Manggawa na Saray Desisyon a Mamagalang ed Dios

“Say masimpit a too nengnengen to a maong so laen to.”​—ULI. 14:15.

1, 2. (a) Anto so nepeg a manunan sankanonot tayo diad amin a gawaen tayon desisyon? (b) Antoran tepet so konsideraen tayo?

DIAD inagew-agew et mandedesisyon itayo. Kaslakan et melag tan agpermanente so epekto na saratan. Balet, say arum et walaan na baleg ya epekto ed bilay tayo. Diad amin a desisyon tayo, melag man o baleg, nepeg a say manunan sankanonot tayo et say pamagalang ed Dios.​—Basaen so 1 Corinto 10:31.

² Kasin mainomay moy mandesisyon, o naiirapan ka? No labay tayoy onaligwas ed espiritual, nepeg ya naaralan tayon ibiig so maong ed mauges, insan mandesisyon unong ed dilin kombiksion tayo, aliwan lapud impluensya na arum. (Roma 12:1, 2; Heb. 5:14) Antoray pigaran makakombinsin rason no akin a nepeg tayon aralen so panggaway dugan desisyon? Akin et mairap so mandesisyon no maminsan? Tan antoray nepeg tayon gawaen pian naseguron mamagalang ed Dios iray desisyon tayo?

Akin et Kaukolan ni Mandesisyon?

3. Antoy agnepeg a makaimpluensya ed sikatayo diad panggaway desisyon?

³ No walaray nalalanor a prinsipyo’d Biblia balet ta agtayo makapandesisyon, nayarin isipen na saray kaeskuela o katrabaho tayo ya agtayo talagan kombinsido ed saray papanisiaan tayo tan mainomay tayo sirin a naimpluensyaan. Nayarin mantila, mansaol, o mantakew ira insan da tayo sagyaten ya aligen so gagawaen da odino anggan  panon et tulongan iran iyamot iratan. (Exo. 23:2) Balet, say toon amta toy manggawa na saray desisyon a mamagalang ed Dios et agto sumlangen so konsiensia ton nipasal unong ed saray prinsipyoy Biblia lapu labat ed takot ed too odino lapud labay ton sikatoy pikaaroan na saray kalimog to.​—Roma 13:5.

4. Akin a labay na arum ya idesisyonan da tayo?

⁴ Walaray totoon labay da tayon idesisyonan, tan ompan say pankaabigan tayo met so iisipen da. Nayarin piliten itayo na kakaaron walaan na maabig ya intension a tumboken tayoy ibabaga ra. Anggano arawi tayo la ed kapamilyaan tayo, nayarin mapagpaga ni ra’d pankaabigan tayo tan labay dan mibali ni ra’d saray importantin desisyon ya gawaen tayo. Say sakey ya alimbawa et nipaakar ed panagpatambal. Malinew ya isesebel na Biblia so lingon panangusar na dala. (Gawa 15:28, 29) Balet, walaray bengatla nipaakar ed panagpatambal ya anggapoy malinew tan espisipikon ganggan, tan kaukolan ya say balang sakey so manggaway personal a desisyon no anton panagpatambal so awaten to odino andi. * Nayarin ipilit na saray kapamilyaan tayo so opinyon da. Ingen, sano mandedesisyon nipaakar ed saya, nepeg a sakbaten na kada dedikado tan bautismadon Kristiano so “awit ton dili.” (Gal. 6:4, 5) Say manunan sankanonot tayo et no panon tayon napansiansiay maabig a konsiensia diad imaton na Dios, aliwan diad imaton na too.​—1 Tim. 1:5.

5. Panon tayon napaliisan a naderal so pananisia tayo?

⁵ Mapeligro no say sakey et agmakapandesisyon. Insulat nen disipulo a Santiago a say toon nankaduay kanonotan to et “manguman-uman so kiwas to.” (Sant. 1:8) Aliling to et akalugan ed baloton andiay timon diad madaluyon a dayat, ya iyaanor-anor na mansasalat ya opinyon na totoo. Mainomay sirin a naderal so pananisia to, tan insan to balet tetelen so arum ed makapuy a nansumpalan to! (1 Tim. 1:19) Panon tayon napaliisan itan? Nepeg a ‘pabiskegen tayoy pananisia’ tayo. (Basaen so Colosas 2:6, 7.) Pian nagawaan itan, kaukolan a naaralan tayoy manggaway desisyon a mangipatnag ed pananisia tayo’d impuyan a Salitay Dios. (2 Tim. 3:14-17) Anto balet so nayarin makaapekto ed abilidad tayon manggawa na duga iran desisyon?

No Akin a Nayarin Mairap so Pandesisyon

6. Panon tayon naapektoan na takot?

⁶ Say takot et nayarin makaapekto ed sikatayo​—nayarin natatakot itayon nalingo, ompalpak, odino nakantiawan na arum. Natural met labat itan a liknaan. Anggapo ’tay toon labay toy nalingo’d desisyon to, a pansengegay problema tan kababaingan. Anggaman ontan, say panangaro ed Dios tan ed Salita to so ontulong pian nabawasay takot tayo. Diad antoran paraan? Say panangaro ed Dios so mamakiwas ed sikatayon lanang ya ontupleg ed Salita to tan ed saray base’d Biblia a publikasyon antis tayon manggawa na saray importantin desisyon. Lapud satan et naparaisetan iray lingo tayo. Akin? Lapud say Biblia et ‘napagmaliw ton marunong iray anggapoy eksperiensya’d bilay, tan nibangat toy pakatalos tan kakabatan ed saray walad kalangweran.’​—Pro. 1:4, Maung a Balita.

7. Antoy naaralan tayo ed alimbawa nen Arin David?

⁷ Duga kasin lanang so desisyon tayo? Andi. Amin tayo et nalilingo. (Roma 3:23) Alimbawa, si Arin David et marunong tan matoor. Ingen ta walaray pankanawnawan makapuy so desisyon to, a nansengegay impanirap to tan ontan met na arum. (2 Sam. 12:9-12) Anggaman ontan, ag-inabuloyan nen David a lapud sarayan lingo et agla manggawa na saray desisyon a manresulta’d igamor toy panangabobon na Dios. (1 Ara. 15:4, 5) Anggaman alingo itayo nensaman, makapanggawa tayo nin siansia na saray desisyon no aligen tayoy David, a nonoten tayon palabasen nen Jehova iray lingo tayo tan perdonaen to ray kasalanan tayo. Itultuloy ton tulongan iramay mangaaro tan manguunor ed sikato.​—Sal. 51:1-4, 7-10.

8. Antoy naaralan tayo ed samay imbaga nen apostol Pablo nipaakar ed panangasawa?

⁸ Panon tayon nabawasan so masyadon panagpaga  sano manggagawa tayoy desisyon? Nepeg tayon bidbiren a walaray pankanawnawa ya aliwan saksakey so dugan desisyon. Nengnengen tayo pay impankatunongan nen apostol Pablo nipaakar ed panangasawa. Diad impangipuyan na Dios et oniay insulat to: “No iisipen na siopaman ya agla manepeg so ikikiwas to nipaakar ed kipapasen to bilang andiay asawa, no sikatoy aliwa lan kalangweran, tan nepeg a nagawa itan ed onian paraan, gawaen to komon so labay to; sikatoy agmankasalanan. Abuloyan yo ran mangasawa. Balet, no say siopaman et desidido la ed puso to ya agto nakaukolan itan, noagta walaan na pakauley ed panlabayan ton dili tan ginawa ton desisyon ed puso to so mansiansian andiay asawa, maabig so gawaen to.” (1 Cor. 7:36-38) Inrekomenda nen Pablo a sankaabigan so pansiansian walad kasuloan, balet aliwan satan labat so dugan desisyon.

9. Nepeg tayo kasin nonoten no antoy ibaga na arum ed saray desisyon tayo? Ipaliwawa.

⁹ Nepeg tayo kasin nonoten no antoy ibaga na arum ed saray desisyon tayo? Anggan panon et on. Imanoen imay imbaga nen Pablo nipaakar ed pangan na taganon nayarin imbagat ed saray idolo. Binidbir ton say sakey a desisyon et nayarin aliwa met a makapuy, ingen ta nayarin nagapol iramay makapuy so konsiensia ra. Antoy desisyon nen Pablo? Imbaga ton: “No say kakanen et pakatiroran na agik, agak lan balot mangan lamet na karne, pian agnatiror ed siak so agik.” (1 Cor. 8:4-13) Nepeg tayo met ya ikonsidera so epekto na saray desisyon tayo ed konsiensia na arum. Siempre, say manunan sankanonot tayo et say epekto na saray desisyon tayo ed pikakaaro tayo’d si Jehova. (Basaen so Roma 14:1-4.) Antoran prinsipyo ed Biblia so ontulong ed sikatayon manggawa na saray desisyon a mamagalang ed Dios?

Anemiran Kundang Pian Makapanggaway Dugan Desisyon

10, 11. (a) Panon tayon napaliisay inkamapaatagey diad pamilya? (b) Antoy nepeg ya tandaan na saray elder sano manggagawa iray desisyon a makaapekto’d kongregasyon?

¹⁰ Paliisay inkamapaatagey. Antis kan mandesisyon, tepetan moy inkasika, ‘Kanepegan ko kasin desisyonan iya?’ Insulat nen Arin Solomon: “Agmabayag napelag ed kababaingan iray totoon mapaatagey. Makabat so toon mapaabeba.”​—Pro. 11:2, MB.

¹¹ Nayarin no maminsan et abuloyan na atateng iray ananak da ya mandesisyon, balet nepeg ya agbasta-basta gawaen itan na ananak anggad anggapoy permisoy ateng da. (Col. 3:20) Saray kaasawaan a bibii tan kainaan et walay autoridad da diad pamilya, balet maabig no bidbiren da so inkaulo na asawa ra. (Uli. 1:8; 31:10-18; Efe. 5:23) Nepeg met a bidbiren na kaasawaan a lalaki ya walay limitasyon na autoridad da tan kaukolan day manpasakop ed Kristo. (1 Cor. 11:3) Saray elder et manggagawa na saray desisyon ya makaapekto ed kongregasyon. Balet, seseguroen dan agda “papasulokan iray bengatlan nisulat” ed Salitay Dios. (1 Cor. 4:6) Maalwar da met ya tutumboken iray instruksion ya iiter na matoor ya aripen. (Mat. 24:45-47) Nipaliis tayoy sarili tayo tan say arum ed graben problema tan ermen no manggawa itayo labat na desisyon sano niiter ed sikatayo so autoridad ya gawaen itan.

12. (a) Akin a nepeg itayon man-research? (b) Ipaliwawa no panoy pan-research.

 ¹² Man-research. Insulat nen Solomon: “Apiger moy manplano, et nawalaan ka na daakan; no manggaganat kan manggawa, et kakulangan so nagunggonam.” (Pro. 21:5, MB) Ipasen pan walay iyoopresi da’d sika ya negosyo. Agmo abuloyan a say emosyon mo so mangontrol ed sika. I-research mo iray makatulong ya impormasyon, onkerew na suhestion ed saramay eksperiensyado ed ontan iran bengatla, tan aralen no antoran prinsipyo ed Biblia so onaplika ed situasyon mo. (Uli. 20:18) Pian mauksoy so pan-research mo, manggaway duaran listaan​—diad samay sakey et ilistam iray pankaabigan, diad samay sakey balet et saray posiblin problema. Antis kan mandesisyon, ‘kuentam’ iray bengabengatla. (Luc. 14:28) Say nonoten mo et aliwa labat lan say posiblin epekto na desisyon mo ed pinansyal a kipapasen mo, noagta ontan met ed espiritualidad mo. Mankaukolan na sagpot tan panaon so pan-research. Balet no gawaen mo itan, napaliisan moy bengatbengat a pandesisyon a manresulta’d problema tan sakit na ulo.

13. (a) Anton panamaseguro so nabasa ed Santiago 1:5? (b) Panon itayon natulongan na pampikasi parad karunongan?

¹³ Manpikasi parad karunongan. Makagawa itayo labat na desisyon ya mamagalang ed Dios no kerewen tayoy tulong to. Insulat nen disipulon Santiago: “No walad sikayo so kulang na karunongan, mantultuloy komon ya onkerew ed Dios, ta sikatoy mabunlok a mangiiter ed amin tan agmamabalaw; tan iter to itan ed sikato.” (Sant. 1:5) Ag-iisipen ya kababaing so ikerew tayoy karunongan na Dios diad panggawa tayoy desisyon. (Uli. 3:5, 6) Diad tua, mainomay itayon nalingo no akadepende tayo labat ed dilin pakatalos tayo. Diad pampikasi tayo parad karunongan tan panaral tayo’d saray prinsipyo ed Salitay Dios, aabuloyan tayon tulongan itayo na masanton espiritu ya tebeken no anton talagay motibo tayo no akin et labay tayon gawaen so sakey a bengatla.​—Heb. 4:12; basaen so Santiago 1:22-25.

14. Akin et nepeg ya agtayo manpalpaleen?

¹⁴ Mandesisyon. Agka bengatbengat ya mandedesisyon no agka ni nan-research tan nampikasi parad karunongan. Say marunong ya too et mangiganay panaon pian “nengnengen to a maong so laen to.” (Uli. 14:15) Balet, agmanpalpaleen. Say toon mapaleen et nayarin nambabangil lay ibaraan to no akin ya agmakapandesisyon. (Uli. 22:13) Balet diad sayan gagawaen to et singa met lanlamang nandesisyon​—ya kontrolen na arum so bilay to.

15, 16. Antoy nepeg ya gawaen pian nasumpal so sakey a desisyon?

¹⁵ Sumpal mo so desisyon mo. Naperdi labat so sagpot tayon manggawa na dugan desisyon no agtayo lanlamang onkiwas tan magunaet ya sumpalen itan. Oniay insulat nen Solomon: “Anggan anto a say limam naromog to a gawaen, sikato so gawaen mo ed pakayarim.” (Ecl. 9:10)  Pian epektibon nasumpal iray desisyon, mangigana tayo na saray nakaukolan parad satan. Singa bilang, say sakey a manangipalapag et mandesisyon a manpayunir. Nasarag to kasi itan? On, no agto abuloyan ya samsamen na alablabas a pantrabaho tan panagrelaks so biskeg tan panaon ya kaukolan parad ministeryo to.

¹⁶ Saray sankaabigan a desisyon et mabetbet ya sankairapan met ya sumpalen. Akin? Lapud “say interon mundo et walad pakayari na samay sakey a mauges.” (1 Juan 5:19) Kaukolan tayoy mipuligesgesan sumpad “saray manuley na mundo na sayan kabilungetan, saray armada na mauges ya espiritu ed tawen.” (Efe. 6:12) Impabitar nen apostol Pablo tan disipulon Judas ya saramay nandesisyon a pagalangay Dios et kaukolan ya milaban parad pananisia ra.​—1 Tim. 6:12; Jud. 3.

17. No nipaakar ed saray desisyon tayo, antoy iilaloan nen Jehova a gawaen tayo?

¹⁷ Rebyuen so desisyon tan manggaway pananguman no nakaukolan. Aliwan amin ya desisyon et eksakton nagawa unong ed plano. Say ‘panaon tan ag-iilaloan a bengatla’ et onsasabi ed sikatayon amin. (Ecl. 9:11, NW) Anggaman ontan, walaray desisyon ya iilaloan nen Jehova a talindegan tayo anggano makasagmak tayoy subok. Alimbawa, say impangidedika na sakey a too ed bilay to’d si Jehova odino say impisipanan to sanen nankasal et desisyon ya agla nababawi. Iilaloan na Dios ya tooren tayo iratan a desisyon. (Basaen so Salmo 15:1, 2, 4.) Balet, kaslakan ed saray desisyon et aliwan ontan kabelat. Say toon marunong et rebyuen to ray ginawa ton desisyon diad panapanaon. Agto abuloyan ya lapud inkamapaatagey et ipaawet to ray desisyon to, noagta mabulos ton i-adjust odino umanen ni ingen iratan. (Uli. 16:18) Say manunan sankanonot to et no panon ton lawas napagalangay Dios.

Ipasal so Arum ya Manggaway Desisyon a Mamagalang ed Dios

18. Panon a nipasal na atateng iray ananak da ya manggaway duga iran desisyon?

¹⁸ Baleg so nagawaan na atateng pian natulongan day ananak dan manggaway desisyon a mamagalang ed Dios. Say sankaabigan a pakaaralan da et say maong ya alimbawa. (Luc. 6:40) No kaukolan, nayarin ipaliwawa na atateng ed ananak da no antoray ginawa ra sanen sikaran mismo et nepeg a manggaway sakey a desisyon. Nayarin abuloyan day ananak dan manggawa na sarili dan desisyon, insan komendaan ira no maabig so nansumpalan na satan. Panon to balet ey no makapuy so resulta na desisyon da? Ompan say unonan reaksion na ateng et ipaliis so anak ed saray makapuy ya epekto na desisyon to. Balet no ontan so gawaen na ateng, nayarin aliwa itan a parad pankaabigan na anak. Singa bilang, iyan tayo lan inmabuloy so ateng a mangalay lisensia so anak to. Panon to no akagaway traffic violation tan kaukolan a manmulta? Sarag na ateng a bayaran itan. Balet, no abuloyan imay anak a mantrabaho pian nabayaran so multa, mas naaralan toy magmaliw a responsable.​—Roma 13:4.

19. Antoy nepeg ya ibangat tayo ed saray iyaaralan tayoy Biblia, tan panon tayon nagawaan itan?

¹⁹ Ingganggan nen Jesus iray patumbok to a bangatan so arum. (Mat. 28:20) Sakey ed saray sankaimportantian a nibangat tayo ed saray iyaaralan tayoy Biblia et no panon so panggaway duga iran desisyon. Pian epektiboy pambangat tayo ed sikara, paliisan tayoy tendensian diktaan ira no antoy gawaen da. Mas marakep no bangatan tayo iran mankatunongan base ed prinsipyo na Biblia pian sikaran mismo so manggaway desisyon da. Nagkalalo la ta “kada sakey ed sikatayo et mikuentaan ed Dios parad sikaton dili.” (Roma 14:12) Maabig sirin itan a rason pian manggawa itayo na saray desisyon a mamagalang ed Dios.

[Paimano ed leksab]

Antoy Ebat Mo?

• Akin et nepeg tayon naaralan no panon so panggawa na saray desisyon?

• Panon tayon naapektoan na takot, tan panon tayon nalabanan itan?

• Antoran anemiran kundang so gawaen tayo pian naseguron saray desisyon tayo et mamagalang ed Dios?

[Tepetepet Parad Panagaral]

[Kahon/Litrato ed pahina 16]

Saray Kundang Pian Makapanggaway Dugan Desisyon

1 Paliisay Inkamapaatagey

2 Man-research

3 Manpikasi Parad Karunongan

4 Mandesisyon

5 Sumpal Mo so Desisyon Mo

6 Rebyuen tan Manggaway Pananguman

[Litrato ed pahina 15]

Say toon nankaduay kanonotan to et singa akalugan ed baloton andiay timon diad madaluyon a dayat