Say Salita nen Jehova et Mabilay

Saray Pabitar ed Libro a Roma

MANGA 56 C.E. ed saman, legan na komatlon impanbaroy nen apostol Pablo bilang misionaryo et sikatoy akasabi’d syudad na Corinto. Akabatan ton mandumaan so panmoria na saray Kristianon Judio tan Gentil a walad Roma. Sinulat ira nen Pablo pian mantunosan so panmoria ra, diad ontan et mankasakey ira.

Diad satan a sulat a parad saray taga Roma, impaliwawa nen Pablo no panon a saray totoo et nibilang a matunong tan no panoy nepeg a paraan na kabibilay da. Tutulongan itayo na sayan sulat a mas naaruman so pikakabat tayo ed Dios tan ed say Salita to, idadanet to so agnaparaan a kaabigan na Dios, tan itatandoro to so betang nen Kristo ed kilalaban tayo.​—Heb. 4:12.

NIBILANG A MATUNONG​—PANON?

(Roma 1:1–11:36)

Insulat nen Pablo: “Amin nankasalanan, tan makulang ira ed gloria na Dios. Et apatunongan ira met ed grasya to [“agnaparaan a kaabigan na Dios,” NW] ya andi bayar a lapud inkarondon a wala ed Kristo Jesus.” Onia ni imbaga to: ‘Nibilang a matunong so sakey a too lapud pananisia, ya aliwan diad gawa na ganggan.’ (Roma 3:23, 24, 28) Diad panamegley na pananisia ed “sakey a gawa na katunongan,” namparan saray alanaan a Kristiano tan saray kabiangan na “baleg ya ulop” na ‘arum a karnero’ et ‘nibilang a matunong.’ Saray alanaan a Kristiano et walaay ilalon manbilay diad tawen bilang kaiban tomatawir nen Kristo tan say baleg ya ulop et walaay ilalon makaliktar ed “baleg ya irap” bilang kaaro na Dios.​—Roma 5:18; Apo. 7:9, 14; Juan 10:16; Sant. 2:21-24; Mat. 25:46, NW.

“Mankasalanan itayo kasi, lapud andi itayo ed silong na ganggan, noag dia ed silong na grasya [“agnaparaan a kaabigan,” NW]?” so intepet nen Pablo. “Andin balot,” so inyebat to. “Aripen kayo . . . ; balang la say kasalanan ya onkana ed patey, o say katutulok ya onkana ed katunongan,” so impaliwawa nen Pablo. (Roma 6:15, 16) Inkuan to: “No lapu ed espiritu pateyen yo so saray gawa na laman, manbilay kayo.”​—Roma 8:13.

Makasulatan Iran Tepet a Naebatan:

1:24-32​—Kasin say imoral a kondukta ya adeskribe dia et onaplika ed saray Judio odino ed saray Gentil? Onaplika ed parehon grupo iyan deskripsion, balet say espisipikon tutukoyen dia nen Pablo et saray nan-apostatan Israelita nensaman. Anggaman amta ra so maptek a ganggan na Dios, “agda ginabay a wala ed pikakabat da so Dios.” Kanian walay eebatan da ed sikato.

3:24, 25​—Panon a say “inkarondon a wala ed Kristo Jesus” so anakbong ed “saray kasalanan ya apalabas” sakbay ni itan ya imbayar? Say inmunan Mesianikon propesiya, a walad Genesis 3:15, so asumpal nen 33 C.E. sanen impapatey si Jesus diad panamairapan a kiew. (Gal. 3:13, 16) Anggaman ontan, diad samay mismon impangibaga nen Jehova ed satan a propesiya, singa la abayaran so dondon ed panmoria to ta anggapon balot so makaamper ed sikato diad panumpal na gagala to. Kanian base ed arapen a panondon nen Jesu-Kristo, sarag a perdonaen nen Jehova iray kasalanan na saray anak nen Adan a manisia ed satan a sipan. Tan lapud dondon, saramay inaatey sakbay na panaon na saray Kristiano et walaay ilalon napaoli ed arapen.​—Gawa 24:15.

6:3-5​—Anto so kabaliksan na bautismo ed Kristo Jesus tan bautismo ed impatey to? Sanen saray papatumbok nen Jesus et nilanaan nen Jehova na masanton espiritu, nikasakey ira ed si Jesus tan nagmaliw iran membro na kongregasyon na saray alanaan a Kristiano. Satan a kongregasyon so laman nen Kristo, a diad satan et sikato so Ulo. (1 Cor. 12:12, 13, 27; Col. 1:18) Saya so kabaliksan na bautismo ra ed Kristo Jesus. Saray alanaan a Kristiano so abautismoan odino ‘abinyagan ed impatey nen Kristo,’ lapud nambilay ira a masakripisyo tan intalirak da so ilalon andi-anggaan  a bilay diad dalin. Say impatey da sirin et masakripisyo a singa say impatey nen Jesus, anggaman agmakarondon so impatey da. Sayan bautismo ed impatey nen Kristo so nakompleto sano ompatey ira tan paolien diad tawen.

7:8-11​—Panon a ‘say kasalanan so anganamot lapud ganggan’? Tinulongan na Ganggan iray totoo a nanengneng no antoray ipapasen a kasalanan, kanian mas lalo ran amoria a makasalanan ira. Diad ontan et mas dakel so anengneng dan kasalanan a gagawaen da, tan dinmakel so totoon mas akamoria a makasalanan ira. Nibaga sirin a say kasalanan so anganamot lapud Ganggan.

Saray Leksion Parad Sikatayo:

1:14, 15. Walaan itayoy dakel a rason pian maseseg tayon iyabawag so maong a balita. Sakey ed saratan et aliling toy walay utang tayo ed saray totoon sinaliw ed dala nen Jesus tan obligado itayon tulongan ira a nawalaan na pikakabat ed Dios tan ed say gagala to.

1:18-20. “Anggapo so baraan” na saray totoon agmaridios tan agmatunong, ta saray agnanengneng a kalidad na Dios et napatnagan diad saray pinalsa to.

2:28; 3:1, 2; 7:6, 7. Kayarin imbaga nen Pablo iray bengatlan singa makapainsulto ed saray Judio, pinatumbokan to itan na saray balikas a nayarin mamakepa ed reaksion da. Mangititilak iya na alimbawa ed sikatayo no panon itayon magmaliw a mataktika tan marunong no nipaakar ed saray sensitibon isyu.

3:4. No midumaan so ibabaga na too ed no antoy ibabaga na Dios a walad Salita to, ‘naromog tayon say Dios so matua’ diad panmatalek ed mensahe na Biblia tan ikiwas a mitunosan ed linawa to. Diad maseseg a panagpulong na Panarian tan panaggaway babangatan, natulongan tayoy arum pian naamtaan da a say Dios so matua.

4:9-12. Lapud pananisia nen Abraham, sikatoy abayag lan nibilang a matunong sakbay nin agalsiman ed edad ton 99. (Gen. 12:4; 15:6; 16:3; 17:1, 9, 10) Diad satan a makapadinayew a paraan, impanengneng na Dios no panon a posible so pagmaliw a matunong ed imaton to.

4:18. Say ilalo et importantin kabiangan na pananisia. Say pananisia tayo so akabase ed ilalo.​—Heb. 11:1.

5:18, 19. Diad simpli tan antikey iran balikas, impaliwawa nen Pablo no panon a mipara si Jesus ed si Adan, tan diad saya et malinew ton impaliwawa no panon a say sakey a too et “iter toy bilay to a panondon ed amayamay.” (Mat. 20:28) Sayan malinew tan antikey a panagkatunongan so nepeg tayon aligen sano manbabangat itayo.​—1 Cor. 4:17.

7:23. Nayarin pagmaliwen itayon ‘aripen ed ganggan na kasalanan’ na saray kabiangan na laman a singa saray lima, sali, tan say dila, kanian nepeg tayon paliisan so aliwan dugan panangusar ed saratan.

8:26, 27. No nipapaarap tayo’d makapawetwet iran situasyon ya agtayo amta so ipikasi tayo, “say dili ya espiritu gawaen to so panangyesel a nipaakar ed sikatayo” odino mikasi parad sikatayo. Insan awaten nen Jehova, say ‘Dumerengel na Pikakasi,’ iray matukoy a pikakasin naromog ed Salita to tan ipasen ton manlalapu iratan ed sikatayo.​—Sal. 65:2.

8:38, 39. Anggan saray kalamidad, saray demonyo, tan saray gobierno na too so agmakaamper ed panangaro nen Jehova ed sikatayo; ontan met, ag-iraya makaamper ed panangaro tayo’d si Jehova.

9:22-28; 11:1, 5, 17-26. Dakel a propesiya nipaakar ed kipawil na saray Israelita so asumpal diad saray alanaan a Kristiano, a saray membro to et “tinawag . . . , aliwa lambengat a nanlapu ed saray Judios noag met [ed] saray Gentiles.”

10:10, 13, 14. Likud ed panangaro tayo’d Dios tan kaparan too, say mabiskeg a pananisia ed si Jehova tan ed saray sipan to so mamakiwas ed sikatayon maseseg a mibiang ed ministeryo.

11:16-24, 33. Talagan marakdakep so inkabalanse na “kaabigan tan [“inkapekder,” NW] na Dios”! On, “say Dampay, ayadyari so gawa to; ta kaptekan so saray amin a dalan to.”​—Deu. 32:4.

MANBILAY UNONG ED IMPANGIBILANG ED SIKATAYO A MATUNONG

(Roma 12:1–16:27)

“Kanian, pikasik ed sikayo, agagi, lapu ed saray panangasi Dios, ya ipatnag yo so saray laman yo a mabilay a bagat, masantos, makapaliket ed Dios,” so inkuan nen Pablo. (Roma 12:1) “Kanian,” odino  diad pakaamta a nibilang iray Kristiano a matunong panamegley na pananisia ra, say tinmumbok ya imbaga nen Pablo so nepeg a makaapekto ed panmoria ra’d inkasikara, diad pidedeneng da ed arum, tan ed saray manuley.

“Kuan ko sirin ed balang sakey a too ed sikayo, ya agto nonoten so inkasikaton dili ya atagtagey nen say kanepegan a nonoten,” so insulat nen Pablo. “Say aro [yo] aleg a tekepan na pangunkunwari,” so insimbawa to. (Roma 12:3, 9) “Ontulok komon so balang kamarerwa ed saray atagtagey a pakauley.” (Roma 13:1) No nipaakar ed saray dedesisyonan ya akadepende ed konsiensia, papasesegen to iray Kristiano ya ‘ag-ira manuukoman.’​—Roma 14:13.

Makasulatan Iran Tepet a Naebatan:

12:20​—Panon tayon ‘ibunton so ngalab na apoy’ ed ulo na kabusol tayo? Nensaman, say baton walaay metal et iiyan ed sakey a palbaan a nanngalab insan tabonan na onaapoy a ngalab. Mangarum na petang so intapew a ngalab kanian maples a natunaw so metal tan ombiig la manlapud saray dutak. Mipadpara, singa tayo met ibubunton so onaapoy a ngalab ed ulo na sakey a kabusol no manggawa itayoy kaabigan ed sikato pian natunaw iray aliwliwan ugali to tan ompaway iray maong a kalidad to.

12:21​—Panon tayon nitultuloy a “say maong so panaeg [tayo] ed mauges”? Say sakey a paraan et say makpel a determinasyon tayon gawaen so inter na Dios a kimey a panagpulong na maong a balita na Panarian ya anggad ibaga nen Jehova ya asumpal la iya.​—Mar. 13:10.

13:1​—Diad anton paraan a saray atagtagey ya autoridad et “inganggan ira na Dios [“impasen na Dios ed relatibon posisyon da,” NW]”? Saray gobierno na too so impasen na Dios ed relatibon posisyon da lapud inabuloyan na Dios so panuley da. Tan walaray pankanawnawan asakbay lan anengneng na Dios so panuley da unong a napatnagan ed saray propesiya na Biblia nipaakar ed pigaran manuley.

Saray Leksion Parad Sikatayo:

12:17, 19. No ombales itayo na mauges ed mauges, aalaen tayo so kanepegan nen Jehova. Agaylan inkamapalakbat no “itumang . . . so mauges ed mauges”!

14:14, 15. Agtayo nepeg a paermenen odino igapol so agi tayo diad tagano odino iinumen ya iyoopresi tayo’d sikato.

14:17. Say pakawalaay maabig a relasyon ed Dios et agmanunan akadepende ed no antoy kakanen odino iinumen na sakey, odino ed no antoy agto kakanen odino agto iinumen. Noagta, misiglaotan iya ed katunongan, kareenan, tan liket.

15:7. Anggapoy panaglabi tayon awaten ed kongregasyon so amin a masimoon a manaanap na katuaan tan ipulong tayo so mensahe na Panarian ed amin a klase na totoo.

[Saray litrato ed pahina 31]

Kasin nasakbongan iray kasalanan ya agawa sakbay nin imbayar so dondon?