Sikayoran Bibii, Akin et Nepeg Kayon Manpasakop ed Inkaulo?

“Say ulo na bii et say laki.”​—1 COR. 11:3.

1, 2. (a) Anto so insulat nen apostol Pablo nipaakar ed inkaulo tan panagpasakop ya inyuksoy nen Jehova? (b) Antoran tepet so pantongtongan ed sayan artikulo?

SI Jehova so angiletneg ed uksoyan a sinalambit nen apostol Pablo sanen insulat to a “say ulo na balang laki et say Kristo” tan “say ulo na Kristo et say Dios.” (1 Cor. 11:3) Nipabitar ed inmunan artikulo ya impasen nen Jesus a pribilehyo tan liket so pampasakop ed Ulo to, si Jehova a Dios, tan nidanet met a say ulo na saray Kristianon lalaki et si Kristo. Si Kristo et maaro, mauyamo, mapangasi, tan agto labat nononoten so inkasikato sano midedeneng ed totoo. Kaukolan ya ontan met so pidedeneng na agagin lalaki ed arum, nagkalalo la ed kaasawaan da.

² Saray bibii ey? Siopa kasi ulo ra? “Say ulo na bii et say laki,” so insulat nen Pablo. Anto so nepeg a panmoria na bibii ed sayan impuyan iran salita? Onaplika ni kasi iyan prinsipyo sano say asawan laki et agmananisia? Pian nipanengneng so panagpasakop ed inkaulo na  laki, kaukolan kasi a say asawan bii et tuloktulok labat, ya agnayarin mangibagay opinyon to sano walaray dedesisyonan? Panon a nagamoran na sakey a bii so panangirayew na arum?

“Igawaan Ko na Sakey a Manepeg a Katulongan To”

3, 4. Akin et makagunggona so uksoyan na inkaulo?

³ Say uksoyan na inkaulo et nanlapud Dios. Oniay imbaga nen Jehova a Dios kayari ton pinalsa si Adan: “Aliwan maong a manbukbukor so too. Igawaan ko na sakey a manepeg a katulongan to.” Sanen apalsa si Eva, aliketan a maong si Adan ta wala lay kaiba tan katulongan to kanian oniay imbaga to: “Saya so pukel na saray pukepukel ko, tan laman na laman ko.” (Gen. 2:18-24) Wala komon so alay abig ya ilalo di Adan tan Eva a magmaliw ya ama tan ina na amin ya ayadyarin totoo, a maliket a manbilay ya andi-anggaan ed paraiso diad dalin.

⁴ Lapud impanrebelde na inmunan atateng tayo diad hardin na Eden, agla nasarag na totoo a sumpalen ed ayadyarin paraan so uksoyan na inkaulo. (Basaen so Roma 5:12.) Balet nansiansia ni itan ya uksoyan. Sano tumboken itan na sanasawa, nagunggonaan tan magmaliw a maliket so panamaley da. Nalikna ra met so alikna nen Jesus lapud pampapasakop to ed Ulo to, si Jehova. Antis a nagmaliw a too si Jesus, sikato so “malikeliket lawas ed arap [nen Jehova].” (Uli. 8:30) Lapud ag-inkayadyari, saray lalaki et agda la nasarag so magmaliw ya ayadyarin ulo, tan agmet la nipatnag na bibii so ayadyarin panagpasakop. Balet sano sayan uksoyan et pamporsigian a tumboken na asawan lalaki tan bibii, nalikna ray baleg a liket ed panamaley a posible ed sayan panaon.

5. Akin et nepeg ya ipapuso na sanasawa so simbawa a walad Roma 12:10?

⁵ Pian ontalona so panamaley, nakaukolan ya iyaplika na sanasawa iyan Makasulatan a simbawa parad amin a Kristiano: “Diad aroan na sanaagi, ipatnag yoy aralem a panamabli ed balang sakey. Idaulo yoy pangipanengneng na galang ed balang sakey.” (Roma 12:10) Ontan met, nepeg a panggunaetan na asawan laki tan bii ya ‘ipanengneng so kaabigan ed balang sakey, magmaliw a maabagey, mabulos a manperdonaan.’​—Efe. 4:32.

Sano Agmananisia so Sakey ya Asawa

6, 7. Anto so nayarin resulta no manpapasakop so Kristianon bii ed agmananisian asawa to?

⁶ Panon to no say asawam et aliwan lingkor nen Jehova? Kaslakan et say asawan laki so agmananisia. Diad onian kipapasen, panon so pantrato ed sikato na asawan bii? “Sikayoran asawan bibii, manpasakop kayo ed kaasawaan yon dili, ta no bilang walaray ag-ontutulok ed salita, magmaliw iran matulok lapud ugali yo anggano agkayo mansalita, ta nanenengneng da so masimpit ya ugali yo ya atekepan na aralem a panagrespeto.”​—1 Ped. 3:1, 2.

⁷ Ibabaga na Salitay Dios a kaukolan a mansiansian mapasakop so asawan bii ed agmananisian asawa to. Lapud maabig ya ugali na asawan bii, nayarin napakiwas so asawan laki a mannonot no akin a maabig so ipapanengneng na asawa to. Bilang resulta, nayarin usisaen na asawan laki iray sisiaen na Kristianon asawa to tan diad saginonor et awaten to met so katuaan.

8, 9. Antoy nayarin gawaen na Kristianon asawan bii no aliwan positiboy ikiwas na agmananisian asawa to ed maabig ya ugali to?

 ⁸ Balet, panon to no aliwan positibo so ikiwas na agmananisian asawan laki? Ipapaseseg na Kasulatan ed mananisian asawan bii ya ipatnag to iray Kristianon kualidad ed amin a panaon, anggano mairap ni iya. Singa bilang, nabasa tayo ed 1 Corinto 13:4: “Say aro et walaan na andukey a panag-anos.” Maabig sirin no itultuloy ya ipatnag na Kristianon asawan bii so “kapaabebaan na nonot tan inkaulimek, andukey a panag-anos,” ya itepel toy kipapasen to lapud aro. (Efe. 4:2) Diad tulong na aktibon puersa na Dios​—say masanton espiritu to​—posiblin nipatnag iray Kristianon kualidad anggan diad mairap iran situasyon.

⁹ “Diad amin a bengatla et ombibiskeg ak diad panamegley na samay mangiiter ed siak na pakayari,” so insulat nen Pablo. (Fil. 4:13) Say espiritu na Dios so ontulong ed Kristianon asawa pian nagawaan to iray bengatlan agto komon sarag a gawaen. Alimbawa, nayarin natukson ombawi so sakey ya asawa sano sikatoy maruksan tratratoen na asawa to. Balet, ibabaga na Biblia ed amin a Kristiano: “Agyo babalesen na mauges so siopaman a nanggaway mauges ed sikayo. . . . Ta walan nisulat: ‘Betang ko so panangibales; siak so ombales,’ kuan nen Jehova.’” (Roma 12:17-19) Mipadpara, oniay simbawa na 1 Tesalonica 5:15: “Anggapon balot komon ed sikayo so ombawi ed mauges a ginawa na arum, noag ingen manggawa kayon naynay na maabig ed balang sakey tan ed amin.” Diad tulong na masanton espiritu nen Jehova, say agtayo nagawaan ed dilin biskeg tayo et nasarag tayo. No agtayo sirin nayarian so sakey a bengatla, kaukolan tayoy onkerew na masanton espiritu na Dios.

10. Panon so impideneng nen Jesus ed saramay nansalita odino nanggaway makapuy ed sikato?

¹⁰ Alay abig so ehemplon impatnag nen Jesus diad impideneng to’d saramay nansalita odino nanggaway makapuy ed sikato. Oniay kuan na 1 Pedro 2:23: “Sanen sikatoy mumudmoraen da, agto ra minudmora. Sanen papairapen da, agto pinagyaw iramay amairap ed sikato, balet inmatalek toy inkasikato ed samay matunong ya ukom.” Abilin itayo a mangalig ed maabig ya alimbawa to. Ag-itayo nepeg ya onsanok ed mauges ya ugali na arum. Singa say bilin ed amin a Kristiano, ipatnag yo so “panangabagey, mapaabeban kanonotan, agkayo ombabales no walay nanggawa ed sikayo na mauges odino no walay nanmudmora ed sikayo.”​—1 Ped. 3:8, 9.

Tuloktulok Labat Ira?

11. Anto so baleg a pribilehyo a niiter met ed arum a Kristianon bibii?

¹¹ Kasin say kabaliksan na panagpasakop na asawan bibii ed inkaulo na asawa ra et sikaray tuloktulok labat, ya agla ra nayarin mangibagay opinyon da nipaakar ed pamilya odino arum ni ran pamaakaran? Andin balot. Saray bibii tan lalaki et parehon inikdan nen Jehova na dakel a pribilehyo. Isipen pa so baleg a pribilehyo na 144,000 a magmaliw ya arari tan saserdote ed tawen a kaiba nen Kristo sano uleyan to la iyan dalin! Arum ed sikara et bibii. (Gal. 3:26-29) Mapatnag a diad uksoyan nen Jehova et walay importantin betang ya inter to ed saray bibii.

12, 13. Anton alimbawa so mangipapanengneng a walaray bibiin nampropesiya?

¹² Diad panaon ya isusulat so Biblia, walaray bibii a nampropesiya. Oniay nipasakbay ed Joel 2:28, 29: “Ikalbok naani so espirituk ed amin a laman; et saray anak yo a lalaki tan bibii manpropeta ra naani, . . . Ontan met ed saray ariripen a lalaki tan bibii dia ed saratan ya agew ikalbok naani so espirituk.”

¹³ Nen agew na Pentecostes 33 C.E., walaray bibii tan lalaki a kaiba ed 120 a disipulo nen Jesus a nantipon ed sakey a kuarto diad Jerusalem. Inkalbo na Dios so espiritu to ed sayan interon grupo. Kanian, inaon nen Pedro imay impasakbay nen propeta Joel tan inyaplika to itan ed namparan lalaki tan bibii. Inkuan nen Pedro: “Oniay nikuan nensaman ed panamegley nen propeta Joel, ‘Tan diad kaunoran iran agew,’ kuan na Dios, ‘ikalbok so espirituk ed  amin a klase na totoo, tan manpropesiya iray ananak yon lalaki tan ananak yon bibii . . . tan diad saratan ya agew et ikalbok met so espirituk diad saray ariripen kon lalaki tan ariripen kon bibii, tan manpropesiya ira.’”​—Gawa 2:16-18.

14. Anto so betang na bibii diad inlaknab na Inkakristiano nensaman?

¹⁴ Nen inmunan siglo, walay importantin betang na bibii diad inlaknab na Inkakristiano. Impulong da ed arum so nipaakar ed Panarian na Dios tan walaray bengatlan ginawa ra parad panagpulong a kimey. (Luc. 8:1-3) Alimbawa, tinawag nen apostol Pablo si Febe bilang “sakey a managlingkor ed kongregasyon a walad Cencrea.” Tan sanen nampakomusta si Pablo ed saray kakimeyan to, binitla toy pigaran matoor a bibii, kaiba lay “Trifena tan si Trifosa, a bibiin mansasagpot ed Katawan.” Binitla to met si “Persis ya inad-aro tayo, ta sikatoy nansagpot a maong parad Katawan.”​—Roma 16:1, 12.

15. Anto so betang na bibii diad kilalaknab na Inkakristiano ed panaon tayo?

¹⁵ Diad panaon tayo, karaklan ed masulok a pitoran milyon a manangipulong ed maong a balita na Panarian na Dios diad sankamundoan et bibii. (Mat. 24:14) Dakel ed sikara et payunir, misionero, tan membroy pamilyan Bethel. Oniay inkanta nen salmistan David: “Say Katawan iter to so salita: saray bibii a mangipapaamta na saray balbalita, sikara nensaman so sakey ya abalbaleg ya ulop.” (Sal. 68:11) Talagan apaneknekan a tua irayan salita! Papablien nen Jehova so betang na bibii pian niyabawag so maong a balita tan nasumpal iray gagala to. Kanian say panagpasakop a kakaukolanen na Dios ed saray Kristianon bibii et mapatnag ya agmankabaliksan a tuloktulok labat ira.

Duaran Bibii ya Aglabat Nampareen

16, 17. Panon a napatnagan ed alimbawa nen Sara a nayarin ibaga na bibii so opinyon da ed kaasawaan da?

¹⁶ No iikdan nen Jehova na dakel a pribilehyo iray bibii, agta nepeg labat a konsultaen ira na asawan lalaki sano walaray ambelat a dedesisyonan? Maabig no ontan so gawaen na asawan lalaki. Diad Biblia et walay pigaran inkagawa a nansalita odino kinmiwas so asawan bibii anggano ag-ira kinonsulta na kaasawaan da. Nengnengen tayoy duaran alimbawa.

¹⁷ Si Sara, ya asawa nen patriarkan Abraham, et naynay ton ibabaga’d si Abraham a pataynanen to la imay komaduan asawa to pati say anak to lapud anggapo lay respeto ra. “Sayan pamaakaran, ambelat a tuloy ed pakanengneng nen Abraham”​—balet aliwan ontan ed si Jehova. Imbaga to ed si Abraham: “Aleg komon ya ambelat so pakanengneng mon nisengeg ed satan ya ugaw tan satan a bii ya aripen mo. Dia ed amin ya ibaga nen Sara ed sika, dengel ka ed boses to.” (Gen. 21:8-12) Tinmulok si Abraham ed si Jehova, tan say kerew nen Sara et dinengel tan ginawa to.

18. Anto so tampol a ginawa nen Abigail sanen nadngelan toy agawa?

¹⁸ Isipen met so alimbawa nen Abigail, ya asawa nen Nabal. Sanen binmatik si David manlapud maingongot ya Arin Saul, sikato tan saray sundalo to et nankampo diad asingger ed saray pulok nen Nabal. Imbes ya alaen da iray kayarian na sayan mayaman a laki, binantayan  da iratan. Balet, si Nabal et “maramsak tan mauges ed saray gawa to,” tan “minudmora to” iray sundalo nen David. Sikatoy “sakey a mauges a too,” tan ‘kabaglan so walad sikato.’ Sanen marespeton kinmerew na naakan iray sundalo nen David, ag-ira inikdan nen Nabal. Antoy ginawa nen Abigail sanen nadngelan to itan ya agawa? Agto la impatanir ed si Nabal tan ‘angala na duanlasus a tinapay, tan duaran poronggo ya alak, tan limaran karnero a nitadia, tan limaran sukat ya insanglil a bukel, tan sanlasus a mogel na amagan ubas, tan duanlasus a bibingkan higos’ tan inter to iratan ed si David tan saray sundalo to. Duga kasi iyan ginawa nen Abigail? On, ta diad saginonor, “si Jehova kinabil toy Nabal,” so kuan na Biblia, “dia ed ontan a sikatoy inatey.” Diad kaunoran, si Abigail so nagmaliw ya asawa nen David.​—1 Sam. 25:3, 14-19, 23-25, 38-42.

‘Say Bii a Nirayrayew’

19, 20. Akin et nararayew so sakey a bii?

¹⁹ Kokomendaan na Biblia so asawan bii ya onkikiwas unong ed dalan nen Jehova. Diad libro na Biblia ya Uliran et nirayew so “sankakanaan a bii.” Oniay nabasa ditan: “Say bili to sikato so arawi nen saray rubi. Say puso na asawa to manmatalek ed sikato, tan agnakulangan na nabang. Say bii manggawa ed sikato na maong tan aliwa a say mauges ed saray amin ya agew na pambilay to.” Niarum ni, “lukasan to so sangi to ed kakabatan; et say tunong na kaabigan na linawa wala ed dila to. Imatonan to a maong so saray dalan na kaabung to, tan agmangan ed tinapay na inkangiras. Saray anak to ombangon ira, tan sikato so tawagen da a bendito; say asawa to met, tan sikato so idayew to.”​—Uli. 31:10-12, 26-28.

²⁰ Akin et nararayew so sakey a bii? “Say dakep sikato so mamalingo, tan say kalimgasan sikato so apa,” so kuan na Uliran 31:30, “balet say bii ya antakot ed Jehova, sikato naani narayew.” Say sakey a paraan pian nipatnag so takot ed si Jehova et say mabulos a pampasakop ed inkaulo ya inyuksoy to. “Say ulo na bii et say laki,” no panon a “say ulo na balang laki et say Kristo,” tan “say ulo na Kristo et say Dios.”​—1 Cor. 11:3.

Apresyaen so Regalo na Dios

21, 22. (a) Antoray rason no akin a pisalamatan na sanasawan Kristiano so regalo na Dios a panangasawa? (b) Akin et nepeg tayon respetoen so autoridad tan inkaulo ya inyuksoy nen Jehova? (Nengnengen so kahon diad pahina 17.)

²¹ Saray Kristianon linmoob ed panangasawa et walaan na dakel a rason pian misalamat ed Dios. Say nagkalalon pisalamatan da ed sayan sagradon regalo na Dios et mangiter iya na pankanawnawa pian napantunosan day bilay da tan makapanakar ira a kaibay Jehova bilang maliket a sanasawa. (Rut 1:9; Miq. 6:8) Say Dios ya angigapo na panangasawa so peteg a makaamta no anto so nakaukolan pian magmaliw a maliket so sanasawa. Lawas gawaen iray bengatla unong ed paraan to, tan “say liket nen Jehova [et] magmaliw a biskeg yo,” anggan diad sayan magulon mundo.​—Neh. 8:10.

²² Say Kristianon laki a mangaaro ed asawa to a singa ed laman ton dili et magmaliw a maaro tan makonsidera bilang ulo. Lapud saya, say maridios ya asawan bii et magmaliw a makaroyroyo, ta suportaan tan respetoen ton maong so asawa to. Sankaimportantian ed amin, say napanuliranan a panamaley da et kirayewan nen Jehova, say makapadinayew a Dios tayo.

Kasin Natandaan Yo?

• Anto so uksoyan nen Jehova nipaakar ed inkaulo tan panagpasakop?

• Akin et nepeg a pagalangan na sanasawa so balang sakey?

• Panon so nepeg a pantrato na Kristianon asawan bii ed agmananisian asawa to?

• Akin et nepeg a konsultaen na asawan laki so asawa to antis a manggaway ambelat a desisyon?

[Tepetepet Parad Panagaral]

 [Kahon ed pahina 17]

Akin a Respetoen so Autoridad?

Say uksoyan nipaakar ed autoridad tan inkaulo so inletneg nen Jehova diad limog na saray intelihentin pinalsa to. Ginawa to iya pian nagunggonaan iray espiritun pinalsa tan saray totoo. Kanian no pilien tayoy manpasakop ed saratan ya uksoyan, nirayew tayoy Dios diad panlingkor tayo ed sikato tekep na pankakasakey tan pantutunosan.​—Sal. 133:1.

Say kongregasyon na saray alanaan a Kristiano et bibidbiren day autoridad tan inkaulo nen Jesu-Kristo. (Efe. 1:22, 23) Tan lapud bibidbiren na Anak so autoridad nen Jehova, diad kaunoran et “sikatoy manpasakop met la ed Dios ya angipasakop na amin a bengatla ed sikato, ta pian say Dios so magmaliw ya alenleneg a Manuley na amin.” (1 Cor. 15:27, 28) Talagan matukoy sirin a mikoopera iray dedikado ed Dios diad uksoyan na inkaulo ed loob na kongregasyon tan diad pamilya! (1 Cor. 11:3; Heb. 13:17) No gawaen tayo itan, nagunggonaan itayo lapud naawat tayoy panangabobon tan panamendisyon nen Jehova.​—Isa. 48:17.

[Litrato ed pahina 13]

Say pikakasi et makatulong ed Kristianon asawan bii pian nipatnag to iray maridios a kualidad

[Saray litrato ed pahina 15]

Papablien nen Jehova so betang na bibii diad iyaaligwas na intereses na Panarian