Tulongan Iray Ananak Yon Manalona ed Saray Angat

SARAY kalangweran ed limog tayo et nadedesdes a maong. Nipapaarap ira ed espiritu na mauges a mundo nen Satanas, tan kaukolan dan labanan iray “pilalek ya inuugaw.” (2 Tim. 2:22, NW; 1 Juan 5:19) Kaaruman ni, lapud panggugunaetan dan ‘nonoten so Manamalsa ra,’ kaukolan dan talonaan so panagbalaw tan panamagyaw na saramay onsusumpa ed pananisia ra. (Ecl. 12:1) Oniay inkuan na sakey ya agin laki a manngaran na Vincent legan ton sankanonot so impanugaw to: “Naynay da ak a papagyawen, sasakitan, tan sasagyaten da ak ni ingen a miponitian lapud sakey ak a Tasi. Dakel iray pankanawnawan agko la labay so onla ed eskuelaan lapud alablabas a desdes.” *

Nilikud ni ed saray pakadesdesan ed sayan mundo, kaukolan met a talonaan na saray ananak tayo so pilalek dan magmaliw a singa saray kaedaran da. Oniay inkuan nen Cathleen, 16 años ya agi: “Aliwan mainomay so nipasen a nikaduma.”  Inaksobi met nen Alan a manedad na 21 años: “Kada Sabado odino Simba et iimbitaan ak na saray kaeskuelaan ko ya ompasyar, tan labay kon talagay mila.” Kaaruman ni, mabiskeg so pilalek na saray tobonbalo a mibiang ed saray pagalaw ed eskuelaan, a mabetbet a sengegan na pakawalaan day mauges iran kaulop. “Talagan labalabay ko iray pagalaw,” so inkuan na sakey ya agin bii a manngaran na Tanya. “Mabetbet ak a kokombinsien na saray coach ed eskuelaan a mila ed team da. Talagan mairap so pangibagay andi.”

Panon yon natulongan iray anak yo a manalona ed saray angat? Ingganggan nen Jehova ya ibangat na saray atateng iray anak da. (Uli. 22:6; Efe. 6:4) Say gagala na saray matakot ed Dios ya atateng et say pangipurek ed puso na ananak da na katutulok ed Dios. (Uli. 6:20-23) Diad ontan et napakiwas iray ananak a manresisti ed saray desdes na mundo, anggan sano ag-ira nanenengneng na atateng da.

Talagan mairap parad atateng a pambansagen so pananap na pambilay, pangasikaso ed pamilya tan saray aktibidades ed kongregasyon. Kaukolan a gawaen na arum iratan a responsabilidad bilang mansusulon ateng odino legan iran susumpaen na agmananisian kaasawaan da. Anggaman ontan, siansia nin kakaukolanen nen Jehova a saray atateng so mangigana na panaon pian nibangat tan natulongan iray ananak da. Kanian anto so gawaen yo pian natulongan iray ananak yo a nawalaan na proteksion sumpad saray desdes na kalimog, tukso, tan panamagyaw a naabet da’d inagew-agew?

Say Personal a Relasyon ed si Jehova

Manuna ed amin, nepeg a namoria na ananak a si Jehova et peteg a Persona. Kaukolan iran tulongan pian ‘nanengneng da imay Sakey ya agnanengneng.’ (Heb. 11:27, NW) Nanonotan ni nen Vincent, ya abitla niman, no panon a sikatoy tinulongan na atateng to pian nawalaay maapit a relasyon ed si Jehova. Inkuan to: “Imbangat da’d siak so kaimportantian na pikakasi. Nanonotan ko a manlapud inkaugaw ko et manpipikasi ak ed si Jehova kada labi antis ak ya onugip. Petepeteg si Jehova ed siak.” Kasin kaiba yon manpipikasi iray anak yo? Agta maabig  met no dengelen yo no antoy ipipikasi ra ed si Jehova? Kasin uulit-uliten da labat iray ibabaga ra? Odino, kasin ibabalikas da ed si Jehova iray peteg a nalilikna ra? Diad idengel yo ed saray pikakasi ra, natebek yo no kasin onaaligwas so espiritualidad da.

Say sakey nin paraan pian mas onapit iray ananak ed si Jehova et say personal a pambasa ed Salita na Dios. Inkuan nen Cathleen, ya abitla niman: “Akatulong ed siak so pambabasak na Biblia manlapu la’d inkaugaw ko. Satan so angiter ed siak na talek ya anggaman sumpa ed siak iray totoo, tulongan ak nen Jehova.” Kasin walaan iray ananak yo na dili ran programa na panagbasa na Biblia?​—Sal. 1:1-3; 77:12.

Tua, nandurumay reaksion na saray ananak ed panangibangat na ateng. Ontan met, say iyaaligwas da ed espiritual et depende ed edad da. Ingen, no anggapoy panangiwanwan, nairapan iray ugugaw a manebek a si Jehova et peteg a Persona. Nepeg ya ipaslep na saray atateng ed saray anak da so salita na Dios pian narengel na saray ugugaw so boses nen Jehova, inerman so kawalaan da. (Deu. 6:6-9) Kaukolan met a panisiaan na saray anak yo a sikaray aasikasoen nen Jehova.

No Panon a Gawaen a Makabaliksan so Komunikasyon

Say komunikasyon et sakey nin importantin paraan pian natulongan iray ananak yo. Siempre, say maabig a komunikasyon et aliwa labat a basta pitongtong ed ananak yo. Lalanoren toy pantepet tan maanos ya idengel ed saray ebat da, anggaman midumaan iray ebat da ed saray labay yon narengelan. “Mantetepet ak ya anggad punton natalosan ko lay nononoten da tan no antoray nasasagmak da ed bilay,” so inkuan nen Anne ya ina na duaran lalaki. Kasin nalilikna na ananak yo a sikaray dedengelen yo no sikaray mansasalita? Si Tanya, ya asaglawi niman so angibagay onia: “Talagan dedengelen ak na atateng ko tan agda lilingwanan so apantongtongan mi. Amta ra so kangaranan na saray kaklasek.  Kokomustaen da ira tan tetepeten da so kipapasen na saramay apantongtongan mi’d apalabas.” Say idengel tan agpangilingwan et makanan kabiangan na matalonan komunikasyon.

Nalmoan na saray pamilya a say oras na panangan et maabig a pankanawnawa parad makabaliksan a pantotongtong. “Importante ed pamilya mi so paniiba ed panangan,” so imbaga nen Vincent. “Iilaloan a manbabansag kamin amin a mangan, kapiganman a posible itan. Legan na panangan, agnayari so manbantay na TV, ondengel na radyo, odino manbasa. Lapud kaslakan lan say tongtongan mi et aliwan porpormal, satan so mamapawala na mareen a panaon kada agew, ya ontutulong ed siak pian natalonaan so kaugsan tan desdes a naabet ko’d eskuelaan.” Inyarum to ni: “Say apasalan ko lan pitongtong ed atateng ko legan na panangan so tinmulong met ed siak pian agak natatakot ya onasingger ed sikara sano nakaukolan koy tulong ed saray mas seryoson bengatla.

Tepetan so inkasikayo, ‘Kada simba, maminpiga kamin mamangan a bansag bilang pamilya?’ No gawaen yo iya, kasin nawalaan kayoy pankanawnawa parad mas andukey tan maabig a komunikasyon ed saray ananak yo?

No Akin a Makana Iray Panagpasal a Sesyon

Say sinimban Panagdayew na Pamilya et ontulong met pian niwalay makabaliksan a pantotongtong na pamilya tan ontulong ed saray kalangweran a manalona ed saray espisipikon problema. Oniay inkuan nen Alan ya abitla niman: “Uusaren na atateng ko so panagaral na pamilya pian naamtaan da iray nonoten mi. Itotongtong da iray teman matukoy ed saray kipapasen mi.” Onia met so inkuan na ina nen Alan: “Uusaren mi so pigaran oras a kabiangan na panagaral mi parad panagpasal iran sesyon. Sarayan panagpasal so tinmulong ed saray anak min naaralan no panon dan nidepensa so pananisia ra tan paneknekan a tua so sisiaen da. Tinmulong iya ed sikaran nawalaan na talek a nakaukolan pian natalonaan iray angat a naabet da.

No saray anak et dedesdesen na saray kalimog da, agmagenap so pangibaga da labat na “andi”  insan la ra onalis. Kaukolan dan naebatan iray tepet ya akin tan akin et andi. Kaukolan a matalek met ira ed ikiwas da no sikaray babalawen lapud pananisia ra. No agda nidepensa so pananisia ra, nairapan iran ontalindeg ed tuan panagdayew. Saray panagpasal so ontulong pian niwala so ontan a talek.

Akasulat ed  kahon a walad pahina 18 iray situasyon a nayarin iyakto legan na Panagdayew na Pamilya yo. Gawa yon realistiko irayan panagpasal diad panagyat ed saray anak yo a mangikatunongan ed saray ebat da. Ilaktip ed sarayan panagpasal iray praktikal a leksion a naaralan ed saray ehemplo diad Biblia. Say ontan a panagpasal ed abung so mangiparaan ed saray anak yon manalona ed saray angat diad eskuelaan tan diad arum niran pasen.

Ayaman​—Kasin Maligen a Pasen?

Kasin labalabay na ananak yo so onsempet ed abung kayari na klase ra? No satan et maligen a pasen, ontulong itan ed sikara a natalonaan iray inagew-agew a desdes. Oniay inkuan na sakey ya agin bii a membro la natan na pamilyan Bethel: “Legan na ibabaleg ko, say sakey ed saray sankaimportantian a bengatla parad siak et say kaligenan ed ayaman mi. Anggan panon kauges so kipapasen ed eskuelaan, amtak a kasempet ko’d abung, ayos la so amin a bengatla.” Antoray ugalin sankapatnagan ed abung yo? Kasin ditan et normal labat so “sanok, pansesepakan, [tan] inkaapag-apag,” odino kabkabat itan a pasen na “aro, liket, [tan] deen”? (Gal. 5:19-23) No mabetbet ya anggapoy kareenan, kasin panggugunaetan yon amtaen no antoran pananguman so kaukolan yon gawaen pian say ayaman yo et magmaliw a maligen a pasen parad ananak yo?

Say sakey nin paraan pian natulongan iray anak yo et diad pamawala yo na makapabiskeg a panlilimog parad sikara. Singa bilang, sarag yo kasin ipila so pigara ed saray matatken ed espiritual ya agagi ed kongregasyon diad saray panliliket na pamilya yo? Odino kasin makapangiparaan kayoy simplin panangan ed abung yo a kaiba so ombiabiahen manangasikaso odino arum niran walad sigpot-panaon a serbisyo? Wala ta ray kabat yon misionero odino Bethelite a nayarin magmaliw a kaaro na ananak yo, anggan diad panamegley na sulat, e-mail, odino sagpaminsan ya itawag ed telepono? Ontulong ed ananak yo iray ontan a pikakaaro pian nipetek iray kurang da tan nawalaan iray espiritual a kalat. Nonot yo pa so maabig ya impluensya nen apostol Pablo ed kalangweran a Timoteo. (2 Tim. 1:13; 3:10) Say maapit ya impiulop nen Pablo ed si Timoteo et akatulong pian niteen toy imano to ed saray espiritual a kalat.​—1 Cor. 4:17.

Komendaan Iray Anak Yo

Maliket si Jehova a makanengneng ed saray tobonbalo ya ontatalindeg ed katuaan anggaman walaray desdes a manlalapud mundo nen Satanas. (Sal. 147:11; Uli. 27:11) Andi duaruwan maliket kayo met ed pakanengneng ed saray kalangweran a nanggaway dugan desisyon. (Uli. 10:1) Ipaamta ed saray ananak yo no anto so liknaan yo ed sikara, tan lawas yo iran komendaan. Angiletneg si Jehova na maabig ya ehemplo parad saray atateng. Sanen nampabautismo si Jesus, inkuan nen Jehova: “Sika so Ana’ko, say inad-arok; sika so inabobonan ko.” (Mar. 1:11, NW) Talagan apabiskeg si Jesus ed satan a panamaseguro nen Jehova pian natalonaan toy dakerakel iran angat a sagmaken to! Mipadpara, ipaamta ed ananak yo ya inad-aro yo ra, tan pisalamatan yo iray nagagawaan da.

Tua, agyo sigpot a nasalimbengan iray ananak yo manlapud desdes, panamagyaw, tan panagbalaw. Ingen, dakel so nagawaan yo pian natulongan ira. Diad antoran dalan? Tulongan yo iran nawalaan na maapit a relasyon ed si Jehova. Pagmaliw yon makabaliksan so pitotongtong yo ed sikara. Gawa yon praktikal so Panagdayew na Pamilya, tan pagmaliw yon maligen a pasen so ayaman yo. No gawaen yo iraya, andi duaruwan natulongan iray ananak yo a manalona ed saray angat a sasagmaken da.

[Paimano ed leksab]

[Kahon/Litrato ed pahina 18]

 MAKATULONG IRAY PANAGPASAL

Niraya so pigaran situasyon a nayarin naabet na ananak yo. Agta maabig no ipasal yoy pigara ed sarayan situasyon diad Panagdayew na Pamilya yo?

▸ Kokombinsien na sakey a coach so anak yon bii a mila ed team na eskuelaan.

▸ Inopresian day sigarilyo so anak yon laki sanen sikatoy pasempet la manlapud eskuelaan.

▸ Pinagyaw na pigaran lalaki so anak yon laki a sikatoy kabilen da no nanengneng da nin manpulong.

▸ Legan na panagkabkaabungan a kimey, nabet na anak yon bii so kaklase to.

▸ Diad arap na klase, tinepetan so anak yon bii no akin ya ag-onsasaludo ed bandira.

▸ Naynay a babalawen na sakey a balolaki so anak yo lapud sikatoy sakey a Tasi.

[Litrato ed pahina 17]

Kasin walaan iray ananak yo na dili ran programa na panagbasa na Biblia?

[Litrato ed pahina 19]

Kasin ipipila yoy pigaran agagi a napanuliranay espiritualidad da ed saray panliliket na pamilya yo?