Onlad karga

Onlad saray karga

Panon a Naresolbe so Panaglabi?

Panon a Naresolbe so Panaglabi?

Panon a Naresolbe so Panaglabi?

DIAD España, pinatunda na referee so football. Akin? Lapud panag-insulto na dakdakel a managbantay ed sakey a gumagalaw a taga-Cameroon kanian agto la labay so manggalaw. Diad Russia et mabetbet lan nagagawa so maruksan panangataki ed saray Aprikano, Asiano, tan Latino. Singa bilang, nen 2004, say panagduksa diman ed saray dumay rasa ra et tinmagey na 55 porsiento, ya asabi toy 394 ya insidente nen 2005. Ontan met, diad sakey a surbi ed Britanya, kakatlo ed saray tinepetan ya Asiano tan andeket et manisia a nakal ira’d trabaho lapud rasa ra. Ipapanengneng na sarayan alimbawa a kasmak lan nagagawa iratan ed sankamundoan.

Nanduruma so paraan na panaglabi​—a laktipen na satan so panag-insulto odino panangibaliwala ed liknaan na arum a totoo, tan say sankagrabian et say pansasagpot ya ipaakseb ed bansa so pamatakyas ed saramay dumay nasyon da. * Anto kasi so manunan sengegan na satan? Panon tayon napaliisan itan? Kasin makatunongan so panilalo a nasabi panaon et amin a katooan so manayam lan mareen? Mangiiter so Biblia na makapainteres a kakabatan ed sayan pamaakaran.

Panaglames tan Panamusol

“Say panag-isisip [odino pilalek] na puso na too mauges a nanlapu ed inkaugaw to,” so inkuan na Biblia. (Genesis 8:21) Kanian panliketan na arum a lames-lamesen so kapara ran too. Intuloy na Biblia: “Nia! saray lua na saray naaposan, tan andian ira na managligliwa; et dia ed abay na saray manangapos da wala nensaman so pakayari.”​—Eclesiastes 4:1.

Ipapanengneng na Biblia ya abayag lan nagagawa so panamusol ed totoon dumay nasyon da. Alimbawa, masulok lan 3,000 taon so linmabas, inimbitaan nen Faraon na Ehipto so Hebreon si Jacob tan say baleg a pamilya to a manayam ed Ehipto. Balet diad saginonor, tinmakot so sananey nin Faraon ed sayan baleg a grupo na sankaili. Bilang resulta, oniay imbaga na salaysay: “Inkuan to ed saray uuleyan to, Nengneng yo, saray totoo ya anak na Israel dakdakel ira tan makapanyari ira nen say sikatayo. Gali dia, ta manwalna itayo komon ed sikara a sidudunong ta ompano ondakel ira. . . . Nensaman angipasen ira na kapatas ed panagkimey da ta pian pabpairapen da ra ed saray pasaksakbat da.” (Exodo 1:9-11) Ingganggan ni ingen na saray Ehipsio a pateyen so amin a kapangiyanak ya ugaw a laki ed kapolian nen Jacob.​—Exodo 1:15, 16.

Anto so Manunan Sengegan?

Samet labat so nagagawaan na saray relihyon ed interon mundo pian naamper so panaglabi. Tua a walaray indibidual a makpel a kinmontra ed panaglames ed kaparan too, balet say relihyon ed inkalapagan et mabetbet a dinmapag ed saray managlames. Ontan so agawa ed Estados Unidos, ya impaakseb ditan so panangaripen ed saray andeket panamegley na ley tan panagbitay, tan saray ganggan a sebel so mangasawa na sananey a rasa et nantultuloy angga ed 1967. Agawa met itan ed Abalaten ya Aprika nensaman, sanen indepensa na melag a grupo so manunan kanepegan da diad panamegley na saray ley a kabiangan ditan so pananebel nipaakar ed pangasawa na sananey a rasa. Diad amin na saraya, saramay grupon sinmuporta ed sayan panaglabi et relihyoson totoo.

Anggaman ontan, ipaparungtal na Biblia so aralem a rason ed panaglabi, tan ipapaliwawa na satan no akin a lalamesen na arum iramay sananey so rasa ra. Oniay inkuan na satan: “Say agmangaro agto kabat so Dios; ta say Dios sikato so aro. No wala so mankuan, Aroen ko so Dios tan busolen to so agi to, sikato so matila. Ta say agmangaro ed agi to, anta anengneng to, agto nayarian ya aroen so Dios ya agto anengneng.” (1 Juan 4:8, 20) Tutukoyen na saya so manunan sengegan na panangiduma-duma ed rasa. Gagawaen iya na totoo, relihyoso man ira odino andi, lapud agda kabat so Dios odino sikatoy agda aaroen.

Pikakabat ed Dios​—Say Lapuan na Pankakasakey na Amin a Totoo

Panon a say pangamta tan pangaro ed Dios et manresulta ed pankakasakey na amin a totoo? Anton pikakabat so ipaparungtal na Salitay Dios pian agsakitan na totoo iramay ipapasen dan duma ed sikara? Ipapalinew na Biblia a si Jehova so Ama na amin a too. Oniay ibabaga na satan: “Wala so saksakey a Dios, say Ama, a sikato so panlapuan na ami ganagana.” (1 Corinto 8:6) Inyarum to: “Dia ed saksakey a too ginawa to a pansengegan na amin a nasyones na saray totoo.” (Gawa 17:26) Kanian, amin a totoo sirin et sanaagi.

Nepeg a misalamat so amin a totoo lapud impakaawat da na bilay manlapud Dios, balet wala so bengatlan panermenan da ed inmunan atateng da. Oniay impaimano nen Pablo: “Say kasalanan linmoob ed mundo lapu ed sakey a too.” Kanian, “amin nankasalanan, tan makulang ira ed gloria na Dios.” (Roma 3:23; 5:12) Si Jehova et Dios ya amalsa na nanduruma a bengatla, ya anggapo so duaran pinalsa to ya eksakton nampara. Balet, agto inikdan na rason so sakey a rasa pian ipasen dan superyor ira nen say arum. Say panmoria na maslak a totoo a magmaong so rasa ra nen say arum et misumlangan ed saray katuaan a naromog ed Kasulatan. Malinew, say pikakabat a nagagamoran tayo ed Dios so mangiyaalibansa ed pankakasakey na amin a too.

Say Panangasikaso na Dios ed Amin a Nasyon

Itetepet na arum no kasin say Dios so angigapo na panaglabi diad impamili to ed saray Israelita tan imbangat to iran onsian ed arum a nasyon. (Exodo 34:12) Nensaman et pinili na Dios so nasyon na Israel pian magmaliw a nikaduman kayarian to lapud inkabiskeg na pananisia na ateng da a si Abraham. Say Dios a mismo so nan-uley ed Israel nensaman, diad impanuro to na saray ari ra tan impangiter to ed sikara na saray ganggan a tumboken da. Sanen inawat na Israel iyan uksoyan, anengneng na arum a totoo so resulta na pananguley na Dios no ikompara ed saray resulta na pananguley na totoo ed inerman a pasen. Imbangat met nen Jehova so Israel a nakaukolan da so manbagat pian napapawil so maabig a relasyon na too ed Dios. Kanian saray impideneng nen Jehova ed Israel so akagunggona ed amin a nasyon. Mitunosan itan ed samay imbaga to ed si Abraham: “Dia ed ilalak mo so pakapipalaranan na saray amin a nasyon dia, lapud tinulok mo so boses ko.”​—Genesis 22:18.

Kaaruman ni, saray Judio et apribilehyoan a mangawat na sagradon salita na Dios tan magmaliw a nasyon a kianakan na Mesias, balet say gagala na saya et pian minabang so amin a nasyon. Say Hebreon Kasulatan ya inter ed saray Judio so walaan na makapalikliket a deskripsion ed arapen a panaon sano awaten la na amin a katooan iray sankaabigan a bendisyon: “Dakel a nasyon onla ra naani a kuan da, Dago kayo, tan onsegep itayo ed palandey nen Jehova, tan ed abung na Dios nen Jacob, et ibangat to itayo ed saray dalan to. . . . Say nasyon agto naani yayag so kampilan sumpa ed sananey a nasyon, tan ag-ira met la naani manaral na bakal. Balet onyurong ira naani balang sakey ed silong na kiew to ya ubas tan ed silong na kiew to ya higos, et anggapo naani manaktakot ed sikara.”​—Miqueas 4:2-4.

Anggaman saray Judio so pinulongan nen Jesu-Kristo, onia met so imbaga to: “Saya ya ebanghelyo na panarian nipulong naani ed sankamundoan ya onkanan pamintuaan ed saray amin a nasyones; et saman la onsabi so anggaan.” (Mateo 24:14) Amin a nasyon so nepeg a makadngel na maong a balita. Sirin, impanengneng nen Jehova so nagnap ya alimbawa na pareparehon pidedeneng ed amin a katooan. “Say Dios anggapo so pangiduma to ed saray totoo, noag ingen dia ed balang nasyon akoen to so ontakot ed sikato tan manggawa na matunong.”​—Gawa 10:34, 35.

Impatnag met na saray ganggan ya inter na Dios ed saray Israelita a sikatoy mangiyaansakit ed amin a nasyon. Imanoen a mas ni so kinaukolan na Ganggan nen say basta abuloyan a manayam ed dalin na Israel iray aliwan-Israelita, sanen indatak na satan: “Say sankaili a miayam ed sikayo sikato naani nibilang a singa say nianak ed abung yo, tan aroen mo a singa sika a dili, ta sikayo sankaili kayo met nen saman diman ed dalin na Ehipto.” (Levitico 19:34) Dakel ed saray ganggan na Dios so angibangat ed saray Israelita a magmaliw a mapangasi ed saray sankaili. Kanian, sanen anengneng nen Boaz, a nanlapuan na poli nen Jesus, a mantutudtor so sakey a sankailin biin mankakkaukolan, sikato so kinmiwas a mitunosan ed naaralan to ed Dios. Sinegurado ton dakel ya ilik so itilak na saray umaani to pian todtoren iratan na saman a bii.​—Rut 2:1, 10, 16.

Imbangat nen Jesus so Inkamapangasi

Anggapoy mipara ed impangiparungtal nen Jesus na kakabatan na Dios. Impanengneng to ed saray patumbok to no panon so pangipatnag na panangasi ed totoon dumay rasa ra. Sikatoy inmunan akitongtong ed sakey a Samaritana. Nensaman et memelmelagen na saray Judio iray Samaritano, kanian abigla so bii. Diad pantotongtong da, mapangasin tinulongan nen Jesus so bii pian natalosan to no panon ton nagamoran so bilay ya andi-anggaan.​—Juan 4:7-14.

Imbangat itayo met nen Jesus no panon tayon pidenengan so totoon duma so rasa ra sanen angiter na ilustrasyon nipaakar ed mapangasin Samaritano. Anengneng na sayan laki so sakey ya asugatan a Judio a kinabil na saray matakew. Nayarian komon na Samaritano ya ikatunongan ya: ‘Akin lamet et tulongan ko so sakey a Judio? Sikami so memelmelagen da.’ Balet impanengneng nen Jesus a duma so panmoria na Samaritano ed saray sankaili. Samay lakin kinabil et nilabsanan labat na saramay arum a dinmalan, balet samay Samaritano “et atenyeg so panangabagey to” tan tinulongan to. Sinampotan nen Jesus so parabolo diad impangibaga to ya ontan met so nepeg a gawaen na siopaman a malabay a makagamor na panangabobon na Dios.​—Lucas 10:30- 37.

Imbangat nen apostol Pablo iramay malabay a mamaliket ed Dios ya umanen da so inkatoo ra tan aligen da so paraan na pidedeneng na Dios ed totoo. Insulat nen Pablo: “Lakseb yo so toon daan a pati saray gawa to, tan wala so isulong yo a balon too a sikato so pinasimbalo nipaakar ed kakabatan a nipara ed talintao na amalsa ed sikato. A diman agnayari a wala so Griego tan Judio, panaggalsim tan agpanaggalsim, too ed takel (“sankaili,” NW), tan taga-Escita. . . . Tan lalo la ed saraya ya amin a bengatla ikawes yo so aro, a sikato so singer yo ed inkayadyari.”​—Colosas 3:9-14.

Kasin say Pikakabat ed Dios et Mamasimbalo ed Too?

Kasin say pakapikabat ed si Jehova a Dios et peteg a mamasimbalo ed too diad pideneng to ed arum a totoo a dumay rasa? Konsideraen pa so eksperiensya na sakey ya Asiano a manaayam la natan ed Canada, ya adismaya lapud naeksperiensya ton diskriminasyon diman. Akabat to iray Tasi nen Jehova tan inyaralan da na Biblia. Diad saginonor, sikatoy nansulat tan akisalamat ed sikara, ya inkuan to: ‘Talagan maomaong tan mapangasi kayon totoo anta amputi kayo. Nikelawan ak sanen naimanok a nikadkaduma kayo ed arum ya amputi. Inisip ko itan a maong tan amoriak a sikayo iray Tasi na Dios. Maseguron walay bengatlan importante ed Biblia. Naimanok diad saray pantitipon yo a manuulop iray totoon amputi, andeket, kayumanggi, tan duyaw, balet saksakey so kolor na kapusoan da, lapud sanaagi ira. Natan amtak la no akin a maomaong iran totoo. Lapu itan ed Dios yo.’

Impasakbay na Salitay Dios so panaon a “say dalin napano naani ed pikakabat ed Jehova.” (Isaias 11:9) Natan ni labat, bilang pakasusumpal na propesiya ed Biblia, say baleg ya ulop a minilyon so bilang da “a nanlapu ed balang nasyon tan amin na saray kailalakan, tan binaleybaley, tan salita” et nankakasakey la ed tuan panagdayew. (Apocalipsis 7:9) Tan maniilalo ira ya agla manbayag et naandi la so gulaan ed limog na totoo ed sankamundoan tan sikara lay manaaroan, bilang kasumpalan na gagala nen Jehova ya imbaga to ed si Abraham: “Nabendisyonan so amin a sankabaley dia ed dalin.”​—Gawa 3:25.

[Paimano ed leksab]

^ par. 3 Saray prinsipyon asaglawi ed sayan artikulo so aglabat onaplika ed panangidumaduma ed rasa noagta ontan met ed panangidumaduma lapud nasyon, relihyon, lenguahe tan kultura.

[Litrato ed pahina 4, 5]

Imbangat na Ganggan na Dios iray Israelita ya aroen da iray sankaili

[Litrato ed pahina 5]

Anto so naaralan tayo ed parabolo nen Jesus nipaakar ed mapangasin Samaritano?

[Saray litrato ed pahina 6]

Ag-inikdan na Dios so sakey a rasa na rason pian ipasen dan superyor ira nen say arum