Onlad karga

Onlad saray karga

Jonatan—‘Sikato so Akikimey ed Dios’

Jonatan—‘Sikato so Akikimey ed Dios’

Jonatan​—‘Sikato so Akikimey ed Dios’

PINEGDAT na ilalak na inmunan ari na Israel so sakey a takas a manaamot-amot. Oniay inkuan to ed sayan takas: “Agka antakot, ta say lima nen Saul ya amak agto ka naromog; et sika so manari ed Israel, tan siak so saginonor ed sika.”​—1 Samuel 23:17.

Say amegdat et si Jonatan, tan say takas et si David. No agkomon inatey si Jonatan kayarin tuloy na saya, posiblin sikato so nagmaliw a napanpiyaan a mananuporta nen David.

Alay abig so impankaaro nen Jonatan tan si David. Diad tua, si Jonatan a mismo et alay abig a too. Ontan met so inisip na saray kapanaonan to, lapud oniay inkuan da nipaakar ed sikato: ‘Sikato so akikimey ed Dios.’ (1 Samuel 14:45) Akin ya onia so imbaga ra? Antoray kalidad nen Jonatan? Tan panon kan nagunggonaan ed istorya na bilay to?

Saray Israelita so “Walad Kaatapan”

Sanen sinalambit na Biblia so nipaakar ed si Jonatan, saray Israelita so “walad kaatapan.” Sinamsam na saray Filisteo so dalin na Israel tan inamper da iran makapandepensa.​—1 Samuel 13:5, 6, 17-19.

Balet, imbaga nen Jehova ya agto paulyanan so totoo to, tan mailalo si Jonatan a tooren To itan. Oniay imbaga na Dios nipaakar ed ama ton si Saul: “Ilaban to so baley ko ed lima na saray Filisteo.” Nanmatalekan itan nen Jonatan lapud indaulo to lan mismo so 1,000 ya Israelita ya agtanton akinlongan ed pibabakal, balet ta tinalo da iray Filisteo. Labay to lan panganggaen so panesesga na saray Filisteo.​—1 Samuel 9:16; 12:22; 13:2, 3, 22.

Makpel ya Inyataki

Labay ya atakien nen Jonatan iray sundalon Filisteo ya akapueston manbabantay diad asingger na nikelas a dadalanen ed Micmas. (1 Samuel 13:23) Pian makasabi ditan, sikato so nakaukolan ya onkalab, ya usaren to ‘iray lima tan sali to,’ balet ag-itan akasbel ed sikato. Denesidi nen Jonatan so onataki a kaiba lambengat so manag-awit na ayura to tan inkuan to ed sayan bataan to: “Lagi si Jehova manggawa nipaakar ed sikata; ta anggapo so makasbel ed Jehova a mangilaban ed panamegley na dakel odino diad panamegley na daiset.”​—1 Samuel 14:6, 13.

Sayan duaran Israelita so kinmerew na tanda ed si Jehova. Manpanengneng ira ed saray sundalon manbabantay. No ibaga na saray Filisteo a: “Manabala kayo ya angga ed yakar mi ed sikayo,” ag-onataki si Jonatan tan say manag-awit toy ayura. Balet no ibaga na kakabusol da ya: “Ontatdang kayo ed sikami,” satan so mangipatnag a pambiktoryaen nen Jehova si Jonatan tan say manag-awit na ayura to. Matalek si Jonatan a sikatoy tulongan na Dios, kanian sikatoy linmusob ed saray sundalo a manbabantay.​—1 Samuel 14:8-10.

Panon a nalabanan na duaran too so amin a sundalon manbabantay diman? Bueno, agta tinulongan nen Jehova si Ukom Ehud sanen indaulo to so Israel sumpad Moab? Agta tinulongan na Dios si Samgar, kanian apatey to so 600 a Filisteo panamegley na tayukor a panagdagdag na baka? Tan agta inikdan nen Jehova na biskeg si Samson, kanian atalo ton bukor iray Filisteo? Lapud saya, si Jonatan so nanmatalek met ed pananulong na Dios.​—Uko-ukom 3:12-31; 15:6-8, 15; 16:29, 30.

Kanengneng da ed duaran Israelita, oniay inkelyaw na saray Filisteo: “Ontatdang kayo ed sikami, tan mangipatnag kami ed sikayo na sakey a bengatla.” Linmusob si Jonatan tan say manag-awit na ayura to. Sikara so makpel ya inmataki tan apatey da so manga 20 a kalaban da, a sengegan lay inkagewgew na amin a sundalon wadman. Nayarin inisip na saray Filisteo a dakel a mibabakal ya Israelita so ontutumbok ed sikaran dua. Kayari na satan, “wala nensaman so giwgiw dia ed pakalso, . . . et say dalin yinmegyeg: dia ed ontan wala nensaman so alabas a giwgiw [a nanlapud Dios].” Lapud sayan yegyeg a ginawa na Dios, agulo iray Filisteo kanian “balang kampilan na laki sumpa nensaman ed kaiba to.” Sanen anengneng iya na saray armadan Israelita, nampakpel met ira. Akiulop ed sikara iray Israelitan manaamot-amot met tan saramay datin kaiba na Filisteo, a “kinabil da iray Filisteo ed saman ya agew manlapu ed Micmas angga ed Ayalon.”​—1 Samuel 14:11-23, 31.

Sikato so Dinondon na Totoo

Agmakabat ya impaakseb nen Arin Saul so sakey a samba ed siopaman a sundalo to, salanti, ag-ira nepeg a mangan anggad ag-ira manbiktorya ed pibabakal da. Ag-itan amta nen Jonatan lapud arum a rason, kanian sikatoy angan. Inkalawit toy tayukor to ed ubong na bayaong tan angan na dilo manlapud satan. Mapatnag a sikatoy kinmasil anggad asumpal so pibabakal da.​—1 Samuel 14:24-27.

Sanen naamtaan itan nen Saul, ingganggan to so pamatey ed si Jonatan, balet ta agtinmakot si Jonatan ya ompatey. “Nia, nepeg ko so ompatey,” so inkuan to. “Et say baley inkuan to ed Saul, si Jonatan ompatey, ta nanggawa na saya a baleg a panangilaban dia ed Israel? Sikato pa so arawi komon: Singa si Jehova mabilay, anggapo so sakey a buek na ulo to a napelag ed dalin: Ta sikato akapikimey ed Dios ed sayan agew. Dia ed ontan say baley dinondon to si Jonatan, a sikato ag-inatey.”​—1 Samuel 14:38-45.

Say lingkor na Dios natan so ag mibibiang ed guerra. Ingen, nayarin walaray panaon ed bilay mo a nakaukolan mo so pananisia tan inkakpel. Nayarin mairap so panggawa na maptek sano wala ka ed limog na saray manggagawa na mauges. Balet, sika so pabiskegen nen Jehova tan bendisyonan to so pilalek mon mangidepensa ed saray matunong ya estandarte to. Nayarin nakaukolan mo so manpakpel ta pian awaten so sakey a pribilehyo ed loob na organisasyon nen Jehova, a singa say pamalaknab mo ed ministeryom, pangawat ed balo iran pribilehyo, odino iyalis ed lugar a walay baleg a pankaukolan na saray manangiyabawag na Panarian. Nayarin iisipen mo no kasin kualipikado ka ed satan ya asainmin. Balet tandaan mo a maabig so gagawaen mo sano papausar ka ed si Jehova diad paraan ya ipapasen ton matukoy. Nodnonoten si Jonatan! ‘Sikato so akikimey ed Dios.’

Si Jonatan tan si David

Kayari na manga 20 taon, inangat nen Goliat, say manunan mibabakal na saray Filisteo, so armada na Israel balet ta sikato so apatey nen David. Anggaman mas matatken na 30 taon si Jonatan nen say si David, dakel so pampadparaan da. * Say inkakpel ya impatnag nen Jonatan diad Micmas so impatnag met nen David. Manuna ed amin, si David so manmamatalek met ed manangiliktar a pakayari nen Jehova, ya akatulong itan ed sikato a makpel a mangarap ed si Goliat anggano nampakebet ed takot so arum iran Israelita. Kanian, “say kamarerwa nen Jonatan nisiglaot ed kamarerwa nen David, et sikato so inaro nen Jonatan a singa dili a kamarerwa to.”​—1 Samuel 17:1–18:4.

Anggaman nanimonan nen Arin Saul so abilidad nen David, agbalot napatnagan ed lupa nen Jonatan so panag-imon. Sikara nen David et maapit a sankaaro, tan maseguro a diad masekreton impantongtong da so impakaamtaan nen Jonatan ed impakalanaan nen David bilang onsublay ya ari na Israel. Nirespeto nen Jonatan itan a desisyon na Dios.

Sanen imbaga nen Arin Saul ed ilalak to tan saray aripen to a nakaukolan a pateyen si David, pinasakbayan nen Jonatan si David. Kinombinse nen Jonatan si Saul ya anggapo so nepeg ton takotan ed si David. On ta anggapo met so kasalanan nen David ed ari! Agta inrisga la nen David so bilay to sanen inarap to si Goliat? Say masimoon a kerew nen Jonatan nisesengeg ed namamaltraton kaaro to so amakepa ed ingongot nen Saul. Balet, pinmawil a tampol so datin ugali na ari ya inggagaem ton pateyen si David, tan aminpiga ton ginawa itan kanian nanamot-amot si David.​—1 Samuel 19:1-18.

Si Jonatan so matoor ya anuporta ed si David. Nambana iyan duaran sankaaro pian iplano ray gawaen da. Lapud matoor si Jonatan ed kaaro to tan panggugunaetan to met a panmatooran so ama to, oniay imbaga to ed si David: “Arawi ed satan; agka ompatey.” Balet, oniay imbaga nen David ed si Jonatan: “Wala lambengat so sankakurang ed nanleetan ko tan say patey.”​—1 Samuel 20:1-3.

Namplano si Jonatan tan si David pian suboken da so getma nen Saul. No bilang ta naimano ya anggapo si David ed lamisaan na ari, ibaga nen Jonatan a si David so nampatanir pian mila ed pamilya to diad panagbagat da. No onsanok si Saul, satan so tanda na pambusol to ed si David. Benendito nen Jonatan si David tan impatnag to so impamidbir to ed pan-ari nen David, a kuan to: “Si Jehova sikato komon so wala ed sika, singa wala nensaman ed amak.” Nansipanan ira a manmatoor ira ed balang sakey tan denesidi ra no panon ya ipaamta nen Jonatan ed si David so nansumpalan na panusubok da.​—1 Samuel 20:5-24.

Sanen anengneng nen Saul ya anggapo si David, impaliwawa nen Jonatan ya akikasi ed sikato si David: “Yabuloy mo komon ya onla ak, pikasik ed sika, tan nengnengen ko so saray agik.” Agtinmakot si Jonatan a mangipaamta ed panangabobon to ed si David. Kanian, sinmanok so ari! Ininsulto to si Jonatan tan inyeyag to a si David so sesga ed pagmaliw nen Jonatan ya onsublay ya ari. Ingganggan nen Saul si Jonatan ya iyarap to’d sikato si David pian pateyen. Oniay ebat nen Jonatan: “Akin et sikato so pateyen? Anto so ginawa to?” Diad sanok nen Saul et ginayang to so anak to. Alikiran itan nen Jonatan balet sikato so asakitan a maong parad si David.​—1 Samuel 20:25-34.

Agaylan katooran so impatnag nen Jonatan! Diad pakanengneng na too, anggapo so nagunggona ton mismo tan dakel ni ingen so naandi ed sikato lapud pikakaaro to ed si David. Ingen, denesidi la nen Jehova a si David so onsublay ed si Saul bilang ari, tan say gagala na Dios et parad pankaabigan a mismo nen Jonatan tan saray arum.

Makapanangis ya Impansian Da

Masekreton akibana si Jonatan ed si David pian balitaan to. Malinew a si David et aglan balot makadakat ed palasyo nen Saul. Akanangis iran dua tan nanlakapan ira. Insan la nanamot-amot si David.​—1 Samuel 20:35-42.

Balet, apinengnengan lamet nen Jonatan so takas a si David, sanen iyaamotan to si Saul diad “kalawakan na Zif dia ed kakiewan.” Diad saman ya inkagawa, pinaseseg nen Jonatan si David a kuan to: “Agka antakot; ta say lima nen Saul ya amak agto ka naromog; et sika so manari ed Israel, tan siak so saginonor ed sika; et natan met si Saul ya amak amta to.” (1 Samuel 23:15-18) Kayari na satan, si Jonatan tan si Saul so inatey ed impibakal da ed saray Filisteo.​—1 Samuel 31:1-4.

Nepeg a morekdeken na amin a mangaaro ed Dios so impanbilay nen Jonatan. Kasin nasusubok ka no siopa so panmatooran mo? Insan nonoten a pinaseseg nen Saul si Jonatan ya anapen to so dilin pakagunggonaan to. Balet, si Jehova so pinagalangan nen Jonatan diad impapuson panagpasakop tan panangidayew to tan nanliketan to so impamili na Dios ed onsublay ya ari na Israel. On, sinuportaan nen Jonatan si David tan sikato so nanmatoor ed si Jehova.

Si Jonatan so walaan na makapadinayew iran kalidad. Aligen yo iratan! Diad ontan et onia so nibaga na totoo nipaakar ed sikayo a singa ed si Jonatan: ‘Sikato so akikimey ed Dios.’​—1 Samuel 14:45.

[Paimano ed leksab]

^ par. 18 Si Jonatan so manedad na manga 20 sanen sikatoy inmunan asalambit ed Biblia bilang komandante na armada diad kasakbayan na 40-taon ya uley nen Saul. (Numeros 1:3; 1 Samuel 13:2) Kanian si Jonatan so ngalngali la man-60 sanen inatey nen manga 1078 B.C.E. Lapud 30 años si David ed saman, si Jonatan so mapatnag a mas matatken na 30 taon nen say David.​—1 Samuel 31:2; 2 Samuel 5:4.

[Litrato ed pahina 19]

Ag-inmimon si Jonatan ed si David