‘Si Jehova so Biskeg Ko’

Unong ed salaysay nen Joan Coville

Siak so nianak nen Hulyo 1925, diad Huddersfield, Inglatera. Bukbukor kon anak, tan masakit ak ni. Diad katuaan to et mabetbet ya ibabaga nen tatay, “Nasiplogan ka labat na dagem, mansakit ka la.” Tan singa tua met itan!

SANEN ugaw ak ni, masimoon a manpipikasi iray papari parad kareenan, balet sanen tinmerak so komaduan sankamundoan a bakal, impikasi ray pananalo ra. Agko ra natalosan, tan amawala iya na panduaruwa ed kanonotan ko. Dugaruga met a linma ed abung mi si Annie Ratcliffe, say alenleneg a Tasi nen Jehova diad lugar mi.

Naamtaan Koy Katuaan

Intilak nen Annie ed sikami so libron apauloan na Salvation tan inimbitaan toy nanay a mila’d panagaral na Biblia a nagawa’d abung da. * Intagar ak nen nanay a mila ed sikato. Sankanonot ko ni imay unaan a nantongtongan mi. Nipaakar itan ed samay dondon, tan agko inilaloan a makapainteres manaya itan. Insan naebatan ditan so dakel a tepet ko. Linma kami lamet ed sikara diad tinmumbok a simba, a ditan et nipaliwawa iray tanda na kaunoran ya agew unong ya impropesiya nen Jesus. Lapud mauges a kipapasey mundo, abidbir min tampol nen nanay a nalmo mi lay katuaan. Inimbitaan da kamin onatendi ed Kingdom Hall diad saman met lanlamang ya agew.

Diad Kingdom Hall et walaray ugugaw nin payunir ya akabat ko, tan sakey ed sikara et si Joyce Barber (natan et Ellis la), a manlilingkor ni anggad natan a kaibay masiken ton si Peter, diad London Bethel. Nitanem ed isip ko a say panagpayunir et gagawaen na amin. Kanian, anggaman maneeskuela ak ni, inggapok lan tampol so manpulong ya aaboten ko lay 60 oras kada bulan.

Kayari limaran bulan, nen Pebrero 11, 1940, diad samay zone assembly (natan et tatawagen lan sirkiton asemblea) et nampabautismo kamin dua nen nanay. Agkinontra nen tatay so balon relihyon mi, balet ag-iran balot nagmaliw a Tasi. Diad samay panaon na impakabautismok, nigapo so panagpulong ed saray lansangan. Akibiang ak ed satan, a mangaawit ak na saray plakard tan bag a nankargay magasin. Aminsan a Sabado, nibaki ak ya onalagey ed matoon parte na shopping area. Wala nin siansiay takot ko ed too, tan diad pakatatakotan ko, say pakaliknak et amin a kaklasek et dinmalan diman!

Nen 1940, say company (tawag nensaman ed kongregasyon) a kawalaan ko et kaukolan a palduaen. Kayari na satan, amin lawarin kaedaran ko et walad basil a kongregasyon. Kanian, nanreklamo ak ed company servant (natan et manangasikason manangimaton). Inkuan ton, “No labay mon walaray kaedaran mon nakaibam, laka  tan mananap ka’d lawak na kimeyan.” Tan ontan so talagan ginawak! Agnambayag et apulongan koy Elsie Noble, inawat toy katuaan, tan sikatoy nagmaliw a maap-apit a kaarok.

Say Panagpayunir tan Saray Bendisyon na Satan

Kayari na impan-eskuelak, nantrabaho ak ed sakey ya accountant. Anggaman ontan, legan kon naiimatonan so liket na saray manlilingkor a sigpot-panaon, say pilalek ko met a manlingkor ed si Jehova bilang payunir et lalon abayuboan. Nen Mayo 1945, malikeliket ak a ginmapon manlingkor bilang sakey ya espisyal payunir. Makmaksil so uran ed samay unaan ya agew na impanpulong ko bilang payunir. Ingen, lapud sobran liket ko ed panagpulong a kimey, agak adismaya. Diad katuaan to, walaan na maabig ya epekto ed bunigas ko so inagew-agew ya ehersisyo, salanti, say panaakar tan pambibisikletak sano onla ak a manpulong. Anggaman agbalot sinmobra ed 42 kilo so belat ko, agbalot apatunda na satan so panagpayunir ko. Diad indalan na saray taon, literal kon naeksperiensya a si ‘Jehova so biskeg ko.’​—Sal. 28:7.

Bilang sakey ya espisyal payunir, nibakbaki ak ed saray baley ya andian na Tasi a say kalat et makapangigapo na saray balon kongregasyon. Say unaan a nanlingkoran ko diad loob na taloy taon et diad Inglatera, insan taloy taon met diad Ireland. Legan na pampapayunir ko ed Lisburn, Ireland, inyaralan ko so sakey a lakin katulongan a managbangat diad simbaan na Protestanti. Legan ton naaaralan so katuaan nipaakar ed saray manunan bangat na Biblia, imbabangat to iratan ed saray karelihyonan to. Walaray pigaran membro a nanreklamo ed saray papangulo na simbaan, kanian sikatoy kaukolan a mangipaliwawa ed gagawaen to. Imbaga ton responsabilidad to bilang sakey a Kristiano ya ipaamta ed saray membro a dakel iray imbabangat ton palson bengatla. Kanian, anggaman sikatoy pirmin sinumpa na pamilya to, indedika toy bilay to ed si Jehova tan matoor a nanlingkor anggad impatey to.

Diad Larne, Ireland so komaduan nanlingkoran ko bilang payunir. Diad loob na anemiran simba, bukbukor koy nanlingkor ditan lapud inmatendi so kaibak a payunir ed Theocracy’s Increase Assembly diad New York nen 1950. Nairapan ak a maong ed saraman a panaon, tan talagan pirpirawat ko met komon so makaatendi ed satan ya asemblea. Ingen, legan na saraman a simba, awalaan ak na makapaseseg iran eksperiensya ed lawak na kimeyan. Akatongtong koy sakey a masiken ya angawat na publikasyon tayo masulok a 20 taon lay apalabas. Diad loob na dakel a taon et aminpigapiga to la iyan abasa, tan karaklan ed saray karga na publikasyon et memoryado to la. Inawat na sayan laki tan saray ananak to so katuaan.

Akaawat na Panangipasal Diad Gilead School

Nen 1951, kaiba so 10 payunir a nanlapud Inglatera, siak so naimbitaan ya onatendi ed mika-17 a klase na Gilead School diad South Lansing, New York. Legan na saraman a bulan, talagan nanliketan kon maong iray naawat min espiritual ya instruksion manlapud Biblia! Diad saraman a panaon, saray agagin bibii et agni nayarin manpalista ed Teokratikon Eskuelaan Parad Ministeryo, balet diad Gilead et sikami ran bibii so naikdan na asainmin a singa say demostrasyon tan pangipresenta na saray report. Talagan mannerbiyos kamin maong! Legan na inmunan betang  ko, manggiwgiw a maong so limak ya akaegna ed nota. Makapalek so inkuan nen Brother Maxwell Friend, say instruktor mi: “Aliwa labat a diad gapo so impakanerbiyos mo, a singa nalilikna met na amin a maong ya ispiker, noagta anerbiyos ka anggad sampot.” Kaleganan na impanaral mi, inmaligwas kami ed abilidad a mangibalikas na nalilikna mi diad arap na interon klase. Agmi alik-likas ya asumpal la manaya so impangipasal da ed sikami, tan amin mi et naikdan na asainmin ed nanduruman paspasen. Say asainmin ko et diad Thailand!

“Say Dalin na Imis”

Talagan momoriaen kon sakey a regalo manlapud si Jehova so impakaasain nen Astrid Anderson a nagmaliw a kaparehak a misionera diad Thailand. Pian makaonla ditan, pitoran simba kamin nambiahe a linmugan ed bapor a kargaan na kargamento. Sanen akasabi kami ed Bangkok, say kapital na Thailand, naimano min walay okupadon panaglakoan ditan tan wala ra met so dadalanan na baloto a pinagka-rota na saray mitindaan. Nen 1952, ag-onsulok ed 150 so manangipalapag na Panarian diad Thailand.

Sanen unaan min anengneng so Say Panag-Bantayan ed lenguahen Thai, inisip min, ‘Singa imposiblin naaralan mi iyan lenguahe.’ Say talagan mairap et no panon so pangibalikas ed saray salita diad dugan tono. Singa bilang, sano ibalikas mo so salitan khaù manlapud atagey a tono a biglan onabeba, say kabaliksan to et “belas.” Balet no saya met lanlamang a salita et ibalikas ed abeban tono, kabaliksan toy “balita.” Kanian sanen wala kami’d lawak na kimeyan, say maparanay mi manayan ibabaga ed totoo et, “Tarok ko ed sika so maong a belas,” imbes a “maong a balita”! Balet kayari na dakel a makapalek ya agawa, kalkalna min naaralan iman a lenguahe.

Saray taga Thailand et talagan makaaro. Kanian dugaruga labat so impanawag ed satan a Dalin na Imis. Say unaan ya asainmin mi diad loob na duay taon et diad syudad na Khorat (natan et kabkabat a Nakhon Ratchasima). Kayari to et diad syudad na Chiang Mai. Karaklan ed saray taga Thailand et Buddhista tan ag-ira pamilyar ed Biblia. Diad Khorat et inyaralan ko so sakey a postmaster. Nipaakar ed patriarkan si Abraham so nantongtongan mi. Lapud nadngelan la nensaman na sayan laki so ngaran ya Abraham, nalak so interes to. Diad ibabayag balet na pantotongtong mi, akabatan kon aliwa manayan pareho so Abraham a tutukoyen mi. Say walad nonot to manaya et si Abraham Lincoln, a datin presidente na Estados Unidos!

Malikeliket min imbangat so nipaakar ed Biblia diad saray matuan-impanpuson totoo a taga Thailand, tan sikaray angibangat met ed sikami no panon a magmaliw a maliket diad simplin panagbilay. Talagan baleg so nitulong na saya ed sikami lapud diad pundoan mi ed Khorat et anggapo so koryenti tan kaukolan mi ni manasol na danum ya usaren mi. Diad saratan ya asainmin, “naaralan mi so sekreto . . . no panon a nawalaan na daakan tan no panon a makasagmak na pankaukolan.” Singa si apostol Pablo et naeksperiensya min mismo so kabaliksan na ‘pakawalaan na biskeg lapud samay angiter na pakayari.’​—Fil. 4:12, 13, NW.

Sakey a Balon Kapareha tan Balon Asainmin

Linma ak ed London nen 1945. Nen wadman ak, linma kami’d British Museum a kaiba iray arum a payunir tan Bethelite. Sakey ed sikara et si Allan Coville, a diad saginonor et nanaral ed koma-11 a klase na Gilead. Sikatoy niasain ed Pransya tan kayari na satan et diad Belgium. * Diad saginonor, legan a manlilingkor ak ed Thailand bilang misionero, kinerew ton mankasal kami la, tan inmabobon ak.

Nankasal kami’d Brussels, Belgium nen Hulyo 9, 1955. Talagan abayag ko lan kukugkugipen so iyakar ed Paris diad honeymoon ko, kanian inyarunsa nen Allan ya onatendi kami’d asemblea a nagawa ditan ed ontumbok a simba. Balet kasabi mi diman, tamtampol dan kinerew ed si Allan a magmaliw a managpatalos ed saman ya asemblea. Kada agew et sikatoy masaksakbay ya onaalis ed pampupundoan mi, tan lablabi kami lan makakasempet. Kanian tua a diad Paris kami nan-honeymoon, balet ta banbantagen ko labat si asawak, ta walad plataporma! Anggaman ontan, malikeliket ak a makakanengneng ed si asawak a nauusar pian panlingkoran to iray agagi, tan agak balot manduaruwa a no kabiangan si Jehova ed  panamaley mi et talagan magmaliw kamin maliket.

Lapud impiasawak, awalaan ak met na balon teritorya, diad Belgium. Say amtak labat ed Belgium et sakey a pasen ya akagawaay piga-pigaran bakal, balet naamtaan ko lanlamang a saray totoo ditan manaya et maaro ed kareenan. Lapud baloy teritoryak, kaukolan a manaral ak ni na Pranses, a lenguahin uusaren diad abalaten a kabiangan na bansa.

Nen 1955, walay manga 4,500 a manangipalapag ed Belgium. Diad loob na ngalngali 50 taon, nanlingkor kami nen Allan diad Bethel, ontan met bilang ombiabiahen manangasikaso. Diad samay inmunan duara tan kapalduan taon, manbiabiahe kami panamegley na bisikleta diad saray kapalandeyan, onuran man odino onagew. Diad inlabas na saray taon, akiugip kami ed masulok a 2,000 a nanduruman kaabungan na saray agagi! Mabetbet a nakakabat ko iray agagi ya anggaman makapuy la so laman da et bunebunek da nin uusaren so nakekeran biskeg da pian manlingkor ed si Jehova. Say maabig ya ehemplo ra so amaseseg ed siak ya ag-ontunda ed serbisyo. Kayari min nabisita so sakey a kongregasyon, nalilikna min napapabiskeg kami. (Roma 1:11, 12) Si Allan et talagan alay-abig a kapareha. Petepeteg iramay salita ed Ecclesiastes 4:9, 10: “Say duara sikara so magmaong nen [say] sakey, . . . ta no nipasag ira, say sakey bangonen to so kapara to”!

Saray Bendisyon Lapud Impanserbi Panamegley na ‘Biskeg nen Jehova’

Diad apalabas iran taon, dakel so makapaliket ya eksperiensya mi nen Allan diad impanulong ed arum a manlingkor ed si Jehova. Singa bilang nen 1983, binisita mi so sakey a kongregasyon a mansasalita na Pranses diad Antwerp tan nampundo kami ed sakey a pamilyan amarawes met ed si Benjamin Bandiwila, sakey a tobonbalon agi a nanlapud Zaire (natan et Democratic Republic of Congo). Linma si Benjamin ed Belgium pian ituloy so pangaala to na atagtagey ya edukasyon. Inkuan to’d sikamin, “Talagan panibegan ko so panagbilay yo, sigpot yon gagawaen so kimey nen Jehova.” Inmebat si Allan: “Ibabagam ya oniibeg ka’d sikami, balet ta uunaen mo met iray minumundon karera. Agta singa agmantunosan so ibabagam?” Satan a prangkan ebat so amakiwas ed si Benjamin a nonoten so kipapasen na bilay to. Ag-abayag sanen sikatoy wala la’d Zaire, sikatoy ginmapon nampayunir, tan natan et kaplesan a manlilingkor bilang membro na Branch Committee.

Siak so naoperaan nen 1999 pian ekalen so ulser ed esophagus ko. Manlapu la’d saman, 30 kilo labat so belat ko. Talagan singa ak maibebetag a “pananginan a gawa’d pitek.” Anggaman ontan, misalsalamat ak ya inikdan ak nen Jehova na “pakayari a labas ni nen say gendat.” Kayari impaka-operak, tinulongan ak nen Jehova pian nakaibak lamet si Allan ed panagbiahen kimey. (2 Cor. 4:7, NW) Insan, nen Marso 2004, si asawak et inatey legan ton nanaugip. Sikatoy il-iliwen kon maong, balet naliligliwa ak lapud amtak a sikatoy agnalingwanan nen Jehova.

Natan a mantaon ak lay 83, sankanonot ko ni iramay 63 taon na sigpot-panaon a serbisyo. Siansia nin aktibo ak ed ministeryo, mangiyaaral ak ni na Biblia diad saray kaabungan tan diad inagew-agew et uusaren koy amin a pankanawnawan ipulong so alay abig a gagala nen Jehova. No maminsan et uumamengen ko, ‘Anto kasi kipapasen na bilay ko no agak nampayunir nen 1945?’ Diad saraman a panaon, say makapuy a bunigas ko et sakey komon a rason pian agak manpayunir. Balet, talagan misalsalamat ak a nampayunir ak sanen tobonbalo ak ni! Awalaan ak na pribilehyon personal a naeksperiensya, a no iyuna tayo si Jehova, sikatoy magmaliw a biskeg tayo.

[Saray paimano ed leksab]

[Litrato ed pahina 18]

Kaibak si Astrid Anderson, say kaparehak a misionera (diad kawanan)

[Litrato ed pahina 18]

Panagbiahen kimey a kaibay asawak, nen 1956

[Litrato ed pahina 20]

Kaibak si Allan nen 2000