Pagmaliwen a Maliket so Panamaley
Pagmaliwen a Maliket so Panamaley
“Lapu ed kakabatan say abung nipaalagey; et lapu ed pakatalos sikato so niletneg.”—ULI. 24:3.
1. Panon ya impanengneng na Dios so kakabatan to nipaakar ed inmunan too?
AMTA na makabat ya Ama tayon walad tawen no anto so maabig parad sikatayo. Alimbawa, amta To a pian nagawa so gagala To, “aliwan maong a manbukbukor so too” ed hardin na Eden. Say importantin kabiangan na satan a gagala et say pananak na saray totoon walaay asawa tan say pamano odino ‘panmakmak da ed dalin.’—Gen. 1:28; 2:18.
2. Anto so inyuksoy nen Jehova a pinabangan na totoo?
2 Inkuan nen Jehova: “Igawaan ko na sakey a manepeg a katulongan to.” Insan pinaugip na Dios so inmunan too tan anguyos na taglang ed perpekto a laman to. Satan so ginawa Ton bii. Sanen inyakar nen Jehova so perpekton bii a si Eva ed si Adan, oniay inkuan nen Adan: “Natan saya so pukel na saray pukepukel ko, tan laman na laman ko. Saya ingaran a Bii, ta sikato et inala ed Laki.” Si Eva so peteg a katulongan odino kapanoan nen Adan. Walay pandumaan na personalidad tan kalidad dan dua, balet pareho ran perpekto tan ginawa ed indengan na Dios. Kanian si Jehova so angiyuksoy ed sankaunaan a panangasawa. Agnairapan si Adan tan Eva a mangawat ed inyuksoy na Dios, a lapud satan et makapantulongan tan makapanpanoan iran dua.—Gen. 1:27; 2:21-23.
3. Panon ya ipapasen na dakel so regalon panangasawa, tan antoray tepet ya apawala?
3 Makapaermen ta kinmayat ed mundo natan so pagmaliw a rebelde. Saray problema a resulta na satan et agnanlapu ed Dios. Dakel so agmanrerespeto ed regalo na Dios a panangasawa, ya ibabaga ran karaanan la itan tan sengegan na sakit na linawa odino kolkolan. Dakel ed saray mangaasawa odino miaasawa et mandidiborsio. Saray anak et napapaulyanan tan uusaren na atateng diad pangimamaneobra ed situasyon pian naalay labay da. Dakel ya atateng so agpatalo, anggano sengegan ni itan na pakaandi na kareenan tan pankakasakey da. (2 Tim. 3:3) Panon sirin a napansiansian maliket so panamaley diad sarayan maproblema a panaon? Anto so nitulong na pagmaliw a mapalugar pian agnabuyak so panamaley? Anto so naaral tayo ed ehemplo na saray agagin apansiansia ran maliket so panamaley da?
Sigpot a Manpasakop ed Ganggan nen Jehova
4. (a) Anto so bilin nen Pablo nipaakar ed panangasawa? (b) Panon ya uunoren na saray matulok a Kristiano so bilin nen Pablo?
4 Si apostol Pablo so pinuyanan a mamilin ed saray balo a no mangasawa ira lamet, nepeg a “dia ed linawa na Katawan lambengat.” (1 Cor. 7:39) Abayag lan amta iya na saramay Kristiano a datin nampasakop ed Ganggan. Malinew ya imbaga ed Ganggan na Dios ed Israel ya ‘ag-ira miaasawa’ ed siopaman a nanlapud saray paganon nasyon ya akapaliber. Niarum ni, impaliwawa nen Jehova no akin a delikado so pangibaliwala ed sayan estandarte to. Inkuan to: “Ta paarapen [na aliwan Israelita] ed sananey so anak mo a laki pian ag-ontumbok ed siak, pian manlingkor ira ed sananey a dirios: dia ed satan ondalang so sanok nen Jehova ed sikayo, et tampol to kayo naani a deralen.” (Deu. 7:3, 4) Anto so talindeg na saray lingkor na Dios natan nipaakar ed saya? Malinew a say nepeg a piasawaan odino asawaen na sakey a lingkor na Dios et ‘dia ed Katawan,’ salanti, sakey a dedikado tan bautismado a kaparan mananisia. No nipaakar ed sayan panagpili, makabat so pampasakop ed ganggan nen Jehova.
5. Panon a momoriaen nen Jehova tan saray Kristianon walaay asawa so sipanan ed kasal da?
5 Diad imaton na Dios, saray sipanan ed panangasawa et sagrado. Oniay inkuan na mismon Anak na Dios a si Jesus nipaakar ed sankaunaan a panangasawa: “Say impantipon na Dios sirin, aleg a sianen na too.” (Mat. 19:6) Tan pinanonotan itayo na salmista nipaakar ed inkaseryoso na sipanan: “Isaklang mo ed Dios so bagat na pisasalamat; tan sumpal mo so sankabintaan a sipan mo ed Sankatagyan.” (Sal. 50:14) Anggaman makapaliket so panangasawa, saray sipanan ed agew na kasal et seryoso tan katekep toy responsabilidad.—Deu. 23:21.
6. Anto so naaral tayo ed ehemplo nen Jefte?
6 Alaen pan alimbawa si Jefte ya ukom ed Israel nen koma-12 a siglo B.C.E. Oniay insipan to ed si Jehova: “No sika matua a yawat mo so saray anak nen Ammon ed limak, sirin sikato naani, a say anggan siopa ya ompaway a manlapu ed saray pinto na abung ko ya onabet ed siak, sano ompawil ak dia ed kareenan manlapu ed saray anak nen Ammon, sikato so kayarian nen Jehova, tan sikato so yapay ko a bagat a poolan.” Kapawil nen Jefte ed abung to diad Mizpa, sikatoy inabet na marikit to, say saksakey ya anak to. Kasin sikatoy nanggawa na paraan pian nababawi insipan to? Andi. Oniay inkuan to: “Bineswat ko so sangik ed Jehova, tan agko nayari a babawien.” (Uko. 11:30, 31, 35) Tinoor nen Jefte so sipan to ed si Jehova, anggaman kabaliksan na satan a napultot lay kapolian to a manawir ed ngaran to. Siempre, duma imay sipan nen Jefte ed saray sipanan ed kasal, balet say impanoor to et maabig ya ehemplo ed saray Kristianon asawan lalaki tan bibii no nipaakar ed sipanan da.
Panon ya Ontalona so Panangasawa?
7. Antoray kaukolan ya umanen na saray balon kasal?
7 Dakel a sanasawa so malikeliket a mannonodnonot ed samay panaon sanen saninaro ni ra. Diad saman et pitamitam dan nakabat so magmaliw ya asawa ra! Kapagno saniba ira, lalo ran nakakabat so sakey tan sakey. Balet, balanglan akapan-inaroan ni ra antis na kasal odino inyuksoy so panangasawa ra, importante so pananguman sano sanasawa la ra. Oniay inamin na sakey ya asawan laki: “Sanen kapkapankasal mi, baleg a problema so impakamoria min aliwa kami la manayan marikit tan balolaki. Nen unaan et mairap a balansien so relasyon mi ed kakaaro tan kapamilya.” Diad gapo na panangasawa na sakey nin asawan laki a 30 taon lan kasal, amoria to a pian magmaliw a balanse, kaukolan ton “isipen a natan et duara la ra.” Kanian antis ton awaten so sakey ya imbitasyon odino obligasyon, ipanon to ni itan ed akulaw to tan ikonsidera to so pankaabigan dan dua, insan mandesisyon. Diad satan a situasyon et makatulong so pagmaliw a mapalugar.—Uli. 13:10, NW.
8, 9. (a) Akin et importante so maong a komunikasyon? (b) Diad antoran aspekto a makatulong so panangitukoy-tukoy, tan akin?
8 Walaray sanasawa a nandumaan so kultura ra. Mas lalon nakaukolan ed saya so maong a komunikasyon. Nanduruma so paraan na pitotongtong. No obserbaan yo so asawa yo legan a mitotongtong ed kakanayon, sikatoy mas lalo yon natalosan. No maminsan et aliwan say imbaga noag say paraan na impangibaga so mangipanengneng ed walad nonot na too. Tan dakel met so naaral ed saray ag-imbalikas. (Uli. 16:24; Col. 4:6) Kanian, importante so pakatalos odino pakatebek pian magmaliw a maliket.—Basaen so Uliran 24:3.
9 No nipaakar ed pampili na labay yon gawaen odino panligliwaan, makatulong so panangitukoy-tukoy. Antis na kasal yo, nayarin walay isport odino panligliwaan a labalabay na asawa yo. Kasin walay kaukolan ya umanen natan? (1 Tim. 4:8) Ompan ontan met so kaukolan yon itepet no nipaakar ed panaon yo’d saray kakanayon. Siempre, kaukolan na saray sanasawa so panaon parad espiritual a bengatla tan arum niran kimey a saniba ra.—Mat. 6:33.
10. Pian maong so relasyon na atateng tan de-asawa lan ananak, panon a makatulong so pagmaliw a mapalugar?
10 Sano mangasawa so sakey a laki, taynan to so ama tan ina to, tan ontan met so nayarin gawaen na bii. (Basaen so Genesis 2:24.) Anggaman ontan, agditan anampot so ganggan na Dios a pamagalang ed ama tan ina. Kanian anggano kayari kasal, wala ni panaon na sanasawa ed saray ateng tan katulangan da. Oniay inkuan na sakey ya asawan laki a 25 a taon lan kasal: “No maminsan mairap a balansien so nanduruman panlabayan tan pankaukolan na asawa, atateng, agagi, tan katulangan. Pian nadesisyonan ko no anto so maong a gawaen, baleg a tulong ed siak so Genesis 2:24. Tua a say sakey et nepeg a manmatoor ed arum a membro na pamilya to tan walay responsabilidad to ed sikara, balet impanengneng ed siak na sayan bersikulo ya unona nin panmatooran ko so asawak.” Kanian, igalang na mapalugar a Kristianon atateng a wala lay asawa tan dilin pamilya na ananak da, a diad satan et say asawan laki so manunan responsable a mangidaulo ed pamilya.
11, 12. Akin et importante ed sanasawa so panagaral na pamilya tan pikakasi?
11 Importante so maabig a rotina na panagaral na pamilya. Pepekderan iya na eksperiensya na dakel a Kristianon pamilya. Tua, nayarin aliwan mainomay so pangigapo tan pangitultuloy ed panagaral. Oniay inkuan na sakey ya ulo na pamilya: “No nipawil labat komon so panaon tan nauman mi so sakey a bengatla, seguroen min tuloytuloy so maabig a rotina na panagaral na pamilya diad gapo ni labat na panangasawa mi.” Inkuan to ni: “Agaylan abig a regalo so pakanengneng ed liket ya ibabalikas na asawak sano natetenyeg so puso to ed makapainteres a katuaan ed Biblia a naaamtaan min dua legan na panagaral.”
12 Sakey nin tulong so pampikasi a saniba. (Rom. 12:12) Sano parehon manlilingkor ed si Jehova so sanasawa, say maapit a relasyon da ed Dios so mamaelet ed bedber na panangasawa ra. (Sant. 4:8) Oniay impaliwawa na sakey ya asawan laki: “Say ikerew a tampol na perdona ed saray kalilingoan tan panalambit ed saratan sano saniban manpikasi et sakey a paraan pian nipanengneng a masimoon so pagbabawi ed anggan angkekelag a bengatla ya akasyodotan.”—Efe. 6:18.
Manpapalugaran Komon so Sanasawa
13. Anto so insimbawa nen Pablo nipaakar ed seksual a relasyon na sanasawa?
13 Diad sayan mundo ya andi lay pinonot na totoo et say sekso, nepeg ya ipulisay na saray Kristianon walaay asawa iray kagagawan mamabanday ed seksual a relasyon. Nipaakar ed saya et oniay insimbawa nen Pablo: “Say laki iter to komon ed asawa so kanepegan, tan ontan met say bii ed asawa. Say bii aliwa lan sikatoy makankien ed laman ton dili, noag say asawa: tan ontan met, say laki aliwa lan sikatoy makankien ed laman ton dili, noag say bii.” Insan oniay malinew ya ingganggan nen Pablo: “Agkayo manpapalingoan, sakey tan sakey ed sikayo, likud lambengat no nampaknaan yo ed pigaran panaon.” Akin? “Ta pian naarap yo so mikasi, tan mantipon ki lamet, ta pian si Satanas agto kayo tuksoen lapud agyo pakakpel.” (1 Cor. 7:3-5) Sanen sinalambit nen Pablo so salitan “mikasi,” impanengneng to ray prayuridad na Kristiano. Balet, impalinew to met ya amin a Kristianon walaay asawa et nepeg a malikas ed pisikal tan emosyonal iran pankaukolan na asawa ra.
14. Panon ya onaplika iray prinsipyo ed Biblia nipaakar ed seksual a relasyon na sanasawa?
14 Kaukolan a prangka ed balang sakey so sanasawa tan bidbiren da a no aliwa ran makonsidera odino matabtabang ira ed seksual a relasyon da, pansengegan iya na problema. (Basaen so Filipos 2:3, 4; ikompara so Mateo 7:12.) Nagagawa iya ed saray sanasawan nandumaan so relihyon da. Anggaman walaray agpantatalosan, napaaligwas na Kristiano so situasyon diad panamegley na maong ya ugali, kaabigan, tan pikokoopera. (Basaen so 1 Pedro 3:1, 2.) Makatulong ed sayan aspekto so panangaro to ed si Jehova tan ed say asawa to, a tinekepan na panagpalugar.
15. Pian maliket so panamaley, anto so nitulong na panagrespeto?
15 Dia met ed arum ni ran aspekto, say maong ya asawan laki et respetoen toy akulaw to. Alimbawa, ikonsidera toy nalilikna na akulaw to anggan diad angkekelag a bengatla. Oniay inamin na sakey ya asawan laki ya 47 taon lan kasal: “Aaralen ko ni iyan aspekto.” Saray Kristianon kaasawaan a bibii et bibilinen a respetoen dan maong so kaasawaan da. (Efe. 5:33, NW) No ibagbaga ra ed arum so kalilingoan na asawa ra, agda nipapanengneng so panagrespeto. Papanonotan itayo na Uliran 14:1: “Balang bii a makabat ipaalagey to so abung to, balet say maatiw sikato so igeba to ed saray dili a lima to.”
Ag-onsusuko ed Diablo
16. Panon a niyaplika na saray walaay asawa so Efeso 4:26, 27 ed panamaley da?
16 “Onsanok kayo, ingen ta agkayo mankakasalanan: agkomon onselek so agew a sipapasnok kayo ni: Tan agyo palongkitan so diablo.” (Efe. 4:26, 27) No iyaplika iya, naareglo odino napaliisan so pankolkol na sanasawa. Oniay inkuan na sakey ya agin bii: “Sano walay agmi impantalosan nen masiken ko, pantongtongan min pantongtongan itan, anggano pigay oras ni so nakaukolan pian nasolbar mi so problema.” Sanen kapankasal ni ra, nampaknaan da lan ag-abuloyan ya onlabas so sanagew ya agnasolbar so agpantatalosan. Intuloy to: “Nandesisyon kami ya anggan anton problema so onsabi, manperdonaan kami tan lingwanan mi la itan pian kabangon mi’d kabuasan et singa anggapoy agawa.” Sirin et agda ‘pinalongkitan so Diablo.’
17. Anggano ipasen na sakey a singa aliway inasawa odino akiasawaan to, anto so makatulong?
17 Balet, panon to no ipasen yon singa aliway inasawa odino akiasawaan yo? Lapud satan et ompan matabang so aroan yo, ya aliwan singa saray arum. Anggaman ontan, makatulong so pannodnonot yo ed panmoria na Manamalsa nipaakar ed bedber na panangasawa. Si Pablo so pinuyanan a manimbawa ed saray Kristiano: “Say panangasawa sikato komon so narayew ed saray ganagana, tan say dukolan andi komon so tilol to: ta saray managlawan tan saray mankakalugoran ukomen ira naani na Dios.” (Heb. 13:4) Tan agtayo met ibabaliwala irayan salita: “Say tinalo a lubir sikato so agmaganggano a napultot.” (Ecl. 4:12) No talagan importante ed sanasawa so pamasantos ed ngaran nen Jehova, mankasakey ira tan nikasakey ira ed Dios. Kaukolan dan pansagpotan a pagmaliwen a matalona so panangasawa ra, lapud kirayewan itan nen Jehova, say Lapuan na panangasawa.—1 Ped. 3:11.
18. Nipaakar ed panangasawa, anto so naseseguro yo?
18 Seguradon napagmaliw na saray Kristiano a maliket so panamaley da. Pian nagawaan itan, kaukolan so pansagpot tan pangipatnag ed ugalin Kristiano, a kaiba lay pagmaliw a mapalugar tan mapasakop. Natan, diad kongregasyon na saray Tasi nen Jehova ed interon mundo, dakerakel a sanasawa so mamekder a posible itan.
Anto so Ebat Yo?
• Akin a realistiko so pangibagan napagmaliw a maliket so panamaley?
• Anto so makatulong pian ontalona so panangasawa?
• Antoran kalidad so nepeg a paaligwasen na saray sanasawa?
[Tepetepet Parad Panagaral]
[Litrato ed pahina 9]
Antis ya awaten na sanasawa so imbitasyon odino obligasyon, pantongtongan da ni itan
[Litrato ed pahina 10]
Panseetan yon aregloen iray agpantatalosan diad satan a mismon agew, pian agyo ‘napalongkitan so Diablo’