsiman so puso to.’ (Deuteronomio 10:16; 30:6; Mateo 5:8) Nagawaan itan, aliwan diad literal a panugat, noagta diad pangiwaklit ed saray makapuy a pilalek tan mapaatagey iran kanonotan, a singa say panisian superyor ni nen say arum so sakey ya asegat odino agalsiman. Diad pansungdo to ed saray subok tan ‘pansiansia to ed pananisia,’ napaneknekan na sakey a Kristiano a sikato so peteg a laki, balanglan sikatoy asegat odino andi.​—1 Corinto 16:13; Santiago 1:12.